Գրեթե բոլոր ռազմագերիների ծնողները աշխատել չեն հասցնում. ժամանակ չի մնում, շարունակ դռներ են թակում. BBC (մաս-2)

Բաքվում, ճաղերի հետևում շարունակում են մնալ մի քանի տասնյակ հայ ռազմագերիներ: Նրանց մասին հստակ թվային տվյալներ չեն հրապարակվում, սակայն ամեն օր հայտնի է դառնում գերիների որևէ խմբի դատավարության  մասին: Նրանց դատապարտում են շինծու քրեական գործերով, բայց գերիների համար միայն այս դատական նիստերը չէ, որ բարդ ընթացք ունեն:

Երեկ հայտնել ենք, որ BBC-ն ծավալուն հոդվածով անդրադարձել է հայրենիք վերադարձած ու գերության մեջ դեռևս գտնվող ռազմագերիներին ու նրանց պամություններին, որը մենք փոխադրել ենք հատվածաբար:

Անդրադարձի առաջին հատվածը կարող եք կարդալ այստեղ: Ստորև ներկայացնում ենք հոդվածի երկրորդ մասը:

Կարինե Սարգսյանը (անունը փոխված է)չի կարողանում ժպտալ: Հեղինակը նրան հանդիպել է փաստաբանների գրասենյակում, որտեղ նա պատրաստվել է բողոք ներկայացնել Մարդու իրավունքների եվրոպական դատարան: Նրա իրական անունը շատերին հայտնի է, նրա պատմությունը քննարկվում էր Հայաստանից դուրս անգամ:

Կինը զինծառայող է եղել, կամավոր մասնակցել պատերազմին, օգնել որպես բուժքույր, բայց ծանր քաշի ու առողջական վիճակի պատճառով մնացել է ադրբեջանական շրջափակման մեջ, որոնք նրան հայտնաբերելուց հետո սկսել են ծաղրել, քաշքշել հագուստից, պատռել այն: Ադրբեջանական զինծառայողների խմբի ղեկավարը՝ Իբրահիմը, հավատացել է, որ նա գյուղում մնացած քաղաքացի է ու պատերազմի հետ կապ չունի, քանի որ քաղաքացիական հագուստով է եղել: Նրան Բաքու տեղափոխելուց հետո հատուկ գրված տեքստեր են փոխանցել ու ստիպել դրանք ասել ասուլիսի ժամանակ: Բանտում նա որոշ ժամանակ գետնին է քնել, քանի որ ծանր քաշի պատճառով կոտրվել է մահճակալը: 4 մետրանոց խցում նրա հետ մի կին է եղել՝ տարեց քաղաքացիական անձ.

«Այդ կինը շատ էր վախենում, վեր էր թռչում ամեն շշուկից, իսկ ամեն դուռը բացվելու ժամանակ իրեն թվում էր, թե եկել են սպանելու: Նրա բախտը բերեց, բավական շուտ փոխանցվեց հայկական կողմին: Երբ այդ տարեց կնոջը տեղափոխեցին, ես փոքր-ինչ ազատություն զգացի: Նրա հետ բարդ էր. երբ առանց այն էլ նյարդերդ տեղի են տալիս, պատկերացրեք կողքից էլ շարունակ օյ-օյ-օյ ես լսում»,-պատմել է Կարինեն: Բազմաթիվ փորձությունների միջով անցելուց հետո կինը հայրենիք է վերադարձել նախորդ տարվա դեկտեմբերին:

Ողջ հունիսի ընթացքում Բաքվում շարունակվում էին դատական լսումները այն հայերի գործերի վերաբերյալ, որոնց Ադրբեջանը ահաբեկիչներ է անվանում, իսկ Հայաստանը ՝ ռազմագերիներ:

Միջազգային կազմակերպությունները փորձում են խուսափել «ռազմագերիներ» արտահայտությունից այն անձանց նկատմամբ, ովքեր համաձայնագրի ստորագրումից հետո չեն ներառվել  «բոլորը բոլորի դիմաց համար» սկզբունքով փոխանակման տակ, բայց նրանք խոստովանում են, որ Ադրբեջանում բանտարկված են բազմաթիվ զինծառայողներ:

BBC-ն հիշեցնում է գերիների վերջին փոխանակումների մասին ու հավելում, որ դրանք արվել են ականապատ դաշտերի քարտեզների փոխանցման դիմաց: Նշվում է, որառանց ականների գտնվելու վայրի իմացության, մեկ անձ կարող է օրական վնասազերծել ընդամենը 25 քմ տարածք: Ադրբեջանին ավելի քան 10 տարի պետք կլիներ միայն Աղդամի ականազերծումը կազմակերպելու համար:

Ըստ հեղինակի, գերիներին ու ռազմագերիներին տեղեկատվության դիմաց  փոխանակումը թվում է խնդրի լուծման անազնիվ, բայց անխուսափելի ձև:

Նախկին ռազմագերիներից մեկը, որ վերադարձել է այդպիսի փոխանակման շնորհիվ,  ի պատասխան քարտեզները հանձնելու մեղադրանքների, հարց է ուղղում. «Ենթադրենք, այդ քարտեզները մնացին մեզ մոտ, իսկ այնտեղ ականների վրա պայթեց օրական հարյուր մարդ, մենք դրանից ի՞նչ կշահենք, եթե քարտեզների միջոցով հնարավոր է փրկել մարդկային կայնքեր»,-ասում է նա:

Նույն կարծիքի է նաև Կարինեն ու դեռ գերության մեջ գտնվող ռազմագերիներից մեկի հայրը՝ Սամվել Սողոմոնյանը:

Նրա հետ հանդիպման ժամանակ Սամվելը հայտնել է, որ ընտանիքի միակ կերակրողն է մնացել կրստեր որդին, ծայրը ծայրին չեն հասցնում, որովհետև ինքը պատերազմից հետո չի աշխատում, իսկ մինչ այս ամենը, շինարարույամբ է զբաղվել՝ 0-ից տներ  է կառուցել: Ասում է՝ ինչ որդին գերեվարվել է, շարունակ Երևանում կամ մարզկենտրոնում են:

Տղամարդը նշում է՝ գրեթե բոլոր գերեվարվածների ծնողներն արդեն չեն աշխատում, որովհետև դրա ժամանակը չի մնում՝ շարունակ դռներ են թակում, հանդիպումների գնում հնարավոր բոլոր պաշտոնյաների հետ, որոնք ինչ-որ կերպ կարող են օգնել, անընդհատ Երևանում են,  սակայն հստակություն չկա:

Նաև ասում է, որ այս պատմություններից հետո առողջական խնդիրներ են ձեռք բերել, որովհետև մտածմունքից գիշերները քնել կամ սնվել չեն կարողանում, ցերեկն էլ որևէ բան անել անզոր են՝ կարծես բոլորի ձեռքերը կոտրված լինեն:

Տպել
1687 դիտում

Նիկոլ Փաշինյանի գլխավորությամբ տեղի է ունեցել ՔՊ նախաձեռնող խմբի նիստ․ հայտնի է՝ ինչ է քննարկվել

ՀՀ-ն որևիցե բան չի պատրաստվում զիջել, ստոր շահարկումներ են․ Ալեն Սիմոնյանը՝ Տավուշի շուրջ պտտվող լուրերի մասին

Սուրեն Պապիկյանը մասնակցել է ռազմական տեխնիկայի ցուցադրությանը և հետևել մարտական հրաձգությանը (լուսանկարներ)

Ինչպես կասեր դասականը՝ «յա՜, իրո՞ք». Արշակ Կարապետյանը «գողացել» է ՀՀԿ-ի ծրագիրը

ՌԴ դեսպանը սիրում էր Ջերմուկում հանգստանալ, լուսանկար էր հրապարակել, բա թող գա ասի, որ դա ՀԱՊԿ-ի տարածք է․ Սիմոնյան

Երբ կկայանա Ալեն Սիմոնյանի և Սահիբա Գաֆարովայի հաջորդ հանդիպումը․ ԱԺ նախագահը մանրամասնել է՝ ինչ է քննարկվել մարտի 22-ին

Վիճաբանություն և ծեծկռտուք «Ռիո Մոլլ»-ի հարևանությամբ. կռվի մասնակիցների մեծ մասը անչափահասներ են, կա վիրավոր

Ռուսաստանը նպատակ է դրել հեղաշրջում իրականացնել Հայաստանում, առաջիկայում քայլերը կսրվեն. Առաքելյան

Դասարաններում կկրճատվի աշակերտների թիվը․ իրականացվել են գնահատման համակարգի փոփոխություններ

Բախվել են «Նիսսան»-ն ու «Ֆորդ տրանզիտ»-ը․ վերջինս նաև երկաթե արգելապատնեշներին է հարվածել, տուժածները հիվանդանոցում են

ԱՄՆ-ը Ռուսաստանի Դաշնությանը մանրամասն տեղեկատվություն է տրամադրել ահաբեկչության սպառնալիքի մասին․ Սպիտակ տուն

Երևանի գլխավոր հատակագիծը կլինի թվայնացված փաստաթուղթ․ Տիգրան Ավինյանը տեսակապով հարցեր է քննարկել Քրիս Չոայի հետ

Շահրամանյանը շարժվում է Բակո Սահակյանի ու Սերժ Սարգսյանի պահվածքով, պետք է ուշադրության կենտրոնում լինի. Իոաննիսյան

96 խնամատար ընտանիքում դաստիարակություն է ստանում 152 երեխա․ այս ինստիտուտի զարգացման աշխատանքները շարունակվում են

Հայ-ռուսական հարաբերություններում առկա վիճակը լավատեսություն չի ներշնչում․ ինչում է մեղադրել Լավրովը ՀՀ ղեկավարությանը

Մինչև ապրիլի 5-ը կատարված իրավախախտման տուգանքի 50 տոկոսը վճարելու դեպքում պարտավորությունը կհամարվի կատարված

Չստացված չեկիստ, հանգիստ վեր ընկիր տեղդ ու ջանդ յուղիր. Մեհրաբյանը՝ Շահրամանյանին

200 հոգու հրկիզման սահմռկեցուցիչ դրվագն ունենալով իր անցյալում՝ խորհուրդ է տալիս Հայաստանի անվտանգության մասին. Սաֆարյան

Հավերժ ճակատներին Եվլախ դաջածներն էլի ակտիվացան. Հարություն Մկրտչյանը՝ Սամվել Շահրամանյանի մասին

Բախվել են շտապօգնության ավտոմեքենան և «Մերսեդես»-ը

Աֆղանստանում 5․7 մագնիտուդ ուժգնությամբ երկրաշարժ է տեղի ունեցել

Խմբի կազմում ապօրինի կերպով զենք-զինամթերք են ձեռք բերել և իրացրել․ խուզարկություններ Երևանում և Գողթանիկում (լուսանկար)

Մեկնարկել է բարձրագույն կրթություն չունեցող մասնագետների արտահերթ կամավոր ատեստավորումը

Եվրոպական խորհրդի քաղաքական և անվտանգության հարցերով կոմիտեի անդամները կայցելեն Հայաստան

Նոր Հաճնի կամրջի վրա փոսային նորոգման աշխատանքներ են իրականացվում․ երբ կավարտվեն

Հայտնի են Արթուր Աբրահամի հոր՝ Գրիգոր Աբրահամյանի հոգեհանգստի և հուղարկավորության վայրն ու օրերը

Վարդենյաց լեռնանցքը դժվարանցանելի է կցորդիչով բեռնատարների համար

Վարչապետի գլխավորությամբ քննարկվել է «Հայփոստ»-ի զարգացման ռազմավարության նախագիծը․ ինչ է հանձնարարվել

29.94 տոննա մարդասիրական օգնություն՝ 1․5 մլն անձի․ ինչ է ուղարկել Հայաստանի կառավարությունը Գազա

Իրականացվել է ոչ պատշաճ հետազոտություն․ պարզվել է 20-ամյա հղի կնոջ մահվան պատճառը, մեղադրանք է ներկայացվել ԲԿ-ի 3 բժշկի

Ճամբարակի սննդի օբյեկտի գործունեության կասեցումը վերացվել է

Երևանի ավագանու ընտրություններից հետո ԿԸՀ վարկանիշն աճել է․ ներկայացվել են ՄՀԻ-ի հետազոտության արդյունքները

Հայաստանի և Վրաստանի խորհրդարանների գիտության ու կրթության հարցերով հանձնաժողովները համատեղ հայտարարություն են ստորագրել

Արարատի կոնյակի գործարանում վերահսկողություն կիրականացվի․ ՍԱՏՄ-ն ստացել է Բելառուսի առողջապահության նախարարության նամակը

Հայ-վրացական հարաբերությունները ռազմավարական մակարդակի են․ Ռուբինյանն ընդունել է Վրաստանի խորհրդարանի պատվիրակությանը

Ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան մարտի 28-ին

Սերգեյ Նարիշկինը այց է կատարել Հյուսիսային Կորեա

Անցած մեկ օրում ՀՀ ավտոճանապարհներին վթարների հետևանքով 3 մարդ զոհվել է, 29-ը՝ վիրավորում ստացել

«Միր» քարտերն արգելելը հավասարակշռված որոշում է, չպետք է շրջանցենք սանկցիաները. Թունյան

Հայկ Մարությանը նոր կուսակցություն է հիմնում