Կային սխալներ, բայց դրանք ապագայում չեն կրկնվելու՝ սա մեր խոստումն է. «Պատիվ ունեմ» դաշինքի թեկնածուն՝ ՀՀԿ-ի մասին

Գյուղատնտեսության զարգացում, փոքր եւ միջին բիզնեսի աջակցություն, բարձր արժեք ստեղծող արտադրություն. սրանք «Պատիվ ունեմ» դաշինքի տնտեսական խոստումներն են առաջիկա ընտրությունների համար: Դաշինքի ընտրացուցակի 32 համար, տնտեսագետ, ՀՀ արտաքին գործերի նախկին փոխնախարար Ռոբերտ Հարությունյանը նշում է՝ դաշինքում ներառված, 10 տարի Հայաստանը ղեկավարած ՀՀԿ-ն սխալներ արել է, բայց դրանք ապագայում չեն կրկնվելու: 

Դաշինքի տնտեսական ծրագրերի մասին զրուցել ենք Ռոբերտ Հարությունյանի հետ:

- Պարո՛ն Հարությունյան, «Պատիվ ունեմ» դաշինքը տնտեսական ի՞նչ ծրագիր ունի, ի՞նչ բարեփոխումներ է մտադիր իրականացնել:

- Մենք որդեգրելու ենք ներդրումների եւ արտադրողականության աճի վրա հիմնված տնտեսական մոդել, ինչը ենթադրում է, որ պետք է թիրախավորել բարձր ավելացված արժեք ստեղծող ոլորտները եւ ապահովել ներդրումների ներհոսք դեպի Հայաստան: Դա նշանակում է համապատասխան պետական աջակցման գործիքակազմ, համապատասխան հարթակներ ոչ միայն բարենպաստ միջավայրի ձեւավորման, այլեւ մարդկային կապիտալի զարգացման ուղղությամբ: Բացի այդ, գործիքակազմ ենք կիրառելու, որ հնարավորություն տանք մեր ընկերություններին գաղափարից մինչեւ գլոբալ ընկերություն վերաճելու: Ոլորտային տեսանկյունից, միանշանակ, թիրախավորելու ենք գյուղատնտեսությունը, որովհետեւ այդ ոլորտում մեծ թվով մարդիկ են աշխատում: Այդ տեսանկյունից մեզ համար կարեւոր նշանակություն ունի գյուղատնտեսության ոլորտի արդիականացումը նորագույն տեխնոլոգիաներով: Պետք են մատչելի դարձնել գյուղացիների համար տարբեր հումքերը, վառելիքները: Կարեւոր է նաեւ իրացման խնդիրը, որը պետք է կարգավորվի գյուղատնտեսությունում: Շատ կարեւոր է գյուղացիների  եկամուտների կայուն աճի ձեւավորումը:

Բացի այդ, մեր թիրախում է լինելու նաեւ փոքր ու միջին ձեռնարկատիրությունը: 

- Գրեթե բոլոր ուժերը գլոբալ խոստումներ են տալիս՝ վարկերի ներումից մինչեւ թոշակների եւ աշխատավարձերի բարձրացում: «Պատիվ ունեմ» դաշինքը նման խոստումներ չի՞ տալիս:

- Վարկեր ներելը, որպես այդպիսին, պոպուլիստական լավ քայլ է, որն իրականում մեծ խնդիրներ է առաջացնում, այդ թվում՝ ֆինանսական կարգապահության տեսանկյունից: Դա նշանակում է, որ ձեւավորվում է ավանդույթ՝ պայմանագիրը չհարգելու: Եթե դու ներում ես ինչ-որ մեկի պարտավորությունը, նշանակում է մարդու մոտ սպասումներ ես ձեւավորում, եւ նա կարող է որոշակի պարտք վերցնել կամ պարտավորություն ստանձնել եւ հետո այդ պարտավորությունը չկատարել: Սա լրջագույն ինստիտուցիոնալ խնդիր է առաջացնում մեր տնտեսության համար, դրա համար մենք այս ուղղությամբ հակված չենք գործողություններ անել կամ ինչ-որ բան առաջարկել: Բայց դա չի նշանակում, որ եթե, օրինակ, բիզնեսին վարկեր է տրամադրվում, պետությունը սուբսիդավորում չի անելու: Մենք փորձելու ենք ֆինանսական շուկայի գործիքները մատչելի դարձնել բիզնեսի համար:

Յուրաքանչյուր քաղաքական ուժի նպատակը լինելու է մեր բնակչության սոցիալական վիճակը լավացնելը: Դա նշանակում է կենսաթոշակների, աշխատավարձերի բարձրացում, բայց շատ կարեւոր է, թե ինչպես ես դու դրան հասնում: Եթե դու դրան հասնում ես արտաքին պարտքի ավելացման միջոցով, դա լավագույն լուծումը չէ եւ հետագայում քեզ համար լուրջ ռիսկեր է ձեւավորելու, ինչպես նաեւ խաթարելու է ֆինանսական ու հարկաբյուջետային համակարգի կայունությունը: Իսկ եթե դրան հասնում ես պետական եկամուտների ավելացման շնորհիվ, այսինքն, ենթադրենք, մեծացնում ես քո հարկման բազան, նոր բիզնեսներ եւ աշխատատեղեր են ստեղծվում, ու աստիճանաբար այդ գումարներն ուղղում ես սոցիալական համակարգին, դա նորմալ է: Այսինքն, եթե դու տնտեսության բարելավման արդյունքում ես դա կարողանում անել, միանշանակ լավ է, բայց ակնկալել, որ առաջիկայում հնարավոր է լինելու շատ կտրուկ բարձրացնել աշխատավարձերն ու թոշակները, դա նույնպես պոպուլիստական հայտարարություն է, եւ ես դրան հակված չեմ հավատալ:

- Պարո՛ն Հարությունյան, ձեր դաշինքում է ներառված ՀՀԿ-ն, որը 10 տարի ղեկավարել է Հայաստանը: Նրանց կառավարման տարիների տնտեսական քաղաքականությունը ինչպե՞ս եք գնահատում. այն ժամանակ բավականին դժգոհություններ են եղել:

- Դրա մասին խոսում է նաեւ հենց «Հանրապետական» կուսակցությունը: Այո՛, կային սխալներ, այդ սխալները հասկացել են, իմաստավորել են, եւ այդ սխալները ապագայում չեն կրկնվելու. սա մեր խոստումն է: Ինչ վերաբերում է տնտեսական քաղաքականությանը, որն իրականացվել է 10 տարիների ընթացքում, իհարկե, պետք է ասենք, որ բացթողումների հետ մեկտեղ կային նաեւ բավականին լուրջ ձեռքբերումներ տարբեր ոլորտներում՝ սկսած ոլորտային ռազմավարություններից, քաղաքականությունից, վերջացրած տնտեսական ազատությունների ապահովմամբ:

- 2018 թվականից հետո գործող իշխանությունների ժամանակ բավականին մեծացել են հարկային եկամուտները: Նրանց իրականացրած տնտեսական քաղաքականությունը ինչպե՞ս եք գնահատում:

- Իրականում ներկայիս իշխանության տնտեսական քաղաքականության շրջանակներում եկամուտները մեծացել են հիմնականում ոչ թե նոր աշխատատեղերի ստեղծման արդյունքում, այլ ստվերից դուրս գալու: Իհարկե, ես չեմ կարող բացասական գնահատել ստվերից դուրս գալու պրոցեսը, որը տեղի է ունեցել, բայց պետք է ասել, որ դրանով ներկայիս իշխանության տնտեսական զարգացմանն ուղղված քայլերը սահմանափակվում են: Որոշակի ենթակառուցվածքների, մասնավորապես՝ ճանապարհների հետ կապված աշխատանքներ իրականացվել են, մենք դա չենք հերքում, բայց իրականում որեւիցե կանխատեսելիություն եւ հատկապես այն տնտեսական հեղափոխությունը, որը Նիկոլ Փաշինյանը խոսք էր տվել, մենք դրան ականատես չեղանք: Մեր խորին համոզմամբ՝ դա գալիս է կադրային խնդիրներից եւ ընդհանրապես պետական համակարգի անարդյունավետ աշխատանքից: Շատերը չէին էլ պատկերացնում, թե ինչ է պետք անել այս ուղղությամբ, այսինքն՝ ինչ է նշանակում տնտեսական քաղաքականություն, ինչ են նշանակում ոլորտային ռազմավարություններ, ինչ նպատակներ ենք հետապնդում: Բավականին հսկայական քանակությամբ կառույցներ փակվեցին, որոնք պետք է աջակցեին տնտեսության զարգացմանը: Այսինքն՝ այս տեսանկյունից նույնպես գործողությունների մեջ մենք թերություններ ենք տեսնում:

- Պարո՛ն Հարությունյան, դուք ծանոթ եք մեր բյուջեի չափին եւ կառուցվածքին, ըստ ձեզ՝ մեծ պոտենցիալ կա՞ այն ավելացնելու:

- Դա կախված է նրանից, թե ինչպես ես կառավարում հանրային ֆինանսների ոլորտը: Անկեղծ լինելու համար պետք է ասենք, որ բավականին մեծ քանակությամբ ծախսեր կան, որոնք նպատակային եւ էական չեն: Դու պետք է փորձես հնարավորինս խուսափել մեծ ծախսերից եւ դրանք ուղղել դեպի ենթակառուցվածքների զարգացմանն ու բիզնեսի աջակցությանը:

- ՀՀԿ-ի եւ ներկայիս իշխանությունների ժամանակվա տնտեսությունը  որքանո՞վ են համեմատելի:

- Անկեղծ լինելու համար ասեմ, որ հիմնական ռեֆորմները, որոնք իրականացվել են տնտեսությունում, տեղի չեն ունեցել այս իշխանությունների օրոք: Եթե դուք նայեք վերջին 10 տարիները, նույնիսկ խորքային ինստիտուցիոնալ ռեֆորմները, որոնք վերաբերում են բիզնես դաշտին, տեղի են ունեցել նախկին իշխանությունների օրոք: Սրա մասին ներկայիս իշխանությունները լռում են, չեն ուզում խոսել, բայց դա այդպես է:   

Տպել
1645 դիտում

Սուրեն Պապիկյանը մասնակցել է ռազմական տեխնիկայի ցուցադրությանը և հետևել մարտական հրաձգությանը (լուսանկարներ)

Ինչպես կասեր դասականը՝ «յա՜, իրո՞ք». Արշակ Կարապետյանը «գողացել» է ՀՀԿ-ի ծրագիրը

ՌԴ դեսպանը սիրում էր Ջերմուկում հանգստանալ, լուսանկար էր հրապարակել, բա թող գա ասի, որ դա ՀԱՊԿ-ի տարածք է․ Սիմոնյան

Երբ կկայանա Ալեն Սիմոնյանի և Սահիբա Գաֆարովայի հաջորդ հանդիպումը․ ԱԺ նախագահը մանրամասնել է՝ ինչ է քննարկվել մարտի 22-ին

Վիճաբանություն և ծեծկռտուք «Ռիո Մոլլ»-ի հարևանությամբ. կռվի մասնակիցների մեծ մասը անչափահասներ են, կա վիրավոր

Ռուսաստանը նպատակ է դրել հեղաշրջում իրականացնել Հայաստանում, առաջիկայում քայլերը կսրվեն. Առաքելյան

Դասարաններում կկրճատվի աշակերտների թիվը․ իրականացվել են գնահատման համակարգի փոփոխություններ

Բախվել են «Նիսսան»-ն ու «Ֆորդ տրանզիտ»-ը․ վերջինս նաև երկաթե արգելապատնեշներին է հարվածել, տուժածները հիվանդանոցում են

ԱՄՆ-ը Ռուսաստանի Դաշնությանը մանրամասն տեղեկատվություն է տրամադրել ահաբեկչության սպառնալիքի մասին․ Սպիտակ տուն

Երևանի գլխավոր հատակագիծը կլինի թվայնացված փաստաթուղթ․ Տիգրան Ավինյանը տեսակապով հարցեր է քննարկել Քրիս Չոայի հետ

Շահրամանյանը շարժվում է Բակո Սահակյանի ու Սերժ Սարգսյանի պահվածքով, պետք է ուշադրության կենտրոնում լինի. Իոաննիսյան

96 խնամատար ընտանիքում դաստիարակություն է ստանում 152 երեխա․ այս ինստիտուտի զարգացման աշխատանքները շարունակվում են

Հայ-ռուսական հարաբերություններում առկա վիճակը լավատեսություն չի ներշնչում․ ինչում է մեղադրել Լավրովը ՀՀ ղեկավարությանը

Մինչև ապրիլի 5-ը կատարված իրավախախտման տուգանքի 50 տոկոսը վճարելու դեպքում պարտավորությունը կհամարվի կատարված

Չստացված չեկիստ, հանգիստ վեր ընկիր տեղդ ու ջանդ յուղիր. Մեհրաբյանը՝ Շահրամանյանին

200 հոգու հրկիզման սահմռկեցուցիչ դրվագն ունենալով իր անցյալում՝ խորհուրդ է տալիս Հայաստանի անվտանգության մասին. Սաֆարյան

Հավերժ ճակատներին Եվլախ դաջածներն էլի ակտիվացան. Հարություն Մկրտչյանը՝ Սամվել Շահրամանյանի մասին

Բախվել են շտապօգնության ավտոմեքենան և «Մերսեդես»-ը

Աֆղանստանում 5․7 մագնիտուդ ուժգնությամբ երկրաշարժ է տեղի ունեցել

Խմբի կազմում ապօրինի կերպով զենք-զինամթերք են ձեռք բերել և իրացրել․ խուզարկություններ Երևանում և Գողթանիկում (լուսանկար)

Մեկնարկել է բարձրագույն կրթություն չունեցող մասնագետների արտահերթ կամավոր ատեստավորումը

Եվրոպական խորհրդի քաղաքական և անվտանգության հարցերով կոմիտեի անդամները կայցելեն Հայաստան

Նոր Հաճնի կամրջի վրա փոսային նորոգման աշխատանքներ են իրականացվում․ երբ կավարտվեն

Հայտնի են Արթուր Աբրահամի հոր՝ Գրիգոր Աբրահամյանի հոգեհանգստի և հուղարկավորության վայրն ու օրերը

Վարդենյաց լեռնանցքը դժվարանցանելի է կցորդիչով բեռնատարների համար

Վարչապետի գլխավորությամբ քննարկվել է «Հայփոստ»-ի զարգացման ռազմավարության նախագիծը․ ինչ է հանձնարարվել

29.94 տոննա մարդասիրական օգնություն՝ 1․5 մլն անձի․ ինչ է ուղարկել Հայաստանի կառավարությունը Գազա

Իրականացվել է ոչ պատշաճ հետազոտություն․ պարզվել է 20-ամյա հղի կնոջ մահվան պատճառը, մեղադրանք է ներկայացվել ԲԿ-ի 3 բժշկի

Ճամբարակի սննդի օբյեկտի գործունեության կասեցումը վերացվել է

Երևանի ավագանու ընտրություններից հետո ԿԸՀ վարկանիշն աճել է․ ներկայացվել են ՄՀԻ-ի հետազոտության արդյունքները

Հայաստանի և Վրաստանի խորհրդարանների գիտության ու կրթության հարցերով հանձնաժողովները համատեղ հայտարարություն են ստորագրել

Արարատի կոնյակի գործարանում վերահսկողություն կիրականացվի․ ՍԱՏՄ-ն ստացել է Բելառուսի առողջապահության նախարարության նամակը

Հայ-վրացական հարաբերությունները ռազմավարական մակարդակի են․ Ռուբինյանն ընդունել է Վրաստանի խորհրդարանի պատվիրակությանը

Ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան մարտի 28-ին

Սերգեյ Նարիշկինը այց է կատարել Հյուսիսային Կորեա

Անցած մեկ օրում ՀՀ ավտոճանապարհներին վթարների հետևանքով 3 մարդ զոհվել է, 29-ը՝ վիրավորում ստացել

«Միր» քարտերն արգելելը հավասարակշռված որոշում է, չպետք է շրջանցենք սանկցիաները. Թունյան

Հայկ Մարությանը նոր կուսակցություն է հիմնում

ՀԱՊԿ-ը խնդիր ունի մատնանշել Հայաստանի սահմանը, քանի դա չի արվել, ապա ՀՀ-ից որևէ քայլ ակնկալել պետք չէ․ Կարապետյան

Ահաբեկիչները հոգեմետ նյութերի ազդեցության տա՞կ են եղել. նոր մանրամասներ «Crocus»-ի ահաբեկչության գործից