Արցախյան խնդրի շուրջ հայ-ադրբեջանական շփումները շարունակվում են: ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի եւ Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիեւի՝ մարտի 29-ին Վիեննայում տեղի ունեցած առաջին պաշտոնական հանդիպումից հետո հայ-ադրբեջանական շփումները շարունակվեցին ապրիլի 15-ին Մոսկվայում՝ երկու երկրների արտաքին գործերի նախարարներ Զոհրաբ Մնացականյանի եւ Էլմար Մամեդյարովի միջեւ: Հանդիպմանը ներկա էր նաեւ Ռուսաստանի արտաքին գերատեսչության ղեկավար Սերգեյ Լավրովը: Հանդիպումը սկսվեց եռակողմ ձեւաչափով, ապա նախարարներին միացան ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահներ Իգոր Պոպովը, Էնդրյու Շոֆերը, Ստեֆան Վիսկոնտին, ինչպես նաեւ ԵԱՀԿ գործող նախագահի անձնական ներկայացուցիչ Անջեյ Կասպրշիկը: Հանդիպումից հետո դրա մասնակիցները հանդես են եկել հայտարարությամբ, որի համաձայն հանդիպման ընթացքում քննարկվել է իրադրությունը սահմանին եւ շփման գծում, ինչպես նաեւ հումանիտար ոլորտում փոխգործակցության հաստատման հեռանկարները: Հայտարարության մեջ նշվել է նաեւ, որ տեղի է ունեցել «մտքերի հանգամանալի փոխանակում կարգավորման հիմնարար հարցերի շուրջ»:

Հատկանշական է, որ նախարարները վերահաստատել են երկրների շահագրգռվածությունը իրադրության հետագա կայունացման ուղղությամբ, մասնավորապես գյուղատնտեսական աշխատանքների ժամանակաշրջանում: Պայմանավորվածություն է ձեռք բերվել միջոցներ ձեռնարկել թույլատրելու կալանքի մեջ գտնվող անձանց հարազատների այցերը: Նրանք նաեւ պատրաստակամություն են հայտնել գործնական միջոցներ ձեռնարկել մարդկանց միջեւ շփումների հաստատման ուղղությամբ, այդ թվում ԶԼՄ-ների ներկայացուցիչների փոխադարձ այցելությունների միջոցով:

Սակայն, ընդհանուր առմամբ, ինչպես եւ սպասվում էր՝ սկզբունքորեն նոր տեղաշարժեր տեղի չեն ունեցել, ինչը պայմանավորված է ինչպես կողմերի, այնպես էլ միջնորդների դիրքորոշումներով: Որեւէ փոփոխություն հակամարտող կողմերի դիրքորոշումներում սպասելն, առնվազն այս պահի դրությամբ, միամտություն է. չնայած ձեռքբերված պայամանավորվածություններին` չկա ո՛չ փոխադարձ վստահություն, ո՛չ խաղաղության մթնոլորտ, ո՛չ էլ փոխզիջումների գնալու պատրաստակամություն կամ հնարավորություն: Ցայտնոտային այս իրավիճակում ԵԱՀԿ ՄԽ համանախագահ երկրների մոտեցումները եւ վերաբերմունքը կողմերին եւս չափազանց հավասարակշռված են. ԱՄՆ-ի համար Արցախի հարցն օրակարգային չէ, ինչով էլ պայմանավորված է պասիվ դիրքորոշումը: Ֆրանսիան ընդհանուր առմամբ դրական դիրքորոշում ունի հայկական կողմի նկատմամբ՝ առավել եւս ժողովրդավարական զարգացումների ֆոնին, սակայն չի կարող հաշվի չնստել ԵՄ-ի եւ Ադրբեջանի համատեղ էներգետիկ ծրագրերի հետ՝ միաժամանակ որպես հաղթաթուղթ օգտագործելով մարդու իրավունքների եւ ազատությունների հետ կապված խնդիրներն այդ երկրում: Ադրբեջանի նկատմամբ Եվրոպայի զսպվածության գլխավոր դրդապատճառը արժեհամակարգային առումով հակադարձ բեւեռում գտնվող երկրի հետ շահավետ էներգետիկ համագործակցությունն է:

Այս համատեքստում հետաքրքրական է ապրիլի 4-ին Եվրախորհրդարանի արտաքին հարաբերությունների հանձնաժողովի նիստը, որի ընթացքում ներկայացված զեկույցը խիստ քննադատության էր ենթարկել Ադրբեջանի «ավտորիտար ռեժիմը», որը «խոչնդոտում է իր քաղաքացիական հասարակության ու ազատ մամուլի գործունեությունը»: Հատկանշական է, որ նույն օրը տեղի է ունեցել ԵՄ–Ադրբեջան խորհրդի 16-րդ նիստը, որի ընթացքում, ի թիվս այլ հարցերի, քննարկվել է ԵՄ-ի եւ Ադրբեջանի միջեւ ստորագրվելիք ռազմավարական գործընկերության մասին համաձայնագրի տեքստը: Ըստ Ադրբեջանի արտգործնախարարի՝ այդ տեքստի 95%-ն արդեն համաձայնեցված է: Դրանից հետո Իսլամական համագործակցության կազմակերպությունում  Ադրբեջանի նախկին դեսպան Արիֆ Մամեդովը մտավախություն էր հայտնել, որ համաձայնագրի բովանդակությունը գաղտնի է պահվում, քանի որ դրանում Լեռնային Ղարաբաղը չի նշվում որպես «Ադրբեջանի անբաժան մաս»: Իսկ ԵՄ-Ադրբեջան հարաբերությունների հիմքում ընկած «Գործընկերության առաջնահերթություններում» էլ ԵՄ-ն սահմանափակվել էր «Ադրբեջանի տարածքային ամբողջականությունը» հարգելով: Այս երկու ձեւակերպումները խոսում են հայկական կողմի նկատմամբ ԵՄ ունեցած զգույշ վերաբերմունքի մասին, իսկ հնարավոր է նաեւ այն փաստի գիտակցման, որ Արցախը Ադրբեջանի տարածքային ամբողջականության հետ կապ չունի:

Ինչ վերաբերվում է Ռուսաստանի դիրքորոշմանը, ապա այն փորձում է ամենաակտիվ միջնորդի դերը ստանձնել, ինչը պահանջում է ծայրահեղ չեզոք լինել, կամ առնվազն թվալ այդպիսին: Այն, որ արտգործնախարարների հանդիպմանը ԵԱՀԿ ՄԽ ռուսաստանցի համանախագահ Իգոր Պոպովից զատ ներկա էր նաեւ Լավրովը խոսում է հենց դրա մասին: Միաժամանակ հարկ է նշել, որ հանդիպմանը ԵԱՀԿ ՄԽ համանախագահների մասնակցությունը նշանակում է, որ ձեւաչափի փոփոխման խնդիր չկա, իսկ ՌԴ-ն սեփական՝ առանձին մոտեցում կամ սցենար չունի խնդրի կարգավորման վերաբերյալ:

Զարգացնելով նախորդ միտքը, չի կարելի բացառել, որ Լավրովի մասնակցությունը հանդիպմանը պայմանավորված էր առաջիկայում Փաշինյան-Պուտին-Ալիեւ հնարավոր հանդիպման նախապատրաստման աշխատանքներով: Այդ ձեւաչափով հանդիպման օգտին է խոսում նաեւ այն, որ մարտի 29-ի հանդիպումից հետո ՌԴ նախագահ Վլադիմիր Պուտինը հեռախոսազրույցներ է ունեցել Փաշինյանի եւ Ալիեւի հետ՝ ողջունելով շփումների ակտիվացումը: Սակայն, երկրների ղեկավարների մակարդակով եռակողմ հանդիպման համար անհրաժեշտ է, որպեսզի բանակցությունների սեղանին դրված լինի որեւէ փաստաթուղթ, կամ առնվազն լինեն ընդհանուր ընկալումներ խնդրի կարգավորման նպատակի վերաբերյալ, մինչդեռ այս պահին ոչ միայն վաղ է խոսել դրանց մասին՝ բանակցություններ չեն էլ ընթանում: Տեղի ունեցող շփումներն ուղղված են միջանկյալ կամ կարճաժամկետ նպատակների իրականացմանը, որոնք հետագայում հավանաբար կնպաստեն փոխվստահության ու խաղաղության մթնոլորտի ձեւավորմանը, սակայն այս պահին դրա մասին խոսելը դեռ վաղ է: Այս փուլում հանդիպումների եւ շփումների նպատակը փխրուն խաղաղության պահպանումն է՝ զուգորդված փոխվստահության մթնոլորտի ստեղծման համար անհրաժեշտ մեխանիզմներ փնտրելու փորձերով, ուստի միայն ձեռք բերված փոքրիկ պայմանավորվածությունների կատարումից հետո կարելի է խոսել հաջորդ քայլի մասին:

Տպել
5315 դիտում

ՔԿԾ-ին անհրաժեշտ են վարորդներ. ովքեր և ինչպես կարող են դիմել

Հայաստանում վտարանդի կառավարություն ներկայացող բոլոր գրասենյակները պետք է փակել. Չախոյան

Այս անգամ դաշտ են նետել սիրելի պահեստայինին, որը մեկ շաբաթում մեկ ստորագրությամբ լուծարեց ԼՂ-ն. Հովհաննիսյան

Ընթանում է «Հայաստանը՝ որպես քաղաքակրթական խաչմերուկ» միջազգային գիտաժողովը (տեսանյութ)

Հայաստանի գոյությունը կարող է երաշխավորվել բացառապես եվրոպական ընտանիքում․ Արման Բաբաջանյան

ԿԳՄՍ նախարարն ու Ֆրանսիայի դեսպանն այցելել են ակադեմիական քաղաքի տարածք

Եթե մենք մնում ենք Ռուսաստանի հետ, խնդիրները լուծվելու են մեր հաշվին. Արամ Սարգսյան

2 զոհ, 7 վիրավոր. վթար Մարգարա-Վանաձոր-Տաշիր ճանապարհին

Գագիկ Սուրենյանը սպասված նորություն է հայտնել

«Տոյոտա»-ի 51-ամյա վարորդը, լինելով խմածության ամենաբարձր աստիճանի, բախվել է 3 մեքենայի

Քննչական կոմիտեի վետերանները հանդիպել են նորանշանակ քննիչների հետ

ԼՂ-ից բռնի տեղահանվածները ևս 9 ամիս սոցիալական աջակցություն կստանան, ընդլայնվել է նաև շահառուների շրջանակը

Հայաստանը մարդասիրական օգնություն կցուցաբերի Գազային

Եկամուտների հայտարարագիր ներկայացնող քաղաքացիները պետք է իրականացնեն անձի նույնականացման գործընթաց․ ՊԵԿ

ԼՂ-ից բռնի տեղահանված շուրջ 17 հազար երեխա կրթություն է ստանում ՀՀ դպրոցներում

Խմելու ջրի սակագինը չի թանկանա

ԱՄՆ-ը համաձայն չէ Ադրբեջանի պնդումների հետ․ Մեթյու Միլլեր

Հայաստանը կստանա 92,3 մլն եվրոյի բյուջետային վարկ և 16 մլն եվրոյի դրամաշնորհ. ինչ նպատակների համար կծառայեն դրանք

Հայաստանում, բացի ՀՀ կառավարությունից, որևէ այլ կառավարություն չի կարող գոյություն ունենալ. Փաշինյան

Ադրբեջանի ՊԱԾ ղեկավարը Հայաստանին սպառնում է՝ մեղքը բարդելով Ֆրանսիայի վրա

«Կովկասի գերուհի» ռեստորանի մենեջերը կասկածվում է 11 միլիոն դրամ հափշտակելու համար

ԱԱԾ-ն հայտարարություն է տարածել

Հայաստանը ՀԱՊԿ-ից դուրս գալու ծանուցում չի ուղարկել, բայց աշխատանքներին չի մասնակցում. Թասմագամբետով

Հաստատվել է նախադպրոցական հաստատության ղեկավարման իրավունքի քննության թեստավորման նոր հարցաշարը. ԿԳՄՍՆ

Թթուջուր-Նավուր ավտոճանապարհը բոլոր տեսակի տրանսպորտային միջոցների համար փակ է

Հայ-վրացական սահման տանող ճանապարհի փակ հատվածը թեթև մարդատար մեքենաների համար բացվել է

Թալանել են Սայաթ-Նովա պողոտայի «Զիգզագ» խանութը. հափշտակվել է 5,5 մլն դրամի բջջային հեռախոս

1000-րդ գործն է մակագրվել ամբողջությամբ թվայնացված քաղաքացիական դատարան. Մինասյանը նշել է համակարգի առավելությունները

Հաստատվել է Բլինքենի և Սամանթա Փաուերի մասնակցությունը ՀՀ-ԱՄՆ-ԵՄ եռակողմ հանդիպմանը

Սպանդարյան, Տոլորս և Տաթև ջրամբարներում ձկնապաշտպան կառույցների նախագծում. հայտարարվում է մրցույթ

Ինչպես ապահովել երեխաների անվտանգ երթևեկությունը. Առողջապահության նախարարության խորհուրդը

Ucom ընկերությունը ցանցային վերազինման աշխատանքներ է մեկնարկում մի շարք մարզերում

ՀՀ տարածքում կան փակ և դժվարանցանելի ավտոճանապարհներ

«Ինկած բերդի իշխանուհին»՝ 6 մրցանակի դափնեկիր. հայտնի են «Արտավազդ» թատերական մրցանակաբաշխության հաղթողները

Գեղամ Մանուկյանը երբ լսեց կատարված աշխատանքների մասին, երևի ուրախությունից հուզվել է, և լացը կարող էր գալ․ Քոչարյան

Crocus City Hall-ի ահաբեկչության զոհերի թիվը հասել է 143-ի

Մտածում էի՝ այստեղ միակ հնդիկն եմ լինելու. գրող Արջուն Կրիշնա Լալիի արկածները Հայաստանում (տեսանյութ)

15 օրվա ընթացքում վճարելու դեպքում տուգանքը կնվազի 30 տոկոսով․ երբ կսկի գործել համակարգը

ՀՀ-ն պատրաստ է Ադրբեջանի հետ արդեն համաձայնեցված սկզբունքների հիման վրա գնալ խաղաղության պայմանագրի անհապաղ ստորագրմանը

Որևէ մեկի դեմ ուղղված լինելու պնդումները անհիմն և արհեստածին են․ ԱԳՆ խոսնակը ՀՀ-ԱՄՆ-ԵՄ բարձր մակարդակով հանդիպման մասին