Օգնում են ու օրհնանք ստանում. խոստացավ անպայման աղոթել

Տպագրվել է «Հայկական Ժամանակ» օրաթերթի՝ 2006 թվականի նոյեմբերի 17-ի համարում

Այն, որ Հայաստանի մարզերի բնակիչների մեծ մասը արտասահման մեկնելու հնարավորություն չունենալու պատճառով Երեւանի ճանապարհն է բռնում, եւ որ մարզերը գրեթե դատարկվում են, ապացուցման կարիք, թերեւս, չի զգում: Այդ մարդիկ հույս ունեն մայրաքաղաքում գտնել իրենց գոյատեւման համար անհրաժեշտ միջոցները: Երիտասարդ Աննա Հովսեփյանի ընտանիքը նույնպես այս առումով բացառություն չէ: Արդեն ավելի քան տասը տարի է, ինչ նրանք Գեղարքունիքի մարզից եկել, Երեւանում են ապրում: Սկզբից ամուսինն է տեղափոխվել, վարորդի աշխատանք գտել, հետո էլ կանչել կնոջը: Ամեն ինչ լավ է եղել մինչ այն պահը, երբ Աննայի` այժմ արդեն 40-ամյա ամուսնուն 6 տարի առաջ ինսուլտ է խփել` թուլացնելով նրա աջ ձեռքն ու ոտքը: Աննան, ի դեպ, 27 տարեկան է: Իրենց տարիքային տարբերությունը բացատրելով` ասում է.

«Սերը տարիք չի հարցնում»: Իսկ ամուսնացել են, երբ նա ընդամենը 13 տարեկան է եղել: «Հինգ տարեկան եմ եղել, երբ մայրս մահացել ա: Հորս հետ եմ ապրել: Ինձ ուրիշի էր ուզում տալ, դրա համար փախել եմ»,- ժպտում է Աննան ու շարունակում. «Չեմ ափսոսում, չեմ զղջում:  Էնքան ուժգին եմ սիրում, որ նույնիսկ եթե կյանքս էլ պետք լինի, կտամ»: Կյանքը տալ պետք չէ: Պետք է, որ իր կյանքը պահպանելով` նա ընտանիքի ապրուստը հոգա, որովհետեւ ամուսնուց բացի նաեւ մանկահասակ երկու երեխա ունի, որոնցից մեկը նույնպես անառողջ է: Եթե դրան էլ գումարենք Աննայի մի շարք հիվանդություններն ու այն, որ հենակներով է քայլում, պարզ կդառնա նրանց դրությունը:

Մասնագիտություն չունեցող կինն ընտանիքը պահելու միակ ելքը տեսել է մուրացկանություն անելու մեջ, որովհետեւ ասում է, թե դիմել է այստեղ-այնտեղ` աշխատանքի համար, բայց այնքան քիչ աշխատավարձ են առաջարկել, որ չի էլ փորձել աշխատել` մտածելով, թե չի կարողանա հոգալ ընտանիքի կարիքները: Փողոց դուրս գալու որոշումը կայացնելիս նա դեռեւս տեղաշարժվելու  խնդիրներ չի ունեցել, եւ միայն 4 տարի առաջ ավտոմեքենայի հարվածից ոտքը վնասվել է: Վիրահատությունից հետո էլ, սակայն, առանց հենակների քայլել չի կարողանում: Ինչեւէ: Իր այդ աշխատանքից արդեն այլեւս չի ամաչում, մի տեսակ կարծես իմունիտետ է ձեռք բերել:

«Սկզբից մինչեւ մութը չէր ընկնում, դուրս չէի գալիս, որ ինձ ոչ մեկը չտեսներ: Հետո տեսա, որ ամաչելով չեմ կարա երեխեքիս պահեմ: Հիմա արդեն մեկ ա: Իմ աչքերը փակ են: Բաց են, բայց փակ են»,- բացատրում է ձեռքն անցորդներին պարզած Աննան: Բայց որքան էլ այլեւս չի ամաչում, նրան ցավ են պատճառում անցորդների ծաղրական արտահայտությունները: Եւ պարզվում է` ծաղրողներն էլ ոչ թե երիտասարդներն են, այլ մեծահասակ կանայք: Ու, որպես կանոն, հարուստ կանայք:

«Զզվելի բառերով են արտահայտվում: Որ նայում ես իրենց, նայում ես հագնելուն, իսկի չես ասի, որ սիրտը էդ կլինի: Չեն մտածում, որ ծանր կյանքից, վատ վիճակից ենք նստած: Հարուստը որտեղի՞ց պատկերացնի, երբ ինքը ամենահետաքրքիր կյանքով ապրում ա: Ի՞նչ պետք ա պատկերացնի վատ ապրողի վիճակը»,- սեփական փորձից է դատում Աննան: Իսկ շատ անցորդներ էլ արդեն լավ ծանոթներ են դարձել, դրամ են դնում նրա ափի մեջ, հարցնում որպիսությունը: Երբեմն էլ` ուտելիք ու հագնելիք բերում:

Ամբողջ օրը սառը քարին` բարձի վրա նստած կինն ասում է, թե իր «հովանավորների» մեջ կան նաեւ մարդիկ, որոնք մի քանի անգամ դրամ տալուց հետո, եթե մի օր չեն տվել, հետո հայտնել են, թե իրենց այդ օրն անհաջող է եղել: Այնուհետ, ամեն անգամ անցնելիս, չեն մոռանում Աննայից «գնել» իրենց հաջող օրվա երաշխիքը: Պատահում է նաեւ, որ խոշոր թղթադրամ են բաշխում հիվանդ կնոջը: Դա երջանիկ օր է լինում: Երեկ, երբ մենք զրուցում էինք, տարեց մի տղամարդ նրան 1000 դրամանոց նվիրեց ու խնդրեց աղոթել իր համար: Աստծուն անվերապահորեն հավատացող Աննայի աչքերն ուրախությունից փայլում էին: Նա խոստացավ անպայման կատարել անցորդի խնդրանքը:

Աննա Զախարյան