Սահմանադրական դատարանի հեղինակությունը միշտ Քոչարյանն է ոտքի տակ տվել ու անցել առաջ․ Սեդա Սաֆարյան

Մարտի 1-ի գործով տուժողի իրավահաջորդի ներկայացուցիչ Սեդա Սաֆարյանի կարծիքով՝ ՍԴ որոշումն, այսպես ասած, «ինքն իր համար» որոշում էր։

Սահմանադրական դատարանը նախօրեին հրապարակեց Մարտի 1-ի գործով Ռոբերտ Քոչարյանի դիմումի քննության արդյունքում կայացրած որոշումը, որի համաձայն, Քրեական դատավարության օրենսգրքի՝ Քոչարյանի վիճարկած հոդվածներից մեկը՝ 35-րդը, ճանաչեց հակասահմանադրական եւ անվավեր, մյուսը՝ 135-րդը՝ Սահմանադրությանը համապատասխանող: Որոշման եզրափակիչ մասը կարդաց ՍԴ նախագահի պաշտոնը զբաղեցնող Հրայր Թովմասյանը՝ հավելելով, որ ՍԴ դատավորներ Արման Դիլանյանն ու ՍԴ անդամ Ֆելիքս Թոխյանը հատուկ կարծիք են հայտնել։

Այս որոշումը տարատեսակ մեկնաբանությունների առիթ դարձավ. Ռոբերտ Քոչարյանի պաշտպանական կողմը պնդում էր, որ Քոչարյանի խափանման միջոց կալանքն անհապաղ պետք է վերացվի եւ որ խախտվել է նրա անձնական ազատության իրավունքը, իսկ նրանց ընդդիմախոս փաստաբանները պարզաբանում էին, որ այս որոշումը առնչություն չունի Քոչարյանի եւ նրա կալանավորման հիմքերի հետ։

Մարտի 1-ի գործով տուժողի իրավահաջորդի ներկայացուցիչ Սեդա Սաֆարյանը «Հայկական ժամանակ»-ի հետ զրույցում ասաց, որ ՍԴ-ն չի կարող Քրեական դատավարության օրենսգրքի 35-րդ հոդվածի հակասահմանադրականությունը այդ ձեւաչափով՝ Սահմանադրության 61, 63, 27 հոդվածների  իմաստով հակասահմանադրական եւ անվավեր ճանաչել, որովհետեւ 35 հոդվածում չկա մի այնպիսի հիմք, որը վերաբերելի լինի Ռոբերտ Քոչարյանին: Նշենք, որ Սահմանադրության սույն հոդվածները սահմանում են, որ յուրաքանչյուր ոք ունի իր իրավունքների եւ ազատությունների արդյունավետ դատական պաշտպանության, արդար դատաքննության իրավունք:

«Ես ուղղակի կուզենամ, որ ՍԴ որոշումը ստացված լիներ, եւ մենք կարողանայինք հասկանալ, թե այս 35-րդ հոդվածի եւ անձի դատարան դիմելու իրավունքի միջեւ ինչ խախտում կա, ինչ է նշանակում, քանի որ 35-րդ հոդվածում կարգավիճակին վերաբերող դրույթ չկա, թե խախտվել է նրա դատարան դիմելու իրավունքը»,- ասաց Սաֆարյանը՝ շարունակելով, որ Քոչարյանն այս ամբողջ ընթացքում օգտվել է բացարձակապես անսպառ դատարան դիմելու, անսպառ կայացված որոշումները բողոքարկելու, Եվրոպական դատարան դիմելու իրավունքից, եւ չի էլ ասել, որ իր՝ այդ իրավունքների խախտում կա:

«Այս տեսանկյունից, ես կարծում եմ, որ անհամադրելի է սահմանադրական նորմերի եւ քրեական դատավարության համապատասխան նորմի միջեւ առկա հակասության արձանագրումը: Եվ շատ եմ ուզում, որ նույն անձի անձեռնմխելիության տեսանկյունից, անձնական ազատության տեսանկյունից վերլուծություն կատարվի, որովհետեւ, ըստ իս, նորություն ասած չեմ լինի, որ հիմնավոր կասկածի առկայության պայմաններում անձի նկատմամբ, այսինքն՝ նույն Քոչարյանի նկատմամբ, ընտրվել է խափանման միջոց, ինչը նորմալ, իրավաչափ սահմանափակում է նրա ազատությունը։ Նրան չեն տարել՝ ոստիկանությունում օրերով պահել, որ ասենք՝ գիտեք, թույլ է տրվել անձնական ազատության սահմանափակում»,- մեկնաբանեց Սեդա Սաֆարյանը։

Նա ասաց, որ հինգ փաստաբանով հավաքվել, քննարկել են, ոչ մեկը չի կարողացել պարզաբանել, թե այդ 35-րդ հոդվածը, որը նախատեսում է հանցակազմի, հանցադեպի բացակայություն, վաղեմության կիրառում, վաղեմության ժամկետի լրացման հետեւանքով քրեական հետապնդումը բացառող հանգամանքի արձանագրում եւ այլն, ի՞նչ կապ ունի Քոչարյանի հաստատված, հիմնավորված մեղադրանքի հետ. «Առավել եւս անձեռնմխելիության գործառույթի վերաբերյալ, կարծում եմ, մեր Սահմանադրությունը 56.1 հոդվածում հստակ սահմանել է, որ իր կարգավիճակից չբխող գործողությունների համար անձը պատասխանատվություն կրում է: Եվ Վճռաբեկ դատարանն էլ արձանագրել է, որ անձեռնմխելիության ինստիտուտը կոնկրետ Քոչարյանի նկատմամբ կիրառելի չէ»:

Սաֆարյանի խոսքով՝ այն, ինչ արեց ՍԴ-ն, տպավորություն է ստեղծում, որ ՍԴ որոշ անդամներ որոշել են Քոչարյանին ինչով հնարավոր է՝ օգնել, ինչքան հնարավոր է՝ օգնել, ու այս որոշումը այդ «ինչքան հնարավոր է՝  օգնելու» մի դետալն է, որի որոշ նախադասություններ հետո արդեն կդառնան պաշտպանական կողմի համար շահարկումների հիմք:

«Կոնկրետ Սահմանադրական դատարանի եւ նրա խափանման միջոցի, արարքի որակման եւ այլնի հետ կապված որեւիցե կապ չկա, էլ չեմ՝ ասում, որ եթե Սահմանադրական դատարանը գտնում էր, որ 35 հոդվածում ինչ-որ բաց կա, որը որեւէ խավի իրավունքի սահմանափակում է, պայմանականորեն, անգամ եթե ինքը դա ճիշտ չի գտնում, համենայն դեպս գտնում է, որ պետք է 35 հոդվածում տարանջատված լինի հատուկ կարգավիճակով անձը եւ սովորական անձը, ապա պիտի դիմեր ՍԴ եւ Քրեական օրենսգրքում փոփոխություն կատարելու առաջարկ աներ»:

Մեր ճշտող հարցին՝ այսինքն Սահմանադրությունն արդեն մի հոդվածով հստակեցրել է պաշտոնատար անձի անձեռնմխելիության հարցը, եւ այլեւս Քրեական դատավարության օրենսգրքի 35-րդ հոդվածում դրա կարիքը չկա՞, Սաֆարյանը պատասխանեց, որ իհարկե, կարիքը չկա, բայց եթե պայմանականորեն ընդունենք, որ Դատարանը գտնում էր, որ պետք է լինի կամ պիտի դառնա քննարկման առարկա, պետք է շատ լուրջ հիմք ներկայացներ:

«Օրինակ, եթե պաշտպանները դիմեին դատարան կամ վարույթն իրականացնող մարմնին եւ ասեին՝ խնդրում եմ կարճեք մեղադրանքը,  որովհետեւ Քրեական դատավարության օրենսգրքի 35-րդ հոդվածում կան բազմաթիվ նորմեր, որոնք կիրառելի են իր գործով, սակայն վարույթն իրականացնող մարմինն իրենց մերժած լիներ, քանի որ 35-րդ հոդվածում հատուկ կարգավիճակ ունեցող անձի վերաբերյալ նշում չկա, այդ հիմքով մերժում են, ես սա կարող էի հասկանալ, ասել տեսեք՝ իրավապահ մարմինները այդ բացը կարեւորել են եւ երեւի թե այդ բացը ուղղելու խնդիր կա: Բայց նրանք երբեւէ նման հիմքով մերժումներ չեն ունեցել եւ, ընդհանրապես, երեւի թե դա բացարձակապես կարեւոր էլ չէ, որովհետեւ 35-րդ հոդվածն ինքը նախատեսում է քրեական հետապնդումը բացառող հանգամանքներ, ինչը Քոչարյանի գործով բացակայում է»:

Մեր դիտարկմանը, որ Քոչարյանի ներկայացուցիչ Արամ Վարդեւանյանը ՍԴ որոշման հրապարակումից հետո փորձում էր ցույց տալ Քրդատ օրենսգրքի 35-րդ եւ խափանման միջոցի կիրառման վերաբերյալ նույն օրենսգրքի 135-րդ հոդվածների (այս հոդվածը ՍԴ-ն ճանաչել էր սահմանադրական) կապը եւ բացատրել, որ խախտվել է Քոչարյանի անձնական ազատության իրավունքը, Սեդա Սաֆարյանն արձագանքեց.

«Ես չգիտեմ՝ ինքն ընդհանրապես ոնց է կապը տեսնում, կապը տեսնողը պիտի այդ կապը սահմանի: Ես սահմանում չտեսա: Իրենք 35-ից խոսում են, ոչ մի հիմքից չեն խոսում, հետո անցնում են սահմանադրական նորմերին: Բոլորս էլ գիտենք, որ կան անձի ազատության, դատական պաշտպանության սկզբունքներ, բայց դրանք ի՞նչ կապ ունեն Քոչարյանի գործի հետ, Քոչարյանի գործով կիրառելիության հետ»,- ասաց մեր զրուցակիցը՝ հավելելով, որ Քոչարյանն օգտվում է Սահմանադրությամբ նախատեսված Դատական պաշտպանության իրավունքից, մարդու իրավունքների պաշտպանության միջազգային մարմիններ դիմելու իրավունքից եւ արդար դատաքննության իրավունքից։ Այս տեսանկյունից՝ մեր զրուցակիցը սահմանադրական նորմերի հետ 35-րդ հոդվածի հակասահմանադրականության կապը չի տեսնում. «Ցանկալի է, որ ՍԴ որոշումը ստանանք, տեսնենք՝ ինչպես են ապահովել այդ կապը, ինչպես են շարադրել, ինչպես են վերլուծել, եթե շատ խելոք վերլուծություն կլինի, կողջունենք, եթե խելոք վերլուծություն չլինի՝ կդատապարտենք»:

Անդրադառնալով Քոչարյանի ներկայացուցիչ Արամ Վարդեւանյանի այն պնդմանը, թե բոլորը պարտավոր են կատարել ՍԴ-ի որոշումը եւ, ըստ իրեն, կալանքից ազատել Քոչարյանին, Սեդա Սաֆարյանն ասաց, որ դատարանը պարտք չունի անդրադառնալ ՍԴ-ի որոշմանը. «Թող դիմեն ԱԺ, ԱԺ-ում օրենսդրական փոփոխություններ անեն, դա չի կարող խափանման միջոցի հետ կապված որեւէ ազդեցություն ունենա։ Ես նայել եմ իրենց փաստաբանների ելույթները եւ կարծում եմ, որ իրենք էլ են ինձ հետ համակարծիք։ Ռոբերտ Քոչարյանն ինչո՞ւ 2004-ին վստահության հանրաքվեի վերաբերյալ որոշումը չէր կատարում եւ համառորեն չկատարեց։ Թող ՍԴ-ն դրա մասին մտածի, որ իր հեղինակությունը միշտ Քոչարյանն է ոտքի տակ տվել ու անցել առաջ»։

Ինչ վերաբերում է ՍԴ երկու անդամների՝ Արման Դիլանյանի եւ Ֆելիքս Թոխյանի՝ ՍԴ որոշման վերաբերյալ հատուկ կարծիքներին՝ Սեդա Սաֆարյանն ասաց, որ ընդամենը կարող է ենթադրել, որ երկու դատավորները կարող են անհամաձայնություն ունենալ 35-րդ հոդվածի կապակցությամբ արված մեկնաբանության հետ. «Այդպես եմ մտածում, որովհետեւ առողջ իրավաբանները չեն կարող այդպիսի կապը տեսնել: Ես շատ եմ ուզում, որ առողջացման գնան ՍԴ անդամների գործառույթները, եւ իրենք կարողանան առողջ մտածել»,- եզրափակեց մեր զրուցակիցը:

Սահմանադրական դատարանի դատավոր Արման Դիլանյանը «Հայկական ժամանակ»-ի հետ զրույցում ասաց, որ ինքն այս պահին աշխատում է իր հատուկ կարծիքի վրա, իսկ մինչ դրա հրապարակումը ձեռնպահ կմնա ՍԴ՝ նախօրեին կայացրած որոշման վերաբերյալ որեւէ մեկնաբանություն տալուց։

Դիլանյանն ասաց, որ իր հատուկ կարծիքը կհրապարակի նախատեսված տասը օրից ավելի շուտ։ Դատավորը պարզաբանեց, որ դատավորի հատուկ կարծիքը երկու տեսակի է լինում՝ համընկնող, երբ դատավորը համաձայն է որոշման եզրափակիչ մասի հետ, սակայն դրա պատճառաբանական մասի հետ՝ ոչ, եւ չհամընկնող, երբ դատավորը համաձայն չէ ամբողջ որոշման հետ։ Թե իր հատուկ կարծիքն ինչպիսին է՝ Դիլանյանը չպատասխանեց՝ նշելով, որ իր ցանկացած կարծիք ուղղակիորեն կապ ունի որոշման հետ, դրա համար ձեռնպահ կմնա որեւէ մեկնաբանությունից՝ առաջնորդվելով ՍԴ մասին օրենքով սահմանված՝ դատավորների վարքագծի կանոններով։

Դատավորից հետաքրքրվեցինք՝ նախկինում եղե՞լ է դեպք, երբ Դատարանը խնդիր է տեսել Քրեական դատավարության օրենսգրքի 35-րդ հոդվածի կիրառելիության վերաբերյալ: Ի պատասխան՝ Դիլանյանն ասաց, որ, ըստ էության, նման որոշում պրակտիկայում չի եղել։

Դատավորի խոսքով՝ որոշման մեկնաբանության եւ մնացյալ հարցերի վերաբերյալ պատասխանները կլինեն առաջիկայում հրապարակվելիք իր հատուկ կարծիքում։

Հիշեցնենք, որ Մարտի 1-ի գործով սահմանադրական կարգի տապալման մեջ մեղադրվող եւ կալանքի տակ գտնվող Ռոբերտ Քոչարյանը Սահմանադրական դատարանին խնդրել էր ստուգել Քրեական դատավարության օրենսգրքի՝ խափանման միջոց կիրառելու հիմքերի եւ քրեական գործի վարույթը կամ քրեական հետապնդումը բացառող հանգամանքների մասին հոդվածների սահմանադրականությունը։

Քրեական դատավարության օրենսգրքի 35-րդ հոդվածը վերաբերում է քրեական գործի վարույթը կամ քրեական հետապնդումը բացառող հանգամանքներին, 135-րդ հոդվածը՝ խափանման միջոց կիրառելու հիմքերին:

Տպել
3773 դիտում

Նիկոլ Փաշինյանի գլխավորությամբ տեղի է ունեցել ՔՊ նախաձեռնող խմբի նիստ․ հայտնի է՝ ինչ է քննարկվել

ՀՀ-ն որևիցե բան չի պատրաստվում զիջել, ստոր շահարկումներ են․ Ալեն Սիմոնյանը՝ Տավուշի շուրջ պտտվող լուրերի մասին

Սուրեն Պապիկյանը մասնակցել է ռազմական տեխնիկայի ցուցադրությանը և հետևել մարտական հրաձգությանը (լուսանկարներ)

Ինչպես կասեր դասականը՝ «յա՜, իրո՞ք». Արշակ Կարապետյանը «գողացել» է ՀՀԿ-ի ծրագիրը

ՌԴ դեսպանը սիրում էր Ջերմուկում հանգստանալ, լուսանկար էր հրապարակել, բա թող գա ասի, որ դա ՀԱՊԿ-ի տարածք է․ Սիմոնյան

Երբ կկայանա Ալեն Սիմոնյանի և Սահիբա Գաֆարովայի հաջորդ հանդիպումը․ ԱԺ նախագահը մանրամասնել է՝ ինչ է քննարկվել մարտի 22-ին

Վիճաբանություն և ծեծկռտուք «Ռիո Մոլլ»-ի հարևանությամբ. կռվի մասնակիցների մեծ մասը անչափահասներ են, կա վիրավոր

Ռուսաստանը նպատակ է դրել հեղաշրջում իրականացնել Հայաստանում, առաջիկայում քայլերը կսրվեն. Առաքելյան

Դասարաններում կկրճատվի աշակերտների թիվը․ իրականացվել են գնահատման համակարգի փոփոխություններ

Բախվել են «Նիսսան»-ն ու «Ֆորդ տրանզիտ»-ը․ վերջինս նաև երկաթե արգելապատնեշներին է հարվածել, տուժածները հիվանդանոցում են

ԱՄՆ-ը Ռուսաստանի Դաշնությանը մանրամասն տեղեկատվություն է տրամադրել ահաբեկչության սպառնալիքի մասին․ Սպիտակ տուն

Երևանի գլխավոր հատակագիծը կլինի թվայնացված փաստաթուղթ․ Տիգրան Ավինյանը տեսակապով հարցեր է քննարկել Քրիս Չոայի հետ

Շահրամանյանը շարժվում է Բակո Սահակյանի ու Սերժ Սարգսյանի պահվածքով, պետք է ուշադրության կենտրոնում լինի. Իոաննիսյան

96 խնամատար ընտանիքում դաստիարակություն է ստանում 152 երեխա․ այս ինստիտուտի զարգացման աշխատանքները շարունակվում են

Հայ-ռուսական հարաբերություններում առկա վիճակը լավատեսություն չի ներշնչում․ ինչում է մեղադրել Լավրովը ՀՀ ղեկավարությանը

Մինչև ապրիլի 5-ը կատարված իրավախախտման տուգանքի 50 տոկոսը վճարելու դեպքում պարտավորությունը կհամարվի կատարված

Չստացված չեկիստ, հանգիստ վեր ընկիր տեղդ ու ջանդ յուղիր. Մեհրաբյանը՝ Շահրամանյանին

200 հոգու հրկիզման սահմռկեցուցիչ դրվագն ունենալով իր անցյալում՝ խորհուրդ է տալիս Հայաստանի անվտանգության մասին. Սաֆարյան

Հավերժ ճակատներին Եվլախ դաջածներն էլի ակտիվացան. Հարություն Մկրտչյանը՝ Սամվել Շահրամանյանի մասին

Բախվել են շտապօգնության ավտոմեքենան և «Մերսեդես»-ը

Աֆղանստանում 5․7 մագնիտուդ ուժգնությամբ երկրաշարժ է տեղի ունեցել

Խմբի կազմում ապօրինի կերպով զենք-զինամթերք են ձեռք բերել և իրացրել․ խուզարկություններ Երևանում և Գողթանիկում (լուսանկար)

Մեկնարկել է բարձրագույն կրթություն չունեցող մասնագետների արտահերթ կամավոր ատեստավորումը

Եվրոպական խորհրդի քաղաքական և անվտանգության հարցերով կոմիտեի անդամները կայցելեն Հայաստան

Նոր Հաճնի կամրջի վրա փոսային նորոգման աշխատանքներ են իրականացվում․ երբ կավարտվեն

Հայտնի են Արթուր Աբրահամի հոր՝ Գրիգոր Աբրահամյանի հոգեհանգստի և հուղարկավորության վայրն ու օրերը

Վարդենյաց լեռնանցքը դժվարանցանելի է կցորդիչով բեռնատարների համար

Վարչապետի գլխավորությամբ քննարկվել է «Հայփոստ»-ի զարգացման ռազմավարության նախագիծը․ ինչ է հանձնարարվել

29.94 տոննա մարդասիրական օգնություն՝ 1․5 մլն անձի․ ինչ է ուղարկել Հայաստանի կառավարությունը Գազա

Իրականացվել է ոչ պատշաճ հետազոտություն․ պարզվել է 20-ամյա հղի կնոջ մահվան պատճառը, մեղադրանք է ներկայացվել ԲԿ-ի 3 բժշկի

Ճամբարակի սննդի օբյեկտի գործունեության կասեցումը վերացվել է

Երևանի ավագանու ընտրություններից հետո ԿԸՀ վարկանիշն աճել է․ ներկայացվել են ՄՀԻ-ի հետազոտության արդյունքները

Հայաստանի և Վրաստանի խորհրդարանների գիտության ու կրթության հարցերով հանձնաժողովները համատեղ հայտարարություն են ստորագրել

Արարատի կոնյակի գործարանում վերահսկողություն կիրականացվի․ ՍԱՏՄ-ն ստացել է Բելառուսի առողջապահության նախարարության նամակը

Հայ-վրացական հարաբերությունները ռազմավարական մակարդակի են․ Ռուբինյանն ընդունել է Վրաստանի խորհրդարանի պատվիրակությանը

Ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան մարտի 28-ին

Սերգեյ Նարիշկինը այց է կատարել Հյուսիսային Կորեա

Անցած մեկ օրում ՀՀ ավտոճանապարհներին վթարների հետևանքով 3 մարդ զոհվել է, 29-ը՝ վիրավորում ստացել

«Միր» քարտերն արգելելը հավասարակշռված որոշում է, չպետք է շրջանցենք սանկցիաները. Թունյան

Հայկ Մարությանը նոր կուսակցություն է հիմնում