Հայ հանդիսատեսը մտնում է ներկայացման մեջ ու դահլիճում բարձր քննարկում այն, դա էմոցիաների տարափ է. Կարեն Ներսիսյան

Ռեժիսոր Կարեն Ներսիսյանը 2018 թվականի նոյեմբերից զբաղեցնում է Կոնստանտին Ստանիսլավսկու անվան ռուսական դրամատիկական թատրոնի գեղարվեստական ղեկավարի պաշտոնը: Մինչ այս պաշտոնը զբաղեցնելու առաջարկն ստանալը Ներսիսյանը երկար տարիներ բնակվում էր Ռուսաստանի Դաշնությունում:

«Հայկական ժամանակ»-ը Կարեն Ներսիսյանի հետ զրուցել է իր պաշտոնավարման ժամանակահատվածում թատրոնում ծրագրված եւ իրականացված աշխատանքների, սպասումների, 25 տարի բացակայությունից հետո հայրենիք վերադառնալու եւ այստեղ հաստատվելու մասին:

Պարոն Ներսիսյան, մոտ 5 տարի առաջ, երբ հրավերով եկաք Ռուսական թատրոն, որոշումը շատ հապճեպ էիք կայացրել, սակայն կարծես թե հաջողվել է ադապտանալ եւ մնալ:

- Այս 4,5 տարվա ընթացքում ես անգամ ժամանակ չեմ ունեցել՝ մտածելու՝ արդյոք ճի՞շտ էր գալու որոշումը, թե՞ սխալ: Ամեն ինչ տեղի ունեցավ շատ արագ. հենց եկա, միանգամից ընկղմվեցի աշխատանքի մեջ: Երբ դու աշխատում ես թատրոնում, ուղղակի չես կարող մտածել որոշակի ժամանակահատվածի համար պլաններ կազմելու եւ հեռանալու մասին, այդպես հնարավոր չէ: Եթե գեղարվեստական ղեկավար ես, աշխատում ես թատրոնում, ամբողջովին պետք է տրվես այդ գործին: Այստեղ ոտք դնելու օրվանից ուղղակի աշխատում եմ առանց մտածելու. թատրոնի ներքին կյանքն այնքան հագեցած է, որ այլ կերպ երեւի հնարավոր էլ չէ: Բացի այն, որ, որպես ռեժիսոր, բեմադրություններ եմ անում, նաեւ հետեւում եմ ու պատասխանատվություն կրում յուրաքանչյուր այն ներկայացման համար, որն այս թատրոնում է բեմադրվում:

Եթե դու գալիս ես թատրոն ու չես սիրահարվում թատրոնին, մարդկանց, որոնց հետ աշխատում ես, ապա անիմաստ է մնալը: Իսկ ես սիրահարված եմ: Պատրաստ եմ հազար անգամ կրկնել, որ երախտապարտ եմ ճակատագրին՝ հայրենիք վերադառնալու նման հնարավորության համար: Անկեղծ կլինեմ՝ նախկինում նման զգացողություններ չեմ ունեցել: Չափահաս դառնալուց հետո մեկնեցի ՌԴ, 20 եւ ավելի տարի գտնվելով տնից (նկատի ունի՝ Հայաստանը -հեղ.) հեռու՝ հարմարվել ու ապրում էի այլ կյանքով: Բայց երբ տեղի ունեցավ վերադարձ տուն, այս թատրոն, որտեղ իմ առաջին քայլերն եմ արել, սկսեցի ամենը սիրել ու գնահատել առավել, քան երբեւէ:

Հիշում եմ, երբ նոր էիք նշանակվել, մեր առաջին հարցազրույցի ժամանակ խոսում էինք թատրոնի տեխնիկական վիճակի մասին, կատակով ասացիք, որ այդ հարցն անգամ քննարկելն է սարսափելի: Այս ժամանակահատվածում ի՞նչ էական փոփոխություններ են եղել տեխնիկական առումով եւ ոչ միայն:

- Ես չեմ կարող ասել, որ հիմա թատրոնը տեխնիկապես հագեցվածության տեսանկյունից իդեալական վիճակում է, բայց այն, որ բավականին մեծ փոփոխություններ ու ձեռքբերումներ են եղել, փաստ է: Թատրոնն արդեն հագեցած է նոր լուսային տեխնիկայով, ունենք հնարավորություն բարձր մակարդակի: Մենք շատ ենք ուզում, որ թարմացվեն նաեւ դահլիճի նստարանները, որովհետեւ այդ նստարաններն իմ տարիքի են, ինձնից էլ՝ մեծ, համենայն դեպս փոքր ժամանակ, երբ ներկայացում դիտելու էինք գալիս, նստում էինք այդ նստարաններին: Պարզ է, որ եթե ես ծերացել եմ, ուրեմն…

Ընդհանուր դահլիճն էլ, մնացած հատվածներն էլ միշտ թարմացվելու կարիք ունեն, դա կարեւոր է, բայց ամենակարեւորը չէ: Ավելի կարեւոր է ներքին, դերասանական էներգետիկան, բայց եթե այն նաեւ փոխլրացվում է տեխնիկական հագեցվածությամբ, հիասքանչ է: Իհարկե, կոռեկտ չի լինի, եթե ես սկսեմ գովել մեր ստեղծագործական ձեռքբերումները, բայց պետք է շեշտեմ, որ դրանք կան ու ակնառու են: Վերջին 4 տարվա ընթացքում 20-ից ավելի նոր ներկայացում ենք բեմադրել: Թատրոնն այսրոպեական մի բան է, դրա համար ես չեմ ուզենա առանձնապես շատ խոսել նախկինում ունեցածի կամ ապագայում սպասվելիքի մասին:

Երկար տարիներ Հայաստանում չէիք եւ եկաք ամենաբուռն ու դրական լիցքերով ժամանակաշրջանում՝ 2018-ի հեղափոխությունից ընդամենը ամիսներ անց: Կարճ ժամանակ անց լրիվ այլ ընթացք ունեցավ ամեն ինչ. իրար հաջորդեցին բացասական իրադարձություններ՝ համավարակ, պատերազմ եւ այլն: Կցանկանայի խոսեինք այդ ընթացքը հաղթահարելու, Ձեր մոտեցման, ստեղծագործական աշխատանքների վրա դրանց ազդեցության մասին:

- Ձեզ մի գաղտնիք եմ ուզում բացել. երբ սկսվեց կորոնավիրուսը, ու համատարած կարանտին հայտարարվեց, բոլորը տանը նստած էին, մենք թաքուն թատրոն էինք գալիս, մեզ մոտ երբեք չփակվեցին թատրոնի դռները: Մի որոշ ժամանակ դրսում էինք ներկայացումներ բեմադրում, որպեսզի մի քանի հոգով միեւնույն ժամանակ չգտնվեինք փակ տարածության մեջ: Այդ ժամանակ ես շատ պատահական հիշեցի Դոն Նիգրոյի 11 նովելներից բաղկացած «Люди. Звери. Обстоятельства.» հրաշալի գործը, ներառեցի դրանում մեր դերասաններին, եւ մոնոներկայացում բեմադրեցինք: Յուրաքանչյուր նովելը ներկայացնելու համար ընդգրկված էին մեկ կամ երկու դերասան: Եվ հենց թույլ տվեցին ներկայացումներ խաղալ, մենք արդեն ունեինք պատրաստի բեմադրություն եւ Երեւանում առաջինն էինք, որ վերաբացվելուց անմիջապես հետո պրեմիերայով հանդես եկանք: Թատրոնը երբեք եւ ոչ մի պարագայում չպետք է դադարի աշխատել:

- Իսկ 44-օրյա պատերազմի օրերին եւ հետո՞:

- Ինձ ապշեցրել էր այն սարսափելի գիշերվանից (նոյեմբերի 9) հետո տեղի ունեցածը: Պարզ է, որ այդ գիշեր ոչ ոք չէր քնել, իսկ առավոտյան ժամը 11-ին փորձ էր պլանավորված թատրոնում: Մտածեցի, որ հավանական է՝ ոչ ոք էլ չցանկանա գալ, բայց, որպես ռեժիսոր, գեղարվեստական ղեկավար, պարտավոր էի լինել թատրոնում: Առավոտյան գնացի, ու բոլոր դերասանները եկել էին, թատրոնում էին անգամ նրանք, ովքեր այդ օրը զբաղվածություն չունեին: Լիարժեք փորձ չարեցինք. ծխում էինք, լռում, հետո՝ սուրճ խմում, խոսում էինք, հետո՝ լռում ու ծխում: Բոլորին միավորում էր մեկ բան՝ թատրոնը: Այդ օրն առավել քան մենք միասին էինք շնչում, միասին էլ ապրեցինք: Ինչն ինձ այդ օրը զարմացրել էր, ես հետո հասկացա, որ նորմալ երեւույթ է, քանի որ դա պաշտպանական ռեակցիա է. մենք թատրոնում էինք, որպեսզի չխելագարվենք: Եվ ես համաձայն չեմ այն արտահայտության հետ, երբ ասում են՝ «Когда говорят пушки, музы молчат». ինչ-որ առումով երեւի հակառակն է:

Այժմ ՌԴ-ում էլ է իրավիճակը պատերազմական: Այս ընթացքում եղե՞լ է, որ մտածեք, թե ինչ կանեիք, եթե 2018 թվականի հրավերը եղած չլիներ, ու Դուք Հայաստան վերադարձած չլինեիք:

- 25 տարի ես Մոսկվայում ռեժիսոր էի, երբ վերադարձա, բնականաբար, չէի կարող միանգամից խզել բոլոր կապերն այնտեղի հետ: Այս ընթացքում մեր թատրոնի բուռն գործունեության հետ համատեղ նաեւ բեմադրություններ եմ արել Վլադիվոստոկում, Չելյաբինսկում, Վոլգոգրադում, Մոսկվայում… եւ հիմա էլ Ռուսաստանի տարբեր քաղաքներից մի քանի առաջարկ ունեմ: Մոսկվայից մեր թատրոն է եկել ու աշխատում երեք դերասան, ձայնային ռեժիսոր, նկարիչ: Եվ շատ-շատերն են մեզ դիմում համատեղ աշխատելու առաջարկով: Հայտնի իրադարձություններով պայմանավորված՝ վերջին մեկ տարում մեր հանդիսատեսի գրեթե 70 տոկոսը ռուսներն են: Եթե այն ժամանակ միայն պրեմիերաներին էր լեփ-լեցուն դահլիճը, այժմ յուրաքանչյուր ներկայացման ժամանակ է այդպես:

Երբ դերասանները խաղում են բոլորովին այլ հանդիսատեսի համար ու ստանում այլ էներգետիկա, թատրոնը դրանից նոր միս ու արյուն է ստանում, թարմանում: Նոր հանդիսատեսի հետ տվյալ ներկայացումը երկրորդ, երրորդ կյանք է ստանում, եւ հենց դա է պատճառը, որ, չնայած հոգնածություններին ու բազում անհարմարություններին, մենք միշտ ձգտում ենք հյուրախաղերի մեկնել, որովհետեւ դա էներգիայի մի այլ աղբյուր է:

Երբ նոր էիք եկել, ասում էիք՝ դեռ պետք է հասցնեք ուսումնասիրել դերասաններին, ամեն մեկին յուրովի ճանաչել: Դերասանների հետ համագործակցությունը ստացվել է: Հետաքրքիր է, իսկ հայաստանյան հանդիսատեսին հասցրե՞լ եք ճանաչել:

- Մեր հանդիսատեսի հետ կապված բազմաթիվ հումորային պատմություններ ենք ունենում: Չեմ կարող չասել, որ աշխարհի ամենապոզիտիվ հանդիսատեսն ունենք: Մարդիկ, որոնք, իմանալով, որ ներկայացումը սկսվում է ժամը 19:00-ին, գալիս են 19:30-ին, երբեմն՝ 19:40-ին, արդեն չլսված է: Երբեմն ինձ զանգահարում են, ասում՝ երեկոյան 7-ին ի՞նչ ներկայացում ունեք, ենթադրենք, ասում եմ՝ Խանուման է, հարցնում են՝ իսկ 8-ի՞ն, ասում եմ՝ նույնի շարունակությունը (ծիծաղում է):

Ցավոք սրտի 1990-ականներից մնացած որոշ սովորույթներ մեր հանդիսատեսի մոտ այսպես էլ չի վերացել, որից մեկը նաեւ վերարկուները հանելու կուլտուրայի բացակայությունն է: Հաճախ ուշացած գալիս են թաց վերարկուով, մեծ գլխարկով նստում բավականին տաք ու հարմարավետ դահլիճում: Հետո ներկայացման կեսից սկսում են շոգել ու հանել, կողքիններին անհանգստացնելով՝ փորձում այդ թաց վերարկուն տեղավորել նստարանների արանքում: Հաճախ ինքս էլ եմ դահլիճով շրջում ու նախքան ներկայացումը մեր հյուրերի հետ զրուցում, ասում՝ գիտեք, մեր դահլիճը ջեռուցվում է, ունենք բավականին հարմարավետ հանդերձասրահ, կարելի է վերարկուն թողնել այնտեղ եւ այլն: Սրանք նրբություններ են, որոնցից էլ ձեւավորում է թատրոնի մշակույթը:

Մեր հայ հանդիսատեսը նաեւ մի առանձնահատկություն ունի. կարող է շատ էմոցիոնալ մտնել ներկայացման մեջ ու հենց դահլիճում բարձր քննարկել ու վերլուծել իրադարձությունը: Դու տեսնում ես, որ մարդը հատուկ չի անում, այլ պարզապես էմոցիաների տարափ է նրա մոտ: Բայց մի շատ հաճելի բան եմ նկատել՝ մեր հանդիսատեսը առավել ձգտում է գալ լուրջ, խորհելու ու մտորումների տեղիք տվող գործեր նայելու: Այն, որ հայ հանդիսատեսը թատրոնում ուզում է մշակույթ տեսնել, անքննելի է:

Տպել
2188 դիտում

Իրականացվել է ոչ պատշաճ հետազոտութուն․ պարզվել է 20-ամյա հղի կնոջ մահվան պատճառը, մեղադրանք է ներկայացվել ԲԿ-ի 3 բժշկի

Ճամբարակի սննդի օբյեկտի գործունեության կասեցումը վերացվել է

Երևանի ավագանու ընտրություններից հետո ԿԸՀ վարկանիշն աճել է․ ներկայացվել են ՄՀԻ-ի հետազոտության արդյունքները

Հայաստանի և Վրաստանի խորհրդարանների գիտության ու կրթության հարցերով հանձնաժողովները համատեղ հայտարարություն են ստորագրել

Արարատի կոնյակի գործարանում վերահսկողություն կիրականացվի․ ՍԱՏՄ-ն ստացել է Բելառուսի առողջապահության նախարարության նամակը

Հայ-վրացական հարաբերությունները ռազմավարական մակարդակի են․ Ռուբինյանն ընդունել է Վրաստանի խորհրդարանի պատվիրակությանը

Ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան մարտի 28-ին

Սերգեյ Նարիշկինը այց է կատարել Հյուսիսային Կորեա

Անցած մեկ օրում ՀՀ ավտոճանապարհներին վթարների հետևանքով 3 մարդ զոհվել է, 29-ը՝ վիրավորում ստացել

«Միր» քարտերն արգելելը հավասարակշռված որոշում է, չպետք է շրջանցենք սանկցիաները. Թունյան

Հայկ Մարությանը նոր կուսակցություն է հիմնում

ՀԱՊԿ-ը խնդիր ունի մատնանշել Հայաստանի սահմանը, քանի դա չի արվել, ապա ՀՀ-ից որևէ քայլ ակնկալել պետք չէ․ Կարապետյան

Ահաբեկիչները հոգեմետ նյութերի ազդեցության տա՞կ են եղել. նոր մանրամասներ «Crocus»-ի ահաբեկչության գործից

Կինը հայտնել է, որ ամուսինը հաճախակի ծեծել է իր անչափահաս դստերը, փորձել նրա հետ սեռական հարաբերություն ունենալ

Հարվածել է, այնուհետ լվացել հատակի և անգիտակից հարևանի դեմքի արյան հետքերը. սպանության նախաքննությունն ավարտվել է

Գևորգ Պապոյանը շվեյցարացի գործընկերոջ հետ քննարկել է փոխգործակցության ընդլայնման հնարավորությունը

Հայաստանն աշխարհի առաջ վերածվում է Արևմուտքի վտանգավոր ծրագրերի իրականացման գործիքի. Զախարովա

Միկոյան-Գալշոյան փողոցների խաչմերուկում երթևեկության կազմակերպման փոփոխություն կլինի

Պապա ջան, ես քեզ միշտ կկարոտեմ, կհանդիպենք մյուս կյանքում․ Արթուր Աբրահամը լուսանկարներ է հրապարակել

Ինդոնեզական բանակը համալրվել է թուրքական տանկերով

Ուկրաինային տրամադրված F-16-ները չեն կարող փոխել իրավիճակը մարտադաշտում, դրանք օրինական թիրախ կդառնան. Պուտին

Տավուշում՝ ռուսական ռազմաբազայում, նկատել են տաջիկների և ղրղզների, գուշակեք՝ սա ինչ կազմ է և ինչի են սպասում. Սաֆարյան

Վրաց խորհրդարանականներն այցելել են Ծիծեռնակաբերդի հուշահամալիր

Ալիևի նախկին փեսան հայտարարել է՝ իրենց պատկանող «Crocus city»-ի վերականգնումը կախված է Պուտինի և Վորոբյովի կարծիքից

ՔԿԾ-ին անհրաժեշտ են վարորդներ. ովքեր և ինչպես կարող են դիմել

Հայաստանում վտարանդի կառավարություն ներկայացող բոլոր գրասենյակները պետք է փակել. Չախոյան

Այս անգամ դաշտ են նետել սիրելի պահեստայինին, որը մեկ շաբաթում մեկ ստորագրությամբ լուծարեց ԼՂ-ն. Հովհաննիսյան

Ընթանում է «Հայաստանը՝ որպես քաղաքակրթական խաչմերուկ» միջազգային գիտաժողովը (տեսանյութ)

Հայաստանի գոյությունը կարող է երաշխավորվել բացառապես եվրոպական ընտանիքում․ Արման Բաբաջանյան

ԿԳՄՍ նախարարն ու Ֆրանսիայի դեսպանն այցելել են ակադեմիական քաղաքի տարածք

Եթե մենք մնում ենք Ռուսաստանի հետ, խնդիրները լուծվելու են մեր հաշվին. Արամ Սարգսյան

2 զոհ, 7 վիրավոր. վթար Մարգարա-Վանաձոր-Տաշիր ճանապարհին

Գագիկ Սուրենյանը սպասված նորություն է հայտնել

«Տոյոտա»-ի 51-ամյա վարորդը, լինելով խմածության ամենաբարձր աստիճանի, բախվել է 3 մեքենայի

Քննչական կոմիտեի վետերանները հանդիպել են նորանշանակ քննիչների հետ

ԼՂ-ից բռնի տեղահանվածները ևս 9 ամիս սոցիալական աջակցություն կստանան, ընդլայնվել է նաև շահառուների շրջանակը

Հայաստանը մարդասիրական օգնություն կցուցաբերի Գազային

Եկամուտների հայտարարագիր ներկայացնող քաղաքացիները պետք է իրականացնեն անձի նույնականացման գործընթաց․ ՊԵԿ

ԼՂ-ից բռնի տեղահանված շուրջ 17 հազար երեխա կրթություն է ստանում ՀՀ դպրոցներում

Խմելու ջրի սակագինը չի թանկանա