Բոլորին գրողի ծոցն ուղարկելը քիչ է. տասնամյակներ շարունակ ձգված դավադրությունը

Հասարակության որոշակի հատված, ցավոք, սխալ կամ մակերեսային պատկերացում ունի արցախյան հարցում «դավադրության» կամ «հողեր ծախելու» մասին։ Երկար տարիներ այս հարցն արհեստականորեն պարզունակացվել է, եւ արդյունքում հանրային գիտակցության մեջ արմատավորվել է այն տեսակետը, թե քաղաքական ուժերը հստակորեն բաժանված են երկու մասի՝ «հայրենասերներ», ովքեր բանակցությունների սեղանի շուրջ գրողի ծոցն են ուղարկում ցանկացած մեկին, ով կհամարձակվի խոսել հայկական կողմի զիջումների մասին, եւ «հող ծախողներ», ովքեր պատրաստ են ինչ-որ թաքուն փաստաթղթեր ստորագրել ու տարածքներ զիջել։

Իրականությունը շատ ավելի բարդ է։ «Հող ծախողների» թեման միանգամից մի կողմ թողնենք՝ Հայաստանում ու Արցախում նման ուժեր չեն եղել, չկան ու չեն լինելու։ Խոսքը չզիջելու (անընդունելի զիջումների չգնալու) մեխանիզմների մասին է։ Բանն այն է, որ դրա համար միայն բանակցությունների սեղանի շուրջ բոլորին գրողի ծոցն ուղարկելը քիչ է, պետք է նաեւ զուգահեռաբար ներսում այնպիսի քաղաքականություն իրականացնել, որ երկիրը հզորանա, պաշտպանության մակարդակն անընդհատ բարձրանա, եւ երկիրն ի վիճակի լինի դիմակայել բոլորին «գրողի ծոցն ուղարկելու» հնարավոր հետեւանքներին։ Իսկ եթե տարիներ շարունակ երկիրը հզորացնելու փոխարեն սեփական բիզնեսներդ ես հզորացնում, արդյունքում գալիս է մի պահ, երբ «հող հանձնելը» ուղղակի պարտադրվում է, ու դիմակայելու ռեսուրս չի մնում։ Իրականում սա՛ է հող ծախելը, սա՛ է դավադրությունը։

Խոսենք կոնկրետ օրինակներով։ Ապրիլյան պատերազմից հետո շատ կարճ ժամանակում առաջնագիծն ամրապնդվեց, հսկայածավալ աշխատանքներ կատարվեցին, մեծ գումարներ ծախսվեցին, ընդ որում՝ որոշ տեղեկությունների համաձայն, այդ գումարների զգալի մասը տվեցին բարձրաստիճան պաշտոնյաները՝ իրենց թալանածից։ Այսինքն՝ այդ գումարները կային։ Հարց է ծագում՝ անպայման ապրիլյան պատերա՞զմ պիտի լիներ, որ իշխանությունները մտածեին առաջնագիծն ամրացնելու մասին, մինչ այդ չէի՞ն կարող անել։ Մինչ այդ անեին՝ ոչ այդքան զոհ կունենայինք, ոչ էլ ադրբեջանցիների լեզուն կերկարեր։ Ուրիշ օրինակ բերենք։ Վերջին տասը տարիներին Հայաստանից արտագաղթել է 350-400 հազար մարդ։ Հաշվի առնելով նրանց տարիքային կազմն ու առկա համամասնությունները՝ կարող ենք արձանագրել, որ արդյունքում հայկական բանակը կորցրել է առնվազն 8 հազար զինվոր։ Եթե որեւէ դասակի, վաշտի կամ գնդի հրամանատարի մեղքով մի քանի զինվորի կորուստ է լինում, նրա ուսադիրները պոկում ու ռադ են անում բանակից, եւ ճիշտ են անում։ Երբեմն անգամ դավադրության ու դավաճանության հարց է բարձրացվում։ Հարց է ծագում՝ իսկ ինչպե՞ս կոչել այն իշխանություններին, որոնց վարած հանցավոր քաղաքականության արդյունքում Հայաստանի եւ Արցախի անվտանգությունն ապահովողների թիվը նվազել է 8 հազարով։ Բա ձեզ թվում է՝ «դավադրությունն» ու «հող ծախելը» թուղթ ստորագրելո՞վ է լինում։ Կամ՝ պատկերացնո՞ւմ եք, թե հայկական կողմի դիրքերը որքանով ավելի ամուր կլինեին, եթե տասնամյակներ շարունակ երկիրը թալանածներն այդ գումարների գոնե կեսը ծախսեին բանակի հզորացման վրա։ Այ այդ ժամանակ գուցե հնարավոր կլիներ բանակցությունների սեղանի շուրջ գրողի ծոցն ուղարկել մեզ զիջումներ պարտադրել փորձողներին։

Եթե հարցին նայում ենք այս տեսանկյունից՝ ակնհայտ է դառնում, որ Արցախի հարցում տասնամյակներ շարունակ դավադրություն է իրականացվել։ Իրականացվել է ամեն օր, ամեն ժամ, պարզապես շատերը դա չեն նկատել, որովհետեւ այդ ամենը խնամքով քողարկվել է հայրենասիրական կարգախոսներով ու վերամբարձ ճառերով։ Հիմա Հայաստանի իշխանությունները փորձում են կասեցնել այդ ընթացքը եւ գնում են միակ հնարավոր ճանապարհով՝ հզորացնել տնտեսությունն ու բանակը, երկրում վերականգնել արդարությունն ու ներգաղթ ապահովել, մի խոսքով՝ ունենալ ուժեղ, մրցունակ պետություն։ Որովհետեւ դա է անթույլատրելի զիջումներից խուսափելու եւ սեփական շահերը պաշտպանել կարողանալու միակ ձեւը։ Ցանկացած այլ ճանապարհ, որքան էլ առաջին հայացքից չերեւացող, բայց դավադրություն է։ Որովհետեւ արդյունքը լինելու է այն, ինչ սովորաբար լինում է դավադրությունների դեպքում։

Տպել
12224 դիտում

Ապրիլի 17-22-ին գրանցված առավելագույն ջերմաստիճանները գերազանցել են բոլոր պատմական արժեքները. անոմալ տաքը կպահպանվի

Քանի դեռ ժողովրդին ոչ մի բան չունեն առաջարկելու, 20, 30, 40 հոգով հավաքվելու են գոռգռան և գնան տներով. Սիմոնյան

Վազգենը որ գար, կասեր՝ «արա, ամբողջ կյանքում «наша раша»-ի տակ տնքալով պարողը իրավունք չունի սահմանից խոսել. Խաչատրյան

ԱԺ Հայաստան-Ֆրանսիա բարեկամական խումբը ֆրանսիացի գործընկերների հետ քննարկել է երկուստեք հետաքրքրության հարցեր

Դրսից թելադրված բան է․ Սիմոնյանը մանրամասնեց, թե ովքեր են ՀՀ-ում ընդդիմախոսները

Հայաստանը դիմացել է, նա գրում է իր և իր ժողովրդի ապագան. Ֆրանսիայի վարչապետ

12 կմ արդեն սահմանազատված է, թե Ալիևը ՌԴ-ի ու Թուրքիայի հետ սակարկելու համար ինչ կասի, չի հետաքրքրում․ Սիմոնյան

Ադրբեջանցին զարթնելու է, տենա՝ եռագույնը ծածանվում է Կզըլ Հաջիլիի բարձունքի վրա, դրա մասին ինչո՞ւ չեք խոսում. Սիմոնյան

Տեղեկատվական հոսքերով փորձ է արվում հրամցնել, թե բազմաթիվ, այդ թվում՝ միջպետական ճանապարհներ են փակ. Չախոյան

ՌԴ ԱԳՆ-ն ափսոսանք է հայտնել, որ Հայաստանում շարունակում են «ՀԱՊԿ-ի հասցեին հրապարակային քննադատություն թույլ տալ»

Ով ինտերնետ մուտք ունի, ասում է՝ հանձնում են, գնաս վզից բռնես, սկսում է հեքիաթներ պատմել․ Սիմոնյան

Մենք միշտ Հայոց ցեղասպանությունն ընկալել ենք որպես մեր սեփական ցավ ու դժբախտություն. Զախարովա

Պատրաստ եմ վարչապետի հետ կիսել պատասխանատվությունը․ Անահիտ Ավանեսյան

Աստիճանաբար կտաքանա մի քանի աստիճանով. արևոտ, առանց տեղումների օրերը կշարունակվեն

Գերասիմ Վարդանյանը բերման է ենթարկվել

«Ծիծեռնակաբերդ»-ում Աննա Հակոբյանի և դստեր դեպքով քննչականում քրեական վարույթ է նախաձեռնվել․ կան ձերբակալվածներ

Վանաձոր և Ագարակ քաղաքների որոշ հասցեներում վթարային ջրանջատում է

Եթե դեմ են​ ՌԴ սահմանապահ ծառայությունը, թող բաց ասեն, Հայաստանն առանց մեր համաձայնության չի կարող խաչմերուկ լինել. Ալիև

Քուվեյթը ողջունել է հայ-ադրբեջանական սահմանի սահմանազատման գործընթացը

36 ժամով կդադարեցվի Քանաքեռ-Զեյթուն վարչական շրջանի գազամատակարարումը

Մեր իրականության մեջ համարվում է լավություն, երբ երեխային ավելի բարձր գնահատական է նշանակվում, քան գիտելիքն է. վարչապետ

Մեթոդական առումով սխալ է, որ ասում ենք կրիպտոարժույթ, կողքը կամ թմրանյութ է, կամ կաշառք, կամ փողերի լվացում. վարչապետ

Քաշքշել են միմյանց, հարվածել, այնուհետ 16-ամյա պատանիները դանակահարվել են

Գորիսում արյան փոխներարկման կայան կստեղծվի

2 օրում ՀՀ ավտոճանապարհներին վթարների հետևանքով զոհվել է 1, վնասվածք ստացել՝ 24 մարդ

Գրականության և պատմության քննությունները միավորվել են․ ինչպես են նոր չափորոշիչներով դրանք հանձնվելու (տեսանյութ)

ՀՀ-ում կան տասնյակ ընկերություններ, որոնք կանխիկ շրջանառության արդյունքում կարողանում են ձևակերպել կրիպտոակտիվ. Սարգսյան

Բողոքի ակցիայի մասնակից կինը ոստիկանի հասցեին հնչեցրել է սեռական բնույթի հայհոյանք, ոտքերով ու ձեռքերով հարվածել նրան

ՀՀ շրջանավարտները դպրոցի ավարտական քննությունների միավորները կօգտագործեն բուհ ընդունվելու համար․ նախարարը մանրամասնում է

Սահմանին կատարվողը ցույց է տալիս, որ մենք առանց միջնորդների կարող ենք համաձայնության գալ. Ալիև

Հայտնի են զորակոչի և զորացրման օրերը

Դեսպան Փոլադյանն Ալժիրի ԱԳ նախարարին է ներկայացրել Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև ընթացող խաղաղության գործընթացը

Ընտանիքի հասցեին վիրավորանք են հնչեցնում նրանք, ովքեր ոչ քննադատության փաստարկ ունեն, ոչ էլ դաստիարակություն. Իոաննիսյան

Երևան-Երասխ ավտոճանապարհի երթևեկությունը այրվող անվադողերով խաթարելու դեպքի առթիվ նախաձեռնվել է քրեական վարույթ

Երևանում հայտնաբերվել են կողաշրջված մոպեդներ. 22-ամյա մոպեդավարը հիվանդանոցում մահացել է

Հայտնի է «Երևանի մարաթոն» ամենամյա վազքի մրցման անցկացման ժամկետը

Համեղ ու առողջ․ «Բիգ Լայֆ» ընկերության «Նարինե» արտադրանքն ու սպասվող նոր պրոդուկտը

Հայոց ցեղասպանության ժխտման և անպատժելիության մթնոլորտը հանգեցրել են աշխարհում նոր ոճրագործությունների. Շվեդիայի դեսպան

ՄՔԴ դատախազ Օկամպոն ելույթ է ունեցել Ֆրանկֆուրտի Սուրբ Պողոս եկեղեցում Ցեղասպանությանը նվիրված երեկոյին

Քննարկվել է ՀՀ-Չեխիա ռազմատեխնիկական համագործակցությունը, պայմանավորվածություն է ձեռք բերվել