Խոզի բուդը չի կարելի տասը օր ուտել. ինչ է պետք դնել Ամանորի սեղանին, ինչպես ճիշտ սնվել, չվնասել առողջությունը և չգիրանալ

Մեր հասարակությունը, սննդաբան Գայանե Շահխաթունու կարծիքով, Ամանորը հիմնականում կապում է սննդի ու առատ սեղանների հետ, ինչը շատ սխալ է:

«Ինձ համար Ամանորն ընդհանրապես չի ասոցացվում ուտեստների հետ, ցավոք, քչերի մոտ է այդպես: Եկե՛ք վայելենք գեղեցիկ քաղաքը, տարվա սկիզբը և ուտեստներին ընթացիկ բնույթ տանք»,- «Հայկական ժամանակ»-ի հետ զրույցում խորհուրդ է տալիս սննդաբանը:

Վերջինս այդ երևույթը կապում է պատերազմական իրավիճակում ձևավորված սովորությունների հետ:

«Պատերազմ տեսած երկիր ենք՝ սկսած խորհրդային տարիներից, որտեղ սնունդը ասոցացվում էր անհոգ և հարուստ կյանքի հետ: Այդ հոգեբանությունը մինչև օրս պահպանվում է, գումարած դրան՝ մենք ինքներս ենք տեսել շատ վատ տարիներ 90-ականներին: Մեր ազգը պարբերաբար հանդիպել է սնունդ չունենալու խնդրին, և սննդի առկայությունը և առատությունը ասոցացվում են երջանկության և հնարավորությունների հետ: Դա նորմալ չէ, և ոչ մի քաղաքակիրթ երկրում նման երևույթի չենք հանդիպի, այն կարող է հանդիպել միայն հետխորհրդային երկրներում: Պետք է փորձենք աշխատել մեզ վրա և կրթվենք նաև այս ուղղությամբ»,- նկատում է նա:

Վերջինիս Ամանորի սեղանի բաղադրիչ մասն են այն սննդամթերքները, որոնք, որպես կանոն, միշտ են զարդարում իր սեղանը: Ամենակարևորներից են տեղում պատրաստվող թարմ աղցանները, որոնք նախքան մատուցելը մեկ ժամ առաջ են պատրաստվում:

«Ցանկալի է բաղադրամիջոցները լվացած, պատրաստ պահել սառնարանում կտորե կամ թղթե տոպրակներով և հենց այդ պահին թարմ-թարմ պատրաստել և մատուցել: Սեղաններին պետք է դնել այնպիսի մսամթերք, որոնք տապականեր չեն՝ ջերմամշակում են անցել կա՛մ ջեռոցում, կա՛մ գոլորշու վրա: Խոզի բուդը ես ավելի հակված եմ փոխարինել հնդկահավով, որովհետև ավելի ցածր խոլեստերին է պարունակում, և միսն էլ ունի օգտակար հատկություններ: Խոզի միսը տասը օր շարունակ ուտելը ցանկալի չի»,- ասում է սննդաբանը:

Նա հավելում է՝ քաղցրավենիքները պետք է լինեն ոչ խմորային. «Քանի որ թխվածքների մեծ մասը սերուցք, կարագ, ձու է պարունակում, երկար ժամկետ անցնելուց հետո կարող են ոչ միայն օգտակարություն չունենալ, այլ նաև վնաս հասցնել: Պետք է նվազագույնի հասցնել թխվածքները, որոնք պարունակում են ձու, սերուցք, կարագ, և դրանք փոխարինել, օրինակ, փախլավայով և շոկոլադներով»:

Մրգերի դեպքում ևս պետք է զգուշ լինել և չափավոր ընդունել, խորհուրդ է տալիս Գայանե Շախաթունին. «Միրգը նույն գլիկենիկ ինդեքսն է և հավասար է շաքարին: Եթե փորձում ենք քիչ ուտել, սակայն փոխարինում ենք ուտելու ակտը մրգով, ճիշտ չէ, քանի որ դա նույնն է, ինչ կոնֆետ և այլ քաղցրավենիք ուտենք»:

Սննդաբանի խոսքով՝ իր հաճախորդները հաճախ են նշում, որ այդ օրերին փորձում են շատ և անկանոն չսնվել, սակայն տաբեր տեղերում հյուր գնալով՝ ստիպված խախտում են սկզբունքը: Նա նման դեպքերում խորհուրդ է տալիս օգտվել բանջարեղենից՝ կանաչ պղպեղ, վարունգ, լոլիկ:

«Միակ սնունդը, որը ընթացիկ անընդհատ ծամելու ընթացքում չի խանգարում և ինսուլինի աշխատանքին էլ չի նպաստում, բանջարեղենն է: Իսկ եթե օրվա ընթացքում անընդհատ ուտենք աղացած միս և մայոնեզ պարունակող մայրաքաղաքային աղցան, հնարավոր է՝ երեկոյան ունենանք լուրջ խնդիր, ընդհուպ՝ փսխումներ, անգամ՝ մինչև շտապ օգնության դեպքեր: Որովհետև վստահ չենք, թե ինչպես է պատրաստվել ու պահպանվել: Բոլորը սովորաբար մի քանի օր առաջ են պատրաստում շատ ուտեստներ, որ հետագայում կարողանան վայելել ազատ ժամանակը, սակայն չարժե խաղալ առողջության հետ: Իսկ անժամանակ՝ առանց ռիթմի ծամելը, անգամ կարող է պրովոկացնել տիպ երկու շաքարային դիաբետը, քանի որ ծամելու ընթացքում արտադրվում է ինսուլին»,- զգուշացնում է սննդաբանը:

Նման դեպքերից խուսափելու համար մասնագետը խորհուրդ է տալիս ընդունել միատեսակ սնունդ. «Ենթադրենք՝ շատ եք ուզում ուտել խոզի բուդ, կերեք միայն դա, ուրիշ ոչ մի բան: Ուզում եք ուտել դոլմա, երկու-երեք ժամ դադար տվեք նախորդ սնունդ ընդունելու պահից ու նոր կերեք այն, ու նույն կերպ օրվա ընթացքում: Ժամը վեցից հետո խորհուրդ եմ տալիս ուտել միայն բանջարեղեն: Սա զերծ կպահի և՛ օրգանիզմը վնասելուց, և՛ գիրանալուց»:

Մասնագետի խոսքով՝ այս օրերին պետք է զգույշ լինել ձկնամթերքները կաթնամթերքների հետ զուգակցելուց, որը կարող է թունավորում առաջացնել: Խմիչքների դեպքում ևս ցանկալի է միատեսակ խմիչք ընդունել: «Եթե սկսել եք օղիով, շարունակեք օղի խմել ամբողջ օրվա ընթացքում, քանի որ տարբեր տեսակի խմիչքներ զուգակցելը ևս կարող է թունավորում առաջացնել,- ասում է նա:

Իսկ այն մարդկանց, ովքեր նիհարում են, սննդաբանը խորհուրդ է տալիս զերծ մնալ կամ չափավոր ընդունել թթվեցրած սննդից, որն աղի մեջ է պահպանված՝ բաստուրմա, թթվի տարբեր տեսակներ, պանիր և այլն. «Երկու հատիկ բաստուրման և մեկ բաժակ հանքային ջուրը կարող են ավելի շատ գիրացնել, քան մի հատ լավ, մեծ, յուղոտ կտոր միսը»:

Նրա խոսքով՝ տոներից հետո շատ են դիմում այն մարդիկ, որոնք մի քանի օրում հասցնում են 5-6 կիլոգրամ քաշ հավաքել: «6 կիլոգրամ՝ տասը օրում. դա աղետ է, ու, ինչ խոսք, տոներից հետո այս խնդրով ավելի շատ են սկսում դիմել: Իմ աշխատանքի հիմնական սկզբունքներից մեկն է, որ սովորեցնեմ ոչ թե մի լավ ուտենք, հետո դետոքս ծրագրով նիհարենք, այլ և՛ ուտենք, և՛ չգիրանանք: Սիստեմավորված սնվելու դեպքում ոչնչից չենք զրկվի, փաստի առաջ էլ չենք կանգնի: Ազգային մենթալիտետի սխալներից է՝ մի հատ լավ ուտենք, հետո մի քանի օրում մեզ տանջելով նիհարենք: Այ սա է վնասում մեր օրգանիզմին»,- նշում է նա:

Իսկ Ամանորը սննդաբանի համար մոտիվացիոն սկիզբ է. «Սա գլոբալ մոտիվացիոն փուլ է, որ ես իմ առաջ կոնկրետ խնդիրներ եմ դնում՝ պե՛տք է անեմ այս կամ այն բանը, պե՛տք է հնարավորինս շատ մարդկանց երջանկացնեմ, այդ թվում՝ ինձ»:

Իսկ տոնի ամենակարևոր մաղթանքը առողջությունն է. «Իմ ամենակարևոր մաղթանքն այն է, որ աչալուրջ լինեք ձեր առողջությանը, որովհետև միմիայն դա է, որ անփոխարինելի է ու ոչնչով հետ չես բերի, երբեք անտարբեր մի անցեք գանգատների կողքով. արագ դիմեք լուրջ մասնագետների, հետազոտվեք ճիշտ ժամանակին»:  

Հերմինե Կարապետյան

Տպել
2883 դիտում

Նիկոլ Փաշինյանի գլխավորությամբ տեղի է ունեցել ՔՊ նախաձեռնող խմբի նիստ․ հայտնի է՝ ինչ է քննարկվել

ՀՀ-ն որևիցե բան չի պատրաստվում զիջել, ստոր շահարկումներ են․ Ալեն Սիմոնյանը՝ Տավուշի շուրջ պտտվող լուրերի մասին

Սուրեն Պապիկյանը մասնակցել է ռազմական տեխնիկայի ցուցադրությանը և հետևել մարտական հրաձգությանը (լուսանկարներ)

Ինչպես կասեր դասականը՝ «յա՜, իրո՞ք». Արշակ Կարապետյանը «գողացել» է ՀՀԿ-ի ծրագիրը

ՌԴ դեսպանը սիրում էր Ջերմուկում հանգստանալ, լուսանկար էր հրապարակել, բա թող գա ասի, որ դա ՀԱՊԿ-ի տարածք է․ Սիմոնյան

Երբ կկայանա Ալեն Սիմոնյանի և Սահիբա Գաֆարովայի հաջորդ հանդիպումը․ ԱԺ նախագահը մանրամասնել է՝ ինչ է քննարկվել մարտի 22-ին

Վիճաբանություն և ծեծկռտուք «Ռիո Մոլլ»-ի հարևանությամբ. կռվի մասնակիցների մեծ մասը անչափահասներ են, կա վիրավոր

Ռուսաստանը նպատակ է դրել հեղաշրջում իրականացնել Հայաստանում, առաջիկայում քայլերը կսրվեն. Առաքելյան

Դասարաններում կկրճատվի աշակերտների թիվը․ իրականացվել են գնահատման համակարգի փոփոխություններ

Բախվել են «Նիսսան»-ն ու «Ֆորդ տրանզիտ»-ը․ վերջինս նաև երկաթե արգելապատնեշներին է հարվածել, տուժածները հիվանդանոցում են

ԱՄՆ-ը Ռուսաստանի Դաշնությանը մանրամասն տեղեկատվություն է տրամադրել ահաբեկչության սպառնալիքի մասին․ Սպիտակ տուն

Երևանի գլխավոր հատակագիծը կլինի թվայնացված փաստաթուղթ․ Տիգրան Ավինյանը տեսակապով հարցեր է քննարկել Քրիս Չոայի հետ

Շահրամանյանը շարժվում է Բակո Սահակյանի ու Սերժ Սարգսյանի պահվածքով, պետք է ուշադրության կենտրոնում լինի. Իոաննիսյան

96 խնամատար ընտանիքում դաստիարակություն է ստանում 152 երեխա․ այս ինստիտուտի զարգացման աշխատանքները շարունակվում են

Հայ-ռուսական հարաբերություններում առկա վիճակը լավատեսություն չի ներշնչում․ ինչում է մեղադրել Լավրովը ՀՀ ղեկավարությանը

Մինչև ապրիլի 5-ը կատարված իրավախախտման տուգանքի 50 տոկոսը վճարելու դեպքում պարտավորությունը կհամարվի կատարված

Չստացված չեկիստ, հանգիստ վեր ընկիր տեղդ ու ջանդ յուղիր. Մեհրաբյանը՝ Շահրամանյանին

200 հոգու հրկիզման սահմռկեցուցիչ դրվագն ունենալով իր անցյալում՝ խորհուրդ է տալիս Հայաստանի անվտանգության մասին. Սաֆարյան

Հավերժ ճակատներին Եվլախ դաջածներն էլի ակտիվացան. Հարություն Մկրտչյանը՝ Սամվել Շահրամանյանի մասին

Բախվել են շտապօգնության ավտոմեքենան և «Մերսեդես»-ը

Աֆղանստանում 5․7 մագնիտուդ ուժգնությամբ երկրաշարժ է տեղի ունեցել

Խմբի կազմում ապօրինի կերպով զենք-զինամթերք են ձեռք բերել և իրացրել․ խուզարկություններ Երևանում և Գողթանիկում (լուսանկար)

Մեկնարկել է բարձրագույն կրթություն չունեցող մասնագետների արտահերթ կամավոր ատեստավորումը

Եվրոպական խորհրդի քաղաքական և անվտանգության հարցերով կոմիտեի անդամները կայցելեն Հայաստան

Նոր Հաճնի կամրջի վրա փոսային նորոգման աշխատանքներ են իրականացվում․ երբ կավարտվեն

Հայտնի են Արթուր Աբրահամի հոր՝ Գրիգոր Աբրահամյանի հոգեհանգստի և հուղարկավորության վայրն ու օրերը

Վարդենյաց լեռնանցքը դժվարանցանելի է կցորդիչով բեռնատարների համար

Վարչապետի գլխավորությամբ քննարկվել է «Հայփոստ»-ի զարգացման ռազմավարության նախագիծը․ ինչ է հանձնարարվել

29.94 տոննա մարդասիրական օգնություն՝ 1․5 մլն անձի․ ինչ է ուղարկել Հայաստանի կառավարությունը Գազա

Իրականացվել է ոչ պատշաճ հետազոտություն․ պարզվել է 20-ամյա հղի կնոջ մահվան պատճառը, մեղադրանք է ներկայացվել ԲԿ-ի 3 բժշկի

Ճամբարակի սննդի օբյեկտի գործունեության կասեցումը վերացվել է

Երևանի ավագանու ընտրություններից հետո ԿԸՀ վարկանիշն աճել է․ ներկայացվել են ՄՀԻ-ի հետազոտության արդյունքները

Հայաստանի և Վրաստանի խորհրդարանների գիտության ու կրթության հարցերով հանձնաժողովները համատեղ հայտարարություն են ստորագրել

Արարատի կոնյակի գործարանում վերահսկողություն կիրականացվի․ ՍԱՏՄ-ն ստացել է Բելառուսի առողջապահության նախարարության նամակը

Հայ-վրացական հարաբերությունները ռազմավարական մակարդակի են․ Ռուբինյանն ընդունել է Վրաստանի խորհրդարանի պատվիրակությանը

Ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան մարտի 28-ին

Սերգեյ Նարիշկինը այց է կատարել Հյուսիսային Կորեա

Անցած մեկ օրում ՀՀ ավտոճանապարհներին վթարների հետևանքով 3 մարդ զոհվել է, 29-ը՝ վիրավորում ստացել

«Միր» քարտերն արգելելը հավասարակշռված որոշում է, չպետք է շրջանցենք սանկցիաները. Թունյան

Հայկ Մարությանը նոր կուսակցություն է հիմնում