ՀՀ-ում այլազգիները սպասարկման ոլորտում շփվում են իրենց լեզվով, տեղի բնակչությունը դժգոհում է. ինչ է ասում «Լեզվի» օրենքը

Ինչպես հայտնի է, ռուս-ուկրաինական պատերազմից հետո Հայաստան են ժամանել բավականին մեծ թվով ռուսներ և ուկրաինացիներ, որոնց մի մասը փորձում է ՀՀ-ում աշխատանք գտնել: Մեր երկիր եկած օտարերկրացիները հիմնականում տեղավորվում են սպասարկման ոլորտում՝ մատուցողի, առաքչի, վաճառողի և այլ ծառայություն կատարելով:

Սակայն, նկատենք, որ հայերենին չտիրապետող օտարերկրացիներից շատերը, որոնք աշխատում են սպասարկման ոլորտում, երբեմն մեր քաղաքացիների համար ստեղծում են անհարմար իրավիճակ:

Բանն այն է, որ Հայաստանի բնակչության որոշ հատվածը դժգոհում է՝ ինչո՞ւ պետք է իրենք սեփական երկրում՝ սրճարանում կամ խանութում, հարաբերվեն աշխատակցի հետ անգլերեն կամ ռուսերեն, եթե ՀՀ-ում պետական լեզուն հայերենն է: Հարց է բարձրացվում, թե ինչո՞ւ օտարազգի աշխատակիցները չեն փորձում սովորել հայերեն, ինչպես անում են հայերը, երբ ապրում և աշխատում են այլ երկրներում:

Ասում են, որ լինում են դեպքեր, երբ օտարերկրացի աշխատողները նույնիսկ իրենց լեզվով են բարևում: Օրինակ, եթե ռուս են՝ «здравствуйте», իսկ երբ հայերեն են արձագանքում, պատասխանում են, որ չեն հասկանում հայերեն:

Իսկ ի՞նչ է ասում այս մասին «Լեզվի մասին» ՀՀ օրենքը: Լեզվի կոմիտեի փոխանցմամբ՝ Հայաստանի Հանրապետության «Լեզվի մասին» օրենքի 3-րդ հոդվածով ասվում է՝ սպասարկման առանձին ոլորտներում աշխատող Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիները պարտավոր են տիրապետել գրական հայերենին: Հայաստանի Հանրապետության «Օտարերկրացիների մասին» օրենքի 5-րդ հոդվածի համաձայն էլ՝ Հայաստանի Հանրապետությունում օտարերկրացիները պարտավոր են հարգել Հայաստանի Հանրապետության Սահմանադրությունը և օրենքները, իրավական այլ ակտերը, ազգային սովորույթներն ու ավանդույթները: Հայաստանի Հանրապետության տարածքում օտարերկրացիները կրում են Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիներին հավասար պատասխանատվություն, բացառությամբ Հայաստանի Հանրապետության միջազգային պայմանագրերով նախատեսված դեպքերի: 

Նկատենք՝ «պետք է հարգել ՀՀ պետական լեզուն» ձևակերպումով ենթադրվում է, որ սպասարկման ոլորտի օտարերկրացի աշխատակիցները պետք է այցելուների հետ շփվեն հայերենով:

22-րդ հոդվածով էլ ամրագրվում է՝ օտարերկրացիներն իրավունք ունեն ազատորեն տնօրինելու իրենց աշխատանքային ունակությունները, ընտրելու մասնագիտության և գործունեության տեսակը, զբաղվելու Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրությամբ չարգելված տնտեսական գործունեությամբ՝ պահպանելով Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրությամբ սահմանված սահմանափակումները: Ինչպես նաև «Վարչական իրավախախտումների մասին» օրենսգրքի 196-րդ հոդվածի 6-րդ մասով ասվում է՝ սպասարկման առանձին ոլորտներում աշխատող Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիների հայերենին չտիրապետելն առաջացնում է տուգանքի նշանակում՝ սահմանված նվազագույն աշխատավարձի ութսունապատիկից մինչև հարյուրապատիկի չափով:

Տուրիզմի ֆեդերացիայի ղեկավար Մեխակ Ապրեսյանը, «Հայկական ժամանակ»-ի հետ զրույցում անդրադառնալով խնդրին, այն բացասական է գնահատում:

«Չպետք է անել ամեն բան հանուն տուրիզմի ու տուրիստի, պետք է նախ մտածել սեփական երկրի քաղաքացիների հարմարավետության մասին: Ընդունված է՝ ասում են՝ փողոցները մաքուր պահենք, կանաչապատմանը հետևենք և այլն, որ տուրիստների մոտ մեր երկիրը ճիշտ ներկայանա: Սակայն այդ նույն մաքրությունը պետք է սեփական քաղաքացիների համար էլ ապահովել: Զբոսաշրջավայրը միայն տարածքը չէ. մեր կյանքն է: Որքան կյանքն անվտանգ է, հետաքրքիր, գեղեցիկ, այդքանով էլ գրավիչ է տուրիզմի համար: Որքանո՞վ է ճիշտ, որ ՀՀ քաղաքացին մտնում է ռեստորան կամ խանութ, և նրան չեն սպասարկում իր մայրենի լեզվով, այլ անգլերենով կամ ռուսերենով: Իհարկե, լավ է, որ սպասարկման ոլորտի աշխատակիցները տիրապետում են մի քանի լեզվի, որպեսզի կարողանան օտարերկրացի մեր հյուրերին սպասարկել, բայց հայ հաճախորդները պետք է սպասարկվեն միայն հայերենով: Խտրականություն չպետք է դնել, քանի որ, եթե նեղացնում ես հայ սպառողին, քո բիզնեսի վրա է դա վատ անդրադառնում»,- շեշտում է Ապրեսյանը:

Վերջինս, սակայն, ուշադրություն է հրավիրում օրենսդիր կարգավորումներին՝ նկատելով՝ պետք է հասկանալ՝ կա՞ ՀՀ-ում ամրագրված օրենք, որ սպասարկման ոլորտի աշխատակիցները պետք է հարաբերվեն միայն հայերենով: «Լեզվի մասին օրենք ունենք: Օրենքի կարգավորումներին տեսչական մարմինները պետք է հետամուտ լինեն, որպեսզի այդ կարգավորումները պահպանվեն սպասարկման ոլորտում»,- ասում է նա:

«Քաղաքացիական պայմանագիր» խմբակցության պատգամավոր, ԱԺ տնտեսական հարցերի հանձնաժողովի անդամ Հովիկ Աղազարյանն էլ նկատում է՝ առաջին անգամ է լսում նման խնդրի մասին, սակայն խոստանում՝ հանձնաժողովի նիստերին անպայման բարձրացնելու է հարցը:

«Հայաստանում պետական լեզուն հայերենն է, սպասարկման ոլորտի աշխատողները պետք է խոսեն հայերեն, եթե օտարերկրացի են, գոնե հայերեն տարրական արտահայտություններ իմանան: Ես հետամուտ եմ լինելու, այս հարցը բարձրաձայնելու եմ: Լավ կլինի, որ ԶԼՄ-ներն էլ այս մասին բարձրաձայնեն, որ մեր քաղաքացիները իմանան՝ իրենք պարտավոր չեն հարմարվեն աշխատակիցների հետ ու խոսեն, գնումներ կատարեն կամ պատվիրեն այլ լեզուներով»,- շեշտում է պատգամավորը:

Դիտարկմանը՝ կա պնդում, թե Հայաստանում աշխատողներ գտնելը դժվար է, դա է նաև պատճառը, որ գործատուները համակերպվում են աշխատակիցների հետ, ոչ թե հակառակը, Աղազարյանը համաձայնում է:

«Այո, հիմա կա խնդիր աշխատակիցներ գտնելու, բայց դա չի արդարացնում ձեր մատնանշած խնդիրը: Եթե ցանկանում են աշխատակիցների խնդիր չունենալ, գործատուները պետք է աշխատավարձերը բարձրացնեն, ոչ թե ընդունեն օտարերկրացիների և չպահանջեն նրանցից, որ գոնե հայերենի նվազագույն բազա ունենան: Կարծում եմ՝ ռուս աշխատուժն ավելի էժան է, ավելի ցածր աշխատավարձով են համաձայնում, քան հայերը, դրա համար էլ նախընտրում են նրանց աշխատանքի վերցնել»,- տեսակետ է հայտնում գործադիրի ներկայացուցիչը:

Պատգամավորը ևս հիշեցնում է, որ ՀՀ-ում «Լեզվի մասին» օրենք գոյություն ունի, նաև տեսչական մարմինները պետք է հետևողական լինեն այս մասով:

Տպել
2117 դիտում

Որ բանկերի քարտապանները կարող են օգտվել հետվճարի ծրագրից

ԵՄ արտգործնախարարները վերահաստատել են իրենց աջակցությունը Հայաստանին

Դիլիջանի ոլորանները փակ են բեռնատարների համար, մի շարք շրջաններում ձյուն է տեղում

ԱԺ-ն նոր պատգամավոր ունի. Դավիթ Կարապետյանը երդմամբ ստանձնել է պատգամավորի մանդատը

Բախվելուց հետո մեքենաներից մեկը բռնկվել է. ներսում հայտնաբերվել է 4 ուղևորի դին, վարորդի վիճակը ծանր է (լուսանկարներ)

«Միր» քարտերը կդադարեն աշխատել Հայաստանի գրեթե բոլոր բանկերի բանկոմատներում

Միքայել Վարդանյանը Մասիսին նվիրել է 117 մլն դրամ արժողությամբ աղբահավաք մեքենաներ և 230 աղբաման

Սահմանը կանցնի իմ տան միջով, զինվորների ներկայության դեպքում ինչպե՞ս ենք ապրելու էդ տանը. վարչապետը պատասխանել է բնակչին

Սա մեր ապագան կառուցելու միակ տարբերակն է, հեշտ հարց չէ. վարչապետը՝ Կիրանցի բնակիչներին (տեսանյութ)

Վարչապետը տիկնոջ հետ ներկա է գտնվել «...և նորից Գարուն» ներկայացմանը (լուսանկարներ)

Ինչ պայմանավորվածություն է ձեռք բերվել Փաշինյանի՝ Տավուշ այցի ժամանակ. մանրամասներ (լուսանկարներ)

Ես չեմ վիրավորում, ասում՝ «գյադեն հերդ ա», քոքից բռնվեք, կհանդիպենք․ Հովհաննես Դավթյանը՝ Արզաքանցյանին

Մենք պետք է թույլ չտանք պատերազմի սկսում․ ինչ է ասել վարչապետը տավուշցիների հետ հանդիպմանը

Պուտինն իրեն լեգիտիմություն տվեց՝ այլանդակությունները շարունակելու համար, ՌԴ-ին բարի ճանապարհ դեպի գերեզման. Սուքիասյան

Երևանն այս տարի կունենա 20 հա տարածք զբաղեցնող տնկարան, կտնկվի 2000 ծառ

ԱՄՆ-ն մտադիր չէ շնորհավորել Ռուսաստանի նախագահին ընտրություններում հաղթելու համար․ Պատել

Ամեն խաղի պետք է պատրաստվենք, ինչպես վերջինի․ Հարոյանը՝ Կոսովոյի հավաքականի հետ խաղի մասին

Հայաստանի և Մալթայի ԱԳՆ պաշտոնյաների խորհրդակցությունների ընթացքում անդրադարձ է եղել ՀՀ-ԵՄ գործընկերության խորացմանը

ՌԴ ԿԸՀ-ն ավարտել է ձայների հաշվարկը․ ընտրողների 87,28% քվեները Վլադիմիր Պուտինինն է

Նռնակ, պայթուցիչ ու փամփուշտներ․ Կապանի բնակիչը փրկարարական ջոկատում հանձնել է ԼՂ-ից բերված զինամթերքը

Վրաստանի ԱԺ կրթության հանձնաժողովի նախագահը գալիս է Հայաստան․ մանրամասներ

Մկրտչյանը ԱՄՆ ՄԶԳ փոխկառավարչի հետ քննարկել է ԼՂ-ից բռնի տեղահանվածներին աջակցության հարցում համագործակցությունը

Ինչ իրավիճակ է ՀՀ ճանապարհներին ժամը 20։00-ի դրությամբ

Վրաստանը պետք է ավելին անի Ռուսաստանին զսպելու համար․ ՆԱՏՕ-ի գլխավոր քարտուղար

Երկու երիտասարդ վիճել են տաքսու վարորդի հետ, ապա դանակահարել ուղևորին

Պուտինը հանդիպել է ՌԴ նախագահի թեկնածուների հետ, առաջարկել շարունակել ակտիվ համատեղ աշխատանքը

Հայաստանը հստակ դիրքորոշում ունի հասնել խաղաղության․ նախագահը հանդիպել է ֆրանսիացի մտավորականների հետ

Բորիս Բախշինյանը նշանակվել է Արարատի և Վայոց ձորի մարզերի առաջին ատյանի ընդհանուր իրավասության դատարանի դատավոր

Իսակովի պողոտայում՝ ռուսական եկեղեցու դիմաց, «ԿամԱԶ»-ը վրաերթի է ենթարկել հետիոտնին

ՀՀ ԱԳՆ պատվիրակությունը Բրյուսելում մասնակցել է Եվրոպական միության Արևելյան գործընկերության Ավագ պաշտոնյաների հանդիպմանը

Բայրամովը Լուիս Բոնոյի հետ հանդիպմանը վերահաստատել է Ադրբեջանի հանձնառությունը խաղաղության գործընթացին

Արտուր Հարությունյանը նշանակվել է Շիրակի մարզի առաջին ատյանի ընդհանուր իրավասության դատարանի դատավոր

Հակոբ Բալայանն ու Երևան քաղաքի ավագանու անդամ Միքայել Խաչատրյանը շրջայց են իրականացրել Էրեբունի վարչական շրջանում

Գորիսում 3 անձի նկատմամբ մահափորձի վարույթով հետախուզվող տղամարդը հայտնաբերվել է. մանրամասներ

ԱԺ-ում տեղի է ունեցել «Քաղաքացիական պայմանագիր» խմբակցության նիստը․ քննարկվել են տեղահանվածներին տրամադրվող ծրագրերը

Հռոմի Պապը չի շնորհավորել Պուտինին նորից վերընտրվելու համար․ Սուրբ Աթոռից հերքում են տեղեկությունները

Շիրակի մարզպետարանի կալանավորված պաշտոնյաների լիազորությունները կասեցվել են

Ինչ իրավիճակ է Ստեփանծմինդա-Լարս ավտոճանապարհին

Դուք շարունակում եք շարժվել Բուխարեստի գագաթնաժողովի որոշմամբ, Վրաստանը կդառնա ՆԱՏՕ-ի անդամ․ Ստոլտենբերգ

Քանաքեռավանի գազալցակայանում «Պեժո»-ի լիցքավորման պահին տեղի ունեցած պայթյունի հատկանիշներով նախաձեռնվել է քրվարույթ