Ազդակներ կան, որ մոտ ապագայում Հայաստանը «Standard & Poor's»-ից եւս վարկանիշ կստանա. Զաքարյան

«Ֆիթչ» միջազգային վարկանշային կազմակերպությունը օրեր առաջ վերահաստատել է Հայաստանի՝ արտարժույթով եւ ազգային արժույթով թողարկողի դեֆոլտի երկարաժամկետ վարկանիշը՝ «B+»՝ կայուն կանխատեսմամբ: 

Սա նշանակում է, որ, միջազգային անկախ փորձագիտական վարկանշային կառույցի կարծիքով, Հայաստանի տնտեսական վիճակը կայուն է, եւ բացասական տենդենցներ չկան: Դա որոշակի ազդակ է ներդրողների համար Հայաստանի ներկայիս վիճակի մասին:

Վարկանիշի վերահաստատումը գործակալությունը պայմանավորել է պետական ու արտաքին պարտքի բավական բարձր մակարդակով, հարաբերականորեն թույլ արտաքին ֆինանսավորմամբ, աշխարհաքաղաքական լարումներով, որոնք ռազմական հակամարտության վերաճելու ներուժ ունեն: Սրան հավասարակշռում են մեկ շնչի հաշվով բարձր եկամուտը, կառավարման, զարգացման եւ բիզնես վարելու դյուրացման ցուցանիշները, ինստիտուտները, որոնք նպաստել են կանոնավոր քաղաքական անցումներին, կարողացել են դիմանալ 2020թ. համավարակի ցնցումներին եւ Ադրբեջանի հետ պատերազմին:

Գործակալությունն ակնկալում է, որ վարչապետ Փաշինյանի ղեկավարած «Իմ քայլը» դաշինքը կկարողանա պահպանել մեծամասնություն հունիսի 20-ի արտահերթ ընտրություններից հետո: «Ֆիթչ»-ը նաեւ դրական է գնահատել հայաստանյան բանկերի գործունեությունը, որոնք կարողացան դիմանալ 2020 թվականի ցնցումներին:

Վերջին անգամ կառույցը գնահատական էր տվել պատերազմի ժամանակ՝ հոկտեմբերի 5-ին: Նշենք, որ միջազգային վարկանշային 3 խոշոր կազմակերպություններից Հայաստանին վարկանիշ են տալիս 2-ը՝ «Ֆիթչ»-ը եւ «Մուդիս»-ը: Միայն «Standard & Poor՚s»-ը վարկանիշ չի տալիս մեր երկրին, սակայն Կառավարությունը այս հարցով որոշակի քայլեր է ձեռնարկում: 

Թեմայի վերաբերյալ զրուցել ենք «ՖԻՆԱՐՄ» Ֆինանսական շուկայի մասնակիցների ասոցիացիայի գործադիր տնօրեն, ֆինանսիստ Կարեն Զաքարյանի հետ:

- Պարոն Զաքարյան, «Ֆիթչ»-ի՝ ՀՀ-ի վերաբերյալ վերջին կանխատեսումն ինչպե՞ս եք գնահատում:

- «Ֆիթչ»-ն այնպիսի գնահատական է տվել, ինչպես ակնկալվում էր: Մեր երկրում հոկտեմբերից հետո ավելի բացասական փոփոխություններ տեղի չեն ունեցել, իսկ դրական շարժերն էլ դեռեւս չեն հասցրել իրենց արձագանքը գտնել տնտեսական ցուցանիշներում:

- «Ֆիթչ»-ը 2021թ. Հայաստանում կանխատեսում է 3.2 տոկոս տնտեսական աճ, իսկ, օրինակ, ՀՀ ԿԲ-ն՝ 1.4 տոկոս: Ինչո՞վ է պայմանավորված այս տարբերությունը:

- Երբ ուսումնասիրում ենք տարբեր կառույցների գնահատականները, շատ կարեւոր է հասկանալ, թե այդ ընկերություններն ինչն են ռիսկի տակ դնում, երբ իրենց կանխատեսումը չի իրականանում: «Ֆիթչ»-ի դեպքում դա ընդամենը վերլուծություն է, եւ եթե հանկարծ դա չիրականանա, իրենք, բացի վարկանիշի հարցերից, այլ ռիսկեր չունեն: Իսկ Կենտրոնական բանկն իր ամբողջ քաղաքականությունը կառուցում է դրա վրա: Եթե ԿԲ-ն բարձր աճ կանխատեսի, եւ իրականում այն տեղի չունենա, հետեւանքներն ավելի ծանր կլինեն: Հետեւաբար ամեն ինչը հասկանալով՝ ԿԲ-ն ավելի իրատեսական է նայում այդ կանխատեսումներին, որովհետեւ դրանից ելնելով՝ ինքը պետք է գործողություններ իրականացնի:

- «Ֆիթչ»-ի վերանայումը ի՞նչ ազդեցություն կարող է ունենալ: 

- «Ֆիթչ»-ի գնահատականն այն է, որ Հայաստանում իրավիճակը կայուն է, եւ այն ազդակները, թե հնարավոր է Հայաստանից գնան՝ կախված քաղաքական կամ տնտեսական իրավիճակից, նրանց գնահատմամբ՝ մեծ բացասական ազդեցություն չունի: «Ֆիթչ»-ը նաեւ դրական է գնահատում մեր բանկերի պատրաստվածությունը, եւ այդ առումով գնահատականները բավականին անաչառ են: Սա եւս մեկ անգամ ցույց է տալիս, որ ֆինանսական համակարգը եւ Կենտրոնական բանկը կարողացել են պատվով դուրս գալ այս ճգնաժամից:

- Ի՞նչ պետք է անել՝ ՀՀ վարկանիշը ավելի լավը դարձնելու համար:

- Մեզ վարկանիշ են տալիս 2 ընկերություն, հուսով եմ, որ շուտով նաեւ 3-րդը կլինի՝ «Standard & Poor՚s»-ը: Այստեղ շատ կարեւոր է, որ տարբեր վարկանշային ընկերություններ ոչ միայն ասում են, թե քեզ մոտ ինչպիսին է վիճակը եւ ինչն է վատ, այլ նաեւ ուսումնասիրում են, թե ինչ հնարավորություններ կան: Հուսով եմ, որ մոտ ապագայում, երբ Հայաստանը «Standard & Poor՚s»-ի սուվերեն վարկանիշ կվերցնի, մենք նրանց որակյալ վերլուծությունը եւս կունենանք, ու այստեղ նաեւ հնարավոր է, որ ուղիներ նախանշված լինեն, թե որ ուղղություններով է հնարավոր տնտեսության դրական աճ ակնկալել:

- Տեղեկություն ունե՞ք, թե Հայաստանը կոնկրետ ինչ քայլեր է ձեռնարկում՝ «Standard & Poor՚s»-ից եւս վարկանիշ ստանալու համար:

- Կառավարությունը նախորդ տարի հաստատել է կապիտալի շուկայի զարգացման ծրագիրը, որի միջոցառումներից մեկն այն է, որ պետք է Հայաստանը այդ ընկերության սուվերեն վարկանիշ ձեռք բերի: Այդ գործընթացները դանդաղ էին առաջ գնում, բայց վերջին շրջանում որոշ գործողություններ ակտիվացել են, եւ ազդակներ կան, որ մոտ ապագայում Հայաստանն այդ վարկանիշը եւս կստանա: Սա նաեւ դուռ կբացի մեր բիզնեսների համար, որոնք դիտարկում են միջազգային շուկա դուրս գալու հարցը:

- Պարոն Զաքարյան, ո՞րն է այս ընկերությունների տարբերությունը, եւ վերջնարդյունքում սա ի՞նչ կտա Հայաստանին: 

- Այս ընկերությունների տված արդյունքը շատ նման է աուդիտին: Ի տարբերություն աուդիտի՝ այս ընկերությունները շատ ավելի լայն են նայում՝ ոչ միայն ֆինանսական վիճակին, այլեւ համընդհանուր բիզնեսի վիճակին: Ընդ որում, ընկերությունները ոչ միայն պետությանն են վարկանիշ տալիս, այլ նաեւ մասնավոր ընկերություններին: Հիմա, եթե, օրինակ, մասնավոր ընկերություններից մեկը ցանկանա «Standard & Poor՚s»-ից վարկանիշ վերցնել, իսկ պետությունը այնտեղից վերցրած չլինի, այդ վարկանիշ վերցնելը մասնավորի համար թանկ կարժենա, եւ հետո այդ վարկանիշն օգտագործելը շատ դժվար կլինի: Եթե դու ունես «իքս» վարկանիշ, ոչ ոք չգիտի՝ դա լավ է, թե վատ, որովհետեւ համեմատելու բան չկա, պետությունը այդ վարկանիշը չունի: Իսկ եթե ունենում ես պետությանը հավասար վարկանիշ, նշանակում է՝ քո երկրի լավագույն ընկերություններից  ես:

- Այս վարկանշավորման օգուտը պետությունն ու բիզնե՞սն են ստանում, թե՞ ընդհանուր առմամբ տեղեկատվական բնույթ է կրում ներդրողների համար:

- Դա բոլորին է օգուտ տալիս: Մի բան է, երբ պետությունը միջգերատեսչությունների պատրաստված հաշվետվություններից է տեղեկանում, թե ինչ իրավիճակ է, այլ բան է, երբ կա կողքից անաչառ գնահատող: Այդ ընկերությունները բոլոր պետություններին են վարկանշավորում, եւ մենք ունենում ենք բոլոր պետությունների համեմատական սանդղակ: Դու կարողանում ես քո քայլերի գնահատականը հասկանալ: Ընդ որում, ոչ միայն վարկանիշն է կարեւոր, այլեւ՝ դրա հեռանկարը բացասական է, կայուն է, թե դրական, այդ թվում՝ նաեւ քո մրցակից երկրների առումով ես տեղեկանում:

Սա նաեւ բիզնեսին հնարավորություն է տալիս. ենթադրենք ինչ-որ բիզնես ունեք, եւ վարկանշավորող ընկերությունը այդ բիզնեսի մասին ուսումնասիրություն է իրականացնում եւ վարկանիշ է տալիս, այդ ընկերությունը պարտադիր նաեւ ուսումնասիրում է այդ ոլորտը: Ու քանի որ նրանց մոտ հսկայական ինֆորմացիա կա, դրա արդյունքում ստացած վերլուծությունը շատ օգտակար է լինում բիզնեսին եւ ներդրողներին:

Տպել
3525 դիտում

Հորը ծեծելու, հարևանուհիներից մեկին սպանելու համար մեղադրվող տղամարդը հաշվառված է եղել հոգեկան առողջության կենտրոնում

Երևանում թմրամոլության և ապօրինի թմրաշրջանառության մի շարք դեպքեր են բացահայտվել (տեսանյութ)

Մարտի 30-ից 11 բանկի քարտապան կարող է օգտվել կենսաթոշակի և նպաստի հետվճարի ծրագրից. որոնք են դրանք

«Երևան ավտոբուս» ընկերության տնօրենն աշխատանքից ազատման դիմում է ներկայացրել

Զատկին ընդառաջ ՍԱՏՄ-ը վերահսկողական միջոցառումներ է իրականացնում ձվի շուկայում

Միաժամանակ մի քանի հոդվածով հետախուզվող տղամարդը ներկայացել է ոստիկանության բաժին

Կարեն Գիլոյանը հետևել է հեծանվուղու և մարզադպրոցի կառուցման աշխատանքներին

Գևորգ Պապոյանը Կորեայի ԱԳ փոխնախարարին ներկայացրել է «Խաղաղության խաչմերուկ» նախաձեռնությունը

Փորձ է արվել Աբու Դաբիից Հայաստան ներմուծել առանց հայտարարագրման բջջային հեռախոսներ

Ինչ թեմայի շուրջ է կենտրոնանալու Բրյուսելում ԱՄՆ-Հայաստան-ԵՄ հանդիպումը. Միլլերը մանրամասներ է հայտնել

Երբ է սպասվում դեղձենու մասսայական ծաղկումն Արարատյան դաշտում

«Քո կառուցած շենքից տեսանելի է իմ տան անցուդարձը». Գագիկ Բեգլարյանը սպառնացել, հայհոյել է «Կապիտալ պլյուս»-ի տնօրենին

Առաջիկա շաբաթներին հնարավոր հարձակման մասին խոսակցությունները չափազանցված են. Սարգսյանը մանրամասնել է

Խուզարկել են գնդապետ Վոլոդյա Ավետիսյանի տունը, առգրավել համակարգիչ, տեսախցիկներ

Հայաստանն արգելափակել է Վլադիմիր Սոլովյովի հաղորդումների հեռարձակումը ՀՀ տարածքում

Թթուջուր-Նավուր ավտոճանապարհը բոլոր տեսակի տրանսպորտային միջոցների համար փակ է

Լեհաստանը զորքեր կուղարկի Ֆրանսիա

Երևանում թալանել են «Տոյոտա Երևան»-ի վաճառքի բաժնի ղեկավարի «Տոյոտա»-ները

Ոչ միայն դեղերը, այլև վիտամինները, սննդային հավելումները պետք է պահվեն երեխաների համար անհասանելի վայրում. ԱՆ

Այրվել է վագոն-տնակ՝ ներսում եղած իրերով

Ֆրանսիայի հետախուզական ծառայությունները խորհուրդ են տալիս չեղարկել Օլիմպիական խաղերի բացման արարողությունը

Երևանի և 2 մարզի որոշ հասցեներ մի քանի ժամով կհոսանքազրկվեն

Բախվել են «Նիսսան» և «ՎԱԶ» մակնիշի ավտոմեքենաներ

Հայտարարվել է Տաթև ՀԷԿ-ի ՕԿՋ-ի վերանորոգման աշխատանքների տեխնիկական վերահսկողության մրցույթ

Քարաթափում Արարատի մարզում. ճանապարհը դարձել է միակողմանի երթևեկելի

Նիկոլ Փաշինյանի գլխավորությամբ տեղի է ունեցել ՔՊ նախաձեռնող խմբի նիստ․ հայտնի է՝ ինչ է քննարկվել

ՀՀ-ն որևիցե բան չի պատրաստվում զիջել, ստոր շահարկումներ են․ Ալեն Սիմոնյանը՝ Տավուշի շուրջ պտտվող լուրերի մասին

Սուրեն Պապիկյանը մասնակցել է ռազմական տեխնիկայի ցուցադրությանը և հետևել մարտական հրաձգությանը (լուսանկարներ)

Ինչպես կասեր դասականը՝ «յա՜, իրո՞ք». Արշակ Կարապետյանը «գողացել» է ՀՀԿ-ի ծրագիրը

ՌԴ դեսպանը սիրում էր Ջերմուկում հանգստանալ, լուսանկար էր հրապարակել, բա թող գա ասի, որ դա ՀԱՊԿ-ի տարածք է․ Սիմոնյան

Երբ կկայանա Ալեն Սիմոնյանի և Սահիբա Գաֆարովայի հաջորդ հանդիպումը․ ԱԺ նախագահը մանրամասնել է՝ ինչ է քննարկվել մարտի 22-ին

Վիճաբանություն և ծեծկռտուք «Ռիո Մոլլ»-ի հարևանությամբ. կռվի մասնակիցների մեծ մասը անչափահասներ են, կա վիրավոր

Ռուսաստանը նպատակ է դրել հեղաշրջում իրականացնել Հայաստանում, առաջիկայում քայլերը կսրվեն. Առաքելյան

Դասարաններում կկրճատվի աշակերտների թիվը․ իրականացվել են գնահատման համակարգի փոփոխություններ

Բախվել են «Նիսսան»-ն ու «Ֆորդ տրանզիտ»-ը․ վերջինս նաև երկաթե արգելապատնեշներին է հարվածել, տուժածները հիվանդանոցում են

ԱՄՆ-ը Ռուսաստանի Դաշնությանը մանրամասն տեղեկատվություն է տրամադրել ահաբեկչության սպառնալիքի մասին․ Սպիտակ տուն

Երևանի գլխավոր հատակագիծը կլինի թվայնացված փաստաթուղթ․ Տիգրան Ավինյանը տեսակապով հարցեր է քննարկել Քրիս Չոայի հետ

Շահրամանյանը շարժվում է Բակո Սահակյանի ու Սերժ Սարգսյանի պահվածքով, պետք է ուշադրության կենտրոնում լինի. Իոաննիսյան

96 խնամատար ընտանիքում դաստիարակություն է ստանում 152 երեխա․ այս ինստիտուտի զարգացման աշխատանքները շարունակվում են

Հայ-ռուսական հարաբերություններում առկա վիճակը լավատեսություն չի ներշնչում․ ինչում է մեղադրել Լավրովը ՀՀ ղեկավարությանը