Սահմանադրությունը խանգարում էր երկրի ինքնիշխանությունը մաս-մաս հանձնել օտարներին եւ հաղթահարել լեգիտիմության խնդիրը

Ցանկացած քաղաքակիրթ պետության եւ ժողովրդի համար Սահմանադրությունը կարեւորագույն փաստաթուղթ է, որովհետեւ դրանով են սահմանված խաղի այն կանոնները, որոնց շուրջ համաձայնություն է կայացել տվյալ երկրի իշխանությունների եւ հասարակության միջեւ։ Հայաստանում, ցավոք, երկար ժամանակ այդպես չի եղել։ Սահմանադրության նկատմամբ մի տեսակ քամահրական վերաբերմունք են ունեցել ե՛ւ իշխանությունները, ե՛ւ հասարակությունը։ Առաջին հերթին, իհարկե, իշխանությունները, որովհետեւ նրանք Սահմանադրությունն ընկալել են որպես իրենց բացարձակ իշխանությունը կաշկանդող տհաճ հանգամանք։ Իսկ հասարակության զգալի մասն էլ լուրջ չի ընդունել Սահմանադրությունը, որովհետեւ համարել է, որ միեւնույն է՝ ի վիճակի չի լինելու իշխանություններին ստիպել հարգել մայր օրենքը, հետեւաբար՝ շատ դեպքերում դա ընդամենը ձեւական փաստաթուղթ է։

Եվ իսկապես էլ, երկար ժամանակ գործող իշխանությունները կոպտորեն խախտել են Սահմանադրության կարեւորագույն հոդվածները, որոնց համաձայն՝ Հայաստանի Հանրապետությունն ինքնիշխան, ժողովրդավարական, սոցիալական, իրավական պետություն է, եւ Հայաստանի Հանրապետությունում իշխանությունը պատկանում է ժողովրդին, որն այդ իշխանությունն իրականացնում է ազատ ընտրությունների միջոցով։ Երկար տարիներ իշխանությունները խախտել են այս կարեւորագույն սահմանադրական նորմերը՝ կեղծելով ընտրությունները։ Իսկ երբ հնարավոր չի եղել կեղծիքների միջոցով պահպանել իշխանությունը (օրինակ՝ ոչ մի կերպ հնարավոր չէր շրջանցել Սահմանադրության այն դրույթը, որի համաձայն նույն անձը չի կարող ավելի քան երկու անգամ անընդմեջ զբաղեցնել ՀՀ նախագահի պաշտոնը), նրանք պարզապես Սահմանադրությունն են փոխել։

Սահմանադրության նկատմամբ նախկին իշխանությունների թշնամական վերաբերմունքի միակ պատճառն, իհարկե, ընտրությունները չէին։ Նրանց խանգարում էին նաեւ մարդու իրավունքների եւ հիմնարար ազատությունների վերաբերյալ հոդվածները, ՀՀ ինքնիշխանության արձանագրումը (դա փոքր-ինչ խանգարում էր երկրի ինքնիշխանությունը մաս-մաս հանձնել օտարներին՝ լեգիտիմության հետ կապված պրոբլեմները հաղթահարելու նպատակով), եւ այլն։ Բայց նրանց համար ամենամտահոգիչը, միեւնույն է, «իշխանությունը պատկանում է ժողովրդին» արձանագրումն էր։

Գործող Սահմանադրությունը կատարյալ է, թե պարտադիր պիտի փոփոխությունների ենթարկվի՝ այլ քննարկման թեմա է։ Այս պահին շատ ավելի կարեւոր է այն հարցը, թե թավշյա հեղափոխությունից հետո ինչպե՞ս է փոխվել իշխանությունների վերաբերմունքը Սահմանադրության նկատմամբ ընդհանրապես։ Միանգամից ասենք՝ վերաբերմունքը փոխվել է արմատապես։ Եթե նախկին իշխանությունները Սահմանադրությունն ընկալում էին որպես իրենց «ազատությունը կաշկանդող», «ձեռուոտը կապող» հանգամանք, նոր իշխանությունների համար հակառակը՝ Սահմանադրությունը լեգիտիմության միակ աղբյուրն է։ Որովհետեւ հեղափոխությունից հետո Հայաստանում տեղի են ունեցել երկու կարեւորագույն ընտրություններ, որոնք իսկապես եղել են ազատ եւ արտահայտել են ժողովրդի կամքը (ինչպես եւ նախատեսված է Սահմանադրությամբ), ու հենց այդ ընտրությունների արդյունքներն են նորերի իշխանության աղբյուրը։ Այսինքն՝ օբյեկտիվորեն ստեղծվել է մի վիճակ, որ ի տարբերություն նախորդների՝ այսօրվա իշխանություններին ձեռնտու է պահպանել Սահմանադրությունն ու ոչ մի շեղում թույլ չտալ։

Հասկանալի է, որ արդյունքում փոխվելու է նաեւ հասարակության վերաբերմունքը Սահմանադրության նկատմամբ, որովհետեւ մի բան է, երբ գործ ունես ձեւական փաստաթղթի հետ, եւ բոլորովին այլ բան, երբ գիտես, որ գործ ունես պետության ու հասարակության կյանքը կարգավորող «խաղի կանոնների» հետ, ու իշխանություններն այդ կանոնները չեն խախտելու։

Հենց այս փոփոխության արդյունքում է, որ ունենալու ենք իրավական առումով որակապես այլ պետություն եւ հասարակություն, ու նաեւ սա է, որ ստիպում է Սահմանադրության օրն ընկալել որպես պետության կարեւորագույն տոներից մեկը։

Տպել
13271 դիտում

Ռեստորանի մոտ մեքենաներ են բախվել․ դրանցից մեկը դուրս է եկել երթևեկելի գոտուց, բախվել օբյեկտներից մեկի պատին

Հիմա հեշտ է պառկել ասֆալտին ու ցույց տալ, թե փրկում եք հայրենիքը․ Սաֆարյանը՝ ԱԺ նախկին գործընկերներին

Հայաստանի և Ադրբեջանի սահմանին կոորդինատների ճշգրտման աշխատանքների շրջանակներում 20 սահմանային սյուն է տեղադրվել

ԱԺԲ-ի հանրահավաքի ժամանակ բռունցքով ոստիկանության ծառայողի գլխին հարվածած կինը ձերբակալվել է

Հակոբ Արշակյանը Սիրիայի Ժողովրդական ժողովի փոխնախագահին է ներկայացրել «Խաղաղության խաչմերուկ» նախագիծը

Պապոյանն ու ՌԴ դեսպանը քննարկել են Վերին Լարսով Վրաստանից Ռուսաստան տանող ճանապարհով բեռնափոխադրումների խնդիրները

Տաքսու մեջ ծխելու հետ կապված վեճի ժամանակ ուղևորը քիմիական նյութ է փչել վարորդի դեմքին․ վերջինս այրվածքներ է ստացել

Հնդկաստանի ԱԳՆ-ն արձագանքել է Հայաստանին զենք մատակարարելու վերաբերյալ Ադրբեջանի քննադատությանը

ՄԻՊ արագ արձագանքման խմբեր են մեկնել Ոստիկանության բաժիններ՝ այսօր բերման ենթարկված անձանց տեսակցելու համար

Դոլարն էժանացել է․ ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան ապրիլի 25-ին

«Խաղաղության խաչմերուկը» Հայաստանի տեսլականն է դեպի խաղաղություն. Սիմոնյանը՝ Սիրիայի խորհրդարանի փոխխոսնակին

Ռուսաստանի, Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև եռակողմ պայմանավորվածությունները շարունակում են մնալ արդիական. Զախարովա

Կարծում եմ՝ պետք է քննարկենք այդ հարցը․ Ալեն Սիմոնյանը՝ Ադրբեջանից Հայաստան գազ ներկրելու՝ Իլհամ Ալիևի առաջարկի մասին

ՀՀ-ն ԱՄՆ-ին է հանձնել հետախուզման մեջ գտնվող ամերիկացուն

ԵԽ գրասենյակի ղեկավարն ու Պապիկյանը քննարկել են համատեղ իրականացվող ծրագրի մանրամասները

Ուժերը մեզ վրա է պատո՞ւմ, թե չեն ընկալում ՀՀ-ն որպես անկախ պետություն. Սիմոնյան

Բերման է ենթարկվել բողոքի ակցիաների 29 մասնակից

Գառնիկ Դանիելյանին տեղափոխել են հիվանդանոց

Ռուսաստանում մեկնաբանել են Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև առաջին սահմանային սյան տեղադրումը

Բերման են ենթարկվել Էդգար Ղազարյանը, Նաիրա Զոհրաբյանն ու Երևանում կազմակերպված ակցիայի այլ անդամներ

Տավուշում ԵԿՄ մեքենան վնասելու, խուլիգանության գործով ձերբակալված «Մարտական եղբայրության» հիմնադիրը կալանավորվել է

Ապրիլի 17-22-ին գրանցված առավելագույն ջերմաստիճանները գերազանցել են բոլոր պատմական արժեքները. անոմալ տաքը կպահպանվի

Քանի դեռ ժողովրդին ոչ մի բան չունեն առաջարկելու, 20, 30, 40 հոգով հավաքվելու են գոռգռան և գնան տներով. Սիմոնյան

Վազգենը որ գար, կասեր՝ «արա, ամբողջ կյանքում «наша раша»-ի տակ տնքալով պարողը իրավունք չունի սահմանից խոսել. Խաչատրյան

ԱԺ Հայաստան-Ֆրանսիա բարեկամական խումբը ֆրանսիացի գործընկերների հետ քննարկել է երկուստեք հետաքրքրության հարցեր

Դրսից թելադրված բան է․ Սիմոնյանը մանրամասնեց, թե ովքեր են ՀՀ-ում ընդդիմախոսները

Հայաստանը դիմացել է, նա գրում է իր և իր ժողովրդի ապագան. Ֆրանսիայի վարչապետ

12 կմ արդեն սահմանազատված է, թե Ալիևը ՌԴ-ի ու Թուրքիայի հետ սակարկելու համար ինչ կասի, չի հետաքրքրում․ Սիմոնյան

Ադրբեջանցին զարթնելու է, տենա՝ եռագույնը ծածանվում է Կզըլ Հաջիլիի բարձունքի վրա, դրա մասին ինչո՞ւ չեք խոսում. Սիմոնյան

Տեղեկատվական հոսքերով փորձ է արվում հրամցնել, թե բազմաթիվ, այդ թվում՝ միջպետական ճանապարհներ են փակ. Չախոյան

ՌԴ ԱԳՆ-ն ափսոսանք է հայտնել, որ Հայաստանում շարունակում են «ՀԱՊԿ-ի հասցեին հրապարակային քննադատություն թույլ տալ»

Ով ինտերնետ մուտք ունի, ասում է՝ հանձնում են, գնաս վզից բռնես, սկսում է հեքիաթներ պատմել․ Սիմոնյան

Մենք միշտ Հայոց ցեղասպանությունն ընկալել ենք որպես մեր սեփական ցավ ու դժբախտություն. Զախարովա

Պատրաստ եմ վարչապետի հետ կիսել պատասխանատվությունը․ Անահիտ Ավանեսյան

Աստիճանաբար կտաքանա մի քանի աստիճանով. արևոտ, առանց տեղումների օրերը կշարունակվեն

Գերասիմ Վարդանյանը բերման է ենթարկվել

«Ծիծեռնակաբերդ»-ում Աննա Հակոբյանի և դստեր դեպքով քննչականում քրեական վարույթ է նախաձեռնվել․ կան ձերբակալվածներ

Վանաձոր և Ագարակ քաղաքների որոշ հասցեներում վթարային ջրանջատում է

Եթե դեմ են​ ՌԴ սահմանապահ ծառայությունը, թող բաց ասեն, Հայաստանն առանց մեր համաձայնության չի կարող խաչմերուկ լինել. Ալիև

Քուվեյթը ողջունել է հայ-ադրբեջանական սահմանի սահմանազատման գործընթացը