Երևան
16 °C
ԵԱՏՄ անդամ երկրները կորոնավիրուսի շրջանում որոշակի համագործակցությամբ փորձել են մեղմել առաջացած խնդիրները:
ՀԺ-ի հարցերին պատասխանել է Եվրասիական տնտեսական հանձնաժողովի Արդյունաբերության եւ ագրոարդյունաբերական համալիրի հարցերով Կոլեգիայի անդամ (նախարար) Արտակ Քամալյանը:
- Պարո՛ն Քամալյան, ԵԱՏՄ երկրների համար ինչպիսի՞ տարի էր 2020-ը տնտեսական առումով: Ո՞ր ուղղությունն է միության տնտեսական շարժիչը եղել:
- 2020 թ. COVID-19 համավարակը մեծ բացասական ազդեցություն թողեց տնտեսության բոլոր ոլորտների, այդ թվում՝ արդյունաբերության վրա: Արդյունաբերական արտադրությունը ԵԱՏՄ-ում ընդհանուր առմամբ նվազել է 2,7%-ով. Ղրղըզստանում անկումը եղել է 6,6%, Ռուսաստանում՝ 2,9%, Ղազախստանում՝ 0,7%, Բելառուսում՝ 0,7% եւ Հայաստանում՝ 0,9%:
Չնայած այս ցուցանիշներին, արդյունաբերությունում իրավիճակը ավելի լավ էր, քան տնտեսության այլ ոլորտներում:
Այսպես, ՀՆԱ-ն ԵԱՏՄ-ում նվազել է 3,3%-ով, հիմնական կապիտալի ներդրումները՝ 4,2%-ով, մանրածախ առեւտրի շրջանառությունը՝ 4,1%-ով, բեռների շրջանառությունը՝ 5,3%-ով, ուղեւորների շրջանառությունը՝ գրեթե 2 անգամ (48,7%-ով):
Արտադրության ծավալների աճ է արձանագրվել մշակող արդյունաբերության 21 ոլորտներից 12-ում, նվազում՝ 9-ում:
Հատկանշական է, որ դեղագործական արդյունաբերությունը միակ ոլորտն էր, որով բոլոր պետություններում արձանագրվել է արտադրության ծավալների ավելացում:
Չնայած համավարակին եւ ամբողջ աշխարհում տնտեսական աճի տեմպերի ընդհանուր դանդաղմանը, Միության պետությունների ագրոարդյունաբերական համալիրը դրական արդյունքներ արձանագրեց:
5 տարվա ընթացքում (2020 թ.՝ 2015-ի համեմատ) Միության գյուղատնտեսական արտադրության աճը կազմել է 11,4 %, իսկ 2020 թ. արդյունքներով՝ 2019-ի համեմատ, ավելացել է 2,3 %-ով՝ մինչեւ 114,4 մլրդ դոլար: Միությունում հավաքվել է ավելի քան 164 մլն տոննա հացահատիկային մշակաբույսեր՝ 11%-ով ավելի, քան նախորդ տարում: Այդ թվում, Հայաստանում ավելացել են հացահատիկային մշակաբույսերի, կարտոֆիլի, բանջարեղենի համախառն հավաքները:
Ընդհանուր առմամբ՝ Միությունում ինքնաբավության մակարդակը գյուղատնտեսական արտադրանքի ու պարենի գրեթե բոլոր հիմնական տեսակներով կազմել է ավելի քան 93 տոկոս: Հացահատիկը, շաքարը, բուսական յուղերը, խոզի, ոչխարի միսը, ձուն եւ կարտոֆիլը Միության երկրներն ամբողջությամբ ապահովում են իրենց սեփական արտադրության հաշվին: Բացառություն են միրգն ու հատապտուղները (43 %), որոնք շարունակում են մեծ ծավալներով ներկրվել երրորդ երկրներից:
Գյուղատնտեսության արտադրությունը Հայաստանում ու Բելառուսում ավելացել է համապատասխանաբար 1,5 %-ով եւ 4,9 %-ով՝ բուսաբուծության արտադրանքի արտադրության ավելացման հաշվին, Ղազախստանում՝ 5,6 %-ով՝ ինչպես բուսաբուծության արտադրանքի արտադրության, այնպես էլ՝ անասնաբուծության արտադրանքի աճի հաշվին: Ղրղըզստանում եւ ՌԴ-ում աճել է համապատասխանաբար 1,1 %-ով եւ 1,5 %-ով՝ հիմնականում անասնաբուծության արտադրանքի արտադրության աճի հաշվին:
- Կորոնավիրուսի շրջանում անդամ երկրների համագործակցությունն ինչպե՞ս եք գնահատում:
- Վստահ կարող եմ ասել, որ չնայած սահմանները փակելուն եւ կորոնավիրուսի հետեւանքով առաջացած բազմաթիվ ներքին խնդիրներին, համավարակը չի օտարացրել ու չի բաժանել մեր երկրները:
2020 թ. ապրիլին Եվրասիական տնտեսական բարձրագույն խորհրդի անդամները հանդես եկան համատեղ հայտարարությամբ COVID-19 համավարակի կապակցությամբ: Հայտարարության կարեւորագույն թեզերից մեկը ապրանքների ազատ տեղաշարժի սկզբունքի պահպանումն էր, ներառյալ սոցիալապես կարեւոր ապրանքները, սննդամթերքը, բժշկական սարքավորումներն ու դեղամիջոցները, անհատական պաշտպանության բժշկական միջոցները: 2020 թ. դեկտեմբերին անդամ պետությունների ղեկավարներն առաջարկել են կազմակերպել կորոնավիրուսի դեմ «Սպուտնիկ-V» ռուսաստանյան պատվաստանյութի համատեղ արտադրությունը: Հանձնաժողովը ակտիվորեն մշակում էր այս հարցը Միության ներդրումային հարթակների ու դեղագործական բիզնես միավորումների հետ: Մի շարք առաջարկներ են նախապատրաստվել, որոնց մի մասն արդեն իրագործվում է:
Այսպես, 2020 թ. վերջին մեկնարկել է «Սպուտնիկ-V»-ի արտադրությունը Ղազախստանի Կարագանդայի դեղագործական կլաստերի բազայում: Պատվաստանյութի փորձնական խմբաքանակն արտադրվել է նաեւ Բելառուսում, արդյունաբերական արտադրությունն այնտեղ սկսվելու է մարտի վերջին: Հանձնաժողովի արդյունաբերական բլոկը ՌԴ ուղիղ ներդրումների հիմնադրամի հետ քննարկում է համատեղ արտադրություններին Հայաստանի եւ Ղրղըզստանի դեղարտադրողների ներգրավման հարցը:
- Ի՞նչ եք կանխատեսում 2021 թվականի համար. ԵԱՏՄ երկրները կկարողանա՞ն վերականգնվել:
- Հանձնաժողովի արդյունաբերական բլոկի վերլուծության արդյունքները ցույց են տալիս, որ ԵԱՏՄ բոլոր երկրներում արդյունաբերական արտադրությունն աճում է ավելի արագ, քան՝ ՀՆԱ-ն: Հաշվի առնելով նշված գործոնները, մենք ակնկալում ենք, որ արտադրական արդյունաբերության աճի տեմպը մինչեւ 2021 թ. ավարտը կկազմի 3-3.5%:
Մենք դրական կանխատեսումներ ունենք տնտեսության ագրարային հատվածի համար: Այստեղ անհրաժեշտ է նշել անդամ-երկրների հստակ, ճշտված քաղաքականությունը ագրոարդյունաբերական համալիրի զարգացման հարցում:
Պետական կարգավորման միջոցառումների շնորհիվ, Միության գյուղատնտեսական արտադրության մեջ ներդրումների հոսքը 2019-ի վերջին կազմել է 16 միլիարդ դոլար, ինչը 1,5 անգամ ավելի է, քան 2015-ին:
Մեր կանխատեսումների համաձայն 2021 թ. սպասվում է, որ սննդամթերքի գրեթե բոլոր տեսակների ինքնապահովման մակարդակը կհասնի ավելի քան 97%-ի, բացառությամբ, ինչպես նշեցի՝ մրգերի եւ հատապտուղների:
- Միասնական տնտեսական մոդելի փոփոխության անհրաժեշտություն տեսնո՞ւմ եք, համագործակցության խորացման կարիք կա՞:
- Իհարկե, միավորման հետագա զարգացումը ենթադրում է նոր քայլերի իրականացում՝ կատարելագործելու տարբեր ոլորտներում միջպետական փոխգործակցության տնտեսական մեխանիզմները: Հաշվի առնելով Միությունում առկա հարաբերությունների մակարդակը, մեր անդամ երկրների ղեկավարները 2020-ի վերջին հաստատեցին Եվրասիական տնտեսական ինտեգրման զարգացման ռազմավարական ուղղությունները մինչեւ 2025 թ.:
Ռազմավարությամբ նախատեսված միջոցառումների եւ մեխանիզմների իրականացումը կնպաստի անդամ պետությունների տնտեսությունների զարգացմանը: Առաջիկայում կշարունակվեն աշխատանքները մեր երկրների արդյունաբերության եւ ագրոարդյունաբերական համալիրում ինտեգրման գործընթացները խորացնելու ուղղությամբ:
Մասնավորապես, կձեւավորվի հիմնական գյուղատնտեսական ապրանքների արտադրության եւ սպառման տարեկան բալանսը: Մենք անցնում ենք նաեւ ԵԱՏՄ անդամ երկրների ագրոարդյունաբերական համալիրների զարգացման երկարաժամկետ կանխատեսումների ձեւավորմանը, որոնք հաշվի կառնեն համաշխարհային ագրոպարենային շուկայի զարգացման հեռանկարները:
Արարատ Միրզոյանն ու Սաուդյան Արաբիայի Թագավորության ԱԳ նախարարը կարևորել են պարբերական ուղիղ չվերթների իրականացումը
Աշխարհի գավաթ․ Հայաստանի մարմնամարզության հավաքականի 3 ներկայացուցիչ եզրափակչում է
Մոտեցումը հստակ է, որակի հարցում կոմպրոմիս չի լինի․ քաղշինկոմիտեի նախագահը և Շիրակի մարզպետը եղել են շինհրապարակներում
Ինչու են ռուս խաղաղապահները դուրս գալիս Լեռնային Ղարաբաղից. ինչ պայմանավորվածություն կա
Խաղաղություն տանող ճանապարհը դժվար է, միայն կողմերի միջև երկխոսությամբ է հնարավոր հասնել դրան․ Կասուն՝ Խանդանյանին
«Խաղաղության խաչմերուկ»-ը մեր ճանապարհային քարտեզն է դեպի խաղաղություն․ Ալեն Սիմոնյանը՝ Լիտվայի ԱԳ նախարարին
Փոխվարչապետը «Վեոլիա» ընկերության փոխնախագահի հետ երկկողմ հետաքրքրություն ներկայացնող հարցեր է քննարկել
Քաղաքացին ընկել է շենքի նկուղը
Վրաստանը չի հրաժարվի «Օտարերկրյա գործակալների մասին» օրենքից. Կոբախիձե
Ինչ վիճակում է երրորդ հարկից ընկած 1-ամյա երեխան. ԲԿ-ն նոր մանրամասներ է հայտնել
Լավրով & Մարգո քոմփնին պատմության մեջ կմնան իրենց «հայրենիքին» ստորագույն հարվածը հասցրած կիսահայեր․ Սաֆարյան
Գյումրիում տղամարդը սպառնացել է նետվել կամրջից և ինքնասպան լինել
Բնակիչները գոհունակություն են հայտնել Կառավարության նախաձեռնությունից․ մանրամասներ վարչապետի տավուշյան այցից
«ՊԱԶ»-ը բախվել է քարե պարսպին և հայտնվել մեղվափեթակների մեջ․ ուղևորներին մեղուները խայթել են, 29 հոգի հիվանդանոցում է
Ռուս խաղաղապահների առաքելությունը Լեռնային Ղարաբաղում լիովին կատարված է․ Պետդումա
Վարչապետը Բերքաբերում ծանոթացել է սահմանամերձ բնակավայրերում տների կառուցման ծրագրի ընթացքին (լուսանկարներ)
4 գյուղերը սովետական տարիներին ադրբեջանական են եղել. բնակիչ (տեսանյութ)
Երբ կանայք հաջողում են քաղաքականության մեջ, հաջողում է պետությունը․ պատգամավորները մասնակցում են IDEA-ի ծրագրին
Գալիս է պահ, որ դու քեզ պետք է զոհաբերես հանուն քո հայրենիքի և երկրի. վարչապետ (տեսանյութ)
Դատարանը քննում է Սամվել Վարդանյանի կալանքի հարցը
Ինչու չհավատանք երկրի վարչապետին, ժողովրդին հարգելով՝ եկել էր, անկեղծ զրույց էր. Ոսկեպարի բնակիչ (տեսանյութ)
Նիկոլ Փաշինյանին տված քֆուրները իրանց կպնի, ուզում ենք՝ հիմնական սահման լինի, պահենք. Բերքաբերի բնակիչ (տեսանյութ)
Ուզում են իրավապահներին մոլորեցնել, քրգործ խմորել իմ դեմ, բանալի բառերը ուղղված են իրենց քաղաքական հայրերին. Մկրտչյան
Հայտնի են «Հայրենյաց բարիքներ»-ի տոմատի մածուկների լաբորատոր փորձաքննության արդյունքները․ իրացումն արգելվել է
Վլադիմիր Գասպարյանի աղջիկն այլևս փոխգնդապետ չէ․ կոչումն անվավեր է ճանաչվել
Վետո կդնեմ «օտարերկրյա գործակալների մասին» օրենքի վրա․ Վրաստանի նախագահ
Նիկոլ Փաշինյանը նոր որոշում է ստորագրել
Ինչպես են Լեռնային Ղարաբաղից հեռանում ՌԴ խաղաղապահները․ նոր կադրեր զինտեխնիկայի դուրսբերումից (տեսանյութ)
Արտակարգ դեպք Արմավիրում. Շահումյան գյուղի աղբավայրում մոտ 31 հատ հակատանկային ական է հայտնաբերվել
Ասում են՝ Տավուշի գյուղերը տալիս են, խի՞ եք աղավաղում, դրանք ադրբեջանական են. բերքաբերցի (տեսանյութ)
Կոնվերս բանկը երկու արժույթով պարտատոմսեր է տեղաբաշխում
Փոխհրաձգություն Թբիլիսիի կենտրոնում․ կան վիրավորներ
Դոլարն էժանացել է․ ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան ապրիլի 17-ին
ՎՏԲ-Հայաստան բանկը հանդես է եկել որպես ARMMONO փառատոնի գլխավոր գործընկեր
Վերահաստատվել է Հայաստան-Սիրիա փոխգործակցության խորացմանն ուղղված քայլերի իրականացման հանձնառությունը
Երիտասարդը 93-ամյա կնոջը մահացու վնասվածքներ է հասցրել, մինչև մահանալը կատարել սեքսուալ բնույթի բռնի գործողություններ
Որևէ հայտարարություն, որը չի հնչել կամ հաստատվել վարչապետի կողմից, պաշտոնապես հերքվում է. Նազելի Բաղդասարյան
Նիկոլ Փաշինյանը հանդիպել է Բերքաբերի բնակիչների հետ
Ռուս խաղաղապահների հեռացումը Ադրբեջանի և Ռուսաստանի բարձրագույն ղեկավարության համատեղ որոշումն է
Ժողովրդավարությունը մի երեւույթ է, որը մշտապես բախվել եւ բախվում է մարտահրավերների. Վարդանյանի ելույթը ԵԽԽՎ-ում
© 2024 Հայկական ժամանակ