Երևան
20 °C
ՀՀ կառավարությունը ցանկանում է պղնձի, մոլիբդենի խտանյութի, ֆեռոմոլիբդենի արտահանման լիցենզիայի տրամադրման համար տուրք սահմանել: Հուլիսի 12-ին տեղի ունեցած արտահերթ նիստում համապատասխան որոշման նախագիծը հավանություն ստացավ եւ անհետաձգելի համարվեց:
Միջազգային շուկայում պղնձի գինը էականորեն աճել է՝ ներկայում հասնելով 9225 դոլարի։ Նախագծի հեղինակ էկոնոմիկայի նախարարությունը նշել է, որ անգամ եթե պղնձի գինը կազմի 7500 դոլար ու պետական տուրքը վճարվի, միեւնույն է, ոլորտը կշարունակի մնալ շահութաբեր։ Առաջարկվող նախագծով տուրքի չափը կլինի 15 տոկոս՝ ըստ Լոնդոնի մետաղական բորսայում պղնձի ու մոլիբդենի խտանյութի գնի:
Ակնկալվում է, որ այս կարգավորման արդյունքում տարեկան 72 միլիարդ դրամ ավելի եկամուտ կմուտքագրվի բյուջե, իսկ կոնկրետ այս տարի՝ 30-35 միլիարդ դրամ։ Միեւնույն ժամանակ՝ եթե պղնձի գինը նվազի 7500 դոլարից, ապա տուրքը կվերանայվի՝ դեպի նվազում:
Հիմնավորման համաձայն, նախագիծը կլինի ժամանակավոր լուծում` մինչեւ ոլորտին վերաբերող քաղաքականության ամբողջական եւ խորքային վերանայումը` բոլոր ոլորտային գերատեսչությունների ներգրավմամբ: Երկարաժամկետ հատվածում նախատեսվում է վերանայել ոլորտին վերաբերող հարկային քաղաքականությունը` ընդերքի օգտագործումից գեներացվող գերշահույթի արդյունավետ հարկումը ապահովելու համար: Բացի այդ, նախատեսվում է ստեղծել «Սուվերեն հարստության ֆոնդ» ներդրումային հիմնադրամ, որտեղ կուղղվի նշված քաղաքականության վերանայումից առաջացող եկամուտը:
Նշենք, որ պղնձի խտանյութի արտադրությունը Հայաստանում 2020-ին կազմել է 511 հազար տոննա, մոլիբդենի խտանյութինը՝ 16.4 հազար տոննա, ֆեռոմոլիբդենինը՝ 7.8 հազար տոննա։ Տեսակետներ են հնչում, թե սա ուղղված է Հայաստանից պղնձի խտանյութի հիմնական խոշոր արտահանող Զանգեզուրի պղնձամոլիբդենային կոմբինատի դեմ: Սակայն նախագիծը դեռ պետք է քննարկվի Ազգային ժողովում:
ՀՀ փոխվարչապետի պաշտոնակատար Մհեր Գրիգորյանը, անդրադառնալով օրինագծին, նշել է, որ այն կիրարկման ռիսկեր է պարունակում. «Նպատակների հետ կապված ունենք 100 տոկոսանոց կոնսենսուս, բայց այս գործիքի աշխատանքի մասով, այնուամենայնիվ, ռիսկեր ենք տեսնում»:
ՀՀ վարչապետի պաշտոնակատար Նիկոլ Փաշինյանի խոսքով՝ Կառավարությունը նրա համար է, որ ռիսկերը կառավարի եւ երկրի շահերին համապատասխանող գործողություններ ծավալի. «Ես հասկանում եմ բոլոր հնարավոր ռիսկերը, եւ այդ օրակարգի համար ինչ օրենքի, կարգավորումների փոփոխություններ են անհրաժեշտ՝ աշխատեք իրականացել: Մեկը մյուսի հետ կապ չունի»:
ՀՀ ԱԺ անկախ պատգամավոր Սերգեյ Բագրատյանը մեր զրույցում կարծիք հայտնեց, որ այս նախագիծը մրցակցային պայմաններ է ստեղծում հանքարդյունաբերության ոլորտում:
Ըստ նրա՝ հանքարդյունաբերության ոլորտը գերշահութաբեր է, եւ որոշ երկրներում արտահանման լիցենզիայի տուրքը շատ ավելի թանկ է. «Սա ավելի շատ խորհրդանշական գին է դրված արտահանման լիցենզիայի համար: Դեռ մի բան էլ կարող ենք ասել, որ Հայաստանը ուշացրել է այս որոշումը»:
Դիտարկմանը՝ տեսակետներ են հնչում, որ սա ուղղված է Զանգեզուրի պղնձամոլիբդենային կոմբինատի դեմ, Բագրատյանն արձագանքեց, որ այստեղ քաղաքական մոտեցում չկա, միայն մրցակցային ռեժիմ է. «Սա կնպաստի, որ այդ թվում ԶՊՄԿ-ն չկարողանա տարբեր սխեմաներով պղնձի խտանյութ արտահանել, հաշվառում կլինի եւ հետո կարտահանվի»:
Ըստ նրա՝ կասկածներ կան, որ ներկայումս Հայաստանից արտահանվող պղինձը էժան է վաճառվում, սակայն դրսում այն այլ ընկերության միջոցով թանկ գնով վերավաճառվում է:
Պատգամավորի խոսքով՝ այս որոշման ընդունման դեպքում ավելի տեսանելի կլինի, թե որքան պղնձի խտանյութ է արտահանվում, ինչ գնով է վաճառվում. «Լիցենզիայի տուրք սահմանելով՝ հնարավորություն կստեղծվի, որ ոչ միայն դրսում վաճառք իրականացվի, այլեւ մեր երկրի ներսում գտնվող կազմակերպությունները գնեն եւ արտահանեն: Այդ դեպքում միջազգային շուկայում այն ավելի բարձր կվաճառվի եւ ի վերջո պարզ կդառնա իրական գինը: Եթե դու թաքցնելու բան չունես, ներքին շուկայում ավելի բարձր գնով պետք է վաճառես, այլ ոչ այն գնով, որով հիմա վաճառում ես դրսում: Այս գործիքով կարող ես ստիպել բացել խաղաքարտերը, եւ տարիներով աշխատած սխեմաները այլեւս չեն աշխատի: Այսինքն՝ պետությանը հնարավոր չի լինի խաբել ու այդ ճանապարհով հարկերը թաքցնել»: Ըստ նրա՝ գուցե սրա արդյունքում ինչ-որ կազմակերպություն ներքին շուկայում նաեւ արտադրություն ցանկանա հիմնել: Խոսելով այս որոշման արդյունքում ակնկալվող տարեկան 72 մլրդ դրամ եկամուտի մասին, Բագրատյանը նշեց, որ օրինակ՝ 2020 թ. 1-ին կիսամյակում ՊԵԿ-ը շուրջ 70 մլրդ դրամ ավելի գումար է հավաքագրել, ինչը կնպաստի սոցիալական շատ խնդիրների լուծմանը. «Եթե այս համեմատության մեջ նայենք, ապա կարող ենք ասել, որ այդ գումարը եւս հավելյալ եկամուտ կլինի մեր բյուջեի համար»:
Տնտեսագետ Աշոտ Խուրշուդյանը մեր զրույցում նշեց, որ հանքարդյունաբերության ոլորտի հարկումը բավականին բարդ մեխանիզմով է տեղի ունենում. «Աշխարհի տարբեր երկրներում տարբեր փորձեր կան»:
Հարցին՝ Հայաստանում հանքարդյունաբերության ոլորտը հավելյալ հարկելու կամ տուրք սահմանելու կարիք տեսնո՞ւմ է, տնտեսագետը պատասխանեց. «Խնդիրը հարկումը չէ: Ինձ դուր եկավ նաեւ ներդրումային հիմնադրամ ստեղծելու գաղափարը: Հանքարդյունաբերող երկրներում մի տնտեսական երեւույթ կա՝ արտարժույթը մտնում է երկիր եւ դառնում է ռեսուրս, չի ծախսվում մինչեւ հերթական ֆինանսական ճգնաժամը: Այսինքն, լրացուցիչ միջոցները չեն կարողանում ներդնել կրթական, գիտական ուղղություններում, որ երկարաժամկետ արդյունք տա»:
Նա ընդգծեց՝ հանքարդյունաբերությունը տնտեսության վրա դրական ազդեցություն է ունենում, բայց պետք է այդ հիմնադրամը երկարաժամկետ պլանով օգտագործվի: Խուրշուդյանի կարծիքով՝ այնպես չէ, թե այստեղ հանքարդյունաբերությամբ զբաղվող ընկերությունները տուժում են. «Եթե պղնձի գինը աճում է եւ իրենք գերշահույթ են ստանում, պետք է այդ շահույթով կիսվեն պետության հետ: Սա նորմալ տնտեսաքաղաքական պրոցես է»:
Հարցին՝ կարի՞ք չկար օրինագիծը փորձագիտական դաշտում քննարկել եւ ոչ թե անհետաձգելի համարել, տնտեսագետը պատասխանեց. «Պղնձի գինը կտրուկ է աճել, երեւի մտածում են, որ եթե գինը նվազի, նախաձեռնությունը անիմաստ կդառնա»:
Խուրշուդյանը նշեց, որ Հայաստանի հանքարդյունաբերության ոլորտը տարիներ շարունակ լրացուցիչ գումարները բարեգործական ուղղություններով է ծախսել, բայց այսօր որոշվել է, որ դա պետք է լինի տուրքի տեսքով:
Նրա խոսքով՝ տարեկան 72 մլրդ դրամ հավելյալ եկամուտը այնքան շատ չէ, որ մակրոտնտեսական մեծ էֆեկտ ունենա:
Թեպետ մարտական գործողությունները կարծես դադարել են, իրավիճակը մնում է փխրուն. Շվեյցարիայի ներկայացուցիչ
Վերջին իրադարձությունները ցույց տվեցին, թե որքան փխրուն է տարածաշրջանում իրավիճակը. ԱՄԷ պետնախարար
Մալթան խորապես մտահոգված է Ադրբեջանի կողմից Ղարաբաղի հայերի նկատմամբ վերջին գործողություններից. Մալթայի ԱԳ նախարար
Ոչ ոք չի կարող հավատալ, որ ԼՂ դեմ ռազմական գործողությունը կանխամտածված չի եղել. Ֆրանսիայի ԱԳ նախարար
ԼՂ-ի նախագահական ընտրությունը ստիպեց Ադրբեջանին քայլ կատարել և արագ ավարտել գործողությունը. Էրդողան
ՌԴ Առաջին ալիքի Սկաբաևան նույնպես միացավ քարոզչությանը՝ կեղծ նկարներ տարածելով. Պետրոս Ղազարյան (լուսանկարներ)
Հիբրիդային պատերազմում պետականության դեմ այս քայլերը ձախողվելու են. Արայիկ Հարությունյան
ԵՄ-ն Ադրբեջանին կոչ է անում վերահաստատել ՀՀ տարածքային ամբողջականությունը ճանաչելու իր հանձնառությունը
Նիկոլ Փաշինյանն Էմանուել Մակրոնի հետ քննարկել է ԼՂ-ի շուրջ ստեղծված իրավիճակը, անդրադարձել ՄԱԿ ԱԽ-ի հրատապ նիստին
ԼՂ-ից տեղահանվածների համար ոչինչ պետք չէ հավաքագրել. ԱՍՀ նախարարությունը հորդորում է համաձայնեցնել գործողությունները
Զինադադարից 32 ժամ անց Ադրբեջանը թույլ չի տալիս դուրս բերել մեր զինվորների և խաղաղ բնակիչների դիերը. Բեգլարյան
Լաչինի միջանցքով բեռնատարները չեն անցել. ԿԽՄԿ
Ակցիայի մասնակիցը ձերբակալվել է ոստիկանի նկատմամբ բռնություն գործադրելու հիմնավոր կասկածանքով. ՔԿ
«Եռաբլուր» պանթեոնում հայհոյել, հարվածներ են հասցրել ԱԺ պատգամավոր Հովիկ Աղազարյանին, մեկ անձ ձերբակալվել է. ՔԿ
Երևանում իրավիճակը լարվել է. ոստիկանները բերման են ենթարկում երթի մասնակիցներին
ԼՂ-ում 6 ռուս խաղաղապահի զոհվելու փաստով Ադրբեջանի գլխավոր դատախազությունում քրեական գործ է հարուցվել
Էնքան չի տեսել իր երկրում ընդդիմության միտինգ, որ կոչ է անում Երևանում գալ. Ղազարյանը՝ Մարգարիտա Սիմոնյանի գրառման մասին
Զերծ մնալ ատելություն, անհանդուրժողականություն կամ բռնություն քարոզող արտահայտություններից. ՄԻՊ-ը հանդես է եկել կոչով
Փակել փողոցները, հայտարարել դասադուլ. Թևանյանը հայտարարեց իրենց գործողությունների մեկնարկի մասին
Մեկնարկել է ընդդիմության հանրահավաքը, ներկայացվել ստեղծված Ազգային կոմիտեի կազմը
Բռնություն գործելու ոմանց նպատակը իրավապահ մարմիններին իրադրության մեջ դնելն է, որ նրանք անհամաչափ ուժ կիրառեն. վարչապետ
Տուրք չտանք կեղծիքին, նպատակը այնպես անել է, որ մենք չենք կարող պետություն ունենալ, եկեք մեզ տիրություն արեք. Փաշինյան
Բոլոր համապատասխան մարմինները ստացել են հանձնարարականներ, արձագանքը կոշտ է լինելու. վարչապետ
Հարվածել են ավտոմեքենային, վիճաբանել ոստիկանների հետ. քրեական վարույթ՝ առերևույթ խուլիգանություն կատարելու դեպքի առթիվ
Քայլեր ձեռնարկել Ադրբեջանի դեմ՝ ներառյալ թիրախային պատժամիջոցներ. տեղի է ունեցել ԵԱՀԿ Մշտական Խորհրդի հատուկ նիստ
Եթե խաղաղապահները կարող էին հրադադարի շուրջ պայմանավորվել, ինչո՞ւ հարձակումից առաջ չէին արել. Նիկոլ Փաշինյան
Ազատ, անկախ և ինքնիշխան Հայաստանի Հանրապետությունը լինելու է հավերժ. Արթուր Հովհաննիսյան
«Ի՞նչ է տեղի ունում ԼՂ-ում. Նիկոլ Փաշինյանը՝ Եվլախի բանակցությունների մասին
10 հազար մարդ հրավիրվել է Ստեփանակերտի օդանավակայան, հետո նրանց ասել են՝ ՀՀ-ն թույլ չի տալիս, որ տեղափոխվեն. վարչապետ
ՄԱԿ ԱԽ անդամ երկրների դեսպաններին է ներկայացվել այսօրվա նիստում թիրախային գործողությունների անհրաժեշտությունը
Նիկոլ Փաշինյանի գլխավորությամբ Անվտանգության խորհրդի արտահերթ նիստ է տեղի ունեցել
Նպատակ կա ՀՀ-ում քաոս ստեղծել. Նիկոլ Փաշինյան
Պետք է արագ իրագործել առաջնային խնդիրները լուծող ծրագրեր. ԼՂ պետնախարարը խորհրդակցություն է հրավիրել
ԼՂ-ում բնակչության շրջանում զանգվածային զոհերի մասին տեղեկությունները չեն համապատասխանում իրականությանը. վարչապետ
Հավաքի մասնակիցներն այսօր շրջափակել են ավտոմեքենան, հարվածներ հասցրել ուղևորին. նախաձեռնվել է քրեական վարույթ
Առկա բոլոր հարցերն անհրաժեշտ է քննարկել խաղաղ մթնոլորտում. տեղեկատվական շտաբը՝ Եվլախի հանդիպման վերաբերյալ
«Տելեգրամ»-ով ՀՀ-ում սահմանադրական կարգը բռնի տապալելու հրապարակային կոչ հնչեցրած Գերասիմ Ավետիսյանը ձերբակալվել է. ՔԿ
Հավաքի մասնակիցների կողմից խուլիգանություն կատարելու և ավտոմեքենան վնասելու դեպքի առթիվ նախաձեռնվել է քրվարույթ. ՔԿ
Համոզված եմ, որ այս փորձությունից ևս մենք դուրս կգանք պատվով և արժանապատվությամբ. Վլադիմիր Վարդանյան
Բերման ենթարկվածների հետ տեղի են ունենում առանձնազրույցներ. ՄԻՊ արագ արձագանքման խմբերը ոստիկանության բաժիններում են
© 2023 Հայկական ժամանակ