Հայկական լոլիկն արտահանվում է 200 դրամով. ինչո՞ւ է ներքին շուկայում գինը 4 անգամ բարձր

Հայաստանից Ռուսաստան արտահանվող լոլիկի մեկ կիլոգրամի մաքսային գինը այս տարվա ձմեռային ամիսներին եղել է 200 դրամ: Սա ոչ չափազանցություն է, ոչ էլ ենթադրություն, այլ պաշտոնական վիճակագրական տվյալ:

Սա պարզ կարելի է հաշվարկել «168.am» պարբերականի հրապարակած պաշտոնական վիճակագրական տվյալներից, որոնք վերցված են Եվրասիական տնտեսական հանձնաժողովի տվյալների բազայից: Ըստ այդմ, այս տարվա առաջին երեք ամիսներին Հայաստանից Ռուսաստան է արտահանվել մոտ 8 հազար 300 տոննա լոլիկ, որի ընդհանուր մաքսային արժեքը կազմել է 3 միլիոն 378 հազար դոլար: Վերջին թիվը բաժանում ենք առաջին թվի վրա եւ ստանում ենք, որ մեկ կիլոգրամի գինը կազմել է 40 ցենտ, ինչն էլ հենց 200 դրամն է, նույնիսկ մի քիչ էլ պակաս:

Այդ նույն ամիսներին Հայաստանում լոլիկի մեկ կիլոգրամի մանրածախ գինը այդպես էլ չէր իջնում 1300 դրամից, իսկ մերթընդմերթ հասնում ու անցնում է 1700 դրամը: 1300-1700 դրամ մանրածախ գին ունեցող լոլիկի մեծածախ գինը չի կարող պակաս լինել 800-900 դրամից: Այս մեծածախ գինը շատ մոտ պետք է լինի Հայաստանից արտահանվող լոլիկի մաքսային արժեքին: Ու ստացվում է, որ Հայաստանից արտահանվող լոլիկի գինը մոտ 4 անգամ ավելի ցածր է եղել, քան ներքին շուկայում վաճառվողինը:

Սա, մեղմ ասած, աբսուրդ է: Գների նման տարբերությունը կարող է ունենալ երկու պատճառ ընդամենը: Կամ լոլիկի շուկայում գործող խոշոր տնտեսվարողները, օգտվելով նրանից, որ այլ երկրներում եւ առաջին հերթին Թուրքիայում արտադրված լոլիկի մուտքը Հայաստան փակվել է, եւ թանկ ու կրակ լոլիկ են «սաղացնում» սպառողների վրա, կամ էլ պաշտոնական վիճակագրական տվյալներն են սխալ: Երրորդ տարբերակն էլ այն է, որ համ թանկ «սաղացնում են», համ էլ վիճակագրությունն են կեղծում. այսպես ասած՝ երկուսը` մեկում:

Սկսենք երկրորդ տարբերակից: Ի՞նչ շահագրգռվածություն ունեն տնտեսվարողները ցածր մաքսային արժեք արձանագրելու հարցում: Համեմատության համար նշենք, որ, օրինակ, անցած տարվա նույն` հունվար-մարտ ամիսներին արտահանված մեկ կիլոգրամ լոլիկի մաքսային արժեքը եղել է 70 ցենտ: 2015 թվականին ամբողջ տարվա ընթացքում Հայաստանից արտահանված լոլիկի մաքսային արժեքը եղել է ավելի քան 1.3 դոլար, 2014-ին` 1.45 դոլար: Փաստորեն Հայաստանից արտահանվող լոլիկի մաքսային արժեքը անցած երեք տարիների ընթացքում նվազել է 3-3.5 անգամ: Տնտեսվարողների շահագրգռվածությունը ակնհայտ է: Ցածր մաքսային արժեք արձանագրելով, նրանք ավելի քիչ հարկային պարտավորություններ են ստանձնում, քանի որ Ռուսաստանում լոլիկի իրացման ստվերային մեխանիզմների պակասություն չկա: Արդյունքում տնտեսվարողը փոքր հասույթ է ցույց տալիս, հետեւաբար՝ ավելի քիչ հարկեր է վճարում:

Արտահանվող լոլիկի մաքսային արժեքի խիստ ցածր, անտրամաբանական այս արժեքի վերաբերյալ մեկնաբանություն ստանալու նպատակով դիմեցինք ՀՀ պետեկամուտների կոմիտե: Այստեղ խոստացան հարցը ուսումնասիրել եւ առաջիկայում պարզաբանել:   

Թե իրականում ինչ գնով է լոլիկը արտահանվում Ռուսաստան, կախված է, բնականաբար, սեզոնից: Մեկ կիլոգրամի արտահանման գինը (ոչ ամառային ամիսներին) տատանվում է 500 դրամի շրջակայքում: Եվ այստեղ առաջանում է հաջորդ հարցը: Եթե արտահանվող լոլիկի իրական գինը 500 կամ, ասենք, 600, կամ էլ նույնիսկ 700 դրամ է, ապա ինչու է դրա գինը մեր խանութներում ու շուկաներում ձմռանը հասնում մինչեւ 1500-1700 դրամի: Սա արդեն շուկայական տնտեսության սկզբունքները շոշափող հարց է:

Եվրասիական տնտեսական միությունը, որին մենք անդամակցել ենք տարիներ առաջ, ինքնին արդեն փակ տնտեսական տարածք է: Այդ կառույցը արդեն իսկ հիմնված է մրցակցությունը խաթարող, «ներքին արտադրողին խթանելու» միջնադարյան սկզբունքների վրա: Ու դա հերիք չէ, Հայաստանն իրեն փորձում է էլ ավելի մեկուսացնել, որպեսզի էլ ավելի «պաշտպանի ներքին արտադրողին»: Արդյունքը լինում է այն, որ մեր ներքին արտադրողը էլ ավելի անմրցունակ ապրանք է թողարկում: Ունենալով բարձր ինքնարժեքով արտադրանք եւ Ռուսաստանի շուկայում գրաված դիրքը չկորցնելու համար ներքին արտադրողը իր ապրանքի մի մասը աստղաբաշխական, անտրամաբանական գներով վաճառում է ներքին շուկայում, որպեսզի փոխհատուցի արտահանումից ստացած շատ փոքր եկամուտները: Ու քանի որ մեր սահմանները կողպեքով փակ են դրսում արտադրված անհամամեմատ ավելի էժան ու մրցունակ լոլիկի առաջ, խոշոր ներքին արտադրողները կարողանում են պայմանավորվել գների շուրջ, իրենց ուզած գնով ապրանքը «սաղացնել» սպառողների վրա:  Այդպես ավելի հեշտ է, քան նոր տեխնոլոգիաներ կիրառել ու ստանալ իրոք մրցունակ` ցածր ինքնարժեքով ու բարձր որակի արտադրանք:

Տպել
24170 դիտում

Նիկոլ Փաշինյանի գլխավորությամբ տեղի է ունեցել ՔՊ նախաձեռնող խմբի նիստ․ հայտնի է՝ ինչ է քննարկվել

ՀՀ-ն որևիցե բան չի պատրաստվում զիջել, ստոր շահարկումներ են․ Ալեն Սիմոնյանը՝ Տավուշի շուրջ պտտվող լուրերի մասին

Սուրեն Պապիկյանը մասնակցել է ռազմական տեխնիկայի ցուցադրությանը և հետևել մարտական հրաձգությանը (լուսանկարներ)

Ինչպես կասեր դասականը՝ «յա՜, իրո՞ք». Արշակ Կարապետյանը «գողացել» է ՀՀԿ-ի ծրագիրը

ՌԴ դեսպանը սիրում էր Ջերմուկում հանգստանալ, լուսանկար էր հրապարակել, բա թող գա ասի, որ դա ՀԱՊԿ-ի տարածք է․ Սիմոնյան

Երբ կկայանա Ալեն Սիմոնյանի և Սահիբա Գաֆարովայի հաջորդ հանդիպումը․ ԱԺ նախագահը մանրամասնել է՝ ինչ է քննարկվել մարտի 22-ին

Վիճաբանություն և ծեծկռտուք «Ռիո Մոլլ»-ի հարևանությամբ. կռվի մասնակիցների մեծ մասը անչափահասներ են, կա վիրավոր

Ռուսաստանը նպատակ է դրել հեղաշրջում իրականացնել Հայաստանում, առաջիկայում քայլերը կսրվեն. Առաքելյան

Դասարաններում կկրճատվի աշակերտների թիվը․ իրականացվել են գնահատման համակարգի փոփոխություններ

Բախվել են «Նիսսան»-ն ու «Ֆորդ տրանզիտ»-ը․ վերջինս նաև երկաթե արգելապատնեշներին է հարվածել, տուժածները հիվանդանոցում են

ԱՄՆ-ը Ռուսաստանի Դաշնությանը մանրամասն տեղեկատվություն է տրամադրել ահաբեկչության սպառնալիքի մասին․ Սպիտակ տուն

Երևանի գլխավոր հատակագիծը կլինի թվայնացված փաստաթուղթ․ Տիգրան Ավինյանը տեսակապով հարցեր է քննարկել Քրիս Չոայի հետ

Շահրամանյանը շարժվում է Բակո Սահակյանի ու Սերժ Սարգսյանի պահվածքով, պետք է ուշադրության կենտրոնում լինի. Իոաննիսյան

96 խնամատար ընտանիքում դաստիարակություն է ստանում 152 երեխա․ այս ինստիտուտի զարգացման աշխատանքները շարունակվում են

Հայ-ռուսական հարաբերություններում առկա վիճակը լավատեսություն չի ներշնչում․ ինչում է մեղադրել Լավրովը ՀՀ ղեկավարությանը

Մինչև ապրիլի 5-ը կատարված իրավախախտման տուգանքի 50 տոկոսը վճարելու դեպքում պարտավորությունը կհամարվի կատարված

Չստացված չեկիստ, հանգիստ վեր ընկիր տեղդ ու ջանդ յուղիր. Մեհրաբյանը՝ Շահրամանյանին

200 հոգու հրկիզման սահմռկեցուցիչ դրվագն ունենալով իր անցյալում՝ խորհուրդ է տալիս Հայաստանի անվտանգության մասին. Սաֆարյան

Հավերժ ճակատներին Եվլախ դաջածներն էլի ակտիվացան. Հարություն Մկրտչյանը՝ Սամվել Շահրամանյանի մասին

Բախվել են շտապօգնության ավտոմեքենան և «Մերսեդես»-ը

Աֆղանստանում 5․7 մագնիտուդ ուժգնությամբ երկրաշարժ է տեղի ունեցել

Խմբի կազմում ապօրինի կերպով զենք-զինամթերք են ձեռք բերել և իրացրել․ խուզարկություններ Երևանում և Գողթանիկում (լուսանկար)

Մեկնարկել է բարձրագույն կրթություն չունեցող մասնագետների արտահերթ կամավոր ատեստավորումը

Եվրոպական խորհրդի քաղաքական և անվտանգության հարցերով կոմիտեի անդամները կայցելեն Հայաստան

Նոր Հաճնի կամրջի վրա փոսային նորոգման աշխատանքներ են իրականացվում․ երբ կավարտվեն

Հայտնի են Արթուր Աբրահամի հոր՝ Գրիգոր Աբրահամյանի հոգեհանգստի և հուղարկավորության վայրն ու օրերը

Վարդենյաց լեռնանցքը դժվարանցանելի է կցորդիչով բեռնատարների համար

Վարչապետի գլխավորությամբ քննարկվել է «Հայփոստ»-ի զարգացման ռազմավարության նախագիծը․ ինչ է հանձնարարվել

29.94 տոննա մարդասիրական օգնություն՝ 1․5 մլն անձի․ ինչ է ուղարկել Հայաստանի կառավարությունը Գազա

Իրականացվել է ոչ պատշաճ հետազոտություն․ պարզվել է 20-ամյա հղի կնոջ մահվան պատճառը, մեղադրանք է ներկայացվել ԲԿ-ի 3 բժշկի

Ճամբարակի սննդի օբյեկտի գործունեության կասեցումը վերացվել է

Երևանի ավագանու ընտրություններից հետո ԿԸՀ վարկանիշն աճել է․ ներկայացվել են ՄՀԻ-ի հետազոտության արդյունքները

Հայաստանի և Վրաստանի խորհրդարանների գիտության ու կրթության հարցերով հանձնաժողովները համատեղ հայտարարություն են ստորագրել

Արարատի կոնյակի գործարանում վերահսկողություն կիրականացվի․ ՍԱՏՄ-ն ստացել է Բելառուսի առողջապահության նախարարության նամակը

Հայ-վրացական հարաբերությունները ռազմավարական մակարդակի են․ Ռուբինյանն ընդունել է Վրաստանի խորհրդարանի պատվիրակությանը

Ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան մարտի 28-ին

Սերգեյ Նարիշկինը այց է կատարել Հյուսիսային Կորեա

Անցած մեկ օրում ՀՀ ավտոճանապարհներին վթարների հետևանքով 3 մարդ զոհվել է, 29-ը՝ վիրավորում ստացել

«Միր» քարտերն արգելելը հավասարակշռված որոշում է, չպետք է շրջանցենք սանկցիաները. Թունյան

Հայկ Մարությանը նոր կուսակցություն է հիմնում