Ծուռ նստենք, դուզ խոսենք. ժողովրդագրական իրավիճակը Հայաստանի ապագան դարձնում է մշուշոտ

Հայաստանի ժողովրդագրական իրավիճակը մեր առջեւ կանգնած ամենալուրջ խնդիրն է: Գործող իշխանությունը շատ դանդաղ եկավ այդ գիտակցմանը: Բայց կարծես թե վերջապես եկավ: Դրա ապացույցը կարող է լինել Սերժ Սարգսյանի այն «ծրագիրը», թե մինչեւ 2040 թվականը մեր բնակչությունը պետք է դառնա 4 միլիոն, եւ դա՝ հիմնականում ներգաղթի շնորհիվ:

Իհարկե մեծ է, շատ մեծ է, չափազանց մեծ է հավանականությունը, որ Սերժ Սարգսյանի այս ծրագիրը եւս կարժանանա նրա նախկին ծրագրերի ճակատագրին ու կտապալվի: Խնդիրը դա չէ: Խնդիրն այն է, որ եթե մեր ժողովրդագրական վիճակը չշտկվի, ապա մեր երկրի գոյությունն իսկ կասկածի տակ է: Ի հեճուկս վերը նշված ծրագրի, Հայաստանի բնակչությունը գնալով նվազում է, իսկ արտագաղթը՝ աճում:

Եթե մենք չունենայինք թշնամի հարեւաններ, հարցը այսքան սուր չէր լինի:

2019 թվականին Ադրբեջանի բնակչությունը կհասնի 10 միլիոնի: Այս մասին հայտարարել է Ադրբեջանի աշխատանքի եւ սոցապահովության նախարար Սալիմ Մուսլիմովը։ Նա նշել է, որ 2017 թվականին Ադրբեջանի բնակչությունը հասել է 9,8 միլիոնի։ Ըստ նրա, Ադրբեջանի բնակչության միջին տարիքը կազմում է 32,3։

Ինչպիսին է վիճակը Հայաստանում: ՀՀ ազգային վիճակագրական ծառայության հրապարակած տվյալների համաձայն, այս տարվա հոկտեմբերի 1-ի դրությամբ կազմել է 2 միլիոն 979.6 հազար մարդ: Մեկ տարվա ընթացքում այդ ցուցանիշը նվազել է ավելի քան 14 հազարով: Սա պաշտոնական տվյալ է եւ վերաբերում է ոչ թե իրական բնակչության թվին, այլ «մշտական բնակչությանը», այսինքն ՀՀ-ում գրանցված մարդկանց թիվն է: Իրականությունը շատ ավելի տխուր է: Այսինքն, ՀՀ բնակչությունը նվազում է, իսկ Ադրբեջանինը՝ աճում:

Ըստ նույն պաշտոնական վիճակագրության, Հայաստանում բնակչության միջին տարիքը կազմում է 36.2 տարի, այսինքն մենք 4 տարով ավելի «ծեր ենք», քան Ադրբեջանի բնակչությունը: Հայաստանի բնակչության մեջ մինչեւ 16 տարեկան երեխաների թիվը 20.2 տոկոս է, իսկ Ադրբեջանում մինչեւ 14 տարեկաններինը՝ 22.6 տոկոս:

Մի մեջբերում ՀՀ ազգային վիճակագրական ծառայության «Հայաստանի սոցիալական պատկերը եւ աղքատությունը, 2017թ.» զեկույցից: «Պտղաբերության (ծնելիության գումարային) գործակիցը` ծնունակ տարիքի (15-49 տարեկան) մեկ կնոջ հաշվով 2016թ. կազմել է 1.647 միավոր, ինչը զգալիորեն ցածր է բնակչության պարզ վերարտադրության համար անհրաժեշտ` 2.150 ցուցանիշից»: «Պարզ վերարտադրություն», ինչպես նշված է զեկույցում, նշանակում է, որ ծնողներին փոխարինող երեխաների սերունդը եւ ծնողների սերունդը հավասար են իրենց բացարձակ թվաքանակներով: Այսինքն, որպեսզի հետագայում մեր բնակչությունը գոնե չպակասի, վերը նշված գործակիցը պետք է լինի 2.150, այնինչ 1.647 է եղել 2016-ին: Այս գործակիցն էլ գնալով նվազում է: 

Մի խոսքով, ժողովրդագրական իրավիճակում արդեն տարիներ շարունակ արձանագրվող միտումները ճիշտ հակառակ են Սերժ Սարգսյանի հայտարարած ծրագրին: Այդ ինչ պետք է տեղի ունենա, որ այդ միտումները ոչ միայն վերանան, այլեւ շրջվեն հակառակ ուղղությամբ:

Հասկանալի է, որ եթե նույնիսկ ծնելիությունը կտրուկ բարձրանա հենց վաղվանից, մինչեւ 2040 թվականը մենք 4 միլիոն չենք կարող դառնալ: Նույնիսկ տեսականորեն դա անհնարին է: Մնում է միայն զանգվածային ներգաղթը: Տարիներ շարունակ Հայաստանից անվերադարձ հեռանում է տարեկան միջինը 40-50 հազար մարդ: Իսկ 2040 թվականին 4 միլիոն բնակչություն ունենալու համար նախ պետք է այդ 40-50 հազարը չգնան, ու դեռ մի 40-50 հազար էլ ներգաղթեն: Ինչի՞ շնորհիվ: Այդ ինչ ցնցում, ինչ հեղափոխություն պետք է տեղի ունենա Հայաստանում, որ մեր երկիրը այդքան գրավիչ դառնա պոտենցիալ ներգաղթողների համար:

Քանի դեռ սա նկարագրված ու հստակ ձեւակերպված չէ, 4 միլիոն դառնալու հեռանկարը ընդամենը հերթական բաժակաճառ է: Ու եթե ծուռ նստենք, դուզ խոսենք, Հայաստանի ապագան մի տեսակ մշուշոտ է, մեղմ ասած:

Տպել
5248 դիտում

Նորատուսի գերեզմանատանը պայթյուն-փլուզում է տեղի ունեցել․ հայտնաբերվել է տղամարդու դի

Առաջին անգամ Հայաստանի և Ադրբեջանի կյանքում սպիտակի վրա գրվել է 2-ի անուններն՝ առանց մի կաթիլ արյուն թափվելու․ Խաչատրյան

Տեղի է ունեցել «Քաղաքացիական պայմանագիր» կուսակցության վարչության նիստ․ ինչ հարցեր են քննարկվել

Ճանապարհները որ փակում եք, դուք Հայաստանը գցում եք շրջափակման մե՞ջ, հակառակորդի դերը վերցրել եք ձեր վրա՞․ Քոչարյան

ՌԴ պաշտպանության փոխնախարարը ձերբակալվել է կաշառք ստանալու կասկածանքով

Ադրբեջանի ԶՈՒ-ն Հայաստանի ինքնիշխան տարածքում է, ամենայն հավանականությամբ այդտեղ կսկսենք բանակցային գործընթաց․ Քոչարյան

ՄԻՊ արագ արձագանքման խումբը մեկնել է Ոստիկանության Նոյեմբերյանի բաժին

ՄԻՊ-ը տեսակցել է Դավիթ Տոնոյանին․ վերջինս մտահոգություններ է ներկայացրել

Ինչպես է Մալաթիայի շուկայում կանխվել հրդեհի տարածումը․ մանրամասներ

Զովունիում մեքենաներ են բախվել

Առաջարկվում է շրջիկ առևտուր իրականացնել նաև համայնքներում․ տարածքները կսահմանի ավագանին

Բերման է ենթարկվել Սուրեն Պետրոսյանը

ԱԽ քարտուղարը Ռուսաստանի Դաշնություն չի մեկնի

Եթե իրավիճակը Տավուշում շիկանա, օրենքը թույլ Է տալիս ՀՀ տարածքի որոշակի մասում արտակարգ ռեժիմ հայտարարել. Խալաթյան

Ուկրաինայի պաշտպանության փոխնախարարը պաշտոնանկ է արվել

Սահմանազատման գործընթացի մեկնարկի ամենակարևոր կետը սկզբունքի համաձայնեցումն է, որից Ադրբեջանը խուսափում էր․ Խանդանյան

Բռնցքամարտի ԵԱ․ Անուշ Գրիգորյանը կիսաեզրափակչում է

ԱՄՆ պետդեպարտամենտը զեկույցով արձանագրել է հայերի նկատմամբ Ադրբեջանի կողմից մարդու իրավունքների խախտումների դեպքերը

Հայաստան եկած ռուս խաղաղապահները վերադարձել են Լեռնային Ղարաբաղ․ «Ազատություն» (տեսանյութ)

Կարմրուկի համաճարակային իրավիճակը ուշադրության կենտրոնում է․ Անահիտ Ավանեսյանը խորհրդակցություն է անցկացրել

Պարույր Հովհաննիսյանը Արգենտինայի դեսպանին է ներկայացրել Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև ընթացող խաղաղության գործընթացը

Նախագահը Քյուրքչյանին և FASTEX-ի տնօրենին մանրամասներ է հայտնել Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև սահմանազատման գործընթացից

Վստահ եմ՝ բարձր կպահեք դատարանի հեղինակությունը․ նախագահի նստավայրում տեղի է ունեցել դատավորների երդման արարողություն

Իջևանի «Մայիսյան կամուրջ» ընկերության հանրային սննդի օբյեկտի գործունեությունն անհապաղ կասեցվել է (լուսանկարներ)

Վարչապետն ու Ժիլբեր-Լյուկ Դըվինազը մտքեր են փոխանակել «Խաղաղության խաչմերուկ»-ի շուրջ, անդրադարձել սահմանազատմանը

ՄԻՊ-ը մշտադիտարկում է Տավուշում հավաքի ժամանակ ավտոմեքենայի բազմության մեջ մխրճվելու և 1 անձի վնասվածք ստանալու լուրերը

ՁՊՎ-ում հայտնաբերվել է օրեր առաջ զոքանչին ծանր մարմնական վնասվածք պատճառելու համար ձերբակալված տղամարդու կախված մարմինը

Բրիտանական ԶԼՄ-ների ներկայացուցիչները Ջերմուկում են, քննարկվել է բնակչության հոգեբանական վիճակը․ Արսենյան (լուսանկարներ)

Վիճաբանության ժամանակ որդին մոր ներկայությամբ դանակով հարվածներ է հասցրել հորը, սպանել․ 38-ամյա տղամարդը կալանավորվել է

Կրթական ոլորտում կան շատ խնդիրներ, որոնք հետևողականորեն պետք է լուծվեն, կողմ եմ Ակադեմիական քաղաքի կառուցմանը. Դումանյան

Սա գրվող պատմություն է մի նոր․ Սիմոնյանի գրառումը Տավուշ-Ղազախ հատվածում տեղադրված առաջին սահմանային սյան վերաբերյալ

Պետք է այս մեծ, բարդ խաղում լուծել, թե ինչպես «2,5 գյուղ սահմանագծի դեմ» բանաձևում ստանանք այն, ինչ մերն է․ Սաֆարյան

Ինչու են ռուս խաղաղապահները ժամկետից շուտ լքում Լեռնային Ղարաբաղը․ Ալիևը մանրամասնել է

Եթե ՀԱԵ-ն ծփում է պետականամետ հոգևորականներով, ինչո՞ւ հազար տարի ղեկավարելով ժողովրդին՝ պետություն չստեղծեցին․ Միսկարյան

Հայաստան-Ադրբեջան շփման գծի մի փոքր կտոր դարձավ բոլորի կողմից ճանաչված սահման․ Իոաննիսյան

Ադրբեջանը չի նախատեսում անդամակցել ԵԱՏՄ-ին, սակայն սերտ գործընկերություն ունի անդամ բոլոր երկրների հետ, բացի ՀՀ-ից․ Ալիև

Հայտնի է՝ երբ տեղի կունենա Պուտինի երդմնակալությունը

Հենրիխ Մխիթարյանը Իտալիայի չեմպիոն դառնալուց հետո գրառում է արել

Դոլարն ու եվրոն էժանացել են․ ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան ապրիլի 23-ին

Հայաստան-Ադրբեջան պետական սահմանի Տավուշ-Ղազախ հատվածում տեղադրվեց առաջին սահմանային սյունը․ վարչապետ (լուսանկար)