Երևան
12 °C
Նավթ և գազ արտահանող ու գործարաններով մթնոլորտը շարունակաբար աղտոտող երկիրը, որտեղ աղբի տեսակավորումն անհայտ արտահայտություն է, որտեղ լրագրողներն ու իրավապաշտպանները բանտում են, լրատվամիջոցները՝ խիստ հսկողության տակ, այս տարի կհյուրընկալի կլիմայի փոփոխությանը նվիրված միջազգային խոշոր համաժողով։
Սա վրդովեցնում է կանաչ էներգիայի համար պայքարող կազմակերպություններին և միջազգային դիտորդներին, ովքեր կարծում են, որ Ադրբեջանը ցանկանում է բարձրացնել իր հեղինակությունը համաժողովի օգնությամբ։
Լուրն այն մասին, որ Ադրբեջանը կհյուրընկալի ՄԱԿ-ի Կլիմայի փոփոխության 29-րդ համաժողովը (COP29), երկրում հպարտության ալիք է առաջացրել տեղական մամուլի, պաշտոնյաների և քաղաքական գործիչների շրջանում:
«Ադրբեջանում COP29-ի անցկացումը համաշխարհային ասպարեզում երկրի հեղինակության հստակ ցուցիչ է», «Ադրբեջանը կլինի աշխարհի ուշադրության կենտրոնում», «Միջազգային ճանաչում և աջակցություն համաշխարհային հանրության կողմից», «Բաքուն կդառնա աշխարհի կենտրոնը». սրանք վերնագրեր են ադրբեջանական իշխանամետ լրատվամիջոցներում հրապարակված նորություններից:
Իշխանությունները կարծես թե ակտիվորեն սկսել են նախապատրաստվել օտարերկրացիների հոսքին, բայց դա արվում է յուրովի։
Նախագահ Իլհամ Ալիևը հայտնել է, որ համաժողովի ընթացքում ակնկալվում է 70-80 հազար օտարերկրացիների այցը երկիր։
Օգոստոսի 1-ին վարչապետ Ալի Ասադովը հայտարարել է, որ իշխանությունները որոշել են՝ համաժողովի ընթացքում ուսանողներին հեռավար ուսուցման կտեղափոխեն, իսկ դպրոցականներին արձակուրդ կուղարկեն։
Միևնույն ժամանակ, որոշ հանդիսությունների տներ և մեծ ռեստորաններ դադարեցրել են նոյեմբերին հարսանիքների պատվերներ ընդունել:
Ադրբեջանական լրատվամիջոցները գրում են, որ որոշ հաստատություններ դա արել են կամավոր՝ վախենալով համաժողովի ընթացքում զբոսաշրջիկների հոսքի գերծանրաբեռնվածությունից, մյուսները խոստովանել են, որ արգելքի հրահանգ են ստացել իշխանությունների կողմից, իսկ մի մասը սպասում է իշխանությունների պատվերի՝ իրենց առնչվող հատվածին։
Նման իրավիճակ է ստեղծվել բազմաթիվ մայրաքաղաքային հյուրանոցների դեպքում։ Նրանք նոյեմբերին (երբ տեղի կունենա համաժողովը) իրենց կայքերում նախնական պատվերներ չեն ընդունում։ Սակայն նույն հյուրանոցներում COP29-ի համար նախատեսված սենյակները կարելի է պատվիրել անմիջապես կլիմայի կոնֆերանսի կազմակերպիչների կայքի միջոցով:
Նոյեմբերին հյուրանոցների ամրագրման միջազգային կայքը՝ booking.com-ն, առաջարկում է համարներ միայն մոտ 90 հյուրանոցում, մինչդեռ հոկտեմբերի վերջին և դեկտեմբերի սկզբին մի քանի անգամ ավելի շատ հյուրանոցներ կան բազայում: Դա կարող է պայմանավորված լինել այն հանգամանքով, որ հյուրանոցները տեղ են հատկացնում կլիմայական կոնֆերանսի հյուրերին:
Հեղինակության համար վճարում են բնակիչները
BBC-ն համաժողովի կազմակերպիչներին հարցում է ուղարկել, թե արդյո՞ք ռեստորաններին, հանդիսությունների սրահներին ն և հյուրանոցներին արգելված է ընդունել ամրագրումներ համաժողովի ընթացքում, սակայն պատասխան չի ստացել:
Սահմանափակումները Բաքվի բնակիչներից շատերին հիշեցրել են համաճարակի շրջանը։ Այն ժամանակ էլ արգելված էին հարսանիքները, փակվում էին ռեստորանները, իսկ ուսանողներին ուղարկում էին հեռավար աշխատանքի կամ արձակուրդի։
Բնակիչության շրջանում խոսակցություններ կան, որ համաժողովի ընթացքում փողոց դուրս գալը թույլատրվելու է օրական ընդամենը երկու ժամով, ինչպես լոքդաունի ժամանակ է եղել։ Ադրբեջանը, ի դեպ, համաճարակի սկսվելուց ավելի քան չորս տարի անց դեռևս փակ է պահում իր ցամաքային սահմանները՝ Covid-ի դեմ պայքարի պատրվակով։
Ադրբեջանի բնակչությունը վաղուց սովոր է, որ իրենցից պահանջում են զոհաբերել ազատությունը և հարմարավետությունը՝ հանուն երկրի հեղինակության։ Ֆորմուլա 1-ի Գրան Պրիից շատ առաջ էլ քաղաքի կենտրոնը, որտեղ ընթանում էր մրցուղին, պարսպապատվել էր, և մարդիկ դժվարությամբ էին կարողանում հասնել քաղաքի մյուս ծայրը:
Շահերի բախում
«Transparency International» միջազգային իրավապաշտպան կազմակերպությունը, մինչդեռ, Ադրբեջանում կլիմայական կոնֆերանսի անցկացումը «անհանգստացնող շահերի բախում» է անվանել: Իրավապաշտպանները նշում են, որ երկիրը «կլիմայի նկատմամբ անբարյացակամ է», արդյունահանում է նավթ և ծրագրում է եռապատկել գազի արդյունահանումը։ Իսկ այս միջոցառման նախագահը կլինի մի մարդ, ով նախկինում 20 տարի ղեկավար պաշտոններ է զբաղեցրել պետական նավթային ընկերությունում։
Ադրբեջանի բնապահպանական պատկերը շատերի մոտ հարցեր է առաջացնում. երկրին դեռ չի հաջողվել լուծել կենցաղային աղբի հավաքման ու վերամշակման խնդիրը։
Ադրբեջանը հայտնի է իր արևոտ օրերի մեծ քանակով, իսկ Բաքուն նույնիսկ «քամիների քաղաք» են անվանում։ Էներգետիկայի միջազգային գործակալության տվյալներով՝ Ադրբեջանում էներգիայի վերականգնվող աղբյուրների (ներառյալ հիդրոէլեկտրակայանների) բաժինը կազմել է ընդհանուր արտադրության ընդամենը 1%-ը։
«Կլիմայի պաշտպանի դեր խաղալը և հանածո վառելիքի շահերի բախմանը հրավիրելը ժամանակի վատնում է»,- հայտարարել է Oil Change International-ը՝ Ադրբեջանի վարքագիծն անվանելով երկրի հեղինակության «կանաչ մաքրում»:
COP29-ը «կանաչավորման արշավ» են անվանում և՛ ադրբեջանցի լրագրողները, և՛ միջազգային իրավապաշտպանները՝ նշելով, որ միջոցառումն անցկացվում է ԶԼՄ-ների, ինչպես նաև ռեժիմի քննադատների դեմ բռնաճնշումների նոր ալիքի ժամանակ։
Միջազգային իրադարձությունները՝ սեփական ձեռքվերման քողի տակ
Ադրբեջանում իշխանությունները նախկինում հանրությանը ներկայացրել են խոշոր միջազգային իրադարձություններ՝ որպես երկրի և նրա մշտական ղեկավար Իլհամ Ալիևի միջազգային մեծ հաջողություն։ Այդպես եղավ «Եվրատեսիլ» երգի մրցույթի, «Ֆորմուլա 1»-ի ավտոարշավների, Եվրոպական խաղերի և այլ խոշոր իրադարձությունների դեպքում:
Ադրբեջանը նույնիսկ Օլիմպիական խաղերն ընդունելու հայտ էր ներկայացրել, թեև՝ անհաջող։ Բայց դա չխանգարեց տարբեր քաղաքներում սպորտային քաղաքի, մարզադաշտի ու մարզահամալիրների կառուցմանը, որոնք մինչ օրս օլիմպիական են կոչվում։
Այս ամենն էլ բավական է հասկանալու համար, որ Ադրբեջանն օգտագործում է միջազգային խոշոր իրադարձությունները սեփական հեղինակությունը սպիտակեցնելու համար՝ գիտակցելով, որ կաղում է մարդու իրավունքների խախտումներից։ Ընդ որում, բոլոր այս միջազգային իրադարձությունների համատեքստում բողոքի ձայն բարձրացնող իրավապաշտպանները կամ ակտիվիստները տարբեր մեղադրանքներով շաբաթներ անց հայտնվում են անազատության մեջ:
Ի դեպ, առնվազն հակասական ու տարօրինակ է, որ 2022 թվականի դեկտեմբերին բողոքի ձայն բարձրացրած և Լեռնային Ղարաբաղի ճանապարրհը բլոկադայի մեջ պահող «բնապահպան ակտիվիստները» այժմ լուռ են:
Իշխանությունների կողմից կազմակերպված վերվող-տարվող կեղծ ակտիվիստները մի քանի ամսով փակել էին Լեռնային Ղարաբաղից Հայաստան տանող միակ ճանապարհը՝ զրկելով տեղի բնակիչներին տարրական պահանջների բավարարման նպատակով իրականացվող փոխադրումներիցու տեղափոխություններին։
Այն ժամանակ էկոակտիվիստները ներկայացված էին որպես իշխանությունների կողմից աջակցվող կարևոր ուժ։ Սա բացառիկ իրավիճակ էր Ադրբեջանի համար, որովհետև եթե Ալիևի ռեժիմը սեփական շահը չունենա, բնապահպանական կամ մեկ այլ ոլորտի որևէ բողոքի շարժում կճնշբի անմիջապես և մեկ օր անգամ չի շարունակվի, մասնակիցներն էլ՝ կհայտնվեն վանտերում: Դեռևս պարզ չէ, բայց ենթադրել կարելի է, թե COP29-ը նման էկոակտիվիստների նոր բողոքի պատճառ կդառնա, թե՝ ոչ:
«Հայկական Ժամանակ»-ը Telegram-ում
Թաիլանդը և Կամբոջան վերսկսել են մարտական գործողությունները՝ միմյանց մեղադրելով հրադադարը խախտելու համար
Կատարել են խոշոր չափի թմրամիջոցների իրացում և փողերի լվացում. 8 անձի մասով նախաքննությունն ավարտվել է
Երևանում 22-ամյա վարորդը ոչ սթափ վիճակում Porsche-ով բախվել է կայանված պարեկային ավտոմեքենային. կա տուժած
Ինչպիսին են եղել օդի որակի ինդեքսի միջինացված արժեքները նոյեմբերին. քաղաքապետարանում ներկայացվել է իրավիճակը
Շիրակ բնակավայրի «Նռանե» մսուր-մանկապարտեզը կառուցված և համալրված է նոր գույքով. վարչապետ
Ուկրաինայի հարցով ԱՄՆ խաղաղության ծրագիրը հարմար է Ռուսաստանին, բայց ոչ Զելենսկիին, նա չի էլ կարդացել. Թրամփ
Մառախուղի պատճառով Հաղթանակի զբոսայգում «Տոյոտա»-ն հայտնվել է արհեստական լճակում
Եթե վիզա ստանալիս ստել եք, դա կարող է հանգեցնել արտաքսման կամ ապագայում մշտական արգելքի. ԱՄՆ դեսպանություն
Հրդեհ Երևանի Թումանյան փողոցի շենքերից մեկում. բարդության 1 Բիս կանչով մեկնել է 3 մարտական հաշվարկ
Հայտնի են Երևանի գլխավոր տոնածառի լույսերի վառման արարողության օրն ու ժամը
Շինանյութի մանրածախ վաճառքով զբաղվող ընկերության կողմից պատճառված 11.9 մլն դրամի վնասը վերականգնվել է
Վերին պետությունը և Հայաստանի Հանրապետությունը. վարչապետը բացատրել է՝ ինչու է առաջարկում հնչեցնել ՀՀ օրհներգը
Բռնցքամարտի ԱԱ. նոր մրցումային օրը Հայաստանն ունի 8 ներկայացուցիչ
Գրառման ոչ հայեցի արտահայտություններն ու ձևակերպումները երևի դաստիարակության պակասի արդյունք են. Վարդանյան
Ձյուն, ձնախառն անձրև, մառախուղ. իրավիճակը ՀՀ ավտոճանապարհներին ժամը 9:00-ի դրությամբ
Ուկրաինական հակամարտության լուծման ծրագիրը ավարտական փուլում է. որ 2 կետի շուրջ համաձայնել չի ստացվում և ինչու
Եպիսկոպոսաց ժողովը ձախողվել է. վեհարանը զավթած Կտրիճի օրերը հաշված են. Չախոյան
Գործընկերներս, ի պատիվ իրենց, տեղի չեն տալիս սադրանքին. Թունյանը Գյումրիից ուշագրավ դրվագ է պատմել
Տեղի է ունեցել երկու կարևոր իրադարձություն. Կտրիճը կորցրել է լեգիտիմությունը թե եկեղեցու ներսում, թե դրսում
Եթե ընդունեին առաջարկները, էսօրվա մեղադրողները թե Սերժի, թե Փաշինյանի հասցեին ողջ բողազով գոռալու էին դավաճան
Հարցը՝ «բա ուր է ժողովուրդը», ապացուցում է 80-90% աջակցություն խոստացող «սոցհարցումների» փուչ լինելը
Սա Աջապահյանի դաստիարակած հոգևորականն է. օր առաջ այս սարսափին պետք է վերջ տալ. Հարությունյանը՝ Տեր Նշանի մասին
Կարծում եմ՝ ճիշտ կլինի, որ պատարագներից առաջ եկեղեցիներում երգչախմբերը կատարեն ՀՀ պետական օրհներգը. վարչապետ
Հոգևոր վերնախավը պայթյունավտանգ սպառնալիք է հոգևոր ու բարոյական արժեքների, ամբողջ Հայաստանի համար. Վարդապետյան
Եթե եկեղեցականներն այդպիսի գումարներ են աշխատում, ինչո՞ւ չպետք է հարկեր վճարեն. Սաֆարյան
Գարեգինն էդպես էլ չհասկացավ՝ 26 տարի մեջքով է եղել ժողովրդին, դեմքով՝ սիրելի հարուստ «վերնախավին». Առաքելյան
Քաղաքացուն անիծում է զուտ նրա համար, որ համաձայն չէ իր հետ. նույնը եղել է Կտրիճի իմացությամբ. Չախոյան
«Նզովյա՛լ, կտեսնես՝ ոնց են թաղում հարազատներիդ». Տեր Նշանն անիծել է իր հետ երկխոսող քաղաքացուն
Քելլոգը նշել է ուկրաինական կարգավորման 2 հիմնական թեմա, որոնց շուրջ որոշման հասնել չի հաջողվում
Գարեգին Բ-ն մտափոխվել է. Եպիսկոպոսաց ժողովը անորոշ ժամկետով հետաձգվում է
Ի՞նչ անել երկրաշարժի ժամանակ, եթե գտնվում եք հանրային տրանսպորտում․ վարքականոն վարորդների և ուղևորների համար
Վարչապետը երկրաշարժի 37-րդ տարելիցի կապակցությամբ այցելել է Սպիտակ, Վանաձոր և Գյումրի. լուսանկարներ
Օդանավակայանում Գարեգին 2-րդի՝ «ու՞ր է ժողովուրդը» հարցը ցույց տվեց՝ նա սկսում է գիտակցել, որ «օգտագործվում է»
Եկեղեցու պառակտման սկիզբը դրվեց, երբ Կտրիճ Ներսիսյանը ժողովրդի ու Քոչարյանի միջև ընտրեց Քոչարյանին. Ռուբինյան
ՀՀ վարչապետը կադրեր է հրապարակել Գյումրու Յոթ վերք եկեղեցում տեղի ունեցած պատարագից
ԱՄՆ զինված ուժերը կսկսեն հարվածներ հասցնել ցամաքային թիրախներին՝ թմրավաճառների դեմ պայքարելու համար. Թրամփ
Մենք պետք է մեր ժողովուրդներին պատրաստենք խաղաղության. Հաջիև
Երևանում բախվել են ՀՀ նախագահի հաշվեկշռում գրանցված «Ռենո»-ն և «Հոնդա»-ն. կա տուժած
Ձյուն, մառախուղ. ինչ իրավիճակ է ՀՀ ավտոճանապարհներին
«Մանկական Եվրատեսիլ 2025»-ի հայաստանյան պատվիրակությունը Թբիլիսում է
