ՀՀ-ն կդառնա թագավորություն. դա տեղի կունենա հինգ տարի անց

Տպագրվել է «Հայկական Ժամանակ» օրաթերթի՝ 2003 թվականի դեկտեմբերի 5-ի համարում

Դեկտեմբերի 3-ին ՀՀ արդարադատության նախարարության կողմից վերագրանցումը մերժված Հայաստանի թագավորական կուսակցության կանոնադրության «Նպատակը եւ խնդիրները» բաժնում գրված է. «Թագավորական կուսակցությունն ազգային-պահպանողական-քրիստոնեական-կենտրոնամետ-ազատական կուսակցություն է եւ պայքարելու է Հայաստանում թագավորական (միապետական) վարչաձեւի հաստատման համար»:

Կուսակցությունը 1988 թվականին Ապարանում ստեղծել է Տիգրան Պետրոսյանցը, իսկ 1992 թվականին այն ստացել է պետական գրանցում: Կուսակցության նախագահ Տիգրան Պետրոսյանցն ասում է, թե թյուր է այն կարծիքը, որ իրենք ազնվականների կամ ազնվածինների ակումբ են: «Մենք գաղափարակիցների կուսակցություն ենք, եւ ինչպես գրված է մեր կանոնադրության մեջ՝ մեր նպատակը Հայաստանի հանրապետական-նախագահական կառավարման ձեւը միապետական-թագավորականով փոխարինելն է, ինչը պետք է անել միայն սահմանադրական ճանապարհով՝ բացառելով որեւէ կարգի հեղափոխություն»,- ասում է պարոն Պետրոսյանցը:

Թագավորական կուսակցության՝ Հայաստանում միապետական կառավարման ձեւ հաստատելու նպատակը հակասում է Հայաստանի Սահմանադրության երկրորդ հոդվածին, որտեղ ասված է. «Հայաստանի Հանրապետությունում իշխանությունը պատկանում է ժողովրդին: Ժողովուրդն իր իշխանությունն իրականացնում է ազատ ընտրությունների, հանրաքվեների, ինչպես նաեւ Սահմանադրությամբ նախատեսված պետական եւ տեղական ինքնակառավարման մարմինների ու պաշտոնատար անձանց միջոցով: Իշխանության յուրացումը որեւէ կազմակերպության կամ անհատի կողմից հանցագործություն է»:

Պարոն Պետրոսյանցը, իհարկե, համաձայն է, որ Սահմանադրության հետ կապված որոշակի խնդիրներ կան, քանի որ Սահմանադրության որեւէ կետով միապետի պաշտոն սահմանված չէ, բայց հենց նույն՝ երկրորդ հոդվածը վկայակոչելով՝ նա ասում է, որ եթե Հայաստանի ժողովուրդը որոշի, որ ինքը միապետությունը նախընտրում է հանրապետությունից, ապա միանշանակ է, որ ժողովրդի կամքը պետք է վեր լինի Սահմանադրության դրույթից: Բացի այդ, իրենք ծրագրավորում են, որ առաջին միապետն ընտրվի համաժողովրդական քվեարկությամբ, եւ միայն դրանից հետո տեղի ունենա իշխանության փոխանցումը դինաստիական սկզբունքով:

Երբ մենք պարոն Պետրոսյանցին հարցրինք, թե, ըստ իրենց կուսակցության, երբ է տեղի ունենալու առաջին միապետի ընտրությունը, նա միանգամից պատասխանեց՝ հինգ տարի հետո: Պետք է նկատի ունենանք, որ պարոն Պետրոսյանցը եղել է նոյեմբերի 2-ին Աջափնյակում տեղի ունեցած թաղապետի ընտրություններում հաղթած Արծրուն Խաչատրյանի նախընտրական շտաբի ղեկավարը, 2003 թվականի նախագահական ընտրություններում խիստ քոչարյանամետ դիրքորոշում դրսեւորած «Նիգ Ապարան» հայրենակցական միության փոխնախագահը:

Իսկ հինգ տարի հետո վերջանում է Ռոբերտ Քոչարյանի նախագահության ժամկետը: Այս հանգամանքները նկատի ունենալով էր, որ մենք պարոն Պետրոսյանցին հարցրինք, թե արդյոք ինքը որպես Հայաստանի առաջին միապետ նկատի չունի՞ հենց նրան, մանավանդ որ Ռոբերտ Քոչարյանն ունի Սահմանադրությունը խախտելու սովորույթ եւս: Թագավորական կուսակցության ղեկավարը ասում է, որ դա քիչ հավանական է, քանի որ հենց Լեւոն Տեր Պետրոսյանի եւ Ռոբերտ Քոչարյանի իշխանությունը ցույց տվեց նախագահական կառավարման անարդյունավետությունը:

Իսկ ինչպիսի՞ն է Թագավորական կուսակցության պատկերացրած Հայաստանը. ըստ նրանց, հայոց մայրաքաղաքը մնալու է Երեւանը, իսկ Էջմիածին-Վաղարշապատը հայտարարվելու է Հայաստանի թագավորության հոգեւոր մայրաքաղաք եւ հանձնվելու է Մայր աթոռի իշխանությանը: Հայաստանի թագավորությունը, հետեւելով հանրապետության օրինակին, բացառելու է Թուրքիայի հետ հարաբերությունների հաստատումը, քանի դեռ Թուրքիան չի ընդունել 1915 թվականին իրականացված ցեղասպանությունը:

Սակայն, ի տարբերություն հանրապետության ներկա իշխանությունների, Թագավորական կուսակցության ղեկավարն ամենեւին էլ ռուսասեր չէ. նա ասում է, որ դեռ 11 տարեկանում ուխտել է երբեւէ չլինել Ռուսաստանում՝ այդ երկրի քաղաքականությունը համարելով մեր դժբախտությունների պատճառը: Պարոն Պետրոսյանցն արդեն 42 տարի պահում է պատանեկան տարիներին տված իր ուխտը եւ ՌԴ տարածք մուտք չի գործել: Ի դեպ, հունվարին նախատեսվում է կուսակցության արտահերթ համագումարը, որի արդյունքում վերստին դիմելու են ՀՀ արդարադատության նախարարությանը` վերագրանցվելու համար:

Ավետիս Բաբաջանյան