Արևմուտքը պետք է զգույշ գործի քրիստոնյաների հարցում՝ 1915-ը չկրկնելու համար.Մարկ Մովսեսյան

07/12/2017 schedule13:02

Մերձավոր Արեւելքի տարածաշրջանը շարունակում է մնալ բազմաթիվ կրոնների եւ դավանանքների խաչմերուկ: Երբեմնի քրիստոնեության ծննդավայր հանդիսացող այս տարածաշրջանում քրիստոնյաների թիվը աստիճանաբար նվազում է: Մոտ մեկ դար առաջ այն կազմում էր ամբողջ բնակչության մոտ 20 տոկոսը, իսկ այսօր այդ թիվը նվազել է՝ հասնեոլով մինչեւ 3-4 տոկոսի: Ծայրահեղ իսլամիզմը, բռնությունը, հալածանքները եւ դրանց հետեւանքով՝ սոցիալ տնտեսական հիմնախնդիրները նպաստեցին Մերձավոր Արեւելքի քրիստոնյա համայնքների նոսրացմանը, գրում է Ամերիկայի ձայնը: 

«Ժամանակին որոշակի հանդուրժողականության մթնոլորտ առկա էր՝ մեծամասամբ սոցիալ տնտեսական դրդապատճառներից ելնելով, սակայն արդեն 19-20 դդ քրիստոնյաների ժողովրդագրական ներկայությունը տարածաշրջանում զգալիորեն նվազում է, եւ 20-րդ դարի դրությամբ քրիստոնյաների համայնքները փոքրանում են եւ թուլանում»,- ասում է բյուզանդական պատմության պրոֆեսոր, փորձագետ Ջեյմս Սքեդրոսը:

Տարածաշրջանում քրիստոնյաների նկատմամբ հալածանքների հետ կապված հիմնախնդիրների ուսումնասիրության եւ դրանց հակազդման նպատակով Վաշինգտոնում հրավիրված համաժողովը՝ «Սուրբ հողում եւ Մերձավոր Արեւելքում քրիստոնյաների հալածանքները» խորագրի ներքո, թվով երրորդ միջազգային համաժողովն է, որին ավանդաբար մասնակցում են քրիստոնեական տարբեր եկեղեցիների, դավանանքների ներկայացուցիչներ ու ոլորտի բազմաթիվ մասնագետներ:

«Այս միջոցառումն ամերիկյան կառավարությանը իրազեկում է Մերձավոր Արեւելքում քրիստոնյաների իրավիճակի վերաբերյալ»,- ասում է միջոցառման բանախոս, փորձագետ Մարկ Մովսեսյանը:

Միջոցառման ժամանակ բանախոսներն անդրադարձան քրիստոնյա ազգաբնակչության հալածանքներին, դրանց պատմական նախադրյալներին,Մերձավոր Արեւելքում իսլամի եւ քրիստոնեության պատմական փոխհարաբերություններին եւ դրանց ազդեցությանը մեր օրերի զարգացումների վրա:

«Խնդիրը նրանում է, որ մենք՝ Արեւմուտքի քրիստոնյաներս, շատ տեղեկացված չենք Արեւելքում մեր կրոնակիցների իրավիճակի մասին, քանի որ պատմականորեն, երբ այդ տարածաշրջանում հաստատվեց իսլամական գերիշխանություն, կապը Արեւելքի քրիստոնյաների հետ խզվեց»,- ասում է Կաթոլիկ համալսարանի պրոֆեսոր Սիդնի Գրիֆեյֆը:

«Մերձավոր Արեւելքում շատերը շարունակում են դիտարկել քրիստոնյաներին որպես օտարներ՝ չնայած նրան, որ քրիստոնեության համար Մերձավոր Արեւելքը հայրենիք է եւ քրիստոնյաներն այստեղ ներկայացված են վերջին 2000 տարիների ընթացքում»,- ասում է պրոֆեսոր Մարկ Մովսեսյանը:

Միջոցառման բանախոս Մարկ Մովսեսյանն իր խոսքում ընդգծեց, որ Արեւմտյան երկրները պետք է զգուշորեն մոտենան Մերձավոր Արեւելքում քրիստոնյաների հետ կապված հիմնախնդիրներին ՝ վերջիններիս նկատմամբ հալածանքներ չհրահրելու համար: Դրա վառ օրինակն է, ըստ բանախոսի, Օսմանյան կայսրության փորձը, երբ եվրոպական տերությունների ջանքերը կայսրության բարեփոխման եւ քրիստոնյաների իրավիճակի բարելավման ուղղությամբ ունեցան ողբերգական հետեւանքներ:

«Արեւմուտքը չպետք է տա խոստումներ, որոնք չի կարող իրականացնել, չպետք է անհիմն հույսեր տա: Չպետք է ստեղծի նախապայմաններ, որոնք վտանգի կենթարկեն քրիստոնյաներին: Այն արդեն այդպես գործել էր 19-րդ դարում եւ հետեւանքները եղան ողբերգալի Արեւելքում քրիստոնյաների համար»,- ասաց Մովսեսյանը:

«Ամերիկայի Ձայնի» հետ զրույցում Մովսեսյանն անդրադարձավ նաեւ Մերձավոր Արեւելքում հայ համայնքի հետ կապված հարցերին:

«Ինչպես բոլոր քրիստոնյա համայնքները, հայերը եւս պատմականորեն առերեսվել են բազմաթիվ մարտահրավերների եւ խոչընդոտների հետ: Սակայն մենք մշտապես կարողացել ենք ոտքի կանգնել եւ գոյատեւել: Հայերը ներկայացված են եղել Մերձավոր Արեւելքում դարերի խորքից եւ չնայած բազմաթիվ դժվարություններին, շարունակում են բնակվել այստեղ»: 

Նա հույս հատնեց, որ նման միջոցառումները կօգնեն նաեւ բարձրաձայնել ԱՄՆ-ի կողմից Հայոց ցեղասպանության ճանաչման կարեւորության մասին, քանի որ հարթակ են տրամադրում այս խնդրին անդրադառնալու համար:

Համաժողովի ընթացքում ելույթով հանդես եկան կոնգրեսականներ Գաս Բիլիրաքիսն ու Ջեֆ Ֆորթենբերին, որոնք ընդգծեցին անցած տարի ԱՄՆ-ի Կոնգրեսի կողմից ընդունված բանաձեւի կարեւորությունը, որով ԻՊ գործողություններն Իրաքում եւ Սիրիայում բնորոշվում են որպես մարդկության դեմ կատարված հանցագործություններ եւ ցեղասպանություն:

Տպել
2561 դիտում

Ռուբլին էժանացել է․ ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան մարտի 29-ին

Հայաստանն ԱՄՆ-ի ու Եվրամիության հետ անվտանգային հարցեր չի քննարկելու. Ստանո

Ինչո՞ւ ադրբեջանական լրատվամիջոցը չի հրապարակել Արայիկ Հարությունյանի հետ հարցազրույցը

Ամերիաբանկը ճանաչվել է 2024 թ-ի լավագույն բանկը Հայաստանում ըստ Global Finance ամսագրի

«Վանաձոր» ՔԿՀ-ի 17 ծառայողի նկատմամբ կիրառվել է կարգապահական տույժ

«Crocus City»-ի գործով Տաջիկստանում ձերբակալվել է 9 մարդ

Տեղի է ունեցել ՀՀ պաշտպանության նախարարին կից կոլեգիայի նիստ (լուսանկարներ)

Շիրակում գործում է պետական ծառայությունների անվան տակ գործող ինքնակոչների խումբ. Կարեն Սարուխանյանը զգուշացնում է

Ալեքսեյ Սանդիկովը կգործուղվի Մոսկվա

Ծանրամարտի աշխարհի առաջնությունը տեղի կունենա Երևանում. Հայաստանի հայտը ճանաչվել է լավագույնը

ԱԺ պատգամավորները կգործուղվեն Բեռլին

5 հայ ծանրորդ կմեկնի Թայլանդ՝ մասնակցելու վարկանիշային աշխարհի գավաթին

Հայաստանում տեղումների դադար է, ջերմաստիճանը կբարձրանա 8-10 աստիճանով

«Հայաստանի հեռուստատեսային և ռադիոհաղորդիչ ցանց»-ի տնօրենը հրաժարականի դիմում է ներկայացրել

200 եվրո՝ 200 հազար դրամի փոխարեն. առցանց անմաքս առևտրի շեմը ենթարկվել է փոփոխության

Սյունիքի մարզում դատավոր է նշանակվել

Իրավապահները խուզարկում են Ժիրայր Սեֆիլյանի ու «Բևեռ»-ի մյուս անդամների բնակարանները

Նոր Նորքի ոստիկանական բաժին ներխուժելու դեպքի շրջանակում խուզարկություն է անցկացվում ավելի քան 40 վայրում

Հորը ծեծելու, հարևանուհիներից մեկին սպանելու համար մեղադրվող տղամարդը հաշվառված է եղել հոգեկան առողջության կենտրոնում

Երևանում թմրամոլության և ապօրինի թմրաշրջանառության մի շարք դեպքեր են բացահայտվել (տեսանյութ)

Մարտի 30-ից 11 բանկի քարտապան կարող է օգտվել կենսաթոշակի և նպաստի հետվճարի ծրագրից. որոնք են դրանք

«Երևան ավտոբուս» ընկերության տնօրենն աշխատանքից ազատման դիմում է ներկայացրել

Զատկին ընդառաջ ՍԱՏՄ-ը վերահսկողական միջոցառումներ է իրականացնում ձվի շուկայում

Միաժամանակ մի քանի հոդվածով հետախուզվող տղամարդը ներկայացել է ոստիկանության բաժին

Կարեն Գիլոյանը հետևել է հեծանվուղու և մարզադպրոցի կառուցման աշխատանքներին

Գևորգ Պապոյանը Կորեայի ԱԳ փոխնախարարին ներկայացրել է «Խաղաղության խաչմերուկ» նախաձեռնությունը

Փորձ է արվել Աբու Դաբիից Հայաստան ներմուծել առանց հայտարարագրման բջջային հեռախոսներ

Ինչ թեմայի շուրջ է կենտրոնանալու Բրյուսելում ԱՄՆ-Հայաստան-ԵՄ հանդիպումը. Միլլերը մանրամասներ է հայտնել

Երբ է սպասվում դեղձենու մասսայական ծաղկումն Արարատյան դաշտում

«Քո կառուցած շենքից տեսանելի է իմ տան անցուդարձը». Գագիկ Բեգլարյանը սպառնացել, հայհոյել է «Կապիտալ պլյուս»-ի տնօրենին

Առաջիկա շաբաթներին հնարավոր հարձակման մասին խոսակցությունները չափազանցված են. Սարգսյանը մանրամասնել է

Խուզարկել են գնդապետ Վոլոդյա Ավետիսյանի տունը, առգրավել համակարգիչ, տեսախցիկներ

Հայաստանն արգելափակել է Վլադիմիր Սոլովյովի հաղորդումների հեռարձակումը ՀՀ տարածքում

Թթուջուր-Նավուր ավտոճանապարհը բոլոր տեսակի տրանսպորտային միջոցների համար փակ է

Լեհաստանը զորքեր կուղարկի Ֆրանսիա

Երևանում թալանել են «Տոյոտա Երևան»-ի վաճառքի բաժնի ղեկավարի «Տոյոտա»-ները

Ոչ միայն դեղերը, այլև վիտամինները, սննդային հավելումները պետք է պահվեն երեխաների համար անհասանելի վայրում. ԱՆ

Այրվել է վագոն-տնակ՝ ներսում եղած իրերով

Ֆրանսիայի հետախուզական ծառայությունները խորհուրդ են տալիս չեղարկել Օլիմպիական խաղերի բացման արարողությունը

Երևանի և 2 մարզի որոշ հասցեներ մի քանի ժամով կհոսանքազրկվեն