ՀՀ ՊԵԿ նախագահ Վարդան Հարությունյանը կատարեց իր խոստումը. հետաքրքիր բացահայտումներ կլինեն

ՀՀ կառավարության այսօրվա նիստի օրակարգում ՀՀ պետեկամուտների կոմիտեն ներկայացրել է մի ուշագրավ նախագիծ:

Դրանով սահմանվում են տնտեսվարողներին վերաբերող այն ցանկերը, որոնք որոշակի պարբերականությամբ ՀՀ ՊԵԿ-ը պետք է հրապարակի իր պաշտոնական կայքէջում: Հասարակության համար այդ ցանկերից ամենահայտնին 1000 խոշոր հարկատուների եւ նրանց կողմից վճարած հարկերի ցանկն է, որոնք հրապարակվում են յուրաքանչյուր եռամսյակը մեկ: Այս ցանկը հարուստ նյութ է տալիս տնտեսագետներին, տնտեսական լրագրողներին, վերլուծաբաններին՝ Հայաստանի տնտեսության վիճակի մասին ավելի լավ պատկերացումներ կազմելու: Բացի այդ, կարեւոր են տեղեկությունները, թե որքան հարկեր են վճարում կոնկրետ տնտեսվարողները:

Սակայն այդ ցանկում տնտեսվարողների վճարած հարկերի վերաբերյալ տվյալները ներկայացվում էին խոշորացված: Այսինքն նշվում էր, թե այսինչ տնտեսվարողը ընդհանուր առմամբ որքան հակ է վճարել, այդ գումարից որքանն է գանձվել մաքսային մարմինների կողմից, որքանը՝ հարկային մարմինների: Իսկ հարկայինի գանձած գումարի մասին տվյալները  իրենց հերթին բաժանված էին երկու սյունակի՝ ուղղակի եւ անուղղակի հարկեր: Որեւէ կոնկրետ տնտեսվարողի գործունեության մասին հնարավորինս ավելի լիարժեք տեղեկություն ունենալու համար դա բավարար չէր: Օրինակ, եթե որեւէ տնտեսվարող սուբյեկտ հայտարարում է, թե ինքը ստեղծել է, ասենք, 5000 աշխատատեղ, ապա պնդումը պետք է հիմնավորվի լրացուցիչ տվյալներով, մասնավորապես վճարված եկամտային հարկի մեծությամբ: Մինչ օրս հրապարակվող ցանկերում այդ տեղեկությունը բացակայում է: Վճարված եկամտային հարկը եւ շահութահարկը ներկայացվում են մեկ մեծությամբ:

ՀՀ պետեկամուտների կոմիտեի ներկայացրած նախագծով հետագայում հրապարակվելիք ցանկերում տնտեսվարողի կողմից վճարած եկամտային հարկի մասին տեղեկությունը ներկայացվելու է առանձին: Այս դեպքում արդեն կարելի է հեշտությամբ պարզել, թե մոտավորապես որքան ստվերային աշխատող ունի տնտեսվարողը, որքան աշխատավարձ է տալիս իր աշխատողներին, այդ աշխատավարձի որքան մասն է «սպիտակ» եւ այլն, եւ այսպես շարունակ:  

Օրինակ, բոլորովին վերջերս պարզվեց, որ ԱԺ պատգամավոր Սամվել Ալեքսանյանի ընտանիքին պատկանող «Ալեքս տեքստիլ» ընկերության աշխատողների մեծագույն մասը գրանցված չեն: Այդ ընկերության վճարած եկամտային հարկի եւ հրապարակայնորեն հայտարարված աշխատողների թիվը համադրելիս ստացվում էր, որ միջին աշխատավարձը այդ ընկերությունում իբր 20 հազար դրամ է: Դա հնարավոր եղավ հաշվարկել միայն իմանալով, թե այդ ընկերությունը որքան եկամտային հարկ է վճարել:

Ուշագրավն այն է, որ տարիներ շարունակ տնտեսական թեմաներով գրող լրագրողները 1000 խոշոր հարկատուների ցանկում նման սյունակ ավելացնելու առաջարկով բազմիցս դիմել էին բարձրաստիճան պաշտոնյաների, սակայն ի հեճուկս խոստումների, առաջարկը այդպես էլ չէր ընդունվել: Նման խոստում վերջերս տվել էր նաեւ ՊԵԿ ներկայիս նախագահ Վարդան Հարությունյանը, որը, ինչպես պարզ է դառնում կառավարության օրակարգում հայտնված այս նախագծից, պահել է իր խոստումը: