Առողջապահության նախարարությունը հիվանդապահությամբ է զբաղվում, ինչու այն չփակել. բժիշկ

Հիվանդապահություն

Դա իմ բառը չի: 2002 թվականի դեկտեմբերին իմ հաղորդման հյուր, Առողջապահության նախարար Արարատ Մկրտչյանը ասաց, որ մեր առողջապահության համակարգը ավելի շատ նման է «հիվանդապահության» համակարգի եւ պետք է կառուցել ճիշտ առողջապահական համակարգ, քանի որ պետությունը, իսկ մեզ համար դա Առողջապահության նախարարությունն է, իր ուժերը պետք է ուղղի բնակչության առողջությունը ամրապնդելուն, կյանքի տեւողությունը երկարացնելուն, կյանքի որակը բարձրացնելուն:

Անցավ 16 տարի եւ ի՞նչ ենք մենք տեսնում: «Հիվանդապահությունը» շարունակում է գերիշխել, պետությունը զբաղված է պետական բյուջեի վերաբաշխումով եւ, ի տարբերութոյուն նախորդ տարիների, երբ գիտակցվում էր, որ մարդկանց առողջությունը կարելի է ամրապնդել եւ հիվանդությունները կանխարգելել հիմնականում ճիշտ ու պրոֆեսիոնալ քարոզչական աշխատանքով, այդ բաղադրիչը ընդհանրապես վերացել է: Դրա արդյունքում մենք ունենք ծխախոտի դեմ պայքարի լուրջ հետընթաց, գնալով ավելի շատ մարդ կասկածի տակ է դնում պատվաստումների անհրաժեշտությունը, ընդհանրապես չենք լսում ֆիզիկական ակտիվության խթանման, սննդի մեջ սեղանի աղի քանակի պակասեցման, ճարպերով հագեցած սննդի վնասակարության մասին:

Հիմա ավելի մանրամասնեմ:

Անշուշտ, հիվանդների արդյունավետ բուժումը բժշկական համակարգի կարեւորագույն բաղադրիչներից մեկն է: Այստեղ մեծ տեղ է զբաղեցնում բուժծառայությունների հասանելիությունը ապահովելու խնդիրը, որի հիմքում ընկած է պետության կողմից հատկացվող գումարների ճիշտ վերաբաշխումը, ծախսման վերահսկողությունը: Պետության կողմից ուղղված միջոցները պետք է ծախսվեն ավելի նպատակային, չփոշիացվեն եւ այլն: Առողջապահության նախարարությունը փորձում է այդ խնդրի լուծումը օպտիմալացնել (թե ինչքանով արդյունավետ, դա դեռ հարց է) եւ միայն դա: Այսինքն, զբաղված է զուտ «հիվանդապահությամբ»:

Հարց է ծագում, մի՞թե այդ խնդիրը լուծելու համար մեզ պետք է Առողջապահության նախարարություն: Բավականին մեծ աշխատակազմ ամեն օր գալիս է աշխատանքի եւ զբաղված է պետության կողմից բավականին սուղ միջոցների բաժանումով, ձեռքի հետ այդ միջոցները պակասեցնելով (2018 թ. բյուջեն  2017-ի համեմատ պակասեցրել է 5,9 մլրդ դրամով): Պակասեցնելու պայմաններում չմոռանալով սեփական շահերի մասին (100 000 քաղծառայողներին ուղղված գումարները որոշվեց բաժանել ապահովագրական ընկերությունների միջեւ):

Հիմա հարց. արդյո՞ք դրա համար անհրաժեշտ է մի նախարարություն պահել: Գուցե եկել է ժամանակը՝ ստեղծել Կառավարության աշխատակազմում առողջապահության էկոնոմիկայի վարչություն կամ միավորել Աշխատանքի եւ սոցիալական հարցերի նախարարության հետ կրկին որպես վարչություն, ինչով տեղի կունենա պետական միջոցների լուրջ խնայողություն (ինչը լրիվ համահունչ է ներկա պետական կրճատումների քաղաքականության հետ):

Դուք կասեք՝ «Իսկ ինչ անենք «առողջապահության» հետ»: Այսպես էլ ոչ ոք չաշխատի՞ բնակչության հետ, չտարածի՞ գրագետ եւ անհրաժեշտ մարդկանց համար տեղեկատվություն, ավելի ֆիզիկապես ու մտավոր առողջ սերունդ ձեւավորելու համար:

Կարծում եմ, այդ աշխատանքն անհրաժեշտ է, բայց բնավ չկա կարիք սպասել այն «հիվանդապահության» նախարարությունից: Առաջարկում եմ ստեղծել հանրային Առողջապահության ազգային կենտրոն (միավորելով Առողջապահության ազգային ինստիտուտը եւ Հիվանդությունների վերահսկման եւ կանխարգելման ազգային կենտրոնը), որոշ ձեւափոխումներ կատարելով համաձայն նորացված խնդիրների: Նշված կենտրոնը կշարունակի զբաղվել առողջապահության ոլորտի նորմատիվ-տեխնիկական մոտեցումների մշակումով, բնակչության իմունիզացիայով եւ կվերցնի իր վրա առողջապահական քարոզչությունը որպես մշտական եւ շարունակական գործընթաց, համադրելով այն մշտադիտարկումներով, հանրության մեջ առաջացող մարտահրավերների գնահատումով եւ համապատասխան ծրագրերի իրականացմամբ:

Ինձ կասեն, բա ի՞նչ անենք համակարգում հսկողության, լիցենզավորման հետ կապված խնդիրների հետ: Պատկերացրեք, այդ կարեւոր գործառույթները կարող են ընթանալ նույնպես առանց ԱՆ գոյության, օրինակ՝ միավորվելով Առողջապահական տեսչության կազմի մեջ եւ գործել որպես անկախ կառույց, ինչը, իմ կարծիքով, կբարձրացնի այդ կառույցի անաչառությունը:

Դավիթ Պետրոսյան
Հանրային առողջապահության մասնագետ

Տպել
6780 դիտում

Ֆրանսիայի հետախուզական ծառայությունները խորհուրդ են տալիս չեղարկել Օլիմպիական խաղերի բացման արարողությունը

Մի քանի ժամով կլհոսանքազրկվեն Երևանի և 2 մարզի որոշ հասցեներ

Բախվել են «Նիսսան» և «ՎԱԶ» մակնիշի ավտոմեքենաներ

Հայտարարվել է Տաթև ՀԷԿ-ի ՕԿՋ-ի վերանորոգման աշխատանքների տեխնիկական վերահսկողության մրցույթ

Քարաթափում Արարատի մարզում. ճանապարհը դարձել է միակողմանի երթևեկելի

Նիկոլ Փաշինյանի գլխավորությամբ տեղի է ունեցել ՔՊ նախաձեռնող խմբի նիստ․ հայտնի է՝ ինչ է քննարկվել

ՀՀ-ն որևիցե բան չի պատրաստվում զիջել, ստոր շահարկումներ են․ Ալեն Սիմոնյանը՝ Տավուշի շուրջ պտտվող լուրերի մասին

Սուրեն Պապիկյանը մասնակցել է ռազմական տեխնիկայի ցուցադրությանը և հետևել մարտական հրաձգությանը (լուսանկարներ)

Ինչպես կասեր դասականը՝ «յա՜, իրո՞ք». Արշակ Կարապետյանը «գողացել» է ՀՀԿ-ի ծրագիրը

ՌԴ դեսպանը սիրում էր Ջերմուկում հանգստանալ, լուսանկար էր հրապարակել, բա թող գա ասի, որ դա ՀԱՊԿ-ի տարածք է․ Սիմոնյան

Երբ կկայանա Ալեն Սիմոնյանի և Սահիբա Գաֆարովայի հաջորդ հանդիպումը․ ԱԺ նախագահը մանրամասնել է՝ ինչ է քննարկվել մարտի 22-ին

Վիճաբանություն և ծեծկռտուք «Ռիո Մոլլ»-ի հարևանությամբ. կռվի մասնակիցների մեծ մասը անչափահասներ են, կա վիրավոր

Ռուսաստանը նպատակ է դրել հեղաշրջում իրականացնել Հայաստանում, առաջիկայում քայլերը կսրվեն. Առաքելյան

Դասարաններում կկրճատվի աշակերտների թիվը․ իրականացվել են գնահատման համակարգի փոփոխություններ

Բախվել են «Նիսսան»-ն ու «Ֆորդ տրանզիտ»-ը․ վերջինս նաև երկաթե արգելապատնեշներին է հարվածել, տուժածները հիվանդանոցում են

ԱՄՆ-ը Ռուսաստանի Դաշնությանը մանրամասն տեղեկատվություն է տրամադրել ահաբեկչության սպառնալիքի մասին․ Սպիտակ տուն

Երևանի գլխավոր հատակագիծը կլինի թվայնացված փաստաթուղթ․ Տիգրան Ավինյանը տեսակապով հարցեր է քննարկել Քրիս Չոայի հետ

Շահրամանյանը շարժվում է Բակո Սահակյանի ու Սերժ Սարգսյանի պահվածքով, պետք է ուշադրության կենտրոնում լինի. Իոաննիսյան

96 խնամատար ընտանիքում դաստիարակություն է ստանում 152 երեխա․ այս ինստիտուտի զարգացման աշխատանքները շարունակվում են

Հայ-ռուսական հարաբերություններում առկա վիճակը լավատեսություն չի ներշնչում․ ինչում է մեղադրել Լավրովը ՀՀ ղեկավարությանը

Մինչև ապրիլի 5-ը կատարված իրավախախտման տուգանքի 50 տոկոսը վճարելու դեպքում պարտավորությունը կհամարվի կատարված

Չստացված չեկիստ, հանգիստ վեր ընկիր տեղդ ու ջանդ յուղիր. Մեհրաբյանը՝ Շահրամանյանին

200 հոգու հրկիզման սահմռկեցուցիչ դրվագն ունենալով իր անցյալում՝ խորհուրդ է տալիս Հայաստանի անվտանգության մասին. Սաֆարյան

Հավերժ ճակատներին Եվլախ դաջածներն էլի ակտիվացան. Հարություն Մկրտչյանը՝ Սամվել Շահրամանյանի մասին

Բախվել են շտապօգնության ավտոմեքենան և «Մերսեդես»-ը

Աֆղանստանում 5․7 մագնիտուդ ուժգնությամբ երկրաշարժ է տեղի ունեցել

Խմբի կազմում ապօրինի կերպով զենք-զինամթերք են ձեռք բերել և իրացրել․ խուզարկություններ Երևանում և Գողթանիկում (լուսանկար)

Մեկնարկել է բարձրագույն կրթություն չունեցող մասնագետների արտահերթ կամավոր ատեստավորումը

Եվրոպական խորհրդի քաղաքական և անվտանգության հարցերով կոմիտեի անդամները կայցելեն Հայաստան

Նոր Հաճնի կամրջի վրա փոսային նորոգման աշխատանքներ են իրականացվում․ երբ կավարտվեն

Հայտնի են Արթուր Աբրահամի հոր՝ Գրիգոր Աբրահամյանի հոգեհանգստի և հուղարկավորության վայրն ու օրերը

Վարդենյաց լեռնանցքը դժվարանցանելի է կցորդիչով բեռնատարների համար

Վարչապետի գլխավորությամբ քննարկվել է «Հայփոստ»-ի զարգացման ռազմավարության նախագիծը․ ինչ է հանձնարարվել

29.94 տոննա մարդասիրական օգնություն՝ 1․5 մլն անձի․ ինչ է ուղարկել Հայաստանի կառավարությունը Գազա

Իրականացվել է ոչ պատշաճ հետազոտություն․ պարզվել է 20-ամյա հղի կնոջ մահվան պատճառը, մեղադրանք է ներկայացվել ԲԿ-ի 3 բժշկի

Ճամբարակի սննդի օբյեկտի գործունեության կասեցումը վերացվել է

Երևանի ավագանու ընտրություններից հետո ԿԸՀ վարկանիշն աճել է․ ներկայացվել են ՄՀԻ-ի հետազոտության արդյունքները

Հայաստանի և Վրաստանի խորհրդարանների գիտության ու կրթության հարցերով հանձնաժողովները համատեղ հայտարարություն են ստորագրել

Արարատի կոնյակի գործարանում վերահսկողություն կիրականացվի․ ՍԱՏՄ-ն ստացել է Բելառուսի առողջապահության նախարարության նամակը

Հայ-վրացական հարաբերությունները ռազմավարական մակարդակի են․ Ռուբինյանն ընդունել է Վրաստանի խորհրդարանի պատվիրակությանը