Հակաիրանական արշավ ու զանգվածային ձերբակալություններ Ադրբեջանում. ինչի՞ց է զգուշանում Ալիևը

«Սա նոր երևույթ չէ, Ադրբեջանում միշտ էլ կրոնական փոքրամասնությունների նկատմամբ ճնշումներ եղել են»:

Այս մասին «Հայկական ժամանակ»-ի հետ զրույցում ասում է իրանագետ Արմեն Վարդանյանը՝ անդրադառնալով Ադրբեջանում շիա մահմեդականների զանգվածային ձերբակալություններին:

«Տարիներ առաջ նույնիսկ Նարդարանի հայտնի դեպքերը եղան, երբ ադրբեջանական հատուկ ծառայությունները մտան այդ քաղաքատիպ ավան, տասնյակ մարդկանց ձերբակալեցին, մի քանիսին էլ սպանեցին: Հիմա դրա հերթական փուլերից մեկն է»,- նկատում է նա:

Վերջինիս խոսքով՝ իրականում Ալիևը միշտ վախեցել է այդ շիա կրոնական փոքրամասնությունների այն հատվածից, որոնք իրանամետ են, և այդ ճնշումները նրանց նկատմամբ պարբերական բնույթ են կրում. «Վախեր ունի, որովհետև այդ կրոնական փոքրամասնություններն իրենց «լիդեր» են համարում ավելի շատ Իրանի հոգևոր առաջնորդին, քան Ադրբեջանի: Վախեր ունի, որ կարող են ապստամբության դիմել, իշխանություն վերցնել: Վախեր ունի նաև այն մարդկանցից, որոնք սուննի մահմեդականներ են, բայց, ասենք, վերապատրաստվել են Սաուդյան Արաբիայում»:

Ըստ իրանագետի՝ Իրանում չափազանց մտահոգված են Ադրբեջանի այս պահվածքով և ժամանակ առ ժամանակ ազդակներ են ուղարկում:

«Տեսեք, օրինակ, մի քանի օր առաջ ադրբեջանցի պատգամավորներից մեկի վրա մահափորձ տեղի ունեցավ, Ադրբեջանում հայտարարում են, որ դրա հետևում իրանական հատուկ ծառայություններ են կանգնած: Նշում են, որ այդ պատգամավորը չափազանց հակաիրանական հայտարարություններով է հանդես եկել, և, այո, չի բացառվում, որ Իրանը ինչ-որ կերպ պատասխանի Ադրբեջանի այս գործողություններին ոչ միայն հռետորաբանությամբ, այլ նաև գործնական քայլերով»,- ասում է Արմեն Վարդանյանը:

Խոսելով նաև իրանական մամուլում և պաշտոնյաների շրջանում հնչող զգուշացումների և իրանական «կարմիր գծերի» հիշեցումների մասին՝ զրուցակիցը նկատում է՝ Իրանում մտահոգություններ ունեն, որ Ադրբեջանը կարող է ներխուժել Հայաստան, բռնությամբ բացել, այսպես կոչված, «Զանգեզուրի միջանցքը», որի դեպքում Իրանի հյուսիսային հատվածը կկտրվի արտաքին աշխարհից և կատարյալ կախվածության մեջ կընկնի Ադրբեջանից և Թուրքիայից:

«Դրա դրսևորումներն արդեն իսկ եղել են, երբ 2021 թվականին Ադրբեջանը Գորիս-Կապան ճանապարհի 21 կիլոմետ հատվածին տիրացավ: Այդ ժամանակ ճանապարհի այդ հատվածում սկսեցին կանգնեցնել իրանական բեռնատարները, վարորդներից մի քանիսին ձերբակալեցին, ինչպես նաև սկսեցին գումար պահանջել այդ հատվածով անցնելու համար: Իրանի վախերը դրանով են պայմանավորված»,- կարծում է նա:

Իրանագետի պնդմամբ՝ Իրանի վրա Ադրբեջանը կամ նույնիսկ նրա հովանավորները, բնականաբար, չեն համարձակվի հարձակվել, քանի որ հզոր պետություն է:

«Իրանի արտգործնախարարը նախորդ տարի սենսացիոն հայտարարությամբ հանդես եկավ, որ իրենք կանխել են այս տարածաշրջանում աշխարհագրական սահմանների խոշոր վերաձևումը, և փաստացի հենց Հայաստանին էր ակնարկում»,- ասում է նա՝ հավելելով, որ Իրանի հետ պետք է սերտորեն աշխատել, հնարավորության դեպքում անգամ զենք ձեռք բերել, որը չափազանց բարդ է. «Որովհետև Իրանում կան շրջանակներ, որոնք ավելի շատ ադրբեջանամետ են, և այդ շրջանակներն էլ որոշակիորեն խոչընդոտում են Իրան-Հայաստան հարաբերությունների զարգացմանը»:

Անդրադառնալով ՀԱՊԿ-ին՝ զրուցակիցը նշում է՝ ՀԱՊԿ-ը ոչ միայն չի լքի, այլ ատամներով կմնա ու կպաշտպանի իր ներկայությունը Հայաստանում:

«Պարզապես ՀԱՊԿ-ը ֆորմալ բնույթ է կրելու այստեղ, բայց չի լքելու Հայաստանը, քանի դեռ վերջինս դուրս չի եկել այնտեղից: Իրականում ՀԱՊԿ-ը ստեղծվել է Ռուսաստանի աշխարհաքաղաքական շահերը սպասարկելու համար, այլ ոչ թե անդամ երկրների, իսկ Ռուսաստանի համար հարավկովկասյան տարածաշրջանը, ինչպես ռուս պաշտոնյաներն են նշում, հատուկ ազդեցության գոտի է: Ռուսաստանը շատ խանդոտ է վերաբերվում նաև Իրանի դիրքերի հնարավոր ուժեղացմանն այս տարածաշրջանում և ամեն կերպ խոչընդոտում է դրան: Մասնավորապես, նախորդ տարի իրանական կողմից եղել է առաջարկ Հայաստան-Իրան-Ռուսաստան համատեղ զորավարժություններ անցկացնել Հայաստանում, բայց ռուսական կողմը դեմ է եղել դրան»,- ասում է Վարդանյանը:

Իրանագետի պնդմամբ, սակայն, նոր ռազմական էսկալացիայից խուսափելու համար պետք է փորձենք աշխատել միջազգային խաղացողների՝ ԱՄՆ-ի, Եվրամիության հետ:

Հերմինե Կարապետյան

Տպել
1372 դիտում

ՌԴ-ի կողմից 25 տարի հետախուզման մեջ գտնված տղամարդը հայտնաբերվել է Տաշիրում

Սոչիում կայացել է Նիկոլ Փաշինյանի և Վլադիմիր Պուտինի հանդիպումը (տեսանյութ)

Հայաստանում Արբիտրաժի հաշտարարության կենտրոն կբացվի. շինաշխատանքներն ընթացքի մեջ են

ՆԳՆ փրկարար ծառայությունը և Հայկական Կարմիր Խաչի ընկերությունը կշարունակեն համագործակցությունը

44-ամյա տղամարդը սպառնացել էր նռնակով սպանել տան անդամներին (տեսանյութ)

Հայաստանի, Ռուսաստանի և Ադրբեջանի միջև եռակողմ պայմանավորվածությունն անվիճելի է. Միխայիլ Գալուզին

Տոյվո Կլաարն ու Բայրամովը հայ-ադրբեջանական հարաբերությունների կարգավորման գործընթացի շուրջ մտքեր են փոխանակել

Էրդողանը վերընտրվելուց հետո առաջինը կայցելի Հյուսիսային Կիպրոսի ինքնահռչակ ԹՀ, այնուհետ՝ Ադրբեջան

Գայանե Հակոբյանն ընդունել է իր մեղքը. պաշտպան

ՊՆ պատվո պահակային վաշտում ծառայության համար զորակոչիկների ընտրություն կանցկացվի. ժամանակացույց

Երբ շատ է բարձրացվում ծխախոտի արտադրանքի ակցիզային հարկը, արտադրողները դա տեղափոխում են գնի մեջ՝ սպառողի վրա. Պողոսյան

Վայք-Մեղրի մայրուղում գործող հանրային սննդի օբյեկտի գործունեությունը կասեցվել է

ՀՀ-ում մետալուրգիական գործարանը կկառուցվի ներպետական օրենսդրական կարգավորումներով. Ադրբեջանի հայտարարությունն անհիմն է

Ռուբլին ու դոլարն էժանացել են. ՀՀ կենտրոնական բանկը հրապարակել է փոխարժեքների նոր տվյալներ

Արցախից 15 բուժառու է այսօր տեղափոխվել ՀՀ մասնագիտացված բժշկական կենտրոններ

Գայի պողոտայում երթևեկության կազմակերպման փոփոխություն կկատարվի

Նախկին գլխավոր հարկադիր կատարողի թիկնապահն ու վարորդն օժանդակել են նրա կողմից 44 մլն դրամի հափշտակություն կատարելուն

Ինչպես է Գրիգոր Լուսավորիչ փողոցում ավտոմեքենան գլխիվայր շրջվել. ՔԿ-ն մանրամասներ և տեսանյութ է հրապարակել

Աշոտ Փաշինյանն իրեն հարվածած «Տոյոտա քեմրի»-ի մասով ևս դիմել է իրավապահներին

Բնականաբար, դեմ չեմ կարող լինել, անգամ ուրախ եմ. Աշոտ Փաշինյանը՝ դատարանի որոշման մասին (տեսանյութ)

Հայաստանը կարող է դառնալ էլեկտրաէներգիայի տարածաշրջանային հանգույց. Նիկոլ Փաշինյանի ելույթը Սոչիում

Գայանե Հակոբյանը մեղավոր ճանաչվեց, սակայն պատիժը պայմանականորեն չի կրի. նա ազատ արձակվեց (տեսանյութ)

Իմ ընտանիքի անդամները պետության հաշվին ոչ ինքնաթիռի և ոչ էլ մետրոյի տոմս չեն գնել ու չեն գնում. Ալեն Սիմոնյան

Մարդկային անգործությունը լուրջ հետևանքների է բերում․ Ֆիլիպ Մորրիս Ինթերնեյշնլ-ի Գործադիր տնօրենի ելույթը Լոնդոնում

ՀՀ-ում ամենաէժան ծխախոտի մեկ տուփը պետք է լինի 20 հազար դրամ. Նարեկ Ղահրամանյան

Տավուշի մարզում պարեկները հայտնաբերել են զինված 85-ամյա ծերունու (տեսանյութ)

ABB Mobile: Новые подходы, новые возможности

Արագածավանի միջադեպին մասնակցած և երեկ ձերբակալված պաշտոնյան ազատ է արձակվել

Հայաստանում կձևավորվի ՆԳՆ կրթահամալիր

Հայ պատանի բռնցքամարտիկները 3 մեդալ են նվաճել Ղազախստանում կայացած միջազգային մրցաշարում

«Մի քիչ երկար համբուրիր»․ Իվետա Մուկուչյանը նոր երգ է ներկայացրել

ԱՄՆ սենատորները կոչ են անում պատժամիջոցներ կիրառել ադրբեջանցի պաշտոնյաների դեմ և դադարեցնել ռազմական աջակցությունը

2024թ. հունվարի 1-ից Հայաստանում ծխախոտը պետք է վաճառվի միայն սպիտակ տուփերով․ Բաբկեն Թունյան

Աբովյան պուրակում գտնվող օտարման չենթակա հողամասը վաճառվել է․ նախաձեռնվել է քրեական վարույթ

Վարչապետը Սոչիում առանձին հանդիպում կունենա ՌԴ նախագահ Վլադիմիր Պուտինի հետ

Ինչու է Գայանե Հակոբյանը հրաժարվել պաշտպաններից. ինչ փոփոխություն կա Աշոտ Փաշինյանի դիրքորոշման մեջ

Համահայկական ամառային ութերորդ խաղերը տեղի կունենան օգոստոսի 5-19-ը․ բացումը կկայանա Գյումրիում

Իրանի և Ադրբեջանի ԱԳ նախարարները հեռախոսազրույց են ունեցել․ ինչ հարցեր են քննարկել նրանք

Մեկ օրում ոստիկանները բացահայտել են հանցագործության 51 դեպք

Կոնկրետ ժամկետներ չկան․ ԱՄՆ Պետդեպարտամենտը՝ Վաշինգտոնում հետաձգված բանակցությունների մասին