Որոնք են հիմնական գործոնները, որի արդյունքում ՀՀ-ում աննախադեպ տնտեսական աճ է գրանցվում. մանրամասնում է տնտեսագետը

8 տրլն 496 մլրդ դրամ․ Հայաստանի 2022 թվականի ՀՆԱ-ն է՝ ըստ վիճակագրական կոմիտեի հրապարակած տվյալների, և սա այն պարագայում, երբ ՀՀ կենտրոնական բանկը և փորձագետները 2022-ի ՀՆԱ-ի դեպքում ավելի ցածր ցուցանիշ էին կանխատեսել: Նկատենք, որ, նախորդ տարվա արդյունքների համեմատ, մեր երկրում ՀՆԱ-ն աճել է 12,6 տոկոսով:

Ամենաբարձր աճը արձանագրել են ֆինանսական և ապահովագրական ոլորտները (46,9%), տեղեկատվությունն ու կապը (45,9%), ինչպես նաև՝ փոխադրումներն ու պահեստային տնտեսությունը (45,2%):

«Հայկական ժամանակ»-ի հետ զրույցում անդրադառնալով այս ցուցանիշներին՝ տնտեսագետ Արմեն Քթոյանն ասում է՝ 2022 թվականին տնտեսվարողների համար առավել հեշտ է եղել մուտքը դեպի այլ երկրների շուկա ու այնտեղից ֆինանսավորում ապահովելը. եթե չլիներ ռուս-ուկրաինական հակամարտությունը, այս աճը կլիներ ավելի դանդաղ:

Ըստ Քթոյանի, սակայն, մենք անորոշ միջավայրում ենք, որի պայմաններում կանխատեսումներ անելը բարդ է, և Կենտրոնական բանկը կանխատեսել էր այն գործիքների միջոոցով, որով սովորաբար կանխատեսումները կառուցվում են: Դրանում մշտապես կա պատահականության գործոն, որը չես կարող դիտարկել նախապես։ «Ուստի մեր այս երկնիշ տնտեսական աճը եղավ նշված գործոնների հետևանքով՝ շոկային, մեկանգամյա, անկանխատեսելի»,- նկատում է նա:

Տնտեսագետն ասում է՝ այս ցուցանիշը ՀՀ-ի համար կարող է համարվել ռեկորդային, եթե դիտարկենք այս տեսանկյունից․ «Ռեկորդային է, եթե համարում ենք, որ սա անսպասելի, տնտեսության ներկա հնարավորություններից անհրաժեշտաբար չբխող աճ է։ Պետք է հաշվի առնել նաև, թե որքանով է սա կայուն, ու դրա ազդեցությունը որքան կփոխանցվի հետագա ժամանակաշրջանի վրա»։

Միևնույն ժամանակ, այս աճի ցուցանիշն է՛լ ավելի բարելավելու համար ՀՀ տնտեսությունն ունի մեծ հեռանկար և շատ հնարավորություններ, կարծում է տնտեսագետը, սակայն այդ ներուժը երբեմն չի արտահայտվում այնպես, ինչպես պետք է՝ պայմանավորված մի շարք գործոններով։ Ըստ նրա՝ դրան խանգարում է, օրինակ, ճնապարհների, ենթակառուցվածքների փակ լինելը, որը դժվարացնում է տրանսպորտային ծախսերը, ապրանքները թանկանում են, արտահանման մասով զրկված ենք մրցակցությունից։

«Կան գործոններ, որոնք նպաստավոր ազդեցություն ունեն ՀՀ տնտեսության զարգացման վրա: Ռուս-ուկրաինական պատերազմի հետևանքով տասնյակ հազարավոր անձինք իրենց տնտեսությունը ՌԴ-ից տեղափոխել են ՀՀ։ Դա արտացոլվում է ՌԴ-ից Հայաստան փոխանցումների բազմապատիկ ավելացմամբ, ՀՀ-ում տնտեսության տարբեր ոլորտների, հատկապես ծառայություններում լրացուցիչ պահանջարկի դրսևորմամբ, նաև ՌԴ-ի տնտեսությունում շուկայական ազատ խորշերի առաջացմամբ, որը փորձում են լրացնել մեր ընկերությունները։ Այսինքն՝ կան բազմավեկտոր գործոններ, որը մեր տնտեսվարորղներին հնարավորություն է տալիս օգուտներ քաղել»,- ընդգծում է նա։

ՀՆԱ-ի աճ է արձանագրվել ՀՀ բոլոր ճյուղերում, բացի գյուղատնտեսությունից, հանքարդյունաբերությունից, ինչպես նաև առողջապահության և բնակչության սոցիալական սպասարկման ոլորտներից: Քթոյանի խոսքով՝ հայաստանյան գյուղատնտեսության ոլորտը բազում խնդիրներ ունի, որոնք արդեն խրոնիկ են դարձել։ Դա է պատճառը, որ այս ոլորտը չի կարողացել աճ գրանցել:

«Խնդիր է, օրինակ, գյուղատնտեսության փոքրությունը, տեխնիկական զինվածության անբավարար մակարդակը, շուկա դուրս գալու հարցերը, որոնք նման իրավիճակի են հանգեցնում։ Գյուղատնտեսությունում արմատական բարեփոխումների անհրաժեշտություն կա։ Առկա խնդիրները ենթակա են լուծման: Մինչև դրանք չկարգավորեն՝ նպաստավորություն այս ոլորտում չի կարող առկա լինել»,- նկատում է զրուցակիցը:

Նշենք, որ, ըստ ՀՀ էկոնոմիկայի նախարարության, մինչև 2027 թվականը նախատեսված է Հայաստանի ՀՆԱ-ն հասցնել 26 միլիարդ դոլարի:

Տպել
2492 դիտում

Բռնցքամարտի ԵԱ․ Հայաստանն ունի 7 ներկայացուցիչ

ՀԱՊԿ-ը պահպանում է Հայաստանի հանդեպ բոլոր պարտավորությունները. գլխավոր քարտուղար

Նիկոլ Փաշինյանն ու մյուս բարձրաստիճան պաշտոնյաները հարգանքի տուրք են մատուցել 1,5 միլիոն հայերի հիշատակին (լուսանկարներ)

Քաղաքացին նախկին ճոպանուղու շենքի 2-րդ հարկից ընկել է զրոյական հարկ

Սուրբ Նահատակների լույս հիշատակի առջև մեր նվիրական պարտքն է՝ պաշտպանել ամբողջականությունը մեր հայրենի երկրի․ Վեհափառ

Գագիկ Սուրենյանը Ծիծեռնակաբերդից լուսանկար է հրապարակել

Վարչապետը տիկնոջ հետ ներկա է գտնվել Հայոց ցեղասպանության զոհերի հիշատակին նվիրված համերգին (լուսանկարներ)

Թող Հայաստանի Հանրապետությամբ մխիթարված ննջեն Մեծ եղեռնի և մեր բոլոր մյուս նահատակները․ վարչապետ

Նորատուսի գերեզմանատանը պայթյուն-փլուզում է տեղի ունեցել․ հայտնաբերվել է տղամարդու դի

Առաջին անգամ Հայաստանի և Ադրբեջանի կյանքում սպիտակի վրա գրվել է 2-ի անուններն՝ առանց մի կաթիլ արյուն թափվելու․ Խաչատրյան

Տեղի է ունեցել «Քաղաքացիական պայմանագիր» կուսակցության վարչության նիստ․ ինչ հարցեր են քննարկվել

Ճանապարհները որ փակում եք, դուք Հայաստանը գցում եք շրջափակման մե՞ջ, հակառակորդի դերը վերցրել եք ձեր վրա՞․ Քոչարյան

ՌԴ պաշտպանության փոխնախարարը ձերբակալվել է կաշառք ստանալու կասկածանքով

Ադրբեջանի ԶՈՒ-ն Հայաստանի ինքնիշխան տարածքում է, ամենայն հավանականությամբ այդտեղ կսկսենք բանակցային գործընթաց․ Քոչարյան

ՄԻՊ արագ արձագանքման խումբը մեկնել է Ոստիկանության Նոյեմբերյանի բաժին

ՄԻՊ-ը տեսակցել է Դավիթ Տոնոյանին․ վերջինս մտահոգություններ է ներկայացրել

Ինչպես է Մալաթիայի շուկայում կանխվել հրդեհի տարածումը․ մանրամասներ

Զովունիում մեքենաներ են բախվել

Առաջարկվում է շրջիկ առևտուր իրականացնել նաև համայնքներում․ տարածքները կսահմանի ավագանին

Բերման է ենթարկվել Սուրեն Պետրոսյանը

ԱԽ քարտուղարը Ռուսաստանի Դաշնություն չի մեկնի

Եթե իրավիճակը Տավուշում շիկանա, օրենքը թույլ Է տալիս ՀՀ տարածքի որոշակի մասում արտակարգ դրություն հայտարարել. Խալաթյան

Ուկրաինայի պաշտպանության փոխնախարարը պաշտոնանկ է արվել

Սահմանազատման գործընթացի մեկնարկի ամենակարևոր կետը սկզբունքի համաձայնեցումն է, որից Ադրբեջանը խուսափում էր․ Խանդանյան

Բռնցքամարտի ԵԱ․ Անուշ Գրիգորյանը կիսաեզրափակչում է

ԱՄՆ պետդեպարտամենտը զեկույցով արձանագրել է հայերի նկատմամբ Ադրբեջանի կողմից մարդու իրավունքների խախտումների դեպքերը

Հայաստան եկած ռուս խաղաղապահները վերադարձել են Լեռնային Ղարաբաղ․ «Ազատություն» (տեսանյութ)

Կարմրուկի համաճարակային իրավիճակը ուշադրության կենտրոնում է․ Անահիտ Ավանեսյանը խորհրդակցություն է անցկացրել

Պարույր Հովհաննիսյանը Արգենտինայի դեսպանին է ներկայացրել Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև ընթացող խաղաղության գործընթացը

Նախագահը Քյուրքչյանին և FASTEX-ի տնօրենին մանրամասներ է հայտնել Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև սահմանազատման գործընթացից

Վստահ եմ՝ բարձր կպահեք դատարանի հեղինակությունը․ նախագահի նստավայրում տեղի է ունեցել դատավորների երդման արարողություն

Իջևանի «Մայիսյան կամուրջ» ընկերության հանրային սննդի օբյեկտի գործունեությունն անհապաղ կասեցվել է (լուսանկարներ)

Վարչապետն ու Ժիլբեր-Լյուկ Դըվինազը մտքեր են փոխանակել «Խաղաղության խաչմերուկ»-ի շուրջ, անդրադարձել սահմանազատմանը

ՄԻՊ-ը մշտադիտարկում է Տավուշում հավաքի ժամանակ ավտոմեքենայի բազմության մեջ մխրճվելու և 1 անձի վնասվածք ստանալու լուրերը

ՁՊՎ-ում հայտնաբերվել է օրեր առաջ զոքանչին ծանր մարմնական վնասվածք պատճառելու համար ձերբակալված տղամարդու կախված մարմինը

Բրիտանական ԶԼՄ-ների ներկայացուցիչները Ջերմուկում են, քննարկվել է բնակչության հոգեբանական վիճակը․ Արսենյան (լուսանկարներ)

Վիճաբանության ժամանակ որդին մոր ներկայությամբ դանակով հարվածներ է հասցրել հորը, սպանել․ 38-ամյա տղամարդը կալանավորվել է

Կրթական ոլորտում կան շատ խնդիրներ, որոնք հետևողականորեն պետք է լուծվեն, կողմ եմ Ակադեմիական քաղաքի կառուցմանը. Դումանյան

Սա գրվող պատմություն է մի նոր․ Սիմոնյանի գրառումը Տավուշ-Ղազախ հատվածում տեղադրված առաջին սահմանային սյան վերաբերյալ

Պետք է այս մեծ, բարդ խաղում լուծել, թե ինչպես «2,5 գյուղ սահմանագծի դեմ» բանաձևում ստանանք այն, ինչ մերն է․ Սաֆարյան