Մի անգամ բակում լսեցի՝ ինչպես են երեխաները ռաբիս երգում, տխրեցի. նշան էր, որ նրանց համար դա է օրինակ. Վարդան Մկրտչյան

Գաբրիել Սունդուկյանի անվան ազգային ակադեմիական թատրոնի տնօրեն Վարդան Մկրտչյանին շնորհվել է Հայաստանի Հանրապետության մշակույթի վաստակավոր գործչի պատվավոր կոչում:

«Հայկական ժամանակ»-ի զրուցը Վարդան Մկրտչյանի հետ՝ ստորեւ.

- Պարոն Մկրտչյան, ի՞նչ է այս մրցանակը Ձեզ համար, եւ, առհասարակ, ի՞նչ կարող են փոխել մրցանակները մշակույթի գործիչների կյանքում:

- Հաճելի է, երբ հասկանում ես, որ թիկունքում գնահատված ես, դրանից հետո քո ամենօրյա պայքարի մեջ այլ ես դառնում, էներգիայի դաշտը փոխվում է: Պատասխանատվության չափն ու ծավալն են մեծանում, որովհետեւ, երբ դու գնահատվում ես պատվավոր կոչումով, քո պատասխանատվությունն ավելի զգայուն է դառնում: Բայց մեկ այլ տեսանկյունից էլ այն արտիստի, գործչի կյանքում ոչինչ չի փոխում. ես գոնե ինձ համար, իմ մեջ ունեմ հստակ ձեւակերպած երազանքներ ու նպատակներ, որոնք Մայր թատրոնի հետ են կապված, եւ, անկախ մրցանակ ստանալ-չստանալուց, քայլում եմ այդ ճանապարհով: Ես հիմա չեմ կարող ասել, թե այդ ճանապարհին ինչն է հաջողվում, ինչը՝ ոչ, հետո կերեւա, ո՛չ հիմա, ո՛չ էլ երբեւէ դա չեմ որոշելու:

Իմ պարագայում մի բան հստակ է՝ ունենք լայն հնարավորություն աշխարհի հետ հարաբերվելիս ներկայանալ այցեքարտային թատրոնով՝ Հայաստանի առաջին ազգային թատրոնի հիմքով: Հիմա սա է իմ երազանքը, եւ ես քայլում եմ այդ ճանապարհով: Ամեն օր, երբ արթնանում եմ ու գնում թատրոն, աշխատում եմ իմ երեւակայությունն ու երազանքներն իրականացնել այդ պատերի ներսում:

- Ամիսներ առաջ ակտիվ քննարկման թեմա էր դարձել կոչումները հանելու մասին ԿԳՄՍ նախարարության նախագիծը...

- Կոռեկտ չեմ համարում նախարարության գործունեության մասին շատ խոսել ու քննարկել, բայց երբ լսեցի պարոն Խզմալյանի հիմնավորումները, դրանք ինձ անխոցելի ու տեղին թվացին: Տեսեք, եթե որեւէ գործչի համար այդ կոչումներն ու պարգեւները չեն լինում գերնպատակ, նորմալ է, աշխարհում տարբեր երկրներում կան գնահատման տարբեր ձեւաչափեր, չափման օբյեկտիվություն: Ոչ թե մարդիկ ապրեն ու արարեն այդ ակնկալիքով, որը վերածվում է հիվանդության, այլ ստեղծագործեն, եւ դա ինչ-որ պահի, ինչ-որ տարբերակով կգնահատվի:

- Ըստ Ձեզ՝ Մայր թատրոնն ինչպե՞ս պետք է խոսի կամ խոսի՞, թե՞ չխոսի արդի խնդիրների մասին: Խաղացանկային ներկայացումներում պե՞տք է արտացոլվեն մեր հասարակության մտահոգությունները:

- Ես խորապես համոզված եմ, որ նման ինստիտուտի, ինչպիսին է Ազգային ակադեմիական թատրոնը, նպատակից եւ ոլորտից դուրս պետք է լինի հասարակական կամ քաղաքական երեւույթներին արագ արձագանքելը: Թատրոնը բացարձակապես դրա պարտավորվածությունը չունի: Թատրոնն ավելի հիմնավոր խնդիրների մասին պետք է մտածի, օրինակ՝ ինչպես անել, որ մարդու ներաշխարհն ավելի մաքուր դարձնի, մտածողությունն ավելի հարստացնի, նոր գաղափարներ առաջացնի, ի վերջո, ապրելու ուժ տա: Մեզանում արդեն վաղուց կան մարդիկ, որոնք տարբեր ձեւաչափերով այժմէական, այս պահին տեղի ունեցող երեւույթները հնչեցնում են խաղի տարբեր ձեւաչափերով, ստենդափեր եւ այլն, բայց ազգային թատրոնը դրա հետ չպետք է առնչվի: Շատ հաճախ սլաքներ են ուղղվում դեպի մեզ, եւ, չգիտես՝ ինչու, ժամանակ առ ժամանակ մարդիկ արթնանում են ու ասում՝ իսկ ո՜ւր են մտավորականները, ինչո՜ւ չեն խոսում: Իսկ ո՞վ է որոշել, որ մտավորականն ամեն վայրկյան պետք է բարձրախոս լինի, ով է դա որոշում կամ ո՞վ իրավունք ունի դա պահանջել:

- Շատ հաճախ պահանջում են հրապարակային քաղաքական տարբեր իրավիճակների վերաբերյալ գնահատականներ հնչեցնել, կարծիք արտահայտել, այսինքն՝ չեզոք չմնալ:

- Մենք մի բան պետք է հասկանանք՝ որեւէ մեկը մեր երկրում ավելորդ չէ, բոլորս էլ ՀՀ քաղաքացիներ ենք, ամեն մեկս մեր գործն ենք անում, մեկս՝ լավ, մյուսս՝ քիչ պակաս: Մենք թշնամիներ չենք, մենք մեր սահմաններից դուրս այնքա՜ն շատ թշնամի ունենք, հերի՛ք է: Պետք է թե՛ երկրի ներսում, թե՛ դրսում միմյանց հենարան լինենք:

Հիշում եմ՝ ԱՄՆ-ում՝ Կանզասի համալսարանի կենտրոնական գրադարանում, գիդը մեր խմբին, որում կային հայեր, ադրբեջանցիներ եւ նախկին ԽՍՀՄ քաղաքացիներ, ցույց էր տալիս գրադարանի հնագույն քարտեզը, ապա ասաց՝ եթե ձեր շարքերում հայեր կան, իրենք կարող են շատ լավ զգալ, քանի որ այս քարտեզում հին աշխարհից միայն Հայաստանը կա: Բնականաբար, ինձ շատ լավ զգացի, հետո առաջացանք, այլ գրքեր ու պատմական կարեւոր բաներ էր ցույց տալիս, ադրբեջանցին ուշադիր նայում էր քարտեզին: Մոտեցա իրեն առանց որեւէ չարության, ասացի՝ երկար մի նայիր, միեւնույն է, չես գտնելու: Հիմա, երբ սահմանագծման ու սահմանազատման ֆոնին քարտեզների մասին է խոսվում, ասում եմ՝ ինչքան հետ գնանք, այդքան մենք ավելի շահող ենք լինելու (-հեղ. ժպտում է):

Ադրբեջանում անընդհատ ինչ-որ արհեստական թեզեր են ստեղծում ու սկսում դրա շուրջ պատմություն կառուցել: Իրենք ոչինչ չեն խնայում այդ ճանապարհին, բայց, մեկ է, գիտությամբ զբաղվող մարդկանց այդքան հեշտ չես մոլորեցնի: Նրանց այդ կեղծ պատմություններն ավազե ամրոցներ են, որոնք որեւէ լուրջ հարթակում տեղ չեն գտնում:

- Արցախյան առաջին պատերազմից հետո՝ երկար տարիներ, նրանց ուժին էլ չէինք հավատում...

- Ո՛չ թերագնահատել է պետք, ո՛չ էլ՝ գերագնահատել: Գիտության սահմաններում, տարածության մեջ որեւէ կեղծիք հաջողություն չունի: Ուժը ծնում է իրավունք, մենք դա տեսնում ենք, եւ իրենք իրենց մեծ եղբայրների անթաքույց օգնությամբ պատմական հանցագործություններ են անում մեր երկրի, մեր բնակչության նկատմամբ: Այս իրավիճակում պետք է մեր մեջ ավելի ամուր ու կատարյալ լինենք: Արցախյան առաջին պատերազմից հետո մենք պետք է ավելին անեինք, քան անում էինք, մի տեսակ շատ էինք հանգստացել, իսկ դա սխալ էր:

Մի քանի հարյուր տարի առաջ ոչ ոքի մտքով չէր անցնում, որ հնարավոր է՝ ինքնաթիռով թռչել կամ ունենալ այն, ինչ այսօր ստեղծվել է, բայց, կարծում եմ, այդ ամենը եղել է, որովհետեւ ինչ-որ մարդիկ ունեցել են անիրական թվացող մեծ երազանքներ: Մենք չպետք է վախենանք երազելուց, ամբիցիոզ երազանքներից եւ դրանց հասնելու ճանապարհի դժվարություններից էլ չպետք է վախենանք: Գիտության, արվեստի մարդիկ պետք է դառնան հասարակության մեջ հեղինակություններ, ոչ թե անհասկանալի ձեւերով հարստացած մարդիկ, ինչպես կար երկար ժամանակ: Բոլորն էլ պետք է հարգվեն, բայց հեղինակությունները պետք է այդ մարդիկ լինեն: Մեր հասարակության մեջ կային բազմաթիվ արատավոր երեւույթներ, չեմ կարող ասել, որ դա ամբողջովին վերացել է, բայց զգալի պակասել է: Ես մի անգամ բակում լսեցի, թե ինչպես էին երեխաները ռաբիս երգում, շատ տխրեցի, սա նշան էր այն բանի, որ այդ երեխաների համար նման երաժշտությունն է օրինակ, իրենք դա են շատ լսում ու դա են սովորել:

Ինձ երջանիկ կզգամ, որ օրերից մեկ օր բակում պատահաբար լսեմ, թե ինչպես է մի երեխա Կոմիտաս երգում, որովհետեւ սա է մեր ուղղությունը, մենք այդտեղ ենք ինքնատիպ եւ անպարտելի: Իսկ այն մյուս գծում պարտվելու ենք, անընդհատ ենք պարտվելու ու կորցնելու:

Տպել
2893 դիտում

Նիկոլ Փաշինյանի գլխավորությամբ տեղի է ունեցել ՔՊ նախաձեռնող խմբի նիստ․ հայտնի է՝ ինչ է քննարկվել

ՀՀ-ն որևիցե բան չի պատրաստվում զիջել, ստոր շահարկումներ են․ Ալեն Սիմոնյանը՝ Տավուշի շուրջ պտտվող լուրերի մասին

Սուրեն Պապիկյանը մասնակցել է ռազմական տեխնիկայի ցուցադրությանը և հետևել մարտական հրաձգությանը (լուսանկարներ)

Ինչպես կասեր դասականը՝ «յա՜, իրո՞ք». Արշակ Կարապետյանը «գողացել» է ՀՀԿ-ի ծրագիրը

ՌԴ դեսպանը սիրում էր Ջերմուկում հանգստանալ, լուսանկար էր հրապարակել, բա թող գա ասի, որ դա ՀԱՊԿ-ի տարածք է․ Սիմոնյան

Երբ կկայանա Ալեն Սիմոնյանի և Սահիբա Գաֆարովայի հաջորդ հանդիպումը․ ԱԺ նախագահը մանրամասնել է՝ ինչ է քննարկվել մարտի 22-ին

Վիճաբանություն և ծեծկռտուք «Ռիո Մոլլ»-ի հարևանությամբ. կռվի մասնակիցների մեծ մասը անչափահասներ են, կա վիրավոր

Ռուսաստանը նպատակ է դրել հեղաշրջում իրականացնել Հայաստանում, առաջիկայում քայլերը կսրվեն. Առաքելյան

Դասարաններում կկրճատվի աշակերտների թիվը․ իրականացվել են գնահատման համակարգի փոփոխություններ

Բախվել են «Նիսսան»-ն ու «Ֆորդ տրանզիտ»-ը․ վերջինս նաև երկաթե արգելապատնեշներին է հարվածել, տուժածները հիվանդանոցում են

ԱՄՆ-ը Ռուսաստանի Դաշնությանը մանրամասն տեղեկատվություն է տրամադրել ահաբեկչության սպառնալիքի մասին․ Սպիտակ տուն

Երևանի գլխավոր հատակագիծը կլինի թվայնացված փաստաթուղթ․ Տիգրան Ավինյանը տեսակապով հարցեր է քննարկել Քրիս Չոայի հետ

Շահրամանյանը շարժվում է Բակո Սահակյանի ու Սերժ Սարգսյանի պահվածքով, պետք է ուշադրության կենտրոնում լինի. Իոաննիսյան

96 խնամատար ընտանիքում դաստիարակություն է ստանում 152 երեխա․ այս ինստիտուտի զարգացման աշխատանքները շարունակվում են

Հայ-ռուսական հարաբերություններում առկա վիճակը լավատեսություն չի ներշնչում․ ինչում է մեղադրել Լավրովը ՀՀ ղեկավարությանը

Մինչև ապրիլի 5-ը կատարված իրավախախտման տուգանքի 50 տոկոսը վճարելու դեպքում պարտավորությունը կհամարվի կատարված

Չստացված չեկիստ, հանգիստ վեր ընկիր տեղդ ու ջանդ յուղիր. Մեհրաբյանը՝ Շահրամանյանին

200 հոգու հրկիզման սահմռկեցուցիչ դրվագն ունենալով իր անցյալում՝ խորհուրդ է տալիս Հայաստանի անվտանգության մասին. Սաֆարյան

Հավերժ ճակատներին Եվլախ դաջածներն էլի ակտիվացան. Հարություն Մկրտչյանը՝ Սամվել Շահրամանյանի մասին

Բախվել են շտապօգնության ավտոմեքենան և «Մերսեդես»-ը

Աֆղանստանում 5․7 մագնիտուդ ուժգնությամբ երկրաշարժ է տեղի ունեցել

Խմբի կազմում ապօրինի կերպով զենք-զինամթերք են ձեռք բերել և իրացրել․ խուզարկություններ Երևանում և Գողթանիկում (լուսանկար)

Մեկնարկել է բարձրագույն կրթություն չունեցող մասնագետների արտահերթ կամավոր ատեստավորումը

Եվրոպական խորհրդի քաղաքական և անվտանգության հարցերով կոմիտեի անդամները կայցելեն Հայաստան

Նոր Հաճնի կամրջի վրա փոսային նորոգման աշխատանքներ են իրականացվում․ երբ կավարտվեն

Հայտնի են Արթուր Աբրահամի հոր՝ Գրիգոր Աբրահամյանի հոգեհանգստի և հուղարկավորության վայրն ու օրերը

Վարդենյաց լեռնանցքը դժվարանցանելի է կցորդիչով բեռնատարների համար

Վարչապետի գլխավորությամբ քննարկվել է «Հայփոստ»-ի զարգացման ռազմավարության նախագիծը․ ինչ է հանձնարարվել

29.94 տոննա մարդասիրական օգնություն՝ 1․5 մլն անձի․ ինչ է ուղարկել Հայաստանի կառավարությունը Գազա

Իրականացվել է ոչ պատշաճ հետազոտություն․ պարզվել է 20-ամյա հղի կնոջ մահվան պատճառը, մեղադրանք է ներկայացվել ԲԿ-ի 3 բժշկի

Ճամբարակի սննդի օբյեկտի գործունեության կասեցումը վերացվել է

Երևանի ավագանու ընտրություններից հետո ԿԸՀ վարկանիշն աճել է․ ներկայացվել են ՄՀԻ-ի հետազոտության արդյունքները

Հայաստանի և Վրաստանի խորհրդարանների գիտության ու կրթության հարցերով հանձնաժողովները համատեղ հայտարարություն են ստորագրել

Արարատի կոնյակի գործարանում վերահսկողություն կիրականացվի․ ՍԱՏՄ-ն ստացել է Բելառուսի առողջապահության նախարարության նամակը

Հայ-վրացական հարաբերությունները ռազմավարական մակարդակի են․ Ռուբինյանն ընդունել է Վրաստանի խորհրդարանի պատվիրակությանը

Ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան մարտի 28-ին

Սերգեյ Նարիշկինը այց է կատարել Հյուսիսային Կորեա

Անցած մեկ օրում ՀՀ ավտոճանապարհներին վթարների հետևանքով 3 մարդ զոհվել է, 29-ը՝ վիրավորում ստացել

«Միր» քարտերն արգելելը հավասարակշռված որոշում է, չպետք է շրջանցենք սանկցիաները. Թունյան

Հայկ Մարությանը նոր կուսակցություն է հիմնում