«Յախք, ոնց որ աղջիկ ըլնի» կամ սեռընկալումը մանկապարտեզում. Լյուսի Քոչարյանի անդրադարձը

21/12/2018 schedule15:05

Դեպք մանկապարտեզում.. այո, հասարակության ամենախոր արատները պարտեզից են ձեւավորվում, ծլում-ծաղկում ու արմատներ գցում: Խոսքը ոչ թե կոնկրետ ինչ-որ մանկապարտեզների մասին է՝ լավ ու վատ իմաստով, այլ տարիքային միկրոմիջավայրի:

Աստիճաններով Սոֆիի հետ բարձրանում է խմբից մի աղջիկ: Ու լիաթոք ծիծաղելով ասում.
- Սո՜ֆ, պատկերացնու՞մ ես, էս «այսինչը» (տղա երեխա) շարֆիկը բանծիկի պես ա կապել, ոնց որ աղջիկ լինի:
Սոֆին առանց որեւէ միմիկայի ուշադիր նայում է աղջկան: Չի հասկանում՝ ինչ առումով է դա ծիծաղելի, եւ ինչ արձագանք է իրենից ակնկալվում:
Աղջիկն էլի կրկնում է ծիծաղելով.
- Սոֆ, այ Սոֆ, տեսա՞ր էս «այսինչը» բանծիկի պես ա կապել, յախք ոնց որ աղջիկ լինի:
Սա ասում է 3 տարեկան, այսինքն՝ սեռակառուցման ակտիվ փուլ մտած իգական սեռի երեխան: Ասում է «յախք» իր սեռի վերաբերյալ: Իր սեռը ստորակարգում տղա երեխայի նկատմամբ ու իր սեռին իբր բնորոշ (ո՞վ ասաց, որ բանտը միայն աղջկա է բնորոշ ու յախք է տղայի դեպքում) նշանը հստակ ծաղրելի ներկայացնում: Չեմ ասում՝ համարում, քանզի դեռ փոքր է ինքնուրույն համարելու համար:
Սոֆին դատարկ հայացքով նայեց, նայեց, հասկացավ, որ այդպես էլ չի կարողանալու դիմացինի ակնկալած արձագանքը տալ, ասաց.
- Լավ, դե արի բարձրանանք:

Շատ ընթերցողների ու նման տեսարաններին վկա դարձողների համար սա մի չնչին, անկարեւոր ու մակերեսային դրվագ կարող է թվալ: Այս առումով աչքի են ընկնում հատկապես երեխա չունեցողներն ու էլ ավելի հատկապես՝ աղջիկ երեխա չունեցողները: Որպես թեթեւացում մանկապարտեզների ու հանուն արդարության պետք է նշեմ, որ այսպիսի մտքերն ու վերաբերմունքը երեխաներին ի ծնե չեն տրվում, ոչ էլ օդից են չար ոգու պես մտնում խեղճ երեխաների մեջ: Դրանք գիտակցված ու չգիտակցված ներմուծվում, կիրառվում ու, ինչու ոչ, նաեւ ցուցադրվում են երեխաների ընտանիքներում՝ մայրիկ-հայրիկ-տատիկ-պապիկ-մորաքույր-հորաքույր-եւ-այլնի կողմից: Եվ այդ ամենը չի մնում ընտանիքի ֆենոտիպային միջավայրում: Այն երեխայի միջոցով դուրս է գալիս տնից ու տեղափոխվում մանկապարտեզի միջավայր՝ որպես հասարակության մի հատվածի: Երեխան արատավոր  ինֆորմացիայի մի անմեղ կրիչ է:

Մինչդեռ, ամեն նման դրվագից ու երկխոսության աղյուսից, թեթեւ թվացող ծաղրանքից աչքներիս առաջ ձեւավորվում է նորին փառավորություն սեռային խտրականությունը: Հետո էլ շոկի մեջ ենք ընկնում դաժանաբար ծեծվող կանանց դեպքերից, պախարակում ու աղբյուրները փնտրում, ապշում ծեծն արդարացնող տղամարդկանցից ու էլ ավելի հատկապես՝ կանանցից:

Վերջից սկիզբ գնալ չենք կարող. սեռային խտրականության կոնտեքստում՝ ծեծող տղամարդուն վերադաստիարակել գրեթե հնարավոր չէ, կարելի է ու պետք է պատժել օրենքի տառով: Կարող ենք սկզբից դեպի վերջ գնալ՝ սեռային խտրականությունը կանխարգելելով ու ադեկվատ սեռընկալում ու սեռակառուցում ապահովելով:

Օրինակ, ի՞նչ կլինի, եթե պայմանականորեն 2 տարեկանից երեխային մատուցենք միտքը, որ տարբեր սեռերը լավ ու վատ չեն, ավելին ու պակաս չեն: Որ դրանք տարբեր ու միաժամանակ լավն են, տարբեր ու միաժամանակ գեղեցիկ են, խելացի, տարբեր ու միաժամանակ ուժեղ են:

Եվ ի՞նչ կլինի, եթե 12 տարեկանից դեռահասին բացատրենք, որ սեռերը չեն փոխլրացնում միմյանց, քանզի դա ենթադրում է՝ ամեն մեկի մոտ որեւէ բանի պակաս կա, որը պետք է լրացնել: Այլ որ ամեն սեռի ներկայացուցիչ լիարժեք ու լիակատար է, դրա համար էլ գեղեցիկ համադրություններ ու համագործակցություններ կարող են ստացվել: Կարծում եմ՝ ոչ մի վատ բան, միայն վստահություն սեփական սեռի նկատմամբ, հիմք՝ հետագայում ինքնաբավ լինելու համար: Սա շատ վերացական է թվում, բայց տարիքին համապատասխան բացատրելու դեպքում, ինչպես տեսնում ենք, լավ էլ կիրառություն է ստանում կոնկրետ երկխոսություններում:

Ի վերջո, հենց այսպիսի սեռընկալումն ու լիարժեքության միտքը կարող է հիմք ծառայել հետագայում տարբեր օրիենտացիաների մասին դեռահասաների հարցերին պատասխանելու համար:

Տպել
6474 դիտում

Նարեկ Մանասյանը հաղթել է Ադրբեջանը ներկայացնող բռնցքամարտիկին

Տեղի է ունեցել «Քաղաքացիական պայմանագիր» կուսակցության նախաձեռնող խմբի նիստ․ Նիկոլ Փաշինյանը հանդես է եկել զեկույցով

Հրդեհ է բռնկվել ռեստորաններից մեկի ծխատարում

ԼՂ-ից բռնի տեղահանված ուսուցիչների օժանդակության ծրագրի գործողության ժամկետը երկարաձգվել է

ԱԳՆ-ում քննարկվել են Բրյուսելի եռակողմ հանդիպման ընթացքում ձեռք բերված պայմանավորվածություններին վերաբերող հարցերը

«Ակադեմիական քաղաք» ծրագիրը քննարկվել է մարզերում գործող ՀՀ պետական բուհերի ռեկտորների հետ

Բռնցքամարտի ԵԱ․ Բարեղամ Հարությունյանը եզրափակչում է

Կստեղծվի և կներդրվի թանգարանների Էլեկտրոնային տոմսերի միասնական ավտոմատացված համակարգ

Այն ինչ տեղի ունեցավ 1915-ին, չկանխվեց և պատճառ դարձավ նմանատիպ իրադարձությունների կրկնությանը շատ երկրներում․ նախագահ

Մենք «ՈՒԱԶ»-ով չենք մտել ժողովրդի մեջ, չորս տարեկան թևը կոտրած երեխա էր սպասում. հարցազրույց Տավուշի ԵԿՄ նախագահի հետ

Եգիպտոսն Իսրայելին է փոխանցել մեկ տարով հրադադարի մասին ՀԱՄԱՍ-ի առաջարկը

Երևան-Գյումրի ճանապարհին բեռնատարներ են բախվել․ «ԶԻԼ»-ը կողաշրջվել է

2․5 գյուղի ավերակների վերադարձը միակողմանի չէ, քանի որ դրա դիմաց մենք Ադրբեջանից լուրջ խաղաքարտ ենք ստանում․ Իոաննիսյան

Ազգային ժողովը Ռուսաստանի Դաշնությունից նամակ չի ստացել

Դանիական պատվիրակությունը Գորիսում ԵՄ դիտորդական առաքելության հետ պարեկություն է իրականացրել

Ժողովուրդը շատ լավ է հասկանում, թե իր շուրջն ինչ է տեղի ունենում, փողոցում գտնվողները արդյունքի չեն հասնելու. Մկրտչյան

«Օրենքով գող»-ը ակումբներից մեկում վիճաբանել, հայհոյել է, հարվածներ հասցրել մեկ անձի․ նրան մեղադրանք է ներկայացվել

Աբովյանի կամրջի հարևանությամբ մեքենաներ են բախվել

Ռուբեն Վարդանյանը դժկամությամբ, բայց համաձայնել է ընդհատել հացադուլը․ նրան թույլ են տվել խոսել կնոջ հետ

Սանոսյանն ու Կոպիրկինը ԱԷԿ-ի 2-րդ էներգաբլոկի շահագործման երկարաձգման աշխատանքների վերաբերյալ հարցեր են քննարկել

Ալեն Սիմոնյանն ու Դըվինազը մտքեր են փոխանակել անվտանգային և տնտեսական դիվերսիֆիկացման հնարավորությունների շուրջ

Ալագյազում Մալխաս և Ռոման Ամոյանների անվան նոր մարզադպրոց կկառուցվի

Փոխվարչապետն ու Իրանի դեսպանն անդրադարձել են սահմանազատման գործընթացի վերջին զարգացումներին

Նոյեմբերյան-Բագրատաշեն ճանապարհը փակած ակցիայի մասնակիցը ձերբակալվել է․ վերջինս հետախուզման մեջ է եղել

Զինծառայողը ականապայթյունային վնասվածք է ստացել

Միրզոյանը Սերբիայի ԱԳ նախարարի հետ հեռախոսազրույցում ընդգծել է Հարավային Կովկասում հարատև խաղաղության կարևորությունը

Կորոնավիրուսի ժամանակ 829 կեղծ պատմագրի հիման վրա Առողջապահության նախարարությունից հափշտակվել է 263 մլն 480 հազար դրամ

Ռեստորանի մոտ մեքենաներ են բախվել․ դրանցից մեկը դուրս է եկել երթևեկելի գոտուց, բախվել օբյեկտներից մեկի պատին

Հիմա հեշտ է պառկել ասֆալտին ու ցույց տալ, թե փրկում եք հայրենիքը․ Սաֆարյանը՝ ԱԺ նախկին գործընկերներին

Հայաստանի և Ադրբեջանի սահմանին կոորդինատների ճշգրտման աշխատանքների շրջանակներում 20 սահմանային սյուն է տեղադրվել

ԱԺԲ-ի հանրահավաքի ժամանակ բռունցքով ոստիկանության ծառայողի գլխին հարվածած կինը ձերբակալվել է

Հակոբ Արշակյանը Սիրիայի Ժողովրդական ժողովի փոխնախագահին է ներկայացրել «Խաղաղության խաչմերուկ» նախագիծը

Պապոյանն ու ՌԴ դեսպանը քննարկել են Վերին Լարսով Վրաստանից Ռուսաստան տանող ճանապարհով բեռնափոխադրումների խնդիրները

Տաքսու մեջ ծխելու հետ կապված վեճի ժամանակ ուղևորը քիմիական նյութ է փչել վարորդի դեմքին․ վերջինս այրվածքներ է ստացել

Հնդկաստանի ԱԳՆ-ն արձագանքել է Հայաստանին զենք մատակարարելու վերաբերյալ Ադրբեջանի քննադատությանը

ՄԻՊ արագ արձագանքման խմբեր են մեկնել Ոստիկանության բաժիններ՝ այսօր բերման ենթարկված անձանց տեսակցելու համար

Դոլարն էժանացել է․ ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան ապրիլի 25-ին

«Խաղաղության խաչմերուկը» Հայաստանի տեսլականն է դեպի խաղաղություն. Սիմոնյանը՝ Սիրիայի խորհրդարանի փոխխոսնակին

Ռուսաստանի, Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև եռակողմ պայմանավորվածությունները շարունակում են մնալ արդիական. Զախարովա

Կարծում եմ՝ պետք է քննարկենք այդ հարցը․ Ալեն Սիմոնյանը՝ Ադրբեջանից Հայաստան գազ ներկրելու՝ Իլհամ Ալիևի առաջարկի մասին