Թվում է՝ Նոր տարի է, ամեն ինչ կփոխվի, անցնում են բնականոն կյանքի, տեսնում՝ նույն է. հետտոնական դեպրեսիայի պատճառները

Տոնական տրամադրությունից, ճոխ սեղաններից հետո աշխատանքի անցնելը շատերիս համար դառնում է խնդիր: Տոն օրերին մարդիկ սովորաբար խախտում են սննդային ռեժիմը, քնելու ժամերը և հետո բնականոն կյանքին վերադառնալիս հանդիպում, այսպես կոչված, հետտոնական դեպրեսիային։

Բացի դրանից՝ երկրորդ տարին է արդեն, ինչ նոր փոփոխությամբ մարդիկ աշխատանքի անցնում են ավելի շուտ։ Եթե նախկինում մինչ Սուրբ Ծնունդը համարվում էր ոչ աշխատանքային, ապա հիմա հունվարի 3-ից ստիպված են լինում տոնական ուրախություններից անցում կատարել աշխատանքային գործընթացին։

Հոգեբան Իրինա Ծատուրյանի խոսքով՝ հետտոնական դեպրեսիան հենց առաջ է գալիս տոնական օրերին բնականոն ռեժիմից շեղվելու հետևանքով։ Սակայն այս Ամանորին մարդկանց մտահոգող հարցերը շատ էին, դեպրեսիայի ու հոգեբանական խնդիրների պատճառները՝ տարբեր։

«Սկսվեց Արցախի շրջափակումը, շատ ընտանիքներ մնացին Հայաստանում, չկարողացան տոն օրերին իրենց ընտանիքի անդամների հետ լինել։ Մարդկանց մեծ մասի ուշադրությունն ու մտահոգությունը ուղղված էր դրան։ Մեր ազգաբնակչությունը դեռևս չի կարողանում դուրս գալ դեպրեսիվ վիճակներից, քանի որ 44-օրյա պատերազմից հետո լինում են նոր դեպքեր, որոնք ավելի են սրում առկա վիճակը»,- «Հայկական ժամանակ»-ի հետ զրույցում ասում է նա։

Հոգեբանի խոսքով՝ հետտոնական դեպրեսիան մարդկանց անհատական դիրքորոշումների ու կյանքի հանդեպ ունեցած պատկերացումների հետ է կապված։ Յուրաքանչյուր անձ այսօր իրեն մտահոգող հարցերն ունի։

«44-օրյա պատերազմից հետո որոշները դեռ իրենց տղայի ճակատագրի մասին ոչինչ չգիտեն, բացի դա՝ սկսվեց 2022 թվականի սեպտեմբերյան ագրեսիան, որի ժամանակ նորից կորուստներ ունեցանք։ Հիմա նաև Արցախի հարցն է, տոնական օրերից կտրվելն ու նորից աշխատանքի վերադառնալն է։ Ամանորի ընթացքում նաև քնի և սննդակարգի խախտումներ են լինում։ Այսինքն՝ մարդիկ չեն հասցնում հաղթահարել այն դեպրեսիան, որի մեջ հայտնվել էին, և դրան ավելանում է նորը»,- նկատում է նա։

Անընդհատ կատարվող իրադարձությունները, անհանգիստ մթնոլորտը, Ծատուրյանի խոսքով, ազդում են մարդկանց հոգեբանական վիճակի վրա, յուրաքանչյուր դեպք որևէ բացասական ազդեցություն է թողնում։ Ըստ մասնագետի՝ շատ հաճախ հետտոնական դեպրեսիան կարող է նաև պարզապես տրամադրության անկում լինել, բայց դա հասկանալու համար անձը պետք է դիմի հոգեբանի․ «Մարդիկ վաղվա օրվա հանդեպ անհանգստություն ունեն, վախ ունեն, որոնք, պատերազմական վիճակով պայմանավորված, չեն կարողանում հաղթահարել։ Նրանց թվում է՝ Նոր տարի է, ամեն ինչ կփոխվի, բայց անցնում են բնականոն կյանքի և տեսնում, որ ամեն ինչ նույն է։ Այստեղ սպասումների եւ իրականության ոչ ճիշտ համընկնում է»:

Հոգեբանի դիտարկմամբ՝ «հետտոնական դեպրեսիայի» համար որոշակի տարիք գոյություն չունի, այն ավելի շատ կապված է մարդու անձնային առանձնահատկության հետ և թե անձը որքանով է ընդգրկված ստեղծված իրավիճակին։ Ըստ Ծատուրյանի՝ հիմա հոգեբանին դիմող յուրաքանչյուր անձ շեշտում է, որ դադարել է հետևել որևէ նորության, քանի որ հասկացել է՝ դեպրեսիայի և սթրեսի հիմնական պատճառներից մեկը դա է և տարածվող ապատեղեկատվությունները։ 

Թե ինչպես դուրս գալ այս վիճակից, հոգեբանը խորհուրդ է տալիս առօրյան լցնել դրական դեպքերով, շատ ժամանակ անցկացնել ընտանիքի անդամների և ընկերների հետ. «Որքան արագ վերադառնան բնականոն կյանքի, այնքան ամեն ինչ կրկին սովորական կթվա և հանգիստ ընթացքով կընթանա։

Տպել
1742 դիտում

ՀՀ-ն ստացել է խաղաղության պայմանագրի նախագծի վերաբերյալ ադրբեջանական կողմի առաջարկները. ԱԳՆ խոսնակ

«Կողմնակալ» փաստաթուղթ է․ Բաքուն Եվրախորհրդարանի բանաձևը միակողմանի է որակել

Պետական դավաճանություն կատարելու համար քրեական հետապնդում է հարուցվել ՀՀ 2 քաղաքացու նկատմամբ․ նրանք հետախուզվում են

Տավուշի և Ղազախի հատվածում սահմանազատման գործընթացը տեխնիկապես ավարտվել է. Արմեն Խաչատրյան․ «Ազատություն»

Դոլարն ու եվրոն թանկացել են․ ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան ապրիլի 26-ին

Պատգամավոր Արթուր Խաչատրյանը բերման է ենթարկվել

Գիշերել են ազատազրկվածների համար նախատեսված ազատ հիվանդասենյակներում․ ՔԿՀ 2 աշխատակից ազատվել է զբաղեցրած պաշտոնից

Բարձր ենք գնահատում Ադրբեջանի և Հայաստանի միջև բանակցությունները, խաղաղության հասնելու լավ հնարավորություններ կան․ Ալիև

Լևոն Տեր-Պետրոսյանը դուրս է գրվել հիվանդանոցից

Ոստիկաններն ու պարեկները կանխել են մի խումբ երիտասարդների վենդետան. կռվի երկու կողմերում հարազատ եղբայրներ են

Ժամը 15:30-ի դրությամբ Երևանում փակ ճանապարհներ չկան. ՆԳՆ

Գիշերային ժամերին խախտել են աղմուկի թույլատրելի շեմը, բռնություն կիրառել պարեկի հանդեպ․ Թորոսյանը տեսանյութ է հրապարակել

Պացիենտների վերջույթները կապել են սավաններով ու զուգագուլպաներով. չհայտարարված այց Սևանի հոգեկան առողջության կենտրոն

Հայաստանի ու Իտալիայի պատվիրակությունները քննարկել են ռազմական համագործակցությանը վերաբերող հարցեր

Հայտնի է «ՀՀ վարչապետի գավաթ» սեղանի թենիսի սիրողական մրցաշարի եզրափակչի օրը և պարգևների չափը

Հավատում ենք, որ այս տարի Ադրբեջանի և Հայաստանի միջև կստորագրվի խաղաղության պայմանագիր. Շոլց

Բեռլինում կայացել է Շոլց-Ալիև հանդիպումը

Աննա Հակոբյանը լուսանկարներ է հրապարակել Գյումրի կատարած այցից

Ռուսաստանը նամակ է ուղարկել Հայաստան. այն հասել է Ազգային ժողով

ՆԱՏՕ-ից Ուկրաինային տրամադրված և ՌԴ-ի կողմից գրավված տեխնիկան բերվել է ցուցադրության (լուսանկարներ, տեսանյութ)

Շուրջ երկու տասնյակ ավտոմեքենա է տեղափոխվել տուգանային հրապարակ. վարորդները պատասխանատվության կենթարկվեն

Ապագայի շատ կոնկրետ նախագիծ է դրվում սեղանին, Հայաստանի լինելիության հարցն է լուծվում. վարչապետ (տեսանյութ)

Դիլիջանում կին վարորդը «Տոյոտա»-ով բախվել է կայանված «Մերսեդես»-ին, այնուհետ՝ գլխիվայր շրջվել

Փոխվարչապետն ու ՎԶԵԲ տարածաշրջանային տնօրենը կարևորել են Երևանում եվրոպական բանկի տարեկան հանդիպման կազմակերպումը

Բագրատ սրբազանն օգտագործում է նույն խոսույթը, ինչ ՀԱՊԿ-ը, որն իրականում աղետ է Հայաստանի համար. Տարոն Չախոյան

ՀՀ-ն իր էներգառեսուրսը պետք է գնի այնտեղից, որտեղ ամենաէժանն է ու շահավետը. Թունյանը՝ Ադրբեջանից գազ գնելու մասին

Մի քանի օրից կարճատև տեղումները կվերադառնան Երևանում ու մարզերում

ՀՀ ֆինանսների նախարարն ու ԵՄ դեսպան Մարագոսը քննարկել են բռնի տեղահանված անձանց խնդիրները

Երևան-Էջմիածին ճանապարհի երթևեկությունը վերականգնվել է. ՆԳՆ-ն հայտնել է՝ ինչ վիճակ է մայրաքաղաքի փողոցներում

Մեծ Բրիտանիայի քրիստոնյա առաջնորդները կառավարությանը կոչ են արել ճանաչել Հայոց ցեղասպանությունը

ԼՂ-ի հայկական ներկայության բոլոր հետքերը ջնջելն Ալիևի վարչակարգի նախագիծն է․ Պետել

Մարմնամարզության երիտասարդների ԵԱ. Համլետ Մանուկյանն ու Մամիկոն Խաչատրյանը եզրափակչում են

Հաստատվել է ՄԻԵԴ-ի դատավորի պաշտոնում Հայաստանի թեկնածուների ցանկը

Ալիևը Գերմանիայում է. ինչ են քննարկելու Ադրբեջանի նախագահն ու Գերմանիայի կանցլերը

Եղբայրները հարվածել են Կառավարության դռանը, ջարդելով, գույքը վնասելով՝ ներխուժել շենք. նախաքննությունն ավարտվել է

Օտարերկրացի երիտասարդի մոտ թմրամիջոց է հայտնաբերվել. վերջինս ձերբակալվել է (տեսանյութ)

Բելառուսը հրապարակել է ռազմական դոկտրին, համաձայն որի՝ ագրեսիայի դեպքում օգնություն կցուցաբերի ՀԱՊԿ անդամներին

Բռնցքամարտի Եվրոպայի առաջնությունում Հայաստանը եզրափակչի 2 մասնակից կունենա

Երևանում ապամոնտաժվել է շուրջ 10.500 ինքնակամ գովազդ (տեսանյութ)

ԼՂ-ում տեղակայված թուրք-ռուսական համատեղ մշտադիտարկման կենտրոնը դադարեցրել է իր գործունեությունը