Երևան
12 °C
8 տրլն 496 մլրդ դրամ․ Հայաստանի 2022 թվականի ՀՆԱ-ն է՝ ըստ վիճակագրական կոմիտեի հրապարակած տվյալների, և սա այն պարագայում, երբ ՀՀ կենտրոնական բանկը և փորձագետները 2022-ի ՀՆԱ-ի դեպքում ավելի ցածր ցուցանիշ էին կանխատեսել: Նկատենք, որ, նախորդ տարվա արդյունքների համեմատ, մեր երկրում ՀՆԱ-ն աճել է 12,6 տոկոսով:
Ամենաբարձր աճը արձանագրել են ֆինանսական և ապահովագրական ոլորտները (46,9%), տեղեկատվությունն ու կապը (45,9%), ինչպես նաև՝ փոխադրումներն ու պահեստային տնտեսությունը (45,2%):
«Հայկական ժամանակ»-ի հետ զրույցում անդրադառնալով այս ցուցանիշներին՝ տնտեսագետ Արմեն Քթոյանն ասում է՝ 2022 թվականին տնտեսվարողների համար առավել հեշտ է եղել մուտքը դեպի այլ երկրների շուկա ու այնտեղից ֆինանսավորում ապահովելը. եթե չլիներ ռուս-ուկրաինական հակամարտությունը, այս աճը կլիներ ավելի դանդաղ:
Ըստ Քթոյանի, սակայն, մենք անորոշ միջավայրում ենք, որի պայմաններում կանխատեսումներ անելը բարդ է, և Կենտրոնական բանկը կանխատեսել էր այն գործիքների միջոոցով, որով սովորաբար կանխատեսումները կառուցվում են: Դրանում մշտապես կա պատահականության գործոն, որը չես կարող դիտարկել նախապես։ «Ուստի մեր այս երկնիշ տնտեսական աճը եղավ նշված գործոնների հետևանքով՝ շոկային, մեկանգամյա, անկանխատեսելի»,- նկատում է նա:
Տնտեսագետն ասում է՝ այս ցուցանիշը ՀՀ-ի համար կարող է համարվել ռեկորդային, եթե դիտարկենք այս տեսանկյունից․ «Ռեկորդային է, եթե համարում ենք, որ սա անսպասելի, տնտեսության ներկա հնարավորություններից անհրաժեշտաբար չբխող աճ է։ Պետք է հաշվի առնել նաև, թե որքանով է սա կայուն, ու դրա ազդեցությունը որքան կփոխանցվի հետագա ժամանակաշրջանի վրա»։
Միևնույն ժամանակ, այս աճի ցուցանիշն է՛լ ավելի բարելավելու համար ՀՀ տնտեսությունն ունի մեծ հեռանկար և շատ հնարավորություններ, կարծում է տնտեսագետը, սակայն այդ ներուժը երբեմն չի արտահայտվում այնպես, ինչպես պետք է՝ պայմանավորված մի շարք գործոններով։ Ըստ նրա՝ դրան խանգարում է, օրինակ, ճնապարհների, ենթակառուցվածքների փակ լինելը, որը դժվարացնում է տրանսպորտային ծախսերը, ապրանքները թանկանում են, արտահանման մասով զրկված ենք մրցակցությունից։
«Կան գործոններ, որոնք նպաստավոր ազդեցություն ունեն ՀՀ տնտեսության զարգացման վրա: Ռուս-ուկրաինական պատերազմի հետևանքով տասնյակ հազարավոր անձինք իրենց տնտեսությունը ՌԴ-ից տեղափոխել են ՀՀ։ Դա արտացոլվում է ՌԴ-ից Հայաստան փոխանցումների բազմապատիկ ավելացմամբ, ՀՀ-ում տնտեսության տարբեր ոլորտների, հատկապես ծառայություններում լրացուցիչ պահանջարկի դրսևորմամբ, նաև ՌԴ-ի տնտեսությունում շուկայական ազատ խորշերի առաջացմամբ, որը փորձում են լրացնել մեր ընկերությունները։ Այսինքն՝ կան բազմավեկտոր գործոններ, որը մեր տնտեսվարորղներին հնարավորություն է տալիս օգուտներ քաղել»,- ընդգծում է նա։
ՀՆԱ-ի աճ է արձանագրվել ՀՀ բոլոր ճյուղերում, բացի գյուղատնտեսությունից, հանքարդյունաբերությունից, ինչպես նաև առողջապահության և բնակչության սոցիալական սպասարկման ոլորտներից: Քթոյանի խոսքով՝ հայաստանյան գյուղատնտեսության ոլորտը բազում խնդիրներ ունի, որոնք արդեն խրոնիկ են դարձել։ Դա է պատճառը, որ այս ոլորտը չի կարողացել աճ գրանցել:
«Խնդիր է, օրինակ, գյուղատնտեսության փոքրությունը, տեխնիկական զինվածության անբավարար մակարդակը, շուկա դուրս գալու հարցերը, որոնք նման իրավիճակի են հանգեցնում։ Գյուղատնտեսությունում արմատական բարեփոխումների անհրաժեշտություն կա։ Առկա խնդիրները ենթակա են լուծման: Մինչև դրանք չկարգավորեն՝ նպաստավորություն այս ոլորտում չի կարող առկա լինել»,- նկատում է զրուցակիցը:
Նշենք, որ, ըստ ՀՀ էկոնոմիկայի նախարարության, մինչև 2027 թվականը նախատեսված է Հայաստանի ՀՆԱ-ն հասցնել 26 միլիարդ դոլարի:
«Հայկական Ժամանակ»-ը Telegram-ում
Ֆիլիպիններին նոր, ավելի հզոր թայֆուն է մոտենում
Բացահայտել, ՀԾԿՀ ենք ուղարկել լիովին նոր բնույթի և աննախադեպ ծավալի ևս մի իրավախախտման փաստ. Ռոմանոս Պետրոսյան
ԵՄ-ն հանձնառու է համագործակցելու և՛ Ադրբեջանի, և՛ Հայաստանի հետ՝ Վաշինգտոնից հետո դինամիկան պահպանելու համար
Տեղի է ունեցել «Քաղաքացիական պայմանագիր» կուսակցության նախաձեռնող խմբի նիստ՝ բանավեճի ձևաչափով. տեսանյութ
Անընդունելի է Պուտինի ձեռքից մեդալ վերցնելը. սա նվաստացում է բոլորիս համար. տեսանյութ
Վերջին շրջանում իմ արտաքինի հետ կապված թիրախավորումները սաստկացել են. Առողջապահության նախարար. տեսանյութ
Կտրիճը հերթական անգամ իր ձևով «կարգալույծ» հռչակեց ևս մեկ պարկեշտ հոգևորականի. Ղազարյան
Նոր նշանակում վարչապետի աշխատակազմում
Լոռիում սպանություն է կանխվել. 5 անձ ձերբակալվել է. տեսանյութ
Հաջորդը ասելու են՝ վագոններն ինչու էին տարբեր գույնի. Հարությունյան
Տեր Տարոն, ոչ մի վայրկյան չտատամսեք, չհուսալքվեք, զի Աստված ընդ մեզ է. Բաբաջանյան. լուսանկար
Քննարկվել են Հնդկաստանի հետ պաշտպանական արդյունաբերության ոլորտում համագործակցության հնարավորությունները
Հայաստան-ԵՄ վիզաների ազատականացման գործողությունների ծրագիր․ հակիրճ նկարագրություն
Գրոսմայստեր Գաբրիել Սարգսյանը դուրս է եկել ՖԻԴԵ-ի շախմատի աշխարհի գավաթի երրորդ փուլ
Կլավարկվի «Խելացի» անասնաշենքերի կառուցման կամ վերակառուցման, տեխնոլոգիական ապահովման աջակցության ծրագիրը
Ժաննա Անդրեասյանն ու ԵԽ գլխավոր քարտուղարը քննարկել են համագործակցության ընդլայնման հնարավորությունները
Աննա Վարդապետյանը հանդիպել է Իտալիայի վճռաբեկ դատարանի գլխավոր դատախազի հետ. հուշագիր կստորագրվի
Վարդան Ղուկասյանի առողջական վիճակը վատացել է, նա ՔԿՀ-ից տեղափոխվել է բժշկական կենտրոն
Աշխատանքային հանդիպում Արմավիրի մարզպետի հետ. վարչապետը տեսանյութ է հրապարակել
Արագածոտնում մեքենաներ են բախվել, մարդատարն ընկել է ձորը․ հայրը և անչափահաս երեխաները տեղափոխվել են հիվանդանոց
Կտրիճ Ներսիսյանը կաթողիկոս չէ, հետևաբար Տեր Տարոնը շարունակում է հանդիսանալ քահանա. Ռուբինյան
Ռուսական կայսրության քարտեզը ցույց է տալիս Հայաստանը, հայկական տեղանունները՝ չհիշատակելով Ադրբեջանը. Վարդանյան
Սերժ Սարգսյանի նկատմամբ նոր հանրային քրեական հետապնդում է հարուցվել
Կարգալույծ է հռչակվել Տեր Տարոն քահանա Հունանյանը
Նոր ստանդարտներ՝ նույն հոգատարությամբ
Փնթփնթան բայղուշի նման բորդյուրին պպզած սեմուշկա են չրթում, իրենց պարտքը համարում ամեն ինչին ապուշ քոմենթ անել
Զորակոչիկի հայրը մի խումբ անձանց հետ օժանդակել է որդու՝ հերթական զորակոչից խուսափելու փորձին
Վահրամ Խորխոռունու սպանության դեպքի առթիվ նախաձեռնված քրվարույթի նախաքննությունը 1 անձի վերաբերյալ ավարտվել է
Հակակոռուպցիոն կոմիտեն փակել է Սերժ Սարգսյանի ելքը Հայաստանից նոր մեղադրանքի առիթով
ՀՀ իրավունքն է վերականգնվել Երևանի Շիրազի փողոցի հողամասի նկատմամբ. վարչապետ
Նոյեմբերի 5-ին Երևանում սպանված կինը նախարարություններից մեկի աշխատակից էր
«Քաղաքացիական պայմանագիր» խմբակցության պատգամավորներն այցելել են Տավուշ
Աճ տարադրամի շուկայում. ինչ փոփոխություններ են արձանագրվել նոյեմբերի 6-ին
Երևանում խցանումների մասով դժվար լուծումներ կարող են կայացվել․ վարչապետ
Ենթադրյալ ԿԳԲ գործակալ Եզրասը դատապարտում է եղբորից` հաստատված անառակ Կտրիճից եկեղեցին մաքրելը. Ռուբինյան
ԱԺ նախագահը Հայաստանի եվրոպական համալսարանում պատասխանել է ուսանողների հարցերին. լուսանկարներ
Սերժ Սարգսյանը հրավիրվել է Հակակոռուպցիոն կոմիտե
«Հզոր» Ռուսաստանը 35 տարում Ադրբեջանով ՀՀ բեռնափոխադրում արեց միայն ԱՄՆ-ի՝ ճանապարհը բացելուց հետո. Ղևոնդյան
Խաղաղությունը, ժողովրդավարությունը, մարդու իրավունքների հարգանքը կայուն զարգացման նախադրյալներ են. Կոստանյան
Կոմիտասի պողոտայում գտնվող սուպերմարկետում բռնկված հրդեհը մարվել է. մեկ տուժած հոսպիտալացվել է
