Բարդ իրավիճակից հեշտ ելք չի լինում. անգամ ԱՄՆ-ի հետ պայմանավորվածության գալը որոշակի զիջումներ է պահանջում. քաղաքագետ

Հայաստանի և Թուրքիայի հարաբերությունների կարգավորման գործընթացը կարևոր է ձևաչափային առումով, սակայն բովանդակային առումով հեղափոխական քայլերի սպասել պետք չէ։ Այս կարծիքին է քաղաքագետ Արեգ Քոչինյանը՝ խոսելով այսօր Պրահայում տեղի ունեցած ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի և Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանի հանդիպման մասին։

Նշենք՝ ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանն աշխատանքային այցով ժամանել է Չեխիայի մայրաքաղաք Պրահա: Այցի շրջանակում տեղի է ունեցել ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի, Ֆրանսիայի նախագահ Էմանուել Մակրոնի, Եվրոպական խորհրդի նախագահ Շառլ Միշելի և Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևի քառակողմ հանդիպումը: ՀՀ վարչապետը հանդիպել է նաև Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանի հետ:

«Թուրքիայի նախագահի հանդիպումից բովանդակային առումով հեղափոխական քայլեր սպասել պետք չէ, կարծում եմ, որովհետև այստեղ ներկա չէ ԱՄՆ-ը, իսկ Նահանգները վերջին շրջանում դարձել է խաղաղության և կարգավորման գործընթացի հիմնական շարժիչ ուժը։ Սա, ըստ էության, բրյուսելյան ֆորմատի հերթական արարն է»,- «Հայկական ժամանակի» հետ զրույցում ասում է քաղաքագետը։

Քոչինյանը նաև ընդգծում է՝ Եվրամիության կողմից առաջ տարվող գործընթացները հակադիր են Մինսկի խմբին և չեն արտացոլում ԱՄՆ-ի և Ֆրանսիայի հետաքրքրությունները։ Այդ պատճառով գոյություն ունեն իրարից տարբեր ֆորմատներ։

«Ադրբեջանի նախագահը հայտարարում է, որ սատարում է բրյուսելյան ֆորմատի աշխատանքներին, սակայն այն չեն սատարում ԱՄՆ-ը և Ֆրանսիան։ Դա է պատճառը, որ այժմ կան տարբեր ֆորմատներ․ մեկը մոսկովյանն է, մյուսը՝ ԱՄՆ-ինը, հաջորդը՝ բրյուսելյանը։ Չենք կարող ասել, թե այս ֆորմատները ինչով կավարտվեն, հնարավոր է՝ քայլ առաջ գնացող որոշումներ կայացվեն, բայց հեղափոխական որոշումների սպասել պետք չէ»,- նկատում է քաղաքագետը։

Որ Նահանգները և ԵՄ-ը, որպես մոդերատորներ, նույնպես համատեղելի չեն, ըստ Քոչինյանի, վկայում է այն փաստը, որ հոկտեմբերի 4-ին ադրբեջանական կողմը ԱՄՆ-ի ճնշման ներքո Հայաստանին վերադարձրեց 17 հայ գերի․ «Հայկական կողմը հայտարարեց, որ Ադրբեջանը չի պահպանում պայմանավորվածությունները և չի վերադարձնում հայ գերիներին, և հետո անակնկալ կերպով հայտարարվեց նրանց վերադարձը Հայաստան։ Նման անակնալ որոշումները լինում են պարտադրանքի հետևանքով, իսկ քանի որ որոշումը կայացվել էր Նահանգների միջնորդությամբ և պետքարտուղարի ներկայությամբ, տրամաբանական է ենթադրել, որ ճնշող կողմը եղել է ԱՄՆ-ը»:

Հարցին՝ այս դեպքում հնարավո՞ր է ասել, որ ԱՄՆ-ը հայտարարություններից զատ՝ անցնում է նաև գործնական փուլին, քաղաքագետի խոսքով, այս հարցում տեսակետ հայտնել շտապել պետք չէ, քանի որ Ամերիկան մեզնից հստակ քաղաքական քայլ է ակնկալում։

«Հումանիտար հարցերը, հատկապես՝ արևմտյան քաղաքական հարթության մեջ, նաև ժեստեր են ուժի ցուցադրության։ Գերիների հարցը բարոյական և արժեհամակարգային երևույթ է։ Սակայն սա դեռ բավարար չէ՝ ասելու, թե ԱՄՆ-ը անցել է գործնական քայլերի։ Նահանգները Հայաստանից սպասում է նախ և առաջ քաղաքական հստակ քայլի, ինչը ՀԱՊԿ-ից դուրս գալն է»,- շեշտում է զրուցակիցը։

Իսկ ՀԱՊԿ-ից դուրս գալու համար Հայաստանը պետք է շատ հստակ քայլեր անի և հստակ որոշում կայացնի, կարծում է զրուցակիցը. «Դուրս գալու մասին պետք է տեղյակ պահել բոլոր գործընկերներին, պետք է շիտակ խաղալ։ Ամենավատ բանը ՀԱՊԿ-ի տիրոջ հետ, այսպես ասած, խաղեր տալն է, դա այնքան վատ է, քան դուրս գալը։ Դուրս գալը 6 ամիս է տևում։ Այս մասով անհրաժեշտ է զերծ մնալ իրարամերժ հայտարարություններից»։

Անդրադառնալով հարցին՝ կարելի է ասել, որ Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև ստեղծված լարված իրավիճակում դրական դինամիկա կա, որի մասի երեկ Ազգային Ժողովում հայտարարեց նաև ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը, արդյոք այս դրական դինամիկան ԵՄ-ի և ԱՄՆ-ի գործոնո՞վ է պայմանավորված, Արեգ Քոչինյանը նախ շեշտում է՝ Եվրամիությունը և Ամերիկան տարբեր էլեմենտներ են։

«Սա ոչ թե ԵՄ-ի, այլ հենց ԱՄՆ-ի դերակատարությունն է։ Սակայն շատերի մոտ տպավորություն է, թե մենք հրաշք դեղամիջոց ենք գտել այս վիճակից դուրս գալու համար։ Շատ բարդ իրավիճակներից շատ հեշտ ելքեր չեն լինում, անգամ Նահանգների հետ որոշակի պայմանավորվածությունների գալը և երաշխիքներ ստանալը հնարավոր է լինելու որոշակի զիջումների շրջանակում։ Պետք չէ ենթադրել կամ մտածել, թե ԱՄՆ-ը գալու է և մեր բոլոր հարցերը լուծի։ Սակայն ԱՄՆ-ը ավելի լավ է, քան Եվրոպան, ավելի լավ է, քան ՌԴ-ը, այն առումով, որ միջանցքային տրամաբանությամբ չի առաջնորդվում»,- ընդգծում է զրուցակիցը։

Այս համատեքստում որքանո՞վ է իրատեսական Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև «Խաղաղության պայմանագրի» կնքումը, և ի՞նչ ժամանակներում այն կյանքի կկոչվի,  քաղաքագետը ասում է. «Ցանկացած պատերազմ ավարտվում է խաղաղության պայմանագրով: Միշտ լինում են այդ պայմանագրերը, սակայն ե՞րբ կլինի այն, ո՞ւմ միջնորդությամբ, և ի՞նչ տեքստով կներկայացվի, կանխատեսել հնարավոր չէ»։

Տպել
4253 դիտում

Ովքեր ուզում են շարունակաբար ունենալ հաջողակ պետություն, պետք է ապահովեն այդ պետության մրցունակությունը․ Նիկոլ Փաշինյան

Քենիայում ռազմական ուղղաթիռ է կործանվել․ զոհերի թվում է երկրի պաշտպանության ուժերի հրամանատարը

3-ի փոխարեն 8 մասնաշենք․ Փոքր Վեդիի միջնակարգ դպրոցը շահագործման կհանձնվի մինչև տարեվերջ (տեսանյութ)

Մենք հիմա նստած ենք ռումբի վրա, դա պայթեցնելու վահանակը ռուսների մոտ է, Հայաստանը քայլ պիտի անի. Մեհրաբյան

Արտակարգ դեպք Երևանում․ «Էվոկաբանկ»-ի հաճախորդը իր տղայի և ընկերոջ հետ ծեծել են մասնաճյուղի կառավարչին ու աշխատակցին

ԳՐԵԿՈ-ն բարձր է գնահատել ՆԳՆ ոստիկանության բարեփոխումները․ զեկույց

Հրդեհ է բռնկվել Արթիկի անտառտնտեսության տարածքում․ ծառեր են ջերմահարվել

Թուրքիայում տեղի ունեցած երկրաշարժի հետևանքով ավերածություններ կան

Տեղի է ունեցել «Քաղաքացիական պայմանագիր» կուսակցության նախաձեռնող խմբի նիստ․ այն վարել է Նիկոլ Փաշինյանը

«Նուբարաշեն» ՔԿՀ-ի անցագրային կետում փաթեթ գցած քաղաքացին ձերբակալվել է

Բախվել են «Մերսեդես»-ն ու «Կամազ»-ը. մարդատարի 20-ամյա վարորդն ու նրա հասակակից 2 ուղևորները հիվանդանոցում են

ՀՀ ֆինանսների նախարարության պատվիրակությունը Վաշինգտոնում է․ ինչ հանդիպումներ են տեղի ունեցել

Կայծակի հարվածից Աբու Դաբիից Երևան թռչող ինքնաթիռի դիմապակին վնասվել է (տեսանյութ)

Ֆինլանդիան ժամանակավորապես կկրճատի փախստականների նպաստները

Բերդկունք ամրոցը կվերածվի արգելոց-թանգարանի

Կարևորվել է Ֆրանսիայի հետ տնտեսական փոխգործակցության խորացումը․ փոխվարչապետն ընդունել է Բրիս Ռոքֆոյին

Որտեղ է հայտնաբերվել քրեական պատմություններով հայտնի նորատուսցի Արայի տղայի «յաշիկը»

«Օբյեկտիվ չեք». Պետրոս Ղազարյանը դիմել է Մայր Աթոռի տեղեկատվական համակարգի տնօրեն Եսայի քահանա Արթենյանին

«Գարդման-Շիրվան-Նախիջևան»-ն ակնկալում է, որ ԱՄՆ դեսպանը կնպաստի ԼՂ հայերի վերադարձի ժամկետների և միջոցների մատնանշմանը

Թուրքիայում 5․6 մագնիտուդ ուժգնությամբ երկրաշարժ է տեղի ունեցել

ԵԽԽՎ վերադառնալու համար Բաքուն պետք է որոշ պահանջներ կատարի․ Ադրբեջանի հարցով զեկուցող

ԱԽ քարտուղարը Բրիս Ռոքֆոյին է ներկայացրել հայ-ադրբեջանական բանակցային գործընթացի վերջին զարգացումները

Ֆրանսիան որոշել է մենակ չթողնել Հայաստանին Ադրբեջանի շարունակվող ագրեսիայի դեմ․ Աստրիդ Փանոսյան-Բուվե

ԲՏԱ փոխնախարարն ու ծրագրերի վարչության պետն այցելել են «Ինժեներական քաղաք», ծանոթացել շինաշխատանքներին

Վարչապետն ընդունել է Մարտին Շտիկելին․ ՀՀ կառավարության և «Fichtner»-ի միջև փոխգործակցությանն առնչվող հարցեր են քննարկվել

Արարատի մարզում բենզալցակայանի գործունեություն է դադարեցվել, այն ապամոնտաժվել է

Մինչև 1% cashback Wildberries-ում IDBank-ի քարտով վճարելիս

Նիկոլ Փաշինյանն ու Բրիս Ռոքֆոն Հայաստան-ԵՄ համագործակցությանը վերաբերող հարցեր են քննարկել

Բրյուսելյան հանդիպմանը գաղտնի օրակարգ չի եղել, Ադրբեջանական լրատվամիջոցներում հրապարակված թուղթը կեղծ է․ ԱԳՆ խոսնակ

Երևանում հաստաբուն ծառը կոտրվել և ընկել է ավտոմեքենաների վրա

ԵՄ-ն մեկնաբանել է Լեռնային Ղարաբաղից ռուս խաղաղապահ զորքի դուրսբերման գործընթացը

Amio Visa Signature Business քարտ. երբ հնարավորությունները սահմաններ չունեն

Հայտնի է՝ Գեղարքունիքում ովքեր են բռնաբարել 13-այա աղջկան. նրանք 74 և 66 տարեկան տղամարդիկ են

Բացահայտվել է ավելի քան 13 կգ թմրամիջոցի մաքսանենգության դեպք․ հետախուզվողը հայտնաբերվել է, խմբի 2 անդամ կալանավորված է

Հայաստանում ԵՄ դիտորդական առաքելությունը ոչ մի օգուտ չի բերում Հարավային Կովկասին. Զախարովա

Դավիթ Տոնոյանի խափանման միջոցը փոխելու միջնորդությունը մերժվել է

Հայաստանին պետք է ռազմական օգնություն ցուցաբերել․ Ֆրենկ Փալոնը կոչով դիմել է ԱՄՆ-ին

13-ամյա երեխայի նկատմամբ սեքսուալ բնույթի գործողություններ են կատարվել․ 2 տղամարդ է կալանավորվել

«Խաղաղության խաչմերուկ»-ը կարող է ներդաշնակորեն համադրվել բոլոր ենթակառուցվածքային ծրագրերին. Հայկ Կոնջորյան

Դոլարը կրկին էժանացել է․ ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան ապրիլի 18-ին