Լրջության եվ պատասխանատվության մարտահրավերը

28/03/2020 schedule11:35

Կորոնավիրուսի համավարակի վերաբերյալ տեղեկություններն ու գնահատականները երբեմն տրամագծորեն հակադիր են։ Տեսակետներ կան, որ վարակը դեռ երկար է շարունակվելու, և աշխարհի բնակչության մոտ կեսն անխուսափելիորեն վարակվելու և բուժվելու է, բայց տեսակետ կա նաև, թե սա ընդամենը հերթական, ոչ այնքան վտանգավոր վիրուս է, որի շուրջ արհեստականորեն ահավոր աժիոտաժ է բարձրացվել՝ ինչ-ինչ աշխարհաքաղաքական նպատակներով։ Այսպես թե այնպես՝ անկախ նրանից, թե որքանով է վտանգավոր կորոնավիրուսը, և որքանով է լուրջ այս ամենը զուտ առողջապահական տեսանկյունից, ակնհայտ է, որ համաճարակի սոցիալական, տնտեսական, կրթական ու մշակութային հետևանքները չափազանց լուրջ են, հետևաբար՝ հասարակությունը ևս պիտի ամենայն լրջությամբ վերաբերվի նոր իրողություններին։ Մեր լրջության աստիճանով է պայմանավորված ոչ միայն այն, թե որքան ժամանակում կհաղթահարենք կորոնավիրուսը, այլև այն, թե ինչ կորուստներով դուրս կգանք այս իրավիճակից՝ հատկապես սոցիալ-տնտեսական ու կրթական ոլորտներում։

Սրա թիվ մեկ պատասխանատուն, իհարկե, իշխանություններն են, և նրանք կարծես թե ամենայն լրջությամբ են մոտենում իրավիճակին ու բավականին կտրուկ քայլերի են դիմում, որոնք, վստահաբար, կարճ ժամանակում կտան իրենց արդյունքը։ Բայց ակնհայտ է նաև, որ միայն կառավարության քայլերն ու արտակարգ իրավիճակով պայմանավորված կարգավորումները բավարար չեն, հանրության տարբեր շերտերը նույնպես պիտի ավելի մեծ պատասխանատվությամբ մոտենան ստեղծված իրավիճակին։ Ի վերջո հնարավոր չէ ամեն ինչ կարգավորել միայն օրենքներով, օրենքի և իրականության միջև միշտ էլ մնում է փոքրիկ մի տարածություն, որտեղ պիտի գործի մարդկանց ինքնագիտակցությունը։ Միայն մի քանի օրինակներ բերենք։

Կարող է այնպես ստացվել, որ դպրոցների և բուհերի հեռավար դասերը շարունակվեն, ասենք, ևս մի քանի ամիս։ Բայց առայժմ աշակերտների և ուսանողների մեծ մասը հեռավար դասերն ընկալում է որպես ինչ-որ զավեշտալի արկած ու մատների արանքով է նայում դրանց։ Հասկանալի է, չէ՞, որ եթե այս վիճակը երկար շարունակվի՝ հետագայում այդ կրթական բացը լրացնելը շատ բարդ է լինելու, եթե ոչ անհնարին։ Մինչդեռ շատ դեպքերում հեռավար դասերի ժամանակ աշակերտների ծնողները տանն են լինում, ու ցանկության դեպքում նրանք կարող էին ստիպել, որ աշակերտները, հակառակը, շատ ավելի լրջորեն մոտենան դասերին։ Սա խաղ չէ, սա հարց է, որը վերաբերում է հանրակրթությանը, այսինքն՝ ռազմավարական խնդիր է։

Մի ուրիշ օրինակ բերենք։ Շատ տնտեսվարողներ, օգտվելով առիթից, կտրուկ թանկացրել են որոշ ապրանքատեսակներ ու գերշահույթներ են ստանում, քաղաքացիներն էլ դժգոհում են, թե ինչո՞ւ կառավարությունը կտրուկ քայլերի չի դիմում ու չի արգելում արհեստական թանկացումները։ Կառավարությունն, իհարկե, կարող է այդպես վարվել, բայց եթե հատուկ որոշմամբ արգելվի, ասենք, ալկոգել վաճառել 500 դրամից բարձր գնով, այդ ապրանքը պարզապես կանհետանա խանութներից ու կվաճառվի «տակից»՝ շատ ավելի բարձր գնով։ Այլ կերպ ասած՝ արգելելով խնդիրը չի լուծվի։ Ուրիշ բան, որ տնտեսվարողներն իրենք պիտի չօգտվեն իրավիճակից, առավել ևս՝ որ գերշահույթներ այսպես թե այնպես ստանալու են (եթե մինչև կորոնավիրուսը օրական վաճառում էին, ասենք, հազար շիշ, հիմա նույն գնով կվաճառեն 50 հազար)։ Հասկանալի է, որ հնարավոր չէ օրենքով տնտեսվարողներին ստիպել ավելի «մարդկային» լինել (եթե նրանք անպայման որոշել են մարդկանց դժբախտության վրա հարստանալ՝ ձևերը կգտնեն), բայց նման իրավիճակների դրական կողմերից մեկն էլ հենց այն է, որ համախմբում է մարդկանց ու հնարավորություն տալիս ցուցաբերել իրենց դրական կողմերը։ Դրա համար պետք է պարզապես ավելի լրջորեն մոտենալ իրավիճակին ու հասկանալ, որ սա «օդից փող կպցնելու» առիթ չէ, այլ մարտահրավեր՝ նետված հասարակությանն ու առանձին-առանձին բոլորիս։

Եվ ամեն ինչ լավ կլինի։

Տպել
1804 դիտում

Քաշքշել են միմյանց, հարվածել, այնուհետ՝ 16-ամյա պատանիները դանակահարվել են

Գորիսում արյան փոխներարկման կայան կստեղծվի

2 օրում ՀՀ ավտոճանապարհներին վթարների հետևանքով զոհվել է 1, վնասվածք ստացել՝ 24 մարդ

Գրականության և պատմության քննությունները միավորվել են․ ինչպես են նոր չափորոշիչներով դրանք հանձնվելու (տեսանյութ)

ՀՀ-ում կան տասնյակ ընկերություններ, որոնք կանխիկ շրջանառության արդյունքում կարողանում են ձևակերպել կրիպտոակտիվ. Սարգսյան

Բողոքի ակցիայի մասնակից կինը ոստիկանի հասցեին հնչեցրել է սեռական բնույթի հայհոյանք, ոտքերով ու ձեռքերով հարվածել նրան

ՀՀ շրջանավարտները դպրոցի ավարտական քննությունների միավորները կօգտագործեն բուհ ընդունվելու համար․ նախարարը մանրամասնում է

Սահմանին կատարվողը ցույց է տալիս, որ մենք առանց միջնորդների կարող ենք համաձայնության գալ. Ալիև

Հայտնի են զորակոչի և զորացրման օրերը

Դեսպան Փոլադյանն Ալժիրի ԱԳ նախարարին է ներկայացրել Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև ընթացող խաղաղության գործընթացը

Ընտանիքի հասցեին վիրավորանք են հնչեցնում նրանք, ովքեր ոչ քննադատության փաստարկ ունեն, ոչ էլ դաստիարակություն. Իոաննիսյան

Երևան-Երասխ ավտոճանապարհի երթևեկությունը այրվող անվադողերով խաթարելու դեպքի առթիվ նախաձեռնվել է քրեական վարույթ

Երևանում հայտնաբերվել են կողաշրջված մոպեդներ. 22-ամյա մոպեդավարը հիվանդանոցում մահացել է

Հայտնի է «Երևանի մարաթոն» ամենամյա վազքի մրցման անցկացման ժամկետը

Համեղ ու առողջ․ «Բիգ Լայֆ» ընկերության «Նարինե» արտադրանքն ու սպասվող նոր պրոդուկտը

Հայոց ցեղասպանության ժխտման և անպատժելիության մթնոլորտը հանգեցրել են աշխարհում նոր ոճրագործությունների. Շվեդիայի դեսպան

ՄՔԴ դատախազ Օկամպոն ելույթ է ունեցել Ֆրանկֆուրտի Սուրբ Պողոս եկեղեցում Ցեղասպանությանը նվիրված երեկոյին

Քննարկվել է ՀՀ-Չեխիա ռազմատեխնիկական համագործակցությունը, պայմանավորվածություն է ձեռք բերվել

Երևանի և 8 մարզի բազմաթիվ հասցեներում 2-6 ժամ լույս չի լինի

Մենք սգում ենք նրանց համար, ովքեր սպանվեցին Հայոց ցեղասպանության ժամանակ․ Սամանթա Փաուեր

ԱԺԲ-ի անդամները փորձել են անհնազանդության ակցիաներ անել. բերման է ենթարկվել 96 ցուցարար

Թբիլիսիում հերթական ցույցն է ընթանում՝ ընդդեմ «Օտարերկրյա գործակալների մասին» օրենքի

«Մարտական եղբայրության» անդամ Արման Պետրոսյանը կալանավորվել է

Որ որոշների լպիրշությունը կհասնի Ծիծեռնակաբերդում մանկահասակ երեխային ահաբեկել, վիրավորելուն՝ նորություն էր․ Ալեքսանյան

Ողջունում ենք Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև սահմանի սահմանազատման գործընթացի սկիզբը․ Պետդեպարտամենտ

Չնայած սարսափներին, որոնց բախվում է հայ ժողովուրդը, տոկունության կամքը չի կոտրվել, ես միշտ կկանգնեմ ձեր կողքին․ Ադամ Շիֆ

Ողջունում ենք ՀՀ-Ադրբեջան սահմանային սյան տեղադրումն ու գործընթացի ուշագրավ զարգացումները․ Էստոնիայի ԱԳՆ

Կլիշեներից պետք է հրաժարվել, բայց ոչ՝ պատմական իրականությունից. Քոչինյանը՝ Էրդողանի հայտարարության մասին

Եվրոպական դատարանը երբեք չի վճռել, որ Հայաստանն օկուպացրել է Լեռնային Ղարաբաղը․ Եղիշե Կիրակոսյան

Հիշում ենք և պահանջում․ Կանադայի ԱԳ նախարարը գրառումն ավարտել է հայերենով

ՄԻՊ-ը բրիտանական ԶԼՄ-ների ներկայացուցիչների հետ խոսել է մարդու իրավունքների հետ կապված խնդիրների և Տավուշի այցի մասին

Կարասինը պաշտոնական նամակ է հղել ՀՀ ԱԺ-ին՝ Ալեն Սիմոնյանի հայտարարությունների հետ կապված

ԱԺԲ-ի անդամները փորձել են անհնազանդություն անել. կան բերման ենթարկվածներ

Զգացմունքներն ու զայրույթն են համակել են ինձ այսօր․ Բուայեն հարգանքի տուրք է մատուցել Ցեղասպանության զոհերի հիշատակին

Կամո գյուղում տուն և անասնագոմ է այրվել

Պատմական ճշմարտության ճանաչումն անհրաժեշտ է մարդկության դեմ հանցագործությունների կրկնությունից խուսափելու համար․ Դենդիաս

Իսակովի պողոտայից ակցիայի մասնակից 12 անձ է բերման ենթարկվել

Ինչպես երիտթուրքերը, Ալիևը նույնպես ատելություն է տածում հայերի նկատմամբ․ Լեմկինի ինստիտուտի տնօրեն

109 տարի առաջ այս օրը սկսվեց Հայոց ցեղասպանությունը, ես դատապարտում եմ մեղավորներին․ Փայլան

Սևանում հրկիզել են «Աուդի A4»-ը. սեփականատերը ենթադրյալ հրկիզողի մասին տեղեկություններ է փոխացել իրավապահներին