«Տատիկիս Վարսերը» ֆիլմի, կինոարտադրությանը տրված միլիարդավոր գումարների, դրանց ապաշնորհ ծախսման մասին

Այսօր Ազդակ ակումբում տեղի ունեցավ Պարալլելս Ֆիլմպրոդաքշն կինոընկերության հիմնադիր, կինոռեժիսոր, պրոդյուսեր Հովհաննես Գալստյանի եւ սցենարիստ, ռեժիսոր Մարինե Զաքարյանի ասուլիսը, որը նվիրված էր «Տատիկիս վարսերը» հայ-բուլղար-գերմանական կինոֆիլմի շուրջ տեղի ունեցող զարգացումներին։ 

Ասուլիսի սկզբում Հովհաննես Գալստյանը խնդրեց հավաքվածներին բլից-հարցման մասնակցել եւ նշեց վեց անուն՝ Նարինե Վարդանյան, Վիկտորիա Ալեքսանյան, Խանե Պողոսյան, Արմինե Աբրահամյան եւ Սեդա Գրիգորյան, որոնց ներկաներից ոչ մեկը չճանաչեց, մինչդեռ հավաքվածները մեդիայի ներկայացուցիչներ էին, իսկ նշված մարդիկ՝ «Ֆիլմերի ֆինանսավորման պետական հանձնաժողովի» անդամ ռեժիսորներ եւ պրոդյուսերներ, որոնց վստահվել էր Հայաստանում ֆիլմերի ֆինանսավորման մրցույթ անցկացնել։ Ոմանք ճանաչեցին միայն հանձնաժողովի նախագահ Նազենի Ղարիբյանին, որը մշակույթի փոխնախարար է եւ կանոնակարգում է կինոյի ոլորտը։ 

Հովհաննես Գալստյանը հայտնեց, որ հունվարի 30-ին նշանակված է «Տատիկիս Վարսեր»-ն ընդդեմ ազգային կինոկենտրոնի դատական Հայցի նախնական նիստը։ Աշխատանքային խումբը, դերասանները, համագործակցողները, գործընկերները անհամբերությամբ սպասում են այդ նիստին.

«Մենք ապահովելու ենք թափանցիկություն և խնդրում ենք լրագրողներին՝ լուսաբանել դատը: Նրանք ներքաշել են Հայաստանը միջազգային դատական գործընթացի մեջ և մեր երկիրը ստիպված է լինելու փոխհատուցել ֆիլմի միջազգաին ներդրողներին՝ արդեն արված ներդրումների, վնասի եւ ակնկալվող շահույթի ամբողջ ծավալով»,-ասաց ռեժիսորը: 

Գալստյանն անդրադաձավ մշակույթի նախարարի ժամանակավոր պաշտոնակատար Լիլիթ Մակունցի հետ ձեռք բերված պայմանավորվածություններին. «Տիկին Մակունցը խոստացել էր հանձնաժողով հրավիրել, պարզելու համար «ֆիլմի Հայտը մերժելու օրինական հիմքերի առկայությունը: Մշակույթի նախարարությունը տարածել էր հայտարարություն՝ Հանձնաժողովի կողմից ֆիլմի Հայտը մերժելու օրինական հիմքերի բացակայության մասին։ Հաջորդ քայլով, նախարարությունը նամակ պետք է հղեր մեր գործընկերներին՝ խնդրելով երկարաձգել Համատեղ արտադրության Պայմանագիրը։ Այդ նամակը շուտով կհասնի հացեատերերին։ Տիկին Մակունցը նաեւ հանձնարարել էր կինոկենտրոնի տնօրենին՝ ուսումնասիրել ֆիլմի ֆինանսավորումը ապահովելու հնարավորությունները և նոր պայմանագիր կնքել՝ ֆինանսավորման ծավալների ու հստակ ժամանակացույցի արտացոլմամբ»։

Կինոյի տապալված կառավարմանն էր նվիրված ասուլիսի երկրորդ հատվածը։  Գալստյանը ներկայացրեց մի քանի թվեր, որպեսզի պարզ դառնա, թե վերջին երեք տարում պետական բյուջեից ինչ ահռելի գումարներ են փոխանցվել կինեմատոգրաֆին և որքան ապաշնորհ են կառավարվել դրանք։ 2016 - 2018թթ-ին ՀՀ պետական բյուջեով Կինեմատոգրաֆիային տրվել է 2,472,000,000 (երկու միլիարդ չորս հարյուր յոթանասուներկու միլիոն) ՀՀ դրամ:

Կինոֆիլմերի արտադրությամբ զբաղվող երեք կազմակերպություններին ֆիլմերի արտադրության համար տրված ֆինանսավորումը կազմել է 1,332,300,00 (մեկ միլիարդ երեք հարյուր երեսուներկու միլիոն երեք հարյուր հազար) ՀՀ դրամ: «Ու՞ր են ուղղվել այս գումարները։ Ի՞նչ ֆիլմեր են ստեղծվել։ Որքա՞ն գումար է վերադարձվել վարձույթից։ Քանի՞ մարդ է դիտել այդ ֆիլմերը Հայաստանում և Հայաստանից դուրս։ Ինչպե՞ս կարելի էր այսպիսի ահռելի միջոցների այսքան ապաշնորհ կառավարում իրականացնել։ Ո՞վ է պատասխան տալու։ Պետական երկու ՊՈԱԿ-ներին ֆիլմերի արտադրությունը սպասարկելու համար տրված ֆինանսավորումը կազմել է՝ 569,600,000 (հինգ հարյուր վաթսունինը միլիոն վեց հարյուր հազար) ՀՀ դրամ։ Սա աբսուրդ է։ Մեկ միլիոն Եվրո՝  սպասարկման ծախս, գրեթե այնքան, որքան տրվում է խաղարկային լիամետրաժ ֆիլմերի ֆինանսավորմանը»: 

Ասուլիսի ավարտին բանախոսները անդրադարձան «Տատիկիս Վարսերը» ֆիլմի համար պայքարի հետագա քայլերին․ «Հունվարին պետք է կնքվի ֆիլմի համատեղ արտադրության նոր պայմանագիր։ Արդեն մարտին՝ մենք պետք է նկարահանման հրապարակում լինենք, որպեսզի կարողանանք ավարտել Հայաստանյան նկարահանումները ու մեկնենք Բուլղարիա։ Այս գործընթացը պետք է իրագործվի, պայմանավորվածությունները պետք է հարգվեն: Հունվարի երկրորդ կեսից Ֆիլմարտադրողների Համահայկական Ֆեդերացիան կշարունակի փողոցային ակցիաները՝ պահանջելով ազգային կինոկենտրոնի տնօրենի հրաժարականը։ Այս անգամ կլինի ոչ թե մեկ վրան, այլ վեց։ Ոչ թե Մատենադարանի մոտ, այլ Կառավարության շենքի դիմաց։ Մենք հասնելու ենք մեր ներկայացրած Հայտերի ապօրինի մերժման չեղարկմանը՝ անդադար ու հետևողականորեն պայքարելով։ Մենք անելու ենք առավելագույնը, որպեսզի կինոյի կառավարումը օպտիմալիզացվի, կիրառվի կառավարման նոր, արդյունավետ մոդել։ Սա տևական պայքար է, բայց մենք բավարար կամք և ուժ ունենք՝ այն մինչև վերջ տանելու»։