Երևան
16 °C
Իլհամ Ալիեւը իր երկրի անկախության 25-ամյակի առիթով մեծ հարցազրույց է տվել «Ռուսաստանն այսօր» միջազգային լրատվական գործակալության գլխավոր տնօրեն Դմիտրի Կիսիլյովին, որտեղ մի շարք հայտարարություններ է արել Լեռնային Ղարաբաղի շուրջ հակամարտության համատեքստում:
Նախորդ շաբաթ նա իր երկրի կառավարության նիստում ասել էր, թե փակ դռների ետեւում Ադրբեջանին ճնշում են ճանաչել Լեռնային Ղարաբաղի անկախությունը: Փորձագետները գնահատեցին, որ Ալիեւը խոսում էր Արեւմուտքի`մասնավորապես ԵԱՀԿ-ում համանախագահող ԱՄՆ-ի եւ Ֆրանսիայի ճնշումների մասին: Կիսիլյովին տված հարցազրույցում Ալիեւն ասում է, որ Ադրբեջանը երբեք չի ճանաչի Ղարաբաղի անկախությունը եւ Ինքնավար հանրապետության կարգավիճակն այն առավելագույն փոխզիջումն է, որն ընդունելի է Ադրբեջանի համար:
Իր երկրում Ալիեւը գանգատվում է Արեւմուտքի ճնշումներից, ռուսական միջավայրում հայտարարում է, որ չի տրվելու այդ ճնշումներին: Այս իրավիճակը բնորոշ է աշխարհաքաղաքական ներկա իրավիճակին: Բայց նաեւ մտահոգիչ հարց է առաջանում. արդյոք սա նշանակո՞ւմ է, որ ՌԴ-ն չի ճնշում Ադրբեջանին ճանաչել Ղարաբաղի անկախությունը: Կամ ի՞նչն է հիմք տալիս Ալիեւին նման ոչ կոմպրոմիսային, կոշտ հայտարարություն անել ռուսական եթերից:
Այս հարցերը հիմա կարեւոր են, որովհետեւ ապրիլյան պատերազմից հետո ԵԱՀԿ Մինսկի խմբում Ռուսաստանի դերակատարությունը փոխվել է. Ռուսաստանը ներկայում Մինսկի խմբի աշխատանքները համակարգողի ֆունկցիա է իրականացնում: Մինչեւ ապրիլյան պատերազմը ՄԽ-ում համանախագահող երեք երկրները` ԱՄՆ-ը, Ֆրանսիան եւ Ռուսաստանը, ինչպես հայտնի է, հավասար պարտականություններ, իրավունքներ եւ անելիքներ ունեին: ՌԴ-ն, սակայն, յուրաքանչյուր առիթ օգտագործում էր՝ ցույց տալու համար, որ ինքն ավելի մեծ դերակատարում եւ ազդեցություն ունի կոնֆլիկտի մեջ ներքաշված երկրների վրա:
Եվ ահա պատերազմից հետո ընդհանուր համաձայնությամբ, թեեւ ոչ ֆորմալ, ՌԴ-ին իր առավելությունն ավելի ազատորեն օգտագործելու հնարավորություն է տրվել, ինչը հավանաբար կրկին պայմանավորված է աշխարհաքաղաքական այլ գործընթացներում ՄԽ երկրների խճճված հարաբերություններով: Այս պայմանավորվածությունն է պատճառը, որ Սանկտ Պետերբուրգի հանդիպումից առաջ ԵԱՀԿ ՄԽ համանախագահողները հայտարարեցին, թե իրենք կապ չունեն այդ հանդիպման հետ:
Նրանք պարզապես լավ չէին հասկացել իրենց ղեկավարների որոշման դետալները` թյուրիմացաբար մտածելով, որ դա նշանակում է, թե իրենք պետք է մի կողմ քաշվեն: Այնինչ, խոսքը ոչ թե ՄԽ համանախագահների աշխատանքներին զուգահեռ աշխատանքներ տանելու մասին է, այլ հենց Մինսկի խմբի աշխատանքները համակարգելու եւ ավելի մեծ նախաձեռնողականություն ցուցաբերելու: Եվ այս պայմաններում չափազանց կարեւոր է, թե Ռուսաստանն ինչ պատկերացումներ ունի խնդրի կարգավորման տարբերակների հարցում:
Արդեն նշել ենք, որ Սանկտ Պետերբուրգում խոսք է եղել Լեռնային Ղարաբաղի անվտանգության գոտին հանդիսացող տարածքներից հայկական զորքերի դուրսբերման մասին: Երեք նախագահների համատեղ հայտարարությունում նույնիսկ փաստում են, որ այս հարցում փոխըմբռնում է եղել, բնականաբար՝ կոնկրետության մեջ չմտնելով: Հիմա հարց է առաջանում, երբ Սանկտ Պետերբուրգում քննարկել են հայկական զորքերի դուրսբերման հարցը, ո՞րն է համարվել դրա դիմաց ադրբեջանական կողմի քայլը:
Վլադիմիր Պուտինը երկու օր առաջ կրկին հայտարարեց, որ ղարաբաղյան հարցը քննարկվում է փոխզիջումների համատեքստում: Մինչեւ հիմա խոսվում էր «տարածքներ կարգավիճակի դիմաց» փոխզիջման մասին: Բայց Սանկտ Պետերբուրգի հանդիպումից հետո հնչած հայտարարությունները, այդ թվում՝ Կիսիլյովի հարցազրույցում Ալիեւի հայտարարությունը, հիմք են տալիս պնդելու, որ այնտեղ բոլորովին էլ փոխզիջման այս տարբերակը չի քննարկվել: Այդ դեպքում, ինչ պետք է ստանա հայկական կողմը տարածքների վերադարձի դիմաց:
Չի բացառվում, որ Սանկտ Պետերբուրգի հանդիպմանը քննարկվել է հետեւյալ տարբերակը. հայկական զորքերը դուրս են գալիս ազատագրված տարածքներից, դրա դիմաց ղարաբաղա-ադրբեջանական շփման գծի ողջ երկայնքը վերազինվում է ուժի կիրառումը կանխարգելող ժամանակակից տեխնիկական միջոցներով, գումարած խաղաղապահներ, գումարած մեծ թվով եւ լիազորություններով ԵԱՀԿ դիտորդներ: Լեռնային Ղարաբաղի կարգավիճակի հարցում ստատուս քվո է հաստատվում: Այս տարբերակը կարող ենք պայմանականորեն կոչել «տարածքներ ստատուս քվոյի դիմաց»0:
Հայկական կողմի վերջին տարիների գործողությունները ուղղված են միայն մեկ բանի` Ղարաբաղյան հակամարտությունում ստատուս քվոյի ամրապնդմանը: Ադրբեջանական կողմը, հակառակը, ամեն ինչ անում է ստատուս քվոն ճեղքելու համար, եւ ապրիլյան պատերազմի հիմնական նպատակը հենց սա էր: Միջազգային հանրության փորձերը` ԼՂ հարցը կարգավորել երկու հիմնարար սկզբունքների` պետությունների տարածքային ամբողջականության եւ ազգերի ինքնորոշման իրավունքի համատեղմամբ, երկու տասնամյակից ավելի հաջողությամբ չի պսակվում: Բայց եթե վերջին 20-25 տարում ոչ ոքի չէր խանգարում ԼՂ սառեցված հակամարտությունը, ապա հիմա իրավիճակ է փոխվել:
Այն հակամարտությունը, որ տարիներ շարունակ օգնում էր Ռուսաստանին այս տարածաշրջանը պահել իր ազդեցության գոտում, հիմա խոչընդոտում է նույն այս տարածաշրջանի հետ կապված Ռուսաստանի հավակնոտ ծրագրերի իրականացմանը: Մյուս կողմից, վերջին պատերազմը լուրջ հարված էր Մինսկի խմբի հեղինակությանն ու գործունեությանը: Մինսկի խմբի երկրների ղեկավարների պայմանավորվածության հիմքում հակամարտությանը նորովի մոտենալու եւ ավելի ռեալիստական լուծումներ առաջարկելու անհրաժեշտությունն է: Ինչն էլ փորձում է անել Ռուսաստանը:Վերջինիս առաջարկած տարբերակով պետք է բոլոր կողմերը գոհ մնան: Ադրբեջանը հողեր կստանա, Հայաստանը` խաղաղություն, ապաշրջափակում, Ռուսաստանը` ԵՏՄ կազմում Ադրբեջանին ընդգրկելու եւ կառույցը ընդլայնելու հնարավորություն:
Կիսիլյովի հարցազրույցում Ալիեւի խոսքից հատուկ ուշադրության են արժանացել նաեւ ԵՏՄ-ի վերաբերյալ հատվածները: Նա չի բացառել, որ իր երկիրը կարող է մի օր ցանկանալ ԵՏՄ կազմ մտնել, սակայն նշել է, որ դրա համար լուրջ շահագրգռություն պետք է ունենա: Այս ամենն, իհարկե, ընդամենը վարկած է, որ ներկայացրինք ընդհանուր գծերով: Առաջիկայում տեղի ունեցող գործընթացներից պարզ կլինի՝ որքանով է այն մոտ իրականությանը եւ որքանով` ոչ:
Մահացել է Crocus City Hall-ի ահաբեկչությունից տուժած ևս մեկ մարդ․ զոհերի թիվը հասել է 144-ի
Ucom-ի գլխավոր տնօրենը ելույթ է ունեցել աշխատաշուկային նվիրված համաժողովին
Արաբկիրում կառուցապատող ընկերությունը հարկեր չվճարելու նպատակով պայմանագրերում պակաս է նշել բնակարանների իրական արժեքը
Սպառնացել է վնասել մեքենան, ավելի ուշ կրակել է ավտոտեխսպասարկման կետի ուղղությամբ․ 32-ամյա տղամարդը կալանավորվել է
Ռուբլին էժանացել է․ ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան մարտի 29-ին
Հայաստանն ԱՄՆ-ի ու Եվրամիության հետ անվտանգային հարցեր չի քննարկելու. Ստանո
Ինչո՞ւ ադրբեջանական լրատվամիջոցը չի հրապարակել Արայիկ Հարությունյանի հետ հարցազրույցը
Ամերիաբանկը ճանաչվել է 2024 թ-ի լավագույն բանկը Հայաստանում ըստ Global Finance ամսագրի
«Վանաձոր» ՔԿՀ-ի 17 ծառայողի նկատմամբ կիրառվել է կարգապահական տույժ
«Crocus City»-ի գործով Տաջիկստանում ձերբակալվել է 9 մարդ
Տեղի է ունեցել ՀՀ պաշտպանության նախարարին կից կոլեգիայի նիստ (լուսանկարներ)
Շիրակում գործում է պետական ծառայությունների անվան տակ գործող ինքնակոչների խումբ. Կարեն Սարուխանյանը զգուշացնում է
Ալեքսեյ Սանդիկովը կգործուղվի Մոսկվա
Ծանրամարտի աշխարհի առաջնությունը տեղի կունենա Երևանում. Հայաստանի հայտը ճանաչվել է լավագույնը
ԱԺ պատգամավորները կգործուղվեն Բեռլին
5 հայ ծանրորդ կմեկնի Թայլանդ՝ մասնակցելու վարկանիշային աշխարհի գավաթին
Հայաստանում տեղումների դադար է, ջերմաստիճանը կբարձրանա 8-10 աստիճանով
«Հայաստանի հեռուստատեսային և ռադիոհաղորդիչ ցանց»-ի տնօրենը հրաժարականի դիմում է ներկայացրել
200 եվրո՝ 200 հազար դրամի փոխարեն. առցանց անմաքս առևտրի շեմը ենթարկվել է փոփոխության
Սյունիքի մարզում դատավոր է նշանակվել
Իրավապահները խուզարկում են Ժիրայր Սեֆիլյանի ու «Բևեռ»-ի մյուս անդամների բնակարանները
Նոր Նորքի ոստիկանական բաժին ներխուժելու դեպքի շրջանակում խուզարկություն է անցկացվում ավելի քան 40 վայրում
Հորը ծեծելու, հարևանուհիներից մեկին սպանելու համար մեղադրվող տղամարդը հաշվառված է եղել հոգեկան առողջության կենտրոնում
Երևանում թմրամոլության և ապօրինի թմրաշրջանառության մի շարք դեպքեր են բացահայտվել (տեսանյութ)
Մարտի 30-ից 11 բանկի քարտապան կարող է օգտվել կենսաթոշակի և նպաստի հետվճարի ծրագրից. որոնք են դրանք
«Երևան ավտոբուս» ընկերության տնօրենն աշխատանքից ազատման դիմում է ներկայացրել
Զատկին ընդառաջ ՍԱՏՄ-ը վերահսկողական միջոցառումներ է իրականացնում ձվի շուկայում
Միաժամանակ մի քանի հոդվածով հետախուզվող տղամարդը ներկայացել է ոստիկանության բաժին
Կարեն Գիլոյանը հետևել է հեծանվուղու և մարզադպրոցի կառուցման աշխատանքներին
Գևորգ Պապոյանը Կորեայի ԱԳ փոխնախարարին ներկայացրել է «Խաղաղության խաչմերուկ» նախաձեռնությունը
Փորձ է արվել Աբու Դաբիից Հայաստան ներմուծել առանց հայտարարագրման բջջային հեռախոսներ
Ինչ թեմայի շուրջ է կենտրոնանալու Բրյուսելում ԱՄՆ-Հայաստան-ԵՄ հանդիպումը. Միլլերը մանրամասներ է հայտնել
Երբ է սպասվում դեղձենու մասսայական ծաղկումն Արարատյան դաշտում
«Քո կառուցած շենքից տեսանելի է իմ տան անցուդարձը». Գագիկ Բեգլարյանը սպառնացել, հայհոյել է «Կապիտալ պլյուս»-ի տնօրենին
Առաջիկա շաբաթներին հնարավոր հարձակման մասին խոսակցությունները չափազանցված են. Սարգսյանը մանրամասնել է
Խուզարկել են գնդապետ Վոլոդյա Ավետիսյանի տունը, առգրավել համակարգիչ, տեսախցիկներ
Հայաստանն արգելափակել է Վլադիմիր Սոլովյովի հաղորդումների հեռարձակումը ՀՀ տարածքում
Թթուջուր-Նավուր ավտոճանապարհը բոլոր տեսակի տրանսպորտային միջոցների համար փակ է
Լեհաստանը զորքեր կուղարկի Ֆրանսիա
Երևանում թալանել են «Տոյոտա Երևան»-ի վաճառքի բաժնի ղեկավարի «Տոյոտա»-ները
© 2024 Հայկական ժամանակ