Ադրբեջանը Ղարաբաղով չի սահմանափակվելու, նրանց նպատակը ՀՀ-ի ոչնչացումն է․ Դավիթ Բաբայան

Սահմանային վերջին սրացումների, Ադրբեջանում սպասվող նախագահական ընտրությունների եւ դրանից բխող հնարավոր վտանգի մասին մեր հարցերին պատասխանեց Արցախի Հանրապետության նախագահի մամուլի խոսնակ Դավիթ Բաբայանը։

- Պարոն Բաբայան, սահմանային վերջին սրացումները ինչպե՞ս կգնահատեք, սա նորմայի մե՞ջ է, թե՞ արդեն անցնում է այդ սահմանները։

- Կարծում եմ, դժբախտաբար, նորմայի մեջ է, որովհետեւ նման երկրից այլ բան ակնկալելու հիմքեր չկան։  Երբեմն՝ գիտեք, խոսում են հակամարտության կարգավորման մասին, բայց անտեսվում է մեկ փաստ՝ ամենակարեւորը, որը իմիջայլոց ինչ-որ տեղ միջազգային հանրության բացերից է, երբ որ խոսում են սրացումների մասին, ինչ-որ մի ընդհանրական կարգավորման գալու կողմերի դժվարությունների մասին, պետք է հասկանալ, որ միակ պատճառն Ադրբեջանի պետականաշինության փիլիսոփայությունն է։ Եւ, եթե մի երկիր վարում է ահաբեկչական, բռնատիրական, ֆաշիստական քաղաքականություն, այդ պետությունը չի կարող գալ ինչ-որ ողջամիտ քայլի։ Պատմության մեջ չի եղել մի դեպք, երբ որ ահաբեկիչը կամ նացիստը կամավոր գա ինչ-որ մի քայլի։ Հետեւաբար՝ այդ միջազգային հանրության կողմից անտեսված աշխարհաքաղաքական շահերի պատճառով՝ Ադրբեջանում ժողովրդավարական համակարգի ոտնահարումը եւ ոչնչացումը բերել է այս իրավիճակին։ Մենք սա մշտապես բարձրաձայնում ենք, բայց հիմա, կարծում եմ, ավելի վառ է դա երեւում։ Մի երկիր, որտեղ իրոք բռնապետական համակարգ է՝ փակվում է Ազատություն ռադիոկայանը, ԵԱՀԿ-ի գրասենյակը, հալածանքների է ենթարկվում ՄԻՊ-ը եւ այդտեղ իրականացնելն առաջին համաեվրոպական օլիմպիական խաղեր, ինչ-որ ֆորումներ եւ այլն, բերում է նրան, որ ունենք այսպիսի իրավիճակ։ Ադրբեջանի ավելի քան 1000 քաղաքացի մարտնչում են իսլամական պետության ահաբեկչական կազմակերպության ներքո, եւ դրանց մեծ մասը բանակի զինծառայողներ են։ Քանի դեռ Ադրբեջանում չի լինի ժողովրդավարացման գործընթաց, անհնարին կլինի ակնկալել ինչ-որ փոփոխություն։ 

- Շուտով Ադրբեջանում նախագահական ընտրություններ են, դա կարո՞ղ է շփման գծում իրավիճակը փոխել։

- Չեմ կարծում, որ որեւէ բան կարող է փոխել։ Իհարկե, կային կարծիքներ, որ նույնիսկ այդ ժամկետների տեղափոխումը կարող է ազդարարել պատերազմի նախապատրաստման մասին։ Ես չեմ հավատում դրան, որովհետեւ ընդհանրապես ցանկացած պատերազմ՝ հատկապես, եթե ուզում են, որ դա լինի հաջողված, հատկապես ագրեսորները՝ նրանք պետք է անակնկալի մատնեն իրենց հակառակորդին։ Իսկ այսպիսով նրանց ակնկալության բաղադրամասը կորցնում են։ Ընտրությունները կապ չունեն ագրեսորի հարձակման հետ, նրանք յուրաքանչյուր պահի կհարձակվեն, եթե զգան, որ ուժեղ են, եւ կարող են իրականացնել ծրագիրը, նույնիսկ, եթե դա թյուր կարծիք է՝ ինչը տեղի ունեցավ 2016-ի ապրիլին։ Նրանք այդ ժամանակ չգիտես ինչու, երեւակայեցին, որ կարող են պարզապես կարճատեւ սրընթաց պատերազմի միջոցով ոչնչացնել Արցախը։

- Ալիեւը նաեւ նշում է, որ Երեւան է հասնելու։

- Սա մի այլ խնդիր է, երբ որ երկիրը ֆաշիստական է, այ դրան է բերում։ Այսինքն, նա բացեիբաց ասում է, որ Ղարաբաղով իրենք չեն սահմանափակվելու, եւ իրենց բուն նպատակը ներկայիս ՀՀ-ի ոչնչացումն ու կլանումն է, ի՞նչ ակնկալել նման երկրից։

- Իսկ միջազգային հանրությունը ինչո՞ւ այդ դեպքում չի աջակցում Արցախին։

- Սա շատ բարդ հարց է, եւ մեզ համար՝ շատ ժամանակ անհասկանալի։ Ոչ թե քաղաքական առումով, քաղաքական առումով ամեն ինչ պարզ է՝ կան շահեր կան հաշվարկներ։ Բայց բարոյական տեսանկյունից, երբեմն նույնիսկ անհասկանալի է, եթե երկրներ կան, որոնք քարոզում են ժողովրդավարությունը, տրամաբանական է, որ նրանք պետք է դեմ արտահայտվեն ֆաշիզմին։ Չենք ասում, որ մենք կատարյալ երկիր ենք, բայց մենք ժողովրդավարական ենք, եւ անհամեմատելի ավելի ժողովրդավարական եւ զարգացած ենք այդ տեսանկյունից, քան շատ ու շատ երկրներ, առավել եւս՝ Ադրբեջանը։ Բայց մենք չենք տեսնում համապատասխան վերաբերմունք։ Մյուս կողմից սա է աշխարհաքաղաքականության հիմքը, սա է կյանքը, դրա համար, որպեսզի հույսը չդնենք որեւէ մեկի վրա, միշտ պետք է լինենք ուժեղ։ 

- ԱՄՆ-ում հրապարակել են Ազգային հետախուզության տնօրեն Դանիել Քոութսի «Համաշխարհային սպառնալիքների գնահատական» հաշվետվությունը, որում չի բացառում ղարաբաղյան հակամարտության գոտում նոր պատերազմական գործողությունների սկսումը։

- Նման գնահատականներ հնչել են մի քանի անգամ, չգիտես ինչու 2016 թ-ին մինչեւ այդ սրընթաց պատերազմը, նման գնահատականներ գրեթե չեն եղել։ Զարմանալի է, բայց եղել են ասենք 2012-ին, 2013-ին։ Այս հավանականությունը միշտ էլ կա, եւ այստեղ պետք է համաձայնվենք ամերիկացի պաշտոնյայի հետ։ Բայց դա չի նշանակում, որ տեղի է ունենալու, որովհետեւ դա պայմանավորված է մի շարք հանգամանքներով, նախ եւ առաջ մեր ուժը, երկրորդը այստեղ մենք տեսնում ենք ավելի շատ ռուս-ամերիկյան հարաբերությունների երանգը։ Իհարկե, վատ է, որ այդ հարաբերությունները, բավականին լարվել են, մենք շահագրգռված ենք, որպեսզի դրանք կայունանան։ Հետաքրքիր է, որ ղարաբաղա-ադրբեջանական հակամարտության կարգավորումը միակ հարթակն է, որտեղ այդ երկու երկրները նորմալ համագործակցում են իրար հետ, եւ պետք է այդ լիցքը այդպես պահպանել։

- Ադրբեջանի՝ Ղարաբաղի հարցում հաղթելու ցանկությունը, Երեւան հասնելու ցանկությունը, ինչքանո՞վ եք հիմնավորված համարում՝ ելնելով իրենց սպառազինությունից։

- Լավ հարց է: Նախ եւ առաջ հնարավորությունների մասին. եթե մենք թույլ լինենք, բնական է, իրենք դրանից անմիջապես պիտի օգտվեն։ Ինչ վերաբերվում է ցանկություններին, պետք է այդ ցանկությունները դիտարկել երկու հարթություններով՝ հասարակության ցանկություն եւ իշխող վերնախավի ցանկություն։ Չեմ կարծում, որ Ադրբեջանի հասարակության գերակշիռ մեծամասնությունը ուզում է պատերազմ, որովհետեւ ի վերջո հասարակ ժողովուրդն է տուժում։ Օրինակ՝ Ապրիլյան պատերազմի ժամանակ, 4 օրվա ընթացքում 350 հազար մարդ, որոնք ապրում են Ադրբեջանի սահմանամերձ շրջաններում լքել են իրենց տները, այն դեպքում, որ այդ պատերազմը չի կրել լայնածավալ՝ երկարաժամկետ բնույթ, այսինքն մեր զորքը չի մտել այդ գյուղերը, քաղաքները։ Բայց նրանք արդեն թողել հեռացել են, դա նշանակում է, որ Ադրբեջանի ժողովուրդը պատրաստակամ չէր զոհ դառնալու ալիեւյան արկածախնդրության։ Հետո չեմ կարծում, որ նորմալ մարդը կարող է ցանկանալ, որ իր երեխան զոհվի, իր թոռը զոհվի, որ իր բարեկամի հուղարկավորությունը լինի։ Սա աննորմալ երեւույթ է, կապ չունի՝ ինչ ազգ է, ինչ հասարակություն։ Ինչո՞ւ է Ալիեւը նման բան ուզում, իր անձնական շահերից ելնելով, որովհետեւ Ալիեւը ուներ հնարավորություն նոր էջից սկսելու, բայց նա չգնաց դրան։ Ալիեւի ղեկավարության ժամանակ հայատյացությունը հասավ գագաթնակետի, այն լրիվ կլանեց Ադրբեջանի հասարակական-քաղաքական կյանքը, եւ դարձավ պետականաշինության գաղափարը։ Սա նացիզմի մի ձեւ է։ Եթե Ալիեւը կարողանա իրականացնել այսպես կոչված հաղթական պատերազմը եւ «ազատագրի» իրենց «պատմական հողերը», Ալիեւը կսրբադասվի Ադրբեջանի համար, եւ նրա բոլոր չարաշահումները հասարակությունը կընդունի։ 

- ԵԽԽՎ-ում Սերժ Սարգսյանի ելույթը, Սերժ Սարգսյանի հանդիպումները Ալիեւի հետ, փաստորեն այդքան էլ արդյունավետ չեն ստացվում, թե Ալիեւը այդ ամենը հաշվի չի առնում։

- Մենք հանդիպումների արդյունավետությունը այլ տեսանկյունից պետք է դիտարկենք։ Բոլորս ուզում ենք, որպեսզի վերջապես խաղաղություն լինի, դրա համար մտածում ենք, թե այդ հանդիպումների ժամանակ վերջնականապես ինչ-որ որոշում պիտի կայացվի, բայց այս հակամարտությունը շատ բարդ է, դրա համար հիմնական շեշտը դրվում է՝ խաղաղության եւ կայունության պահպանման, եւ բանակցային գործընթացի շարունակականությունը ապահովելու վրա: Այս տեսանկյունից պետք է դիտարկել, եւ սա երկարատեւ գործընթաց է։ Դրա համար, կարծում եմ, որ կարեւոր հանդիպումներ են, բայց մենք պիտի դիտարկենք այդ հանդիպումների կարեւորությունը հենց այս տեսակետից։

- ՀՀ նախագահի թեկնածու Արմեն Սարգսյանը եկավ Արցախ, հանդիպեց նախագահ Բակո Սահակյանի հետ, այդ հանդիպման ժամանակ այս հարցերով քննարկումներ եղա՞ն։

- Իհարկե, տեղի ունեցան նման քննարկումներ: Նրա հիմնական տեսլականը հետեւյալն էր, որ պետք է խաղաղ գործընթացը կարգավորվի եւ պետք է, անպայման, Արցախի ինքնորոշման իրավունքը ճանաչվի։ Կարծում եմ, սա ճիշտ տեսլական է, եւ մենք իր հետ խոսել ենք բազմաթիվ հարցերի մասին։ Կարծում եմ ինքը պատկերացնում է այդ ամենը՝ համոզված եմ։

                                                                                                                                                           Նիկոլայ Ավետիսյան

Հարցազրույցը հրապարակվել է «Հայկական ժամանակ» օրաթերթի փետրվարի 17-ի համարում:

Տպել
7002 դիտում

Վիճաբանություն և ծեծկռտուք «Ռիո Մոլլ»-ի հարևանությամբ. կռվի մասնակիցների մեծ մասը անչափահասներ են, կա վիրավոր

Ռուսաստանը նպատակ է դրել հեղաշրջում իրականացնել Հայաստանում, առաջիկայում քայլերը կսրվեն. Առաքելյան

Դասարաններում կկրճատվի աշակերտների թիվը․ իրականացվել են գնահատման համակարգի փոփոխություններ

Բախվել են «Նիսսան»-ն ու «Ֆորդ տրանզիտ»-ը․ վերջինս նաև երկաթե արգելապատնեշներին է հարվածել, տուժածները հիվանդանոցում են

ԱՄՆ-ը Ռուսաստանի Դաշնությանը մանրամասն տեղեկատվություն է տրամադրել ահաբեկչության սպառնալիքի մասին․ Սպիտակ տուն

Երևանի գլխավոր հատակագիծը կլինի թվայնացված փաստաթուղթ․ Տիգրան Ավինյանը տեսակապով հարցեր է քննարկել Քրիս Չոայի հետ

Շահրամանյանը շարժվում է Բակո Սահակյանի ու Սերժ Սարգսյանի պահվածքով, պետք է ուշադրության կենտրոնում լինի. Իոաննիսյան

96 խնամատար ընտանիքում դաստիարակություն է ստանում 152 երեխա․ այս ինստիտուտի զարգացման աշխատանքները շարունակվում են

Հայ-ռուսական հարաբերություններում առկա վիճակը լավատեսություն չի ներշնչում․ ինչում է մեղադրել Լավրովը ՀՀ ղեկավարությանը

Մինչև ապրիլի 5-ը կատարված իրավախախտման տուգանքի 50 տոկոսը վճարելու դեպքում պարտավորությունը կհամարվի կատարված

Չստացված չեկիստ, հանգիստ վեր ընկիր տեղդ ու ջանդ յուղիր. Մեհրաբյանը՝ Շահրամանյանին

200 հոգու հրկիզման սահմռկեցուցիչ դրվագն ունենալով իր անցյալում՝ խորհուրդ է տալիս Հայաստանի անվտանգության մասին. Սաֆարյան

Հավերժ ճակատներին Եվլախ դաջածներն էլի ակտիվացան. Հարություն Մկրտչյանը՝ Սամվել Շահրամանյանի մասին

Բախվել են շտապօգնության ավտոմեքենան և «Մերսեդես»-ը

Աֆղանստանում 5․7 մագնիտուդ ուժգնությամբ երկրաշարժ է տեղի ունեցել

Խմբի կազմում ապօրինի կերպով զենք-զինամթերք են ձեռք բերել և իրացրել․ խուզարկություններ Երևանում և Գողթանիկում (լուսանկար)

Մեկնարկել է բարձրագույն կրթություն չունեցող մասնագետների արտահերթ կամավոր ատեստավորումը

Եվրոպական խորհրդի քաղաքական և անվտանգության հարցերով կոմիտեի անդամները կայցելեն Հայաստան

Նոր Հաճնի կամրջի վրա փոսային նորոգման աշխատանքներ են իրականացվում․ երբ կավարտվեն

Հայտնի են Արթուր Աբրահամի հոր՝ Գրիգոր Աբրահամյանի հոգեհանգստի և հուղարկավորության վայրն ու օրերը

Վարդենյաց լեռնանցքը դժվարանցանելի է կցորդիչով բեռնատարների համար

Վարչապետի գլխավորությամբ քննարկվել է «Հայփոստ»-ի զարգացման ռազմավարության նախագիծը․ ինչ է հանձնարարվել

29.94 տոննա մարդասիրական օգնություն՝ 1․5 մլն անձի․ ինչ է ուղարկել Հայաստանի կառավարությունը Գազա

Իրականացվել է ոչ պատշաճ հետազոտություն․ պարզվել է 20-ամյա հղի կնոջ մահվան պատճառը, մեղադրանք է ներկայացվել ԲԿ-ի 3 բժշկի

Ճամբարակի սննդի օբյեկտի գործունեության կասեցումը վերացվել է

Երևանի ավագանու ընտրություններից հետո ԿԸՀ վարկանիշն աճել է․ ներկայացվել են ՄՀԻ-ի հետազոտության արդյունքները

Հայաստանի և Վրաստանի խորհրդարանների գիտության ու կրթության հարցերով հանձնաժողովները համատեղ հայտարարություն են ստորագրել

Արարատի կոնյակի գործարանում վերահսկողություն կիրականացվի․ ՍԱՏՄ-ն ստացել է Բելառուսի առողջապահության նախարարության նամակը

Հայ-վրացական հարաբերությունները ռազմավարական մակարդակի են․ Ռուբինյանն ընդունել է Վրաստանի խորհրդարանի պատվիրակությանը

Ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան մարտի 28-ին

Սերգեյ Նարիշկինը այց է կատարել Հյուսիսային Կորեա

Անցած մեկ օրում ՀՀ ավտոճանապարհներին վթարների հետևանքով 3 մարդ զոհվել է, 29-ը՝ վիրավորում ստացել

«Միր» քարտերն արգելելը հավասարակշռված որոշում է, չպետք է շրջանցենք սանկցիաները. Թունյան

Հայկ Մարությանը նոր կուսակցություն է հիմնում

ՀԱՊԿ-ը խնդիր ունի մատնանշել Հայաստանի սահմանը, քանի դա չի արվել, ապա ՀՀ-ից որևէ քայլ ակնկալել պետք չէ․ Կարապետյան

Ահաբեկիչները հոգեմետ նյութերի ազդեցության տա՞կ են եղել. նոր մանրամասներ «Crocus»-ի ահաբեկչության գործից

Կինը հայտնել է, որ ամուսինը հաճախակի ծեծել է իր անչափահաս դստերը, փորձել նրա հետ սեռական հարաբերություն ունենալ

Հարվածել է, այնուհետ լվացել հատակի և անգիտակից հարևանի դեմքի արյան հետքերը. սպանության նախաքննությունն ավարտվել է

Գևորգ Պապոյանը շվեյցարացի գործընկերոջ հետ քննարկել է փոխգործակցության ընդլայնման հնարավորությունը

Հայաստանն աշխարհի առաջ վերածվում է Արևմուտքի վտանգավոր ծրագրերի իրականացման գործիքի. Զախարովա