Ռուսական եթերից վերջին օրերին դուրս հորդող նեգատիվը՝ ընդդեմ ԵՄ-Հայաստան Համապարփակ եւ ընդլայնված գործընկերության մասին համաձայնագրի, ակնհայտ է դարձնում, որ ՌԴ քաղաքական շրջանակներում բացասական վերաբերմունք կա այս փաստաթղթի վերաբերյալ։ Այնպես, ինչպես Ասոցացման ու Խորը եւ համապարփակ ազատ առեւտրի պայմանագրի վերաբերյալ, որի ստորագրումից Սերժ Սարգսյանը վերջին պահին հրաժարվեց։ Հետեւաբար հարց է ծագում, ինչու՞ այն ժամանակ Ռուսաստանի բացասական վերաբերմունքը Սերժ Սարգսյանին ետ պահեց Ասոցացման համաձայնագրի ստորագրումից, իսկ հիմա՝ ոչ։

Հարցի պատասխանը մի քանի շերտ ունի։ Առաջինն այն է, որ այս համաձայնագիրը էականորեն թեթեւ բովանդակություն ունի, այսինքն՝ Հայաստան-ԵՄ հարաբերությունների այնպիսի մերձեցում չի նախատեսում, որքան Ասոցացման համաձայնագիրը։ Եվ, իհարկե, այս փաթեթը չի ներառում ԵՄ-ի հետ ազատ առեւտրի բաղադրիչը։ Բայց կարծում ենք, ամենակարեւոր գործոնը, որ Սերժ Սարգսյանին ստիպեց գնալ այս համաձայնագրի ստորագրմանը, իրավիճակի վերլուծությունն է՝ սեփական իշխանության հետագա վերարտադրության տեսակետից։

Ասոցացման համաձայնագրի ստորագրումը կարող էր ուղիղ սպառնալիք ստեղծել Սերժ Սարգսյանի իշխանության համար, որովհետեւ Ռուսաստանը ուներ կոնկրետ լծակներ՝ իշխանության ներսում անկայունության հասնելու եւ ընդհուպ Սերժ Սարգսյանին իշխանությունից զրկելու համար։ Եվ դա հնարավոր էր անել երկու մարդկանց գործոնով՝ Հովիկ Աբրահամյան եւ Սեյրան Օհանյան։ 2013-ին լինելով ԱԺ նախագահ եւ Պաշտպանության նախարար, այս մարդիկ ունեին հնարավորություն 1998 թվականի իշխանափոխության նմանությամբ արձանագրել, որ իրենք եւ Սերժ Սարգսյանը արտաքին քաղաքական հարցերում ունեն անհաղթահարելի տարաձայնություններ, իրենց շուրջ համախմբել խորհրդարանական մեծամասնությունը, գուցե նաեւ ԲՀԿ-ի օգնությամբ եւ Սերժ Սարգսյանին զրկել իշխանությունից։

Կարծում ենք, այն ժամանակ սա հիմնական գործոններից մեկն էր, որ Սարգսյանին ետ պահեց Ասոցացման համաձայնագիրը ստորագրելուց։ Նա զգաց, որ իշխանության ներսում մռթմռթոցներ կան, որոնք բխում են Մոսկվայից կամ առնվազն քաջալերվում են այնտեղից։ Սերժ Սարգսյանը ըստ էության ուրիշ ճանապարհով գնաց: Զոհաբերեց վարչապետ Տիգրան Սարգսյանին, Հովիկ Աբրահամյանին նշանակեց վարչապետ, վերջինիս նաեւ հույսեր տվեց, թե փոփոխված Սահմանադրությունից հետո հենց նա է լինելու վարչապետ։ Ապա հարմար պահի՝ թե Աբրահամյանին, եւ թե Օհանյանին պաշտոնանկ արեց, Պաշտպանության նախարարի, դրանից առաջ նաեւ ԱԱԾ տնօրենի պաշտոնում նշանակեց իր ռեֆերենտներին, բայց որպեսզի Ռուսաստանը շատ չլարվի՝ վարչապետի պաշտոնում նշանակեց Մոսկվայի վստահությունը վայելող Կարեն Կարապետյանին։

Հիմա արդեն այսպես ասած ռուսամետ Կարեն Կարապետյանի վարչապետության օրոք համաձայնություն է ստորագրում ԵՄ-ի հետ։ Սա իշխանության վերարտադրության տեսակետից երեք բան է նշանակում։ Նախ՝ Սերժ Սարգսյանը Ռուսաստանին ցույց է տալիս, որ նեղացած է նրանից, որ նրանք 2018-ից հետո Կարեն Կարապետյանին են ուզում վարչապետ դարձնել։ Նույն համատեքստում՝ ցույց է տալիս, որ Կարեն Կարապետյանը այն մարդը չէ, որի վրա կարելի է հույն դնել, որովհետեւ նրա վարչապետության օրոք է այս համաձայնագիրը ստորագրվել, ու վարչապետ Կարապետյանը դրան ոչնչով չկարողացավ խոչընդոտել։ Հովիկ Աբրահամյանի ինտրիգները որեւէ արդյունք գոնե տվեցին։

Եվ ամենավերջինը՝ 2018 թվականին իշխանությունը գրոհելուց առաջ Սերժ Սարգսյանը ԵՄ-ին եւ ընդհանրապես Արեւմուտքին ցույց է տալիս, որ ինքը բաց է նրանց հետ համագործակցության առաջ, եւ եթե Արեւմուտքը փորձի խոչընդոտել 2018-ի իր վերարտադրությանը՝ կմնա ռուսամետ Կարեն Կարապետյանի հույսին։ Իսկ եթե Ռուսաստանը փորձի խոչընդոտել իր վերարտադրությանը, դա պիտի անի Կարեն Կարապետյանի ձեռքով, ու վերջին այս զարգացումները ցույց տվեցին, որ Կարեն Կարապետյանը այնքան կշիռ չունի, որ, օրինակ, կարողանար խոչընդոտել Համապարփակ եւ ընդլայնված համագործակցության մասին համաձայնագրի ստորագրմանը եւ ուրեմն պիտանի չէ ՀՀ-ում Մոսկվայի շահերի պաշտպանի դերին։

Եթե Ռուսաստանը փորձի հետագայում էլ հույս դնել Կարեն Կարապետյանի վրա, արդյունքի չի հասնի, փոխարենը իրեն, այսինքն՝ Սերժ Սարգսյանին ավելի կմղի դեպի արեւմուտք, որի հետ կամուրջները արդեն իսկ հաստատվել են ուրբաթ օրը ստորագրված համաձայնագրով։

Իհարկե, Սերժ Սարգսյանը չի կարող չգիտակցել, որ Ռուսաստանն այստեղ մի լծակ եւս ունի. դա Իլհամ Ալիեւն է։ Բայց վերջինիս ընթացիկ իրավիճակում օգտագործելու համար կան մի քանի խոչընդոտներ։ Նախ՝ Քառօրյա պատերազմում Ալիեւը չստացավ այն, ինչի խոստումը ենթադրաբար ստացել էր Ռուսաստանից։ Ու հիմա նա չի կարող նույն գետը երկրորդ անգամ մտնելու փորձ անել, չափազանց ռիսկային է, մանավանդ որ գարնանը Ադրբեջանում սպասվում են նախագահական ընտրություններ, եւ պիտի որ Ալիեւը մտածի ընտրություններին հանգիստ նախապատրաստվելու մասին, որովհետեւ պատերազմ սկսվելու դեպքում 800 հեկտարի կորուստը կարող է ուղիղ հարվածի տակ դնել իր կլանի իշխանությունը։ Պատերազմն ամեն դեպքում դժվար կանխատեսելի երեւույթ է, ինչում Ալիեւը համոզվելու առիթ ունեցավ 2016-ի ապրիլին։

Էլ չենք ասում, որ եթե 2016-ին ընդառաջ եվրոպական կառույցները մեկը մյուսի ետեւից պրոադրբեջանական բանաձեւեր էին շրջանառության մեջ դնում եւ ընդունում, ադրբեջանական լվացքատան բացահայտումից հետո ոչ միայն նոր բանաձեւերի ընդունումն է բարդացել, այլեւ հները մի տեսակ կորցրել են իրենց լեգիտիմությունը։ Կարճ ասած, Ալիեւի գործոնն էլ տվյալ պարագայում դժվար խաղարկելի է, չնայած այս իմաստով զգոնությունը չի կարելի կորցնել։

Վերը նշված գործոնները թվարկեցինք՝ ցույց տալու համար, որ Սերժ Սարգսյանի համար արտաքին քաղաքական հարցերը կապ ունեն բացառապես մի հարցի հետ. որքանո՞վ է այս կամ այն որոշումը նպաստում իր իշխանության վերարտադրությանը։ Նոյեմբերի 24-ի համաձայնագիրը 2018 թվականին իշխանությունը գրոհելու կոնտեքստում է տեղավորվում։ Իհարկե, համաձայնագրի ստորագրումը օգտակար է նաեւ Հայաստանին։ Բայց իրավիճակը ամբողջապես հասկանալու համար բերենք հետեւյալ օրինակը. երբ Սաշիկը Հայաստան շատ թանկարժեք մեքենա է ներմուծում, Հայաստանում ի հայտ են գալիս այդ մակարդակի մեքենան սպասարկելու ընդունակ բարձր որակավորման մասնագետներ, ինչը ինքնին դրական է։ Բայց սա չի նշանակում, որ թանկարժեք մեքենան ներմուծելիս Սաշիկը մտածել է Հայաստանի սպասարկման ոլորտի զարգացման եւ աշխատուժի որակավորման բարձրացման մասին։ Նրա, ինչպես եւ կրտսեր եղբոր շարժառիթը սեփական հարմարավետությունն է։

Հ.Գ. ԵՄ-Հայաստան համաձայնագրի ստորագրումից հետո Հայաստանում արդեն որոշակի փոփոխություններ նկատվում են։ Էլ ավելի են ուժեղացվել պետական հիմնարկների անվտանգության միջոցառումները։

 

Տպել
7895 դիտում

Նիկոլ Փաշինյանի գլխավորությամբ տեղի է ունեցել ՔՊ նախաձեռնող խմբի նիստ․ հայտնի է՝ ինչ է քննարկվել

ՀՀ-ն որևիցե բան չի պատրաստվում զիջել, ստոր շահարկումներ են․ Ալեն Սիմոնյանը՝ Տավուշի շուրջ պտտվող լուրերի մասին

Սուրեն Պապիկյանը մասնակցել է ռազմական տեխնիկայի ցուցադրությանը և հետևել մարտական հրաձգությանը (լուսանկարներ)

Ինչպես կասեր դասականը՝ «յա՜, իրո՞ք». Արշակ Կարապետյանը «գողացել» է ՀՀԿ-ի ծրագիրը

ՌԴ դեսպանը սիրում էր Ջերմուկում հանգստանալ, լուսանկար էր հրապարակել, բա թող գա ասի, որ դա ՀԱՊԿ-ի տարածք է․ Սիմոնյան

Երբ կկայանա Ալեն Սիմոնյանի և Սահիբա Գաֆարովայի հաջորդ հանդիպումը․ ԱԺ նախագահը մանրամասնել է՝ ինչ է քննարկվել մարտի 22-ին

Վիճաբանություն և ծեծկռտուք «Ռիո Մոլլ»-ի հարևանությամբ. կռվի մասնակիցների մեծ մասը անչափահասներ են, կա վիրավոր

Ռուսաստանը նպատակ է դրել հեղաշրջում իրականացնել Հայաստանում, առաջիկայում քայլերը կսրվեն. Առաքելյան

Դասարաններում կկրճատվի աշակերտների թիվը․ իրականացվել են գնահատման համակարգի փոփոխություններ

Բախվել են «Նիսսան»-ն ու «Ֆորդ տրանզիտ»-ը․ վերջինս նաև երկաթե արգելապատնեշներին է հարվածել, տուժածները հիվանդանոցում են

ԱՄՆ-ը Ռուսաստանի Դաշնությանը մանրամասն տեղեկատվություն է տրամադրել ահաբեկչության սպառնալիքի մասին․ Սպիտակ տուն

Երևանի գլխավոր հատակագիծը կլինի թվայնացված փաստաթուղթ․ Տիգրան Ավինյանը տեսակապով հարցեր է քննարկել Քրիս Չոայի հետ

Շահրամանյանը շարժվում է Բակո Սահակյանի ու Սերժ Սարգսյանի պահվածքով, պետք է ուշադրության կենտրոնում լինի. Իոաննիսյան

96 խնամատար ընտանիքում դաստիարակություն է ստանում 152 երեխա․ այս ինստիտուտի զարգացման աշխատանքները շարունակվում են

Հայ-ռուսական հարաբերություններում առկա վիճակը լավատեսություն չի ներշնչում․ ինչում է մեղադրել Լավրովը ՀՀ ղեկավարությանը

Մինչև ապրիլի 5-ը կատարված իրավախախտման տուգանքի 50 տոկոսը վճարելու դեպքում պարտավորությունը կհամարվի կատարված

Չստացված չեկիստ, հանգիստ վեր ընկիր տեղդ ու ջանդ յուղիր. Մեհրաբյանը՝ Շահրամանյանին

200 հոգու հրկիզման սահմռկեցուցիչ դրվագն ունենալով իր անցյալում՝ խորհուրդ է տալիս Հայաստանի անվտանգության մասին. Սաֆարյան

Հավերժ ճակատներին Եվլախ դաջածներն էլի ակտիվացան. Հարություն Մկրտչյանը՝ Սամվել Շահրամանյանի մասին

Բախվել են շտապօգնության ավտոմեքենան և «Մերսեդես»-ը

Աֆղանստանում 5․7 մագնիտուդ ուժգնությամբ երկրաշարժ է տեղի ունեցել

Խմբի կազմում ապօրինի կերպով զենք-զինամթերք են ձեռք բերել և իրացրել․ խուզարկություններ Երևանում և Գողթանիկում (լուսանկար)

Մեկնարկել է բարձրագույն կրթություն չունեցող մասնագետների արտահերթ կամավոր ատեստավորումը

Եվրոպական խորհրդի քաղաքական և անվտանգության հարցերով կոմիտեի անդամները կայցելեն Հայաստան

Նոր Հաճնի կամրջի վրա փոսային նորոգման աշխատանքներ են իրականացվում․ երբ կավարտվեն

Հայտնի են Արթուր Աբրահամի հոր՝ Գրիգոր Աբրահամյանի հոգեհանգստի և հուղարկավորության վայրն ու օրերը

Վարդենյաց լեռնանցքը դժվարանցանելի է կցորդիչով բեռնատարների համար

Վարչապետի գլխավորությամբ քննարկվել է «Հայփոստ»-ի զարգացման ռազմավարության նախագիծը․ ինչ է հանձնարարվել

29.94 տոննա մարդասիրական օգնություն՝ 1․5 մլն անձի․ ինչ է ուղարկել Հայաստանի կառավարությունը Գազա

Իրականացվել է ոչ պատշաճ հետազոտություն․ պարզվել է 20-ամյա հղի կնոջ մահվան պատճառը, մեղադրանք է ներկայացվել ԲԿ-ի 3 բժշկի

Ճամբարակի սննդի օբյեկտի գործունեության կասեցումը վերացվել է

Երևանի ավագանու ընտրություններից հետո ԿԸՀ վարկանիշն աճել է․ ներկայացվել են ՄՀԻ-ի հետազոտության արդյունքները

Հայաստանի և Վրաստանի խորհրդարանների գիտության ու կրթության հարցերով հանձնաժողովները համատեղ հայտարարություն են ստորագրել

Արարատի կոնյակի գործարանում վերահսկողություն կիրականացվի․ ՍԱՏՄ-ն ստացել է Բելառուսի առողջապահության նախարարության նամակը

Հայ-վրացական հարաբերությունները ռազմավարական մակարդակի են․ Ռուբինյանն ընդունել է Վրաստանի խորհրդարանի պատվիրակությանը

Ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան մարտի 28-ին

Սերգեյ Նարիշկինը այց է կատարել Հյուսիսային Կորեա

Անցած մեկ օրում ՀՀ ավտոճանապարհներին վթարների հետևանքով 3 մարդ զոհվել է, 29-ը՝ վիրավորում ստացել

«Միր» քարտերն արգելելը հավասարակշռված որոշում է, չպետք է շրջանցենք սանկցիաները. Թունյան

Հայկ Մարությանը նոր կուսակցություն է հիմնում