Սերժ Սարգսյանի ներքին եւ արտաքին լեգիտիմությունը. 2008-2018 թվականներ

Տիտղոսով կամ պաշտոնով իշխանություն կոչվելը բավարար չէ իշխանություն ունենալու եւ այն գործադրելու համար: Իշխանության գործադրման համար անհրաժեշտ պայմանը քաղաքական լեգիտիմությունն է՝ իշխանության օրինականության ընդունումը հասարակության եւ միջազգային հանրության կողմից: Լեգիտիմության բացակայության պարագայում իշխանությունը ստիպված է լինում իր քայլերը զուգորդել ուժային գործողություններով, ինչն էլ վաղ թե ուշ բերում է կա՛մ ներքին ընդվզման, կա՛մ արտաքին պատերազմի: Իշխանության լեգիտիմության թե՛ ներքին, թե՛ արտաքին աղբյուրներն անհրաժեշտ են երկրի զարգացման համար, սակայն դրանցից ընդամենը մեկի առկայությունը թույլ է տալիս մի որոշ ժամանակով զբաղեցնել իշխանությունը:

Հայաստանում 2008 թ. նախագահական ընտրություններից եւ դրանց հաջորդած իրադարձություններից հետո հասկանալի էր, որ իշխանությունները ստիպված են լինելու լեգիտիմություն փնտրել Հայաստանի սահմաններից դուրս: 2008 թ. Ֆրանսիայի նախագահ Նիկոլյա Սարկոզիի, Եվրահանձնաժողովի նախագահ Ժոզե Մանուել Բարոզոյի, ինչպես նաեւ ՌԴ նախագահ Դմիտրի Մեդվեդեւի հետ երեք հանդիպումները վկայում են այն մասին, որ Սերժ Սարգսյանը եւս գիտակցում էր արտաքին լեգիտիմության անհրաժեշտությունը: Նրա նախաձեռնած ֆուտբոլային քաղաքականությունը ուղղված էր նույն նպատակին: Այս տեսանկյունից այնքան էլ կարեւոր չէ, թե որքան տխուր վախճան ունեցավ այդ նախաձեռնությունը, կամ ինչպիսի բուռն դիմադրության հանդիպեց տարբեր երկրների հայերի կողմից: Արտաքին լեգիտիմության տեսանկյունից կարեւորն այն է, որ այդ գործընթացում Հայաստանը ներկայացնում էր Սերժ Սարգսյանը: Արտաքին լեգիտիմության լիցքեր էին նաեւ ԵԱՏՄ-ին անդամակցելու եւ ԵՄ-ի հետ ասոցացման համաձայնանագիր կնքելու որոշումները:

Այս քաղաքականությունը, զուգորդված ներքին լեգիտիմության բացակայության հետ, աստիճանաբար թուլացնում էր ՀՀ դիրքերը միջազգային ասպարեզում: Եվրոպական ԶԼՄ-ներում պարբերաբար հայտնվում էին քաղաքական եւ հասարակական ազատությունների վերաբերյալ հրապարակումներ, որտեղ Հայաստանը հարեւան Ադրբեջանի հետ միասին դասվում էր միջինասիական պետությունների շարքին:

2008 թվականից հետո «Վիկիլիքս»-ի գաղտնազերծած տվյալներից հայտնի դարձավ, որ ԱՄՆ պետդեպում տեղյակ են հայ օլիգարխների ոչ միայն իրական ունեցվածքի մասին, այլեւ անգամ յուրաքանչյուր օլիգարխի պետհամարանիշների նախասիրությունների մասին: Այնտեղ տեղյակ են նաեւ պետական համակարգի կոռումպացվածության մասին: Միամտություն կլիներ ենթադրել, որ նմանատիպ տեղեկությունները որպես լծակ չեն օգտագործվում իշխանության տարբեր ներկայացուցիչների նկատմամբ: ԱՄՆ-ն վաղուց արդեն չի էլ թաքցնում, որ իր նպատակների մեջ կա Հայաստանը Ռուսաստանի ազդեցությունից դուրս բերելու խնդիրը:

Հակառուսական տրամադրությունները հայ հասարակության շրջանում առաջին կիզակետին հասան 2015 թ. հունիսին՝ «Էլեկտրիք Երեւանի» ընթացքում: Մեկ տարի չանցած՝ Ապրիլյան պատերազմից հետո, բարձրացավ երկրորդ հակառուսական ալիքը՝ կապված Ադրբեջանին զենք վաճառելու հետ: Հաճախակի դարձած բողոքի ալիքները Ռուսաստանին բնականաբար չէին կարող դուր գալ, եւ ասպարեզ վերադարձավ Կարեն Կարապետյանը: Շատերի կարծիքով սա զիջում էր Սարգսյանի կողմից, իբր Կարապետյանը պետք է 2015 թ. սահմանադրական փոփոխությունների ուժի մեջ մտնելուց հետո էլ շարունակի վարչապետ մնալ: Դա, իհարկե, տրամաբանական կլիներ՝ հաշվի առնելով, որ գործնականում հենց Կարապետյանն է ապահովել ՀՀԿ-ին իրականում տրված ձայները:

2017 թ. հոկտեմբերին Հայաստան այցելեց ՌԴ վարչապետ Դմիտրի Մեդվեդեւը: Նա հանդիպեց ինչպես Կարապետյանի, այնպես էլ Սարգսյանի հետ: Թե ինչ են քննարկել կողմերը պաշտոնական օրակարգից դուրս, բնականաբար, հայտնի չէ: Մեդվեդեւի հեռանալուց հետո լուրեր էին շրջանառվում, որ այցի շրջանակներում նա պետք է 2018 թ. նշանակվելիք վարչապետի «դաբրո»-ն տա, կամ, ավելի ճիշտ, փոխանցի, ինչն էլ արել է հօգուտ Սարգսյանի:

Այդուհանդերձ, Կարապետյանի եւ նրա թիմի ներկայությունը որոշակի զսպող հանգամանք է Սագսյանի համար, որպեսզի կտրուկ քայլեր հանկարծ չարվեն: Նման գործառույթ է իրականացնելու նաեւ Արմեն Սարգսյանը, սակայն արդեն հակառակ ճամբարի համար: Նա, որպես Միացյալ Թագավորությունում երկար տարիներ Հայաստանը ներկայացրած, արևմտյան աշխարհի ազդեցիկների հետ անձնական բազմաթիվ կապեր ունեցող մարդ, նախագահ, ուղղակի չի կարող անմասն մնալ երկրի կառավարումից:

Այսպիսով Սերժ Սարգսյանի ներքին լեգիտիմության աղբյուրը սպառված է, իսկ արտաքինը՝ հստակ միջնորդավորված, իր իսկ՝ տարբեր ուղղվածության թիմակիցների միջոցով:

Հոդվածը տպագրվել է «Հայկական ժամանակ» օրաթերթի մարտի 3-ի համարում:

Տպել
2704 դիտում

Վրաց խորհրդարանականներն այցելել են Ծիծեռնակաբերդի հուշահամալիր

Ալիևի նախկին փեսան հայտարարել է՝ իրենց պատկանող «Crocus city»-ի վերականգնումը կախված է Պուտինի և Վորոբյովի կարծիքից

ՔԿԾ-ին անհրաժեշտ են վարորդներ. ովքեր և ինչպես կարող են դիմել

Հայաստանում վտարանդի կառավարություն ներկայացող բոլոր գրասենյակները պետք է փակել. Չախոյան

Այս անգամ դաշտ են նետել սիրելի պահեստայինին, որը մեկ շաբաթում մեկ ստորագրությամբ լուծարեց ԼՂ-ն. Հովհաննիսյան

Ընթանում է «Հայաստանը՝ որպես քաղաքակրթական խաչմերուկ» միջազգային գիտաժողովը (տեսանյութ)

Հայաստանի գոյությունը կարող է երաշխավորվել բացառապես եվրոպական ընտանիքում․ Արման Բաբաջանյան

ԿԳՄՍ նախարարն ու Ֆրանսիայի դեսպանն այցելել են ակադեմիական քաղաքի տարածք

Եթե մենք մնում ենք Ռուսաստանի հետ, խնդիրները լուծվելու են մեր հաշվին. Արամ Սարգսյան

2 զոհ, 7 վիրավոր. վթար Մարգարա-Վանաձոր-Տաշիր ճանապարհին

Գագիկ Սուրենյանը սպասված նորություն է հայտնել

«Տոյոտա»-ի 51-ամյա վարորդը, լինելով խմածության ամենաբարձր աստիճանի, բախվել է 3 մեքենայի

Քննչական կոմիտեի վետերանները հանդիպել են նորանշանակ քննիչների հետ

ԼՂ-ից բռնի տեղահանվածները ևս 9 ամիս սոցիալական աջակցություն կստանան, ընդլայնվել է նաև շահառուների շրջանակը

Հայաստանը մարդասիրական օգնություն կցուցաբերի Գազային

Եկամուտների հայտարարագիր ներկայացնող քաղաքացիները պետք է իրականացնեն անձի նույնականացման գործընթաց․ ՊԵԿ

ԼՂ-ից բռնի տեղահանված շուրջ 17 հազար երեխա կրթություն է ստանում ՀՀ դպրոցներում

Խմելու ջրի սակագինը չի թանկանա

ԱՄՆ-ը համաձայն չէ Ադրբեջանի պնդումների հետ․ Մեթյու Միլլեր

Հայաստանը կստանա 92,3 մլն եվրոյի բյուջետային վարկ և 16 մլն եվրոյի դրամաշնորհ. ինչ նպատակների համար կծառայեն դրանք

Հայաստանում, բացի ՀՀ կառավարությունից, որևէ այլ կառավարություն չի կարող գոյություն ունենալ. Փաշինյան

Ադրբեջանի ՊԱԾ ղեկավարը Հայաստանին սպառնում է՝ մեղքը բարդելով Ֆրանսիայի վրա

«Կովկասի գերուհի» ռեստորանի մենեջերը կասկածվում է 11 միլիոն դրամ հափշտակելու համար

ԱԱԾ-ն հայտարարություն է տարածել

Հայաստանը ՀԱՊԿ-ից դուրս գալու ծանուցում չի ուղարկել, բայց աշխատանքներին չի մասնակցում. Թասմագամբետով

Հաստատվել է նախադպրոցական հաստատության ղեկավարման իրավունքի քննության թեստավորման նոր հարցաշարը. ԿԳՄՍՆ

Թթուջուր-Նավուր ավտոճանապարհը բոլոր տեսակի տրանսպորտային միջոցների համար փակ է

Հայ-վրացական սահման տանող ճանապարհի փակ հատվածը թեթև մարդատար մեքենաների համար բացվել է

Թալանել են Սայաթ-Նովա պողոտայի «Զիգզագ» խանութը. հափշտակվել է 5,5 մլն դրամի բջջային հեռախոս

1000-րդ գործն է մակագրվել ամբողջությամբ թվայնացված քաղաքացիական դատարան. Մինասյանը նշել է համակարգի առավելությունները

Հաստատվել է Բլինքենի և Սամանթա Փաուերի մասնակցությունը ՀՀ-ԱՄՆ-ԵՄ եռակողմ հանդիպմանը

Սպանդարյան, Տոլորս և Տաթև ջրամբարներում ձկնապաշտպան կառույցների նախագծում. հայտարարվում է մրցույթ

Ինչպես ապահովել երեխաների անվտանգ երթևեկությունը. Առողջապահության նախարարության խորհուրդը

Ucom ընկերությունը ցանցային վերազինման աշխատանքներ է մեկնարկում մի շարք մարզերում

ՀՀ տարածքում կան փակ և դժվարանցանելի ավտոճանապարհներ

«Ինկած բերդի իշխանուհին»՝ 6 մրցանակի դափնեկիր. հայտնի են «Արտավազդ» թատերական մրցանակաբաշխության հաղթողները

Գեղամ Մանուկյանը երբ լսեց կատարված աշխատանքների մասին, երևի ուրախությունից հուզվել է, և լացը կարող էր գալ․ Քոչարյան

Crocus City Hall-ի ահաբեկչության զոհերի թիվը հասել է 143-ի

Մտածում էի՝ այստեղ միակ հնդիկն եմ լինելու. գրող Արջուն Կրիշնա Լալիի արկածները Հայաստանում (տեսանյութ)

15 օրվա ընթացքում վճարելու դեպքում տուգանքը կնվազի 30 տոկոսով․ երբ կսկի գործել համակարգը