Լվացքի մեքենաներից մինչեւ տուֆի քարեր՝ ինչպես հոգալ բանակի կարիքները. խմբագրական

Անցած օրերին պարզվեց, որ բանակի կարիքների համար լվացքի մեքենաներ մատակարարելու բարեգործական ակցիայից բացի նախաձեռնվել է 20 հազար հատ տուֆի խորանարդներ հավաքելու գործընթաց: Դրանք անհրաժեշտ են առաջնագծում խրամատների պատերը ամրացնելու համար: 

Այն, որ բանակին անհրաժեշտ են լվացքի մեքենաներ, տուֆ, օգտագործված անվադողեր ու էլի հազար ու մի բան, դա հաստատ է: Այն, որ մենք պաշտոնապես ռազմական ծախսերին կարող ենք ուղղել պետական բյուջեի 15-20 տոկոսը եւ ոչ ավելի, դա էլ է հաստատ: Հակառակ դեպքում մենք խնդիրներ կունենանք մեր հիմնական գործընկեր ֆինանսական կառույցների ՝ Համաշխարհային բանկի եւ Արժույթի միջազգային հիմնադրամի հետ: Այն, որ մեր բանակի վրա մենք պետք է ծախսենք շատ ավելին, քան դրված է մեր պետական բյուջեով, դա էլ է հաստատ: Իսկ այն, որ գնալով այդ ծախսերը անընդհատ պետք է աճեն, նույնպես հաստատ է:

Ահա այստեղ է, որ հանդիպում ենք մեր պետական կառավարման հիմնական ախտերի հետ: 

Օբյեկտիվորեն մեր բանակը պետք է ունենա ֆինանսավորման երկու աղբյուր՝ պաշտոնական եւ ոչ պաշտոնական: Պաշտոնական ֆինանսավորումը, որը կատարվում է մեր պետական բյուջեից, օրինակ անցած տարի կազմել է ավելի քան 294 միլիարդ դրամ: Իհարկե, տարիների ընթացքում այս գումարը ավելանում է, ընդ որում՝ շոշափելի տեմպերով, սակայն դա ակնհայտորեն բավարար չէ, քանի որ մեր հակառակորդը նույնպես զինվում է եւ ունի ֆինանսական ավելի մեծ հնարավորություններ: Այս գումարը ավելի բարձր տեմպերով մեծացնելու համար պետք է ունենանք ուժեղ ու որակյալ տնտեսություն: Իսկ դա մեզ մոտ մի տեսակ չի ստացվում: Տնտեսությունը բաժան-բաժան է արված մի քանի խմբավորումների միջեւ, որոնք որեւէ շահագրգռվածություն չունեն ժամանակին համահունչ արդիականացնելու տնտեսությունը, տեխնոլոգիաներ ներդնելու, տնտեսության մրցունակությունը ըստ էության չի աճում, տնտեսությունն ու բիզնեսը սերտաճած են եւ այլն: Իսկ եթե բանակի ֆինանսավորումը աճի ավելի արագ տեմպերով, քան բյուջեի եկամուտները, ապա կստացվի, որ դրան ուղղված գումարները վերցվում են այլ ոլորտներից: Իսկ նման կերպ վարվելու դեպքում, պատկերավոր ասած, բանակի թիկունքն է թուլանալու: Եվ ուրեմն, բանակի ֆինանսավորման պաշտոնական՝ բյուջետային ֆինանսավորման աճի հնարավորությունները սահմանափակ են:

Ոչ պաշտոնական ֆինանսավորման հեռանկարները տեսականորեն անսահման են թվում: Ունենք հսկայական սփյուռք, ունենք շատ հարուստների խավ եւ ունենք բանակի հոգսերի նկատմամբ սրտացավ բնակչություն:

Տարիներ շարունակ մեզ ասում էին, որ ստվերային տնտեսությունը Հայաստանում չի վերացվում, որովհետեւ օլիգարխները, բացի իրենց պաշտոնական հարկերից, վճարում են նաեւ «սեւ դրամարկղին», որտեղից հիմնականում ֆինանսավորվում է բանակը: Ապրիլյան պատերազմական գործողությունները ցույց տվեցին, որ այդ այսպես կոչված «սեւ դրամարկղից» բանակին ոչինչ, կամ գրեթե ոչինչ չի հասնում: Պարզվեց, որ 21-րդ դարում առաջնագծում հսկող մեր զինվորները ունեն գիշերային դիտարկման սարքերի, սահմանի վրա շարժումների դետեկտորների ու բազմաթիվ, բազմատեսակ ժամանակակից այլ սարքավորումների խիստ պակաս, եթե մեղմ արտահայտվենք: Թշնամու մոտենալը շատ դեպքերում իմանում են լարերից կախված պահածոների տուփերի զնգոցից: Մի խոսքով, պարզվեց, որ հանուն բանակի տնտեսության ստվերը ընդամենը «կրուտիտ է» ու հսկայական՝ հարյուրավոր միլիոն դոլարներ ուղղակի գրպանվել են:

Բանակի ոչ պաշտոնական ֆինանսավորման մյուս աղբյուրը բարեգործությունն է: Որոշակի միջոցներ այս աղբյուրից, իհարկե, գալիս են: Բայց դա քիչ, չափազանց քիչ է, եթե համեմատենք ունեցած հնարավորությունների հետ: Ու այստեղ հիմնական խնդիրը վստահությունն է: Բարեգործական նպատակներով գումար հատկացնողին անշուշտ, հետաքրքրում է, թե ուր գնաց այդ փողը, արդյո՞ք դրանով ձեռք բերվեց այն, ինչ պետք է ձեռք բերվեր, թե՞ այդ գումարը նույնպես գրպանվեց: Դատելով մեր ներկա ու նախկին բարձրաստիճան զինվորականներից, ոմանց ունեցած նյութական կարողությունների ծավալից, բարեգործների մտավախությունները առնվազն տեղին են: Այլ կերպ ասած, կա վստահության խիստ պակաս, կամ եթե անկեղծ լինենք՝ վստահության իսպառ բացակայություն: Ու այս պայմաններում հուսալ, որ զուտ բարեգործական խողովակներով բանակը մեծ գումարներ կստանա, թերեւս միամտություն է:

Այսպիսով. բանակի բյուջետային ֆինանսավորման էական աճի ռեսուրսները խիստ սահմանափակ են, քանի որ տնտեսության մեջ իրական՝ որակական բարեփոխումներ չեն լինում եւ տնտեսության աճը ընդամենը քանակական է: Եվ եթե, օրինակ, գունավոր մետաղների գները համաշխարհային շուկայում կրկին ընկնեն, կամ Հայաստան եկող մասնավոր տրանսֆերտների ծավալները կրկին նվազեն, բանակի ֆինանսավորման խնդիրները կրկին կսրվեն: Բանակի ֆինանսավորման ոչ պաշտոնական աղբյուրները նույնպես թույլ են՝ վստահության բացակայության պատճառով: Այլ կերպ ասած, քանի դեռ կա իշխանության նկատմամբ խորը անվստահություն, կոռուպցիա, տնտեսությունը օլիգոպոլացված է, բիզնեսն ու իշխանությունը սերտաճած են եւ այլն, մեր բանակը ունենալու է ֆինանսավորման լրջագույն խնդիրներ, հետեւաբար մեր երկրի անվտանգության մակարդակը միշտ դրվելու է կասկածի տակ թե՛ ներսում եւ թե՛ հակառակորդի կողմից:     

Նման պայմաններում բանակի այս կամ այն կարիքը, պատկերավոր ասած, ֆեյսբուքյան մեկանգամյա ակցիաներով լուծելու փորձերը լինելու են աղմկահարույց, ունենալու են շատ ցածր արդյունավետություն, եւ որ ամենակարեւորն է, բացասական ազդեցություն է ունենալու այն նուրբ զգացմունքների վրա, որ տածում է բնակչությունը բանակի հանդեպ: Այսինքն՝ բացասական էֆեկտը շատ ավելին է լինելու, քան ստացված լվացքի մեքենաները կամ տուֆե խորանարդները: Իշխանության նկատմամբ վստահություն ձեւավորելը եւ տնտեսության որակն ու բովանդակությունն արմատապես փոխելը որեւէ այլընտրանք չունեն: 

Խմբագրականը տպագրվել է «Հայկական ժամանակ» օրաթերթի փետրվարի 27-ի համարում:

Տպել
4500 դիտում

Երևանի ավագանու ընտրություններից հետո ԿԸՀ վարկանիշն աճել է․ ներկայացվել են ՄՀԻ-ի հետազոտության արդյունքները

Հայաստանի և Վրաստանի խորհրդարանների գիտության ու կրթության հարցերով հանձնաժողովները համատեղ հայտարարություն են ստորագրել

Արարատի կոնյակի գործարանում վերահսկողություն կիրականացվի․ ՍԱՏՄ-ն ստացել է Բելառուսի առողջապահության նախարարության նամակը

Հայ-վրացական հարաբերությունները ռազմավարական մակարդակի են․ Ռուբինյանն ընդունել է Վրաստանի խորհրդարանի պատվիրակությանը

Ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան մարտի 28-ին

Սերգեյ Նարիշկինը այց է կատարել Հյուսիսային Կորեա

Անցած մեկ օրում ՀՀ ավտոճանապարհներին վթարների հետևանքով 3 մարդ զոհվել է, 29-ը՝ վիրավորում ստացել

«Միր» քարտերն արգելելը հավասարակշռված որոշում է, չպետք է շրջանցենք սանկցիաները. Թունյան

Հայկ Մարությանը նոր կուսակցություն է հիմնում

ՀԱՊԿ-ը խնդիր ունի մատնանշել Հայաստանի սահմանը, քանի դա չի արվել, ապա ՀՀ-ից որևէ քայլ ակնկալել պետք չէ․ Կարապետյան

Ահաբեկիչները հոգեմետ նյութերի ազդեցության տա՞կ են եղել. նոր մանրամասներ «Crocus»-ի ահաբեկչության գործից

Կինը հայտնել է, որ ամուսինը հաճախակի ծեծել է իր անչափահաս դստերը, փորձել նրա հետ սեռական հարաբերություն ունենալ

Հարվածել է, այնուհետ լվացել հատակի և անգիտակից հարևանի դեմքի արյան հետքերը. սպանության նախաքննությունն ավարտվել է

Գևորգ Պապոյանը շվեյցարացի գործընկերոջ հետ քննարկել է փոխգործակցության ընդլայնման հնարավորությունը

Հայաստանն աշխարհի առաջ վերածվում է Արևմուտքի վտանգավոր ծրագրերի իրականացման գործիքի. Զախարովա

Միկոյան-Գալշոյան փողոցների խաչմերուկում երթևեկության կազմակերպման փոփոխություն կլինի

Պապա ջան, ես քեզ միշտ կկարոտեմ, կհանդիպենք մյուս կյանքում․ Արթուր Աբրահամը լուսանկարներ է հրապարակել

Ինդոնեզական բանակը համալրվել է թուրքական տանկերով

Ուկրաինային տրամադրված F-16-ները չեն կարող փոխել իրավիճակը մարտադաշտում, դրանք օրինական թիրախ կդառնան. Պուտին

Տավուշում՝ ռուսական ռազմաբազայում, նկատել են տաջիկների և ղրղզների, գուշակեք՝ սա ինչ կազմ է և ինչի են սպասում. Սաֆարյան

Վրաց խորհրդարանականներն այցելել են Ծիծեռնակաբերդի հուշահամալիր

Ալիևի նախկին փեսան հայտարարել է՝ իրենց պատկանող «Crocus city»-ի վերականգնումը կախված է Պուտինի և Վորոբյովի կարծիքից

ՔԿԾ-ին անհրաժեշտ են վարորդներ. ովքեր և ինչպես կարող են դիմել

Հայաստանում վտարանդի կառավարություն ներկայացող բոլոր գրասենյակները պետք է փակել. Չախոյան

Այս անգամ դաշտ են նետել սիրելի պահեստայինին, որը մեկ շաբաթում մեկ ստորագրությամբ լուծարեց ԼՂ-ն. Հովհաննիսյան

Ընթանում է «Հայաստանը՝ որպես քաղաքակրթական խաչմերուկ» միջազգային գիտաժողովը (տեսանյութ)

Հայաստանի գոյությունը կարող է երաշխավորվել բացառապես եվրոպական ընտանիքում․ Արման Բաբաջանյան

ԿԳՄՍ նախարարն ու Ֆրանսիայի դեսպանն այցելել են ակադեմիական քաղաքի տարածք

Եթե մենք մնում ենք Ռուսաստանի հետ, խնդիրները լուծվելու են մեր հաշվին. Արամ Սարգսյան

2 զոհ, 7 վիրավոր. վթար Մարգարա-Վանաձոր-Տաշիր ճանապարհին

Գագիկ Սուրենյանը սպասված նորություն է հայտնել

«Տոյոտա»-ի 51-ամյա վարորդը, լինելով խմածության ամենաբարձր աստիճանի, բախվել է 3 մեքենայի

Քննչական կոմիտեի վետերանները հանդիպել են նորանշանակ քննիչների հետ

ԼՂ-ից բռնի տեղահանվածները ևս 9 ամիս սոցիալական աջակցություն կստանան, ընդլայնվել է նաև շահառուների շրջանակը

Հայաստանը մարդասիրական օգնություն կցուցաբերի Գազային

Եկամուտների հայտարարագիր ներկայացնող քաղաքացիները պետք է իրականացնեն անձի նույնականացման գործընթաց․ ՊԵԿ

ԼՂ-ից բռնի տեղահանված շուրջ 17 հազար երեխա կրթություն է ստանում ՀՀ դպրոցներում

Խմելու ջրի սակագինը չի թանկանա

ԱՄՆ-ը համաձայն չէ Ադրբեջանի պնդումների հետ․ Մեթյու Միլլեր

Հայաստանը կստանա 92,3 մլն եվրոյի բյուջետային վարկ և 16 մլն եվրոյի դրամաշնորհ. ինչ նպատակների համար կծառայեն դրանք