ՀՀ-ում մի քանի միլիարդ դոլար ներդնելու ցանկություն ունեցողներ կան. Վահագն Լալայան

Հայաստանում տեղի ունեցած Թավշյա հեղափոխությունից հետո ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը հայազգի գործարարների հետ հանդիպման ժամանակ նշեց, որ նախկինում եղած խնդիրները քաղաքական մակարդակով վերացած են եւ բոլորին, հատկապես մեր հայրենակիցներին, հրավիրեց Հայաստանում ներդրումներ անելու, աշխատատեղեր բացելու եւ աշխատելու մեր հայրենիքը շենացնելու ուղղությամբ: ՀԺ-ն ՀՀ տնտեսական զարգացման եւ ներդրումների նախարարության Ներդրումների ներգրավման եւ համակարգման վարչության պետ Վահագն Լալայանից հետաքրքրվեց, թե արդյո՞ք հեղափոխությունից հետո սփյուռքահայերի եւ արտասահմանյան ներդրողների մոտ Հայաստանում ներդրումներ անելու վստահություն է առաջացել:

- Պարոն Լալայան, Հայաստանում տեղի ունեցած Թավշյա հեղափոխությունից հետո սփյուռքահայ եւ արտասահմանցի գործարարների մոտ ներդրումներ անելու վստահությունն ավելացե՞լ է:

- Այո, իհարկե, այդ մասով կարող ենք նշել, որ հետաքրքրությունը մեծացել է: Կարելի է ասել՝ ամեն օր բազմաթիվ ներդրում կատարելու ցանկություն ունեցողների հետ ենք հանդիպում եւ անգամ սովորում ենք տարբեր տեսակի գաղափարներ, ներդրումային ծրագրեր, որ կուզենայինք իրականացնել:

Ներդրումային ծրագիր, կամ ներդրումային գաղափար ունեցող մարդկանց հետ աշխատում ենք, օգնում ենք, որ իրենց ծրագրերը կարողանան մշակել նորմալ: Կամ, եթե ինչ-որ աջակցության կարիք ունեն՝ սահմանված կարգով նմանատիպ մեխանիզմ կա, մենք օգնում ենք: Կան մարդիկ, որոնք ուզում են եւ շատ խանդավառված են ներդրում կատարելու, իրենց մենք օգնում ենք Հայաստանի վերաբերյալ տեղեկատվություն, տարբեր տեսակի արտոնությունների, ազատ տնտեսական գոտիների մասին ենք տրամադրում տեղեկատվություն:

Օրինակ, մեր ընթացակարգերը, օրենքները, թե ինչպես սկսել բիզնես, որ ոլորտներում սկսել եւ տարբեր տեսակի այլ օգնություններ ենք տրամադրում, նաեւ հարկ եղած դեպքում հանդիպում են ղեկավար անձանց հետ, կազմակերպում ենք այդ հանդիպումները, որպեսզի իրենք ավելի վստահ զգան այդ ներդրումների մասով: Հետաքրքրությունը շատ է մեծացել, բայց ես հիմա կոնկրետ թվերի մասին չեմ խոսում, քանի որ մեկ, երկու ամսում ներդրումը հենց ինքն իրենով չի իրականացվում, դեռեւս հաշվարկում ենք: Ինչքան էլ մեծ լինի խանդավառությունը, վստահություն լինի, բայց պետք է լինեն հաշվարկներ, քանի որ փողի հետ գործ ունենք, իսկ դա մեկ, երկու օրվա գործ չի, պետք է հաշվարկենք, տեսնենք՝ արդյո՞ք այդ բիզնեսը կստացվի, կլինի՞ շահույթ, թե չէ: Որովհետեւ միայն քաղաքական ռիսկերը չեն, կան այլ տնտեսական ռիսկեր, միջազգային շուկաների ռիսկեր, որոնք մեր ազդեցությունից դուրս են, դա արդեն բիզնեսի ռազմավարության խնդիր է:

- Ինչքա՞ն ժամանակ է պետք, որ ցանկությունը գործի վերածվի, այսինքն, ե՞րբ մարդիկ կսկսեն արդեն ռեալ ներդրումներ կատարել:

- Ամենաքիչը մի քանի ամիս պետք է, եթե դա իհարկե փոքր խանութ չի, կամ մանր եւ միջին բիզնես չի: Մեզ մոտ ավելի խոշոր բիզնեսներն են գալիս: Հիմնականում օտարերկրյա ներդրումները միջին եւ խոշոր ներդրումներ են: Դրա համար, այդ կտրվածքով պետք է որոշակի ժամանակ, հաշվարկներ: Վերջիվերջո, եթե խոսքն օտարերկրացու մասին է, պետք է հաշվի առնվի, որ նա պետք է որոշ չափով իր բնակության վայրն էլ փոխի, այսինքն՝ պետք է հաճախակի գա Հայաստան: Նա արդեն այդ դեպքում հաշվի կառնի մեր օդային կոմունիկացիաները, մեկ, երկու տրանսպորտով կհասնի Հայաստան, թե միանգամից կհասնի, կլիման հաշվի կառնի եւ այլն: Հիմնականում այդ ամեն ինչը դրական է Հայաստանում:

- Մինչ հիմա ներդրման ցանկություն հայտնածների մեջ ամենախոշոր ներդրման ցանկության չափը որքա՞ն է եղել:

- Սկսած մի քանի հարյուր հազար դոլարից վերջացրած մի քանի միլիարդ դոլարով: Իհարկե, այս ծրագրերը դեռեւս մենք պետք է տեսնենք, իրենք ընդամենը ասել են իրենց ցանկությունների մասին, հնարավորությունների մասին, մենք առաջարկել ենք, որպեսզի իրենք ունենան կոնկրետ ծրագրեր, որպեսզի հնարավոր լինի գնահատել՝ արդյո՞ք դա իրատեսական է, թե՞ ոչ: Օրինակ, բիզնեսի ձեւեր կան, որը հնարավոր է ինչ-որ երկրում չաշխատի:

- Ո՞ր երկրից են ավելի ակտիվորեն ցանկանում ներդրումներ կատարել:

- Ինչպես նշեցի՝ հիմնականում սփյուռքահայերն են եւ հիմնականում ԱՄՆ-ից, Ռուսաստանից եւ Եվրոպայից:

- Կարո՞ղ ենք արձանագրել, որ հեղափոխությունը նպաստել է ներդրում անել ցանկացողների թվի մեծացմանը:

- Եթե մենք համեմատենք վիճակագրորեն, ցանկությունները, իհարկե, ավելացել են եւ կարելի է ասել՝ շատ մեծ քանակությամբ: Կարելի է ասել՝ 50 տոկոսից մոտ 2-3 անգամ ավելացել են ներդրում անելու ցանկությունները: