Ժողովուրդն ընտրում է իշխանությանը, մերժում հեղափոխությունը ու բողոքում կյանքից. ի՞նչ անել

Լուսանկարը` Մարինե Մանուչարյանի ֆեյսբուքյան էջից

Կիրակի Գյումրիում եւ Վանաձորում ՏԻՄ ընտրությունների արդյունքները քաղաքական ուժերը երկար կվերլուծեն: 2017 թվականի համապետական ընտրություններից առաջ այս վերլուծությունը կարեւոր է պոտենցիալ մասնակիցների համար` ռազմավարական եւ մարտավարական դիրքերը ճիշտ գնահատելու համար: Առանձին քաղաքական ուժերի պրիզմայից զատ, սակայն, այս արդյունքները երկրում ֆունդամենտալ խնդրի վերջնական արձանագրումը դարձան: Հայաստանում այս պահին չկա իշխանությանը հակակշիռ ընդդիմադիր քաղաքական ուժ:

Մինչ այժմ տեղի ունեցած բոլոր ընտրություններն ու քաղաքական գործընթացները ցույց են տվել, որ մեր երկրում մարդիկ ընտրում են միայն այն քաղաքական ուժերին, որոնք տեսանելի եւ շոշափելի իշխանություն ունեն: Ավելորդ է ներկայացնել ԲՀԿ-ի, «Հայկական վերածնունդի» (նախկին ՕԵԿ), ՀՅԴ-ի իշխանական արմատներն ու ներկայում ունեցած իշխանական լծակները: Գյումրիում, նրանցից բացի, փոքրիկ հաղթանակ է տարել նաեւ «Գալա» կուսակցությունը, որը թեեւ Սերժ Սարգսյանի իշխանությանն ընդդիմադիր կուսակցություն է, սակայն տեղական չափանիշներով կոնկրետ իշխանության կրող է (ստեղծվել է 15 տարուց ավելի Գյումրիում գործող եւ արդեն մեծ կորպորացիա դարձած հեռուստաընկերության ներուժի վրա):

Վանաձորում երկրորդ տեղ է զբաղեցրել «Լուսավոր Հայաստան» կուսակցությունը, որի առաջին դեմքը` ԱԺ պատգամավոր Էդմոն Մարուքյանը, վերջին 4.5 տարիների ընթացքում վանաձորցիների համար կոնկրետ իշխանության կրող է եղել (նախագահական ընտրություններին այս պահին չանդրադառնանք, որովհետեւ դրանց վերլուծությունն այլեւս ոչնչով չի օգնի):

Հայաստանում ժողովուրդը մերժում է նաեւ հեղափոխական ճանապարհը, ինչի վերջնական ապացույցն էին «Սասնա ծռերի» շուրջ իրադարձությունները: Այս իրավիճակին կարելի էր նորմալ վերաբերվել, եթե չլիներ չնչին հանգամանք. ժողովուրդը ծանր է ապրում, դժգոհ է իշխանությունից, եւ ամեն երկրորդ խոսքը էս երկրում ինչ-որ բան փոխելու մասին է: Եթե այս հանգամանքն էլ մի կողմ թողնենք, ապա դասական քաղաքագիտության տեսակետից էլ նորմալ չէ, երբ պետության մեջ չկա իշխանությանը հակակշիռ մեկ ընդդիմություն, եւ դրա փոխարեն կան ընդդիմություններ, որոնք իշխանությունից տարբեր ժամանակահատվածներում պոկված արբանյակներ են:

Այս ամենով հանդերձ էլ անգամ խնդիր չէր լինի, եթե իշխանությունների ու իրենցից պոկված արբանյակների միջեւ ընտրությունը կատարվեր ազատ, արդար եւ մրցակցային սկզբունքներով: Անցած ընտրություններում ազատ մրցակցություն, իհարկե, եղել է, սակայն դա դրսեւորվել է հետեւյալում. ավելի շատ փող բաժանելու, ավելի շատ մարդ ընտրական տեղամաս տեղափոխելու, ավելի շատ մարդու վրա վարչական լծակ գործածելու մեջ: Առավել մեծ թվով քվե ստացած ուժերի մեջ այս առումով իսկապես արդար պայքար է եղել: Ստացվում է փակ շրջան` մարդիկ կառավարությունից դժգոհ են, բայց իրենց ձայնն այս կամ այն կերպ տալիս են միայն իշխանություն կրողներին, որոնք էլ կրկին ձեւավորում են կառավարություն, որից մարդիկ կրկին դժգոհ են մնում:

Ով պետք է ճեղքի այս շղթան եւ ինչպես: Իշխանությունները, բնականաբար, շահագրգռված են շղթայի երկարակեցությամբ եւ ամեն ինչ կանեն ճեղքում թույլ չտալու համար: Ժողովրդից ինքնակազմակերպում պահանջելը՝ ակնկալելով, որ մի գեղեցիկ օր սեփական ուժերով այս փակուղուց դուրս կգա, քաղաքականապես գրագետ չէ: Բացի այդ, ազնիվ չէ ժողովրդի ուսերին նման ծանրություն դնելը:

Մնում է մտավորական, քաղաքացիական եւ քաղաքական էլիտայի այն մասնիկը, որը իշխանական եւ արբանյակ ուժերից դուրս է: Այստեղ պատկերը խիստ խայտաբղետ է, բազում-բազմաթիվ գաղափարներ, տեսլականներ, ճաշակներ, դեմքեր եւ ուժեր: Բայց եթե այս շերտը չկարողանա ինքնակազմակերպվել, իշխանությանը հակակշիռ ռեալ ուժ դառնալ, եւ մեկ քաղաքական բեւեռ ձեւավորելով` լուրջ այլընտրանք եւ փոփոխություն առաջարկել ժողովրդին, ապա շատ բարդ կլինի: Ժողովրդին այլ բան չի մնա, քան ընտրություն կատարել իրեն առաջարկված տարբերակների միջեւ:

Բնականաբար, իշխանությունն ամեն կերպ խոչընդոտել եւ խոչընդոտելու է նման բեւեռի ձեւավորմանը` սկսած ֆինանսական հոսքերի վերահսկումից մինչեւ մարդկային հոսքերի վերահսկում: Բայց չի կարող պատահել, որ ՀՀ-ում եւ ՀՀ-ից դուրս ռեսուրս չլինի նույնիսկ այդ պայմաններում նման ուժ ձեւավորելու համար: Վերջերս մեծ թվով սփյուռքահայ ականավոր գործիչներ միացան Սերժ Թանկյանի, Արսինե Խանջյանի եւ Ատոմ Էգոյանի նախաձեռնությանը, որի նպատակը 2017 թվականի ընտրությունների ընթացքը վերահսկելն է: Եթե վերոնշյալ քաղաքական բեւեռը չձեւավորվի մինչ այդ, ապա պարզ չէ՝ սփյուռքի դիտորդները գալու են, որ ի՞նչը վերահսկեն: ՀՀԿ-ի, ԲՀԿ-ի, ՕԵԿ-ի, եւ ՀՅԴ-ի միջեւ պայքա՞րը. դրա համար չարժե նույնիսկ ինքնաթիռի տոմս գնել:

Հ.Գ. Եվ այնուամենայնիվ, մի հարցում ՀՀ ընտրություններում ճեղքում եղել է. ընդդիմությունը սկսել է ընդունել իր պարտությունը եւ դրանից քաղաքական հետեւություններ անել: Սա խիստ էական փոփոխություն է, որովհետեւ ճեղքում է մեկ ուրիշ երկարամյա փակ շղթա.  «ժողովուրդը մեզ է ընտրել, բայց իշխանությունը էլի կեղծեց ընտրությունների արդյունքները» շղթան:

Տպել
4895 դիտում

«Տոյոտա»-ի 51-ամյա վարորդը, լինելով խմածության ամենաբարձր աստիճանի, բախվել է 3 մեքենայի

Քննչական կոմիտեի վետերանները հանդիպել են նորանշանակ քննիչների հետ

ԼՂ-ից բռնի տեղահանվածները ևս 9 ամիս սոցիալական աջակցություն կստանան, ընդլայնվել է նաև շահառուների շրջանակը

Հայաստանը մարդասիրական օգնություն կցուցաբերի Գազային

Եկամուտների հայտարարագիր ներկայացնող քաղաքացիները պետք է իրականացնեն անձի նույնականացման գործընթաց․ ՊԵԿ

ԼՂ-ից բռնի տեղահանված շուրջ 17 հազար երեխա կրթություն է ստանում ՀՀ դպրոցներում

Խմելու ջրի սակագինը չի թանկանա

ԱՄՆ-ը համաձայն չէ Ադրբեջանի պնդումների հետ․ Մեթյու Միլլեր

Հայաստանը կստանա 92,3 մլն եվրոյի բյուջետային վարկ և 16 մլն եվրոյի դրամաշնորհ. ինչ նպատակների դրանք կուղղվեն

Հայաստանում, բացի ՀՀ կառավարությունից, որևէ այլ կառավարություն չի կարող գոյություն ունենալ. Փաշինյան

Ադրբեջանի ՊԱԾ ղեկավարը Հայաստանին սպառնում է՝ մեղքը բարդելով Ֆրանսիայի վրա

«Կովկասի գերուհի» ռեստորանի մենեջերը կասկածվում է 11 միլիոն դրամ հափշտակելու համար

ԱԱԾ-ն հայտարարություն է տարածել

Հայաստանը ՀԱՊԿ-ից դուրս գալու ծանուցում չի ուղարկել, բայց աշխատանքներին չի մասնակցում. Թասմագամբետով

Հաստատվել է նախադպրոցական հաստատության ղեկավարման իրավունքի քննության թեստավորման նոր հարցաշարը. ԿԳՄՍՆ

Թթուջուր-Նավուր ավտոճանապարհը բոլոր տեսակի տրանսպորտային միջոցների համար փակ է

Հայ-վրացական սահման տանող ճանապարհի փակ հատվածը թեթև մարդատար մեքենաների համար բացվել է

Թալանել են Սայաթ-Նովա պողոտայի «Զիգզագ» խանութը. հափշտակվել է 5,5 մլն դրամի բջջային հեռախոս

1000-րդ գործն է մակագրվել ամբողջությամբ թվայնացված քաղաքացիական դատարան. Մինասյանը նշել է համակարգի առավելությունները

Հաստատվել է Բլինքենի և Սամանթա Փաուերի մասնակցությունը ՀՀ-ԱՄՆ-ԵՄ եռակողմ հանդիպմանը

Սպանդարյան, Տոլորս և Տաթև ջրամբարներում ձկնապաշտպան կառույցների նախագծում. հայտարարվում է մրցույթ

Ինչպես ապահովել երեխաների անվտանգ երթևեկությունը. Առողջապահության նախարարության խորհուրդը

Ucom ընկերությունը ցանցային վերազինման աշխատանքներ է մեկնարկում մի շարք մարզերում

ՀՀ տարածքում կան փակ և դժվարանցանելի ավտոճանապարհներ

«Ինկած բերդի իշխանուհին»՝ 6 մրցանակի դափնեկիր. հայտնի են «Արտավազդ» թատերական մրցանակաբաշխության հաղթողները

Գեղամ Մանուկյանը երբ լսեց կատարված աշխատանքների մասին, երևի ուրախությունից հուզվել է, և լացը կարող էր գալ․ Քոչարյան

Crocus City Hall-ի ահաբեկչության զոհերի թիվը հասել է 143-ի

Մտածում էի՝ այստեղ միակ հնդիկն եմ լինելու. գրող Արջուն Կրիշնա Լալիի արկածները Հայաստանում (տեսանյութ)

15 օրվա ընթացքում վճարելու դեպքում տուգանքը կնվազի 30 տոկոսով․ երբ կսկի գործել համակարգը

ՀՀ-ն պատրաստ է Ադրբեջանի հետ արդեն համաձայնեցված սկզբունքների հիման վրա գնալ խաղաղության պայմանագրի անհապաղ ստորագրմանը

Որևէ մեկի դեմ ուղղված լինելու պնդումները անհիմն և արհեստածին են․ ԱԳՆ խոսնակը ՀՀ-ԱՄՆ-ԵՄ բարձր մակարդակով հանդիպման մասին

Իրավիճակը հասարակներից չէ, մինչև ապրիլի 5-ը վտանգն առկախված է, ներքին առումով ևս հանգիստ չէ. Հարություն Մկրտչյան

Վերանորոգված և արդիականացված «Մհեր Մկրտչյան» արտիստական թատրոնն իր դռները կբացի առաջնախաղով (տեսանյութ)

ՀՀ-ն կարևորում է ԵՄ դիտորդական առաքելության տեղակայումը Հայաստան-Ադրբեջան սահմանին․ Ալեն Սիմոնյանը՝ Անն-Լորանս Պետելին

13-ամյա թոռը պապին հայտնաբերել է կախված վիճակում

Մոսկվայում պայթյունի սպառնալիքի պատճառով տարհանվել է «Щука» առևտրի կենտրոնը (տեսանյութ)

Գոշ գյուղի լճի մոտակայքում ավտոմեքենան բախվել է ծառին և արգելափակվել ցեխակույտի մեջ

Crocus City Hall-ի ահաբեկչությունից հետո նույնականացվել է 84 զոհի մարմին․ նրանց թվում 9-16 տարեկան 5 երեխա կա

Նիկոլ Փաշինյանի՝ հունական Kathimerini օրաթերթի հարցազրույցը հրապարակվել է ամերիկյան The New York Times-ում (լուսանկար)

Սկզբում վիճաբանել են աշխատավայրում, հետո՝ այլ հասցեում են հանդիպել․ դանակահարվել է սուպերմարկետի 20-ամյա գանձապահը