Նախկինները հենց այնպես չեն զիջելու իրենց վերջին փրկօղակը

Դատարանի՝ Ռոբերտ Քոչարյանի խափանման միջոցը փոխելու որոշումը երեւի դարձավ այն վերջին կաթիլը, որն իշխանություններին ստիպեց ձերբազատվել պատրանքներից, թե դատական համակարգն ինքնաբուժվելու է, եւ հնարավոր կլինի խուսափել «վիրահատական միջամտությունից»։ Պարզվեց՝ եթե իշխանությունները չեն միջամտում դատարանների գործունեությանը, դա դեռ երաշխիք չէ, որ ուրիշները նույնպես չեն միջամտի։

Ի՞նչ է տեղի ունենում այս օրերին Հայաստանում։ Եթե մի կողմ թողնենք վերջին օրերի իրադարձությունների էմոցիոնալ ֆոնը, վարպետորեն կազմակերպված թամաշաներն ու քաղաքական ուժերի եւ այլ կառույցների բարձրացրած հարայհրոցը, ապա պատկերը մոտավորապես սա է․ Հայաստանում օրենսդիր եւ գործադիր իշխանությունները ձեւավորվել են հասարակության մեծամասնության վստահությունը վայելող քաղաքական ուժի կողմից, մինչդեռ իշխանության երրորդ ճյուղը՝ դատական իշխանությունը, հիմնականում ներկայացված է նախկին իշխանությունների օրոք նշանակված դատավորներով։ Ընդ որում՝ օրենսդիր եւ գործադիր իշխանությունները, բնականաբար, անում են ամեն ինչ, որպեսզի երկրում հաստատվի օրենքի գերակայություն, եւ ամեն ինչ լինի օրինականության շրջանակներում։ Բայց «օրինականության շրջանակները» որոշում են դատավորները։ Այն նույն դատավորները, որոնցից շատերը նախկին իշխանություններից քաղաքական պատվերներ են ստացել (օրինակ՝ մարտի 1-ի գործով ազատազրկման են դատապարտել տասնյակ մարդկանց), նախկին իշխանությունների օրոք հայտնի չէ որտեղից հսկայական գումարներ են ստացել «որպես նվիրատվություն» (ինչպես, օրինակ, Քոչարյանի խափանման միջոցը փոխած դատավորը), մի խոսքով՝ հազարավոր թելերով կապված են նախկինների հետ։ Արդյունքում՝ ստացվում է, որ նոր իշխանությունները չեն կարող երկրում արմատական փոփոխություններ իրականացնել օրինականության շրջանակներում, որովհետեւ շատ դատավորների համար «օրինականության շրջանակները» բոլորովին այլ են։

Ի՞նչ պիտի անեն Հայաստանի իշխանություններն այս իրավիճակում։ Տեսականորեն կան մի քանի տարբերակներ։ Առաջին. կոշտ քայլեր չձեռնարկել եւ հույս ունենալ, որ դատավորներն իրենք կգիտակցեն նոր իրողությունները եւ կհարմարվեն դրանց, պարզ ասած՝ «կուղղվեն»։ Գուցեեւ կային ռոմանտիկներ, ովքեր հավատում էին այս տարբերակին, բայց ժամանակը ցույց տվեց, որ նման պատրանքներ ունենալ չարժեր ի սկզբանե։ Երկրորդ տարբերակ՝ գնալ նախկին իշխանությունների ճանապարհով։ Այսինքն՝ թույլ տալ, որ դատավորները «նվիրատվությունների տեսքով» հարստություն կուտակեն, կոմպրոմատներ հավաքել, թղթապանակներ սարքել եւ ստիպել, որ դատավորները հլու-հնազանդ կատարեն իշխանությունների հրահանգները։ Կամ էլ՝ անձամբ դատավորներին ձեռք չտալ, բայց «կոնտրոլի տակ պահել» նրանց մերձավորների բիզնեսները, թեժ պահել ցանկացած պահի նրանց ձերբակալելու սպառնալիքը, եւ այլն։ Այս տարբերակի դեպքում իշխանությունները ոչինչ չէին փոխի, պարզապես կունենային իրենց սեփական խամաճիկային դատարանները, իսկ դա կնշանակեր գետնին հավասարեցնել այն ամենը, ինչի համար իրականացվել է հեղափոխությունը։ Բնականաբար՝ իշխանությունները հրաժարվեցին այս տարբերակից (թեեւ, վստահաբար, ծանոթ էին ե՛ւ սխեմաներին, ե՛ւ մեթոդներին)։ Եվ երրորդ տարբերակը՝ հասնել նրան, որ նախկին համակարգի հետ հազարավոր թելերով կապված ու դրանով իսկ կաշկանդված դատավորներն ինքնակամ հրաժարական տան, ու նրանց փոխարեն արդարադատություն իրականացնեն այն դատավորները, որոնց վրա որեւէ մեկը (նախկին իշխանություններ, ներկա իշխանություններ, մուլտիմիլիոնատերեր եւ այլն) ճնշում գործադրել չի կարող։

Սա ամենամեղմ եւ ըստ էության միակ ընդունելի տարբերակն է, եւ իշխանությունները որոշեցին հենց այդ ճանապարհով էլ գնալ։ Այլ հարց է, որ այս տարբերակի դեպքում նույնպես լուրջ դիմադրություն է լինելու՝ նախկինները հենց այնպես չեն զիջելու իրենց վերջին փրկօղակը։ Բայց այլընտրանք չկա։ Կամ դատական համակարգը նույնպես պիտի փոխվի, կամ արմատական փոփոխություններ իրականացնելու ցանկացած փորձ կտորպեդահարվի նախկինների ազդեցության տակ գտնվող դատավորների կողմից, ու երկիրը կհայտնվի պերմանենտ ցնցումների մեջ։

Ի դեպ՝ այս հարցում նույնպես իշխանությունների միակ դաշնակիցը ժողովուրդն է, այնպես որ՝ առանց համաժողովրդական աջակցության հնարավոր չի լինելու «դարձի բերել» դատական համակարգը։

Տպել
4357 դիտում

Մի խումբ քաղաքացիներ փորձել են փակել Իսակովի պողոտան. կան բերման ենթարկվածներ

Սիրիայի Ժողովրդական ժողովի պատվիրակությունը հարգանքի տուրք է մատուցել Հայոց ցեղասպանության զոհերի հիշատակին

Հայոց ցեղասպանության հիշատակի օրը մտորումների և ոգեկոչման ժամանակ է, պետք է հիշենք և հարգենք․ Կանադայի վարչապետի ուղերձը

ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը լուսանկար է հրապարակել տիկնոջ՝ Աննա Հակոբյանի հետ

Սենատի Ֆրանսիա-Հայաստան բարեկամական խումբն այցելել է Հայոց ցեղասպանության հուշահամալիր (լուսանկարներ)

Ադրբեջանում հանդիպել են Ալիևն ու Ղրղզստանի նախագահ Սադիր Ժապարովը․ համագործակցության վերաբերյալ փաստաթղթեր են ստորագրվել

Պաշտոնական Անկարան, խեղաթյուրելով պատմական փաստերը, ժխտել է Հայոց ցեղասպանության իրողությունը և հայտարարություն տարածել

Արարատ Միրզոյանը ՀՀ բարձրագույն ղեկավարության հետ այցելել է Ծիծեռնակաբերդի հուշահամալիր (լուսանկարներ)

Իմ մայրն այստեղ հաճախ էր գալիս՝ թոռան ձեռքը բռնած, իբրև իր ծնողների գերեզման, ո՛չ ծնող տեսավ, ո՛չ գերեզման․ Մանսուրյան

Բախվել են «Մերսեդես»-ը, «ՎԱԶ 2106»-ն ու տրակտորը․ պապը, տատը, նրանց դուստրն ու անչափահաս թոռները հիվանդանոցում են

Թուրքիան դեռ չի ճանաչել ցեղասպանությունը, և դա խայտառակություն է, բայց մենք հիշում ենք և չենք ների․ Ջամբասկի

«Լադանիվա» խմբի անդամներն այցելել են Ծիծեռնակաբերդ, հարգանքի տուրք մատուցել զոհերի հիշատակին (լուսանկարներ)

Եվրոն էժանացել է․ ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան ապրիլի 24-ին

5-րդ շարասյունը կասի «Бьет, значит любит», իմացի հերդ ա, դիմացի, Ցոլակ ջան. Խաչատրյանը՝ Մատվիենկոյի հայտարարության մասին

Ալիևի ներկայացուցիչը հայտարարել է, թե ՀՀ-ի և Ադրբեջանի միջև խաղաղության պայմանագրի կնքման իրական հնարավորություն կա

Պետք է աշխատենք հայ ժողովրդի եվրոպական բարեկեցիկ ապագայի համար. Ֆաբիո Մասիմո Կաստալդո

«Հողատու» են գոռում մի կնոջ ու մի աղջնակի ուղղությամբ, ովքեր որդի ու եղբայր են ուղարկել պատերազմ, որ հող պահեն. Սաֆարյան

Աբխազիան հարգում է Հայոց ցեղասպանության զոհերի հիշատակը․ երկրի նախագահ Ասլան Բժանիա

Հայոց ցեղասպանության զոհերը երբեք չպետք է մոռացվեն․ Հունաստանի նախագահ

«Զինվորի տուն» վերականգնողական կենտրոնի տղաները այցելել են Ծիծեռնակաբերդի հուշահամալիր (լուսանկարներ)

Օդի ջերմաստիճանը կբարձրանա

Հայաստանում Լիտվայի դեսպանը հարգանքի տուրք է մատուցել Հայոց ցեղասպանության զոհերի հիշատակին

Հիշում ենք Հայոց ցեղասպանության ժամանակ կորսված կյանքերն ու վերահաստատում երբեք չմոռանալու մեր խոստումը․ Բայդեն

Մի քանի լայքի համար 7-8 տարեկան երեխայի մոտ ոհմակի նման հարձակվողներ, մի՞թե դուք եք սգացողը, բարոյականը. Հակոբյան

Վարչապետի տիկնոջն ու մանկահասակ դստերը թիրախավորողները զերծ են ամեն տեսակ սրբություններից. Չախոյան

Նոյեմբերյանում տեղի ունեցած բախումների և ԵԿՄ մեքենայով միջադեպի դեպքով քրեական վարույթ է նախաձեռնվել. կա 5 ձերբակալված

Մատվիենկոն հանձնարարել է հարցում ուղարկել Հայաստանի խորհրդարան՝ կապված Ալեն Սիմոնյանի հայտարարությունների հետ

Աննա Հակոբյանի Ծիծեռնակաբերդ այցի ժամանակ «Ազգային ժողովրդական բևեռի» անդամները սանձարձակ վարք են դրսևորել

Պատմության այս մռայլ էջը հիշեցնում է բռնության դեմ պայքարի անհրաժեշտության մասին․ Հաջա Լահբիբ

Քանի մարդ է ձերբակալվել Բագրատաշենի մոտ ցուցարարների ու ոստիկանների միջև բախման ընթացքում

Հայտնաբերվել է տղամարդու մարմին, կողքին՝ «Մակարով» ատրճանակ. մահացածի որդուն ամիսներ առաջ սպանել են

Շոյգուի տեղեկալը կալանավորվել և ուղարկվել է քննչական մեկուսարան. ինչով է նա հայտնի և ինչում է մեղադրվում

Անդադար աշխատել եմ՝ հասնելու նրան, որ պարոն Ալիևի հանդեպ գործողություններ և պատժամիջոցներ կիրառվեն. ֆրանսիացի պատգամավոր

Սգում ենք հայ ժողովրդի հետ միասին. ՀՀ-ում ՌԴ դեսպանություն

Հայոց ցեղասպանությունը պարզապես անցյալի ողբերգություն չէ, այն շարունակական իրականություն է. ԵԽ գերմանացի պատգամավոր

Մեր ազգը ենթարկվեց զանգվածային կոտորածների, ցավոք, սա չի դադարում լինել առօրյա մարտահրավերներից մեկը. Ալեն Սիմոնյան

ԱՄՆ դեսպանը հարգանքի տուրք է մատուցել Հայոց ցեղասպանության զոհերի հիշատակին

Միմյանց բախվելուց հետո ավտոմեքենաները հրդեհվել են՝ վերածվելով մոխրակույտի. խոշոր վթար Գյումրիում (լուսանկարներ)

Բելգիայի ԱԳ նախարարը Բրյուսելում մասնակցել է Ցեղասպանության զոհերի հիշատակին նվիրված մոմավառությանը

Քաղաքացիների իրավունքների ուղղությամբ ակտիվ աշխատանքներ են իրականցվում․ ՄԻՊ-ը՝ Տավուշի դեպքերի մասին