Միգրացիան անձի ընտրությունն է, մարդն ինքն է կրում սեփական ընտրության պատասխանատվությունը. Ղազարյան

2019 թվականին Հայաստան այցելած մարդկանց թիվը ավելի շատ է եղել, քան լքողներինը: Սակայն ՀՀ անձնագրով քաղաքացիների պարագայում տարբերությունը բացասական է՝ մարդիկ ավելի շատ լքել են: Ըստ ՀՀ տարածքային կառավարման եւ զարգացման նախարարության միգրացիոն ծառայության տվյալների 2019-ին Հայաստանի տարածք է մտել 4 միլիոն 319 հազար 618 մարդ: Իսկ դուրս է եկել՝ 4 միլիոն 309 հազար 112 մարդ: Նախորդ տարի ՀՀ է մտել 2 միլիոն 392 հազար 893 ՀՀ քաղաքացի, իսկ ՀՀ-ից դուրս է եկել՝ 2 միլիոն 399 հազար 422 ՀՀ քաղաքացի, բացասական սալդոն (տարբերությունը) կազմում է՝ 6529: 

«Հայկական ժամանակ»-ը միգրացիոն ոլորտի քաղաքականության մասին զրուցել է միգրացիոն ծառայության պետ Արմեն Ղազարյանի հետ:

- Պարոն Ղազարյան, ինչպիսի՞ն է միգրացիայի ներկայիս վիճակը Հայաստանում: 2019-ին արտագաղթի եւ ներգաղթի ինչպիսի՞ սալդո է գրանցվել՝ նախորդ տարիների համեմատ:  

- Վերջին շրջանում մենք ունենք բարելավող միգրացիոն պատկեր: Ու, եթե նայենք 2019-ի սահամանահատումների տարբերությունը՝ ապա պետք է նշել, որ այն դրական է եղել: Դրական է եղել նաեւ 2018-ին: Մուտքերի եւ ելքերի տարբերությունը 2015 թվականին եղել է -43 հազար, 2016-ին -48 հազար, 2017-ին -26 հազար, 18-ին +15 հազար եւ 2019-ին +10 հազար 506: Սա այն պատկերն է, որ մենք ունենք սահմանահատումների առումով:

- Այսինքն կարող ենք ասել, որ հեղափոխությունից հետո ներգա՞ղթ կա:  

- Ես մշտապես խուսափում եմ օգտագործել ներգաղթ եւ արտագաղթ տերմինները, քանի որ դրանք հանրային դիսկուրսում շատ են իմաստազրկվել: Մասնագիտական տիրույթում ես կարող եմ ասել հետեւյալը՝ մենք ունենք բարելավող պատկեր. էմիգրացիան նվազում է եւ ունենք որոշակի իմիգրացիոն միտումներ: Կարող եմ հստակ ասել, որ էմիգրացիայի տեմպերը նվազում են:

- 2019-ին քանի՞ մարդ է ԵՄ-ից արտաքսվել Հայաստան:

- 2019-ի ամփոփ ցուցանիշներ դեռեւս չկան: Ռեադմիսիոն (գործընթաց, որով անօրինական կարգավիճակում գտնվող, քաղաքացի չհանդիսացող անձինք վերադարձվում են իրենց հայրենիք կամ այն պետություն, որով նրանք տարանցել են) համաձայնագրի շրջանակներում, որը մենք ունենք ԵՄ-ի հետ, 2019-ին ստացել ենք 1656 անձի վերաբերյալ հայց, որից հաստատել ենք 1444-ի քաղաքացիությունը: Բայց սա դեռեւս փաստացի վերադարձի պատկերը չէ: Եվրոստատի տվյալներով 2018-ին 2030 քաղաքացի կամավոր կամ հարկադիր տվյալներով վերադարձել է Հայաստան:

- Ո՞րն է արտաքսման հիմնական պատճառը, արդյո՞ք Հայաստանում տեղի ունեցած փոփոխություններն ազդել դրա վրա:

- Ինչ-որ իմաստով այո, բայց դա միակ պատճառը չէ: Առաջին հերթին՝ միգրացիոն քաղաքականության խստացում է գնում բոլոր եվրոպական երկրներում: Երկրորդը՝ այո, ՀՀ-ում տեղի ունեցող զարգացումները ցույց են տալիս, որ Հայաստանում չկան մարդու իրավունքների զանգվածային խախտումներ, չկան այնպիսի հիմքեր, որոնք կարող են առաջացնել հետապնդում ու ըստ այդմ այդ մարդկանց հայցերը Եվրոպական երկրներում ապրելու չհիմնավորված են եւ մեծ մասամբ մերժվում են: Ու, եթե մերժվում են մարդիկ հայտնվում են անօրինական միգրանտի կարգավիճակում եւ ենթակա են վերադարձման: Ու վերադառնում են կա՛մ կամավոր կերպով, եթե ցանկանում են, կա՛մ հարկադիր կերպով, եթե չեն ցանկանում կամավոր վերադառնալ: Մյուս փաստարկն այն է, որ ռեադմիսիոն մեխանիզմները սկսել են ավելի լավ աշխատել: Այս պահին ունենք ռեադմիսիոն հայցերի էլեկտրոնային համակարգ, որը ժամանակային իմաստով ավելի է դյուրացնում այդ հայցերի ուսումնասիրությունը եւ կարճ ժամանակահատվածում մենք կարողանում ենք անցկացնել անձի ուսումնասիրությունը:

- Ի՞նչ է անում Հայաստանը արտաքսվող քաղաքացիներին օգնելու եւ կամ դրսում գտնվող մեր հայրենակիցներին այստեղ հրավիրելով ի՞նչ պայմաններ կամ հնարավորություններ ենք նրանց առաջարկում:

- Այս ոլորտը, որպես պետական քաղաքականության ոլորտ կարող ենք ասել, որ բացակա է եղել նախկինում: Այսինքն այս ոլորտին հիմնականում անդրադարձ է եղել հասարակական կազմակերպությունների եւ միջազգային կազմակերպությունների միջոցով: Հիմա պետությունն ակտիվորեն ներգրավվել է այս ոլորտում: Բանակցում ենք ԵՄ-ի հետ՝ կոնկրետ ծրագրեր ենք իրականացնում նրանց ֆինանսավորմամբ: Բացի այդ մենք կառավարությանն ենք ներկայացրել վերադարձողների հրատապ օժանդակության ծրագիր: Այսինքն, եթե անձը ամեն ինչ վաճառել գնացել էր եւ հիմա հարկադիր կերպով վերադարձվում է եւ մնում է փողոցում, նրանք կկարողանանք 6 ամսով նրան բնակարանի վարձի փոխհատուցում կտանք՝ մինչեւ 60 հազար դրամի շրջանակներում:

- Եթե հաստատվի ծրագիրը, եւ օրինակ քաղաքացին դիմի 6 ամսով օժանդակություն ստանա, սակայն դրանից հետո չկարողանա ֆինանսական աղբյուր գտնել, օժանդակությունը շարունակվելո՞ւ է, թե նրան ասելու եք դուրս արի այդ տնից: Եվ ե՞րբ է նախատեսված վերջնական ընդունել այս ծրագիրը:

- Ֆինանսավորումն ուղղակի կդադարի՝ դա բնական է: 6 ամիսն այն ժամանակահատվածն է, որ ողջամիտ քաղաքացին, որը վերադառնում է կարողանա գտնել այլ տարբերակներ: Չի կարող պետության հոգածությունը այս առումով լինել հավերժական: Մենք չենք կարող անվերջ նմանատիպ օժանդակություն ցուցաբերել: Երկրորդ կարեւոր հանգամանքը նշեմ. միգրացիան անձի ընտրությունն է, մարդն ինքն է կրում սեփական ընտրության պատասխանատվությունը եւ միգրացիան հենց դա է, երբ ինքը կատարել է իր սեփական ընտրությունը, վերադարձել է, հիմա ունի խնդիրներ: Պետությունը մի բան էլ օժանդակում է, որ մարդը հաղթահարի իր դժվարությունները: Այս օժանդակցությունը պայմանավորված է ոչ թե նրանով, որ նա միգրանտ է, այլ որ նա խոցելի է: Դա պայմանավորված է իր սոցիալական խոցելիությամբ, քանի որ իր էությամբ այս գործառույթը սոցիալական է: Իսկ, թե երբ է նախատեսված չեմ կարող ասել՝ հուսամ առաջիկայում:

- Նախորդ տարվա ընթացքում, որ երկրների քաղաքացիներն են ամենից շատ մուտք գործել Հայաստան: Եվ ո՞ր երկրներն են առավել հաճախ գնացել Հայաստանի քաղաքացիները:

- Եթե նայում ենք սահմանահատումների դինամիկային՝ 2019-ին մեր առաջին հնգյակը եղել են՝ Ռուսաստանը, Իրանը, Վրաստանը, ԱՄՆ-ն, Ղազախստանը, հետո արդեն՝ Գերմանիան, Հնդկաստանը եւ այլն: Միտումը ցույց է տալիս, որ մենք ավելի շատ մուտքեր եւ ելքեր ենք ունեցել դեպի հարեւան երկրներ ինչը բնական է՝ բոլոր երկրներում է այդպես: Ինչ վերաբերվում է նրան, թե Հայաստանից որտեղ են գնացել՝ նմանատիպ վարչական վիճակագրություն չի կարող մեզ մոտ վարվել, քանի որ դա արձանագրվում է այն երկրներում, որտեղ այդ անձինք մուտք են գործում: Բայց ակնհայտ է, որ մենք ունենք աշխատանքային միգրացիոն հոսք, դեպի ՌԴ:

- Ի՞նչ կանխատեսում ունեք 2020 թվականի համար, պե՞տք է արդյոք ակնկալել մեծ ներգաղթ:

- Ես կանխատեսումներ հիմնականում անում եմ աշխատանքային նպատակներից ելնելով: Հնչեցնելու կարիք չեմ տեսնում: Հուսանք, որ այս միտումները կշարունակվեն: Բայց դրանք նաեւ կախված են այլ ոլորտներում իրականացվող բարեփոխումներից. օրինակ՝ տնտեսական, սոցիալական քաղաքականության ոլորտում: Որքան տնտեսական աճը դրական ցուցանիշներ է արձանագրում, այդքան սահմանահատումների վիճակը բարելավում է:

- Երբ քաղաքացիներն այցելում են միգրացիոն ծառայություն, ի՞նչ փոփոխություն են տեսնում՝ նախահեղափոխական եւ ներկայիս ծառայության միջեւ: Նախկինում դժգոհությունները շատ կային:

- Ես չեմ բացառում, որ հիմա էլ կարող է քաղաքացին գալ եւ դժգոհ գնա: Վիճակագրություն չունեմ այդ առումով: Մեզ մոտ ամենամեծ փոփոխությունը, որ տեղի է ունեցել Ադրբեջանից բռնագաղթած անձանց բնակարանային խնդիրների լուծումն է: Հուսանք դա որոշակիորեն կմեղմի ծառայությունից օգտվողների բարդ իրավիճակը:

- Վիզային ռեժիմը դյուրացնելու առումով այս պահին ի՞նչ խնդիրներ ունենք եւ ի՞նչ խնդիրներ են ստեղծվում մեր քաղաքացիների համար:

- Շատ կարեւոր հարց եք բարձրացնում, որովհետեւ ռեադմիսիոն գործընթացներն անքակտելիորեն կապված են վիզաների գործընթացի հետ: Մենք ԵՄ-ի հետ ունենք վիզաների դյուրացման համար ստորագրված համաձայնագիր եւ հուսանք, որ առաջիկայում նաեւ ԵՄ-ի հետ կկարողանանք սկսել վիզաների ազատականացման շուրջ երկխոսությունը: Դա նաեւ պայմանավորված է նրանով, թե մենք որքանով են լավ իմպլեմենտացնում ներկայումս գործող ռեադմիսիոն համաձայնագիրը: 2019-ին ստացված հայտերի 87 տոկոսի պարագայում մենք տվել ենք դրական պատասխաններ եւ քաղաքացիների նույնականացումն իրականացվել է: Առաջիկայում եւս այս ոլորտում կլինեն ֆունդամենտալ բարեփոխումներ, որոնք հող կնախապատրաստեն վիզաների ազատականացման երկխոսությունից հետո արագ գործընթացի:

Տպել
842 դիտում

Կարեն Գիլոյանը հետևել է հեծանվուղու և մարզադպրոցի կառուցման աշխատանքներին

Գևորգ Պապոյանը Կորեայի ԱԳ փոխնախարարին ներկայացրել է «Խաղաղության խաչմերուկ» նախաձեռնությունը

Փորձ է արվել Աբու Դաբիից Հայաստան ներմուծել առանց հայտարարագրման բջջային հեռախոսներ

Ինչ թեմայի շուրջ է կենտրոնանալու Բրյուսելում ԱՄՆ-Հայաստան-ԵՄ հանդիպումը. Միլլերը մանրամասներ է հայտնել

Երբ է սպասվում դեղձենու մասսայական ծաղկումն Արարատյան դաշտում

«Քո կառուցած շենքից տեսանելի է իմ տան անցուդարձը». Գագիկ Բեգլարյանը սպառնացել, հայհոյել է «Կապիտալ պլյուս»-ի տնօրենին

Առաջիկա շաբաթներին հնարավոր հարձակման մասին խոսակցությունները չափազանցված են. Սարգսյանը մանրամասնել է

Խուզարկել են գնդապետ Վոլոդյա Ավետիսյանի տունը, առգրավել համակարգիչ, տեսախցիկներ

Հայաստանն արգելափակել է Վլադիմիր Սոլովյովի հաղորդումների հեռարձակումը ՀՀ տարածքում

Թթուջուր-Նավուր ավտոճանապարհը փակ է բոլոր տրանսպորտային միջոցների համար

Լեհաստանը զորքեր կուղարկի Ֆրանսիա

Երևանում թալանել են «Տոյոտա Երևան»-ի վաճառքի բաժնի ղեկավարի «Տոյոտա»-ները

Ոչ միայն դեղերը, այլև վիտամինները, սննդային հավելումները պետք է պահվեն երեխաների համար անհասանելի վայրում. ԱՆ

Այրվել է վագոն-տնակ՝ ներսում եղած իրերով

Ֆրանսիայի հետախուզական ծառայությունները խորհուրդ են տալիս չեղարկել Օլիմպիական խաղերի բացման արարողությունը

Երևանի և 2 մարզի որոշ հասցեներ մի քանի ժամով կհոսանքազրկվեն

Բախվել են «Նիսսան» և «ՎԱԶ» մակնիշի ավտոմեքենաներ

Հայտարարվել է Տաթև ՀԷԿ-ի ՕԿՋ-ի վերանորոգման աշխատանքների տեխնիկական վերահսկողության մրցույթ

Քարաթափում Արարատի մարզում. ճանապարհը դարձել է միակողմանի երթևեկելի

Նիկոլ Փաշինյանի գլխավորությամբ տեղի է ունեցել ՔՊ նախաձեռնող խմբի նիստ․ հայտնի է՝ ինչ է քննարկվել

ՀՀ-ն որևիցե բան չի պատրաստվում զիջել, ստոր շահարկումներ են․ Ալեն Սիմոնյանը՝ Տավուշի շուրջ պտտվող լուրերի մասին

Սուրեն Պապիկյանը մասնակցել է ռազմական տեխնիկայի ցուցադրությանը և հետևել մարտական հրաձգությանը (լուսանկարներ)

Ինչպես կասեր դասականը՝ «յա՜, իրո՞ք». Արշակ Կարապետյանը «գողացել» է ՀՀԿ-ի ծրագիրը

ՌԴ դեսպանը սիրում էր Ջերմուկում հանգստանալ, լուսանկար էր հրապարակել, բա թող գա ասի, որ դա ՀԱՊԿ-ի տարածք է․ Սիմոնյան

Երբ կկայանա Ալեն Սիմոնյանի և Սահիբա Գաֆարովայի հաջորդ հանդիպումը․ ԱԺ նախագահը մանրամասնել է՝ ինչ է քննարկվել մարտի 22-ին

Վիճաբանություն և ծեծկռտուք «Ռիո Մոլլ»-ի հարևանությամբ. կռվի մասնակիցների մեծ մասը անչափահասներ են, կա վիրավոր

Ռուսաստանը նպատակ է դրել հեղաշրջում իրականացնել Հայաստանում, առաջիկայում քայլերը կսրվեն. Առաքելյան

Դասարաններում կկրճատվի աշակերտների թիվը․ իրականացվել են գնահատման համակարգի փոփոխություններ

Բախվել են «Նիսսան»-ն ու «Ֆորդ տրանզիտ»-ը․ վերջինս նաև երկաթե արգելապատնեշներին է հարվածել, տուժածները հիվանդանոցում են

ԱՄՆ-ը Ռուսաստանի Դաշնությանը մանրամասն տեղեկատվություն է տրամադրել ահաբեկչության սպառնալիքի մասին․ Սպիտակ տուն

Երևանի գլխավոր հատակագիծը կլինի թվայնացված փաստաթուղթ․ Տիգրան Ավինյանը տեսակապով հարցեր է քննարկել Քրիս Չոայի հետ

Շահրամանյանը շարժվում է Բակո Սահակյանի ու Սերժ Սարգսյանի պահվածքով, պետք է ուշադրության կենտրոնում լինի. Իոաննիսյան

96 խնամատար ընտանիքում դաստիարակություն է ստանում 152 երեխա․ այս ինստիտուտի զարգացման աշխատանքները շարունակվում են

Հայ-ռուսական հարաբերություններում առկա վիճակը լավատեսություն չի ներշնչում․ ինչում է մեղադրել Լավրովը ՀՀ ղեկավարությանը

Մինչև ապրիլի 5-ը կատարված իրավախախտման տուգանքի 50 տոկոսը վճարելու դեպքում պարտավորությունը կհամարվի կատարված

Չստացված չեկիստ, հանգիստ վեր ընկիր տեղդ ու ջանդ յուղիր. Մեհրաբյանը՝ Շահրամանյանին

200 հոգու հրկիզման սահմռկեցուցիչ դրվագն ունենալով իր անցյալում՝ խորհուրդ է տալիս Հայաստանի անվտանգության մասին. Սաֆարյան

Հավերժ ճակատներին Եվլախ դաջածներն էլի ակտիվացան. Հարություն Մկրտչյանը՝ Սամվել Շահրամանյանի մասին

Բախվել են շտապօգնության ավտոմեքենան և «Մերսեդես»-ը

Աֆղանստանում 5․7 մագնիտուդ ուժգնությամբ երկրաշարժ է տեղի ունեցել