Երևան
25 °C
Հանրության շրջանում ամենաշատ քննարկվող թեման թերեւս կարագի թանկացումն է: Այն իրոք թանկանում է կատաղած տեմպերով: Եթե այսօր տեսնում եք, որ մեկ կիլոգրամ կարագն արժե, ասենք, 4000 դրամ, ապա իրավունք ունեք կասկածելու, որ հաջորդ օրը այն մի 5-10 տոկոսով ավելի թանկ կլինի:
Որքանով են այդ քննարկումները համապատասխանում այն «դերին», որը խաղում է կարագը մեր կյանքում: Եթե առաջնորդվենք պաշտոնական վիճակագրության տվյալներով, ապա հայ հանրության համար կարագի թանկացումը պետք է աննկատ մնար ընդհանրապես:
Ըստ ՀՀ մաքսային ծառայության հրապարակած տեղեկությունների, անցած ողջ տարվա ընթացքում Հայաստան է ներմուծվել 4 հազար 725 տոննա կարագ: 2015 թվականին ներմուծվել էր 4 հազար 383 տոննա: Այսինքն, ունեցել ենք աճ մոտ 8 տոկոսով: Սակայն 2017 թվականի առաջին կիսամյակում պատկերը կտրուկ փոխվել է: Այդ ժամանակահատվածում ներկրվել է 2 հազար 361 տոննա, որը 224 տոննայով կամ 8.6 տոկոսով քիչ է 2016 թվականի նույն ցուցանիշից:
Բայց այս աճն ու նվազումը այնքան էլ էական չեն: Խնդիրն այն է, որ Հայաստանում կարագի սպառումը շատ քիչ է: Տարեկան մեկ շնչի հաշվով սպառվում է մոտ 1.5 կիլոգրամ կարագ: Եթե համարենք, որ կարագի մեկ կիլոգրամի գինը կհասնի կամ կանցնի 5 հազար դրամը, ապա տարեկան յուրաքանչյուր անձի հաշվով կարագի վրա կատարված ծախսը կկազմի 7 հազար 500 դրամ, կամ ամսական 625 դրամ: Կարագի ասենք 50 տոկոս թանկացումը ավելացնում է դրա վրա յուրաքանչյուր անձի կատարած ծախսը միայն 200-300 դրամով:
Առաջին հայացքից դա շատ քիչ է: Սակայն նման հաշվարկներ անելը, այսպես ասենք՝ կոռռեկտ չէ մանավանդ Հայաստանի դեպքում: Կարագը առաջին անհրաժեշտության ապրանք է եւ առողջ սննդակարգի պարտադիր բաղադրիչ պետք է լինի: Բայց Հայաստանում բնակչության եկամուտների բաշխվածությունը չափազանց անհավասար է: Ըստ պաշտոնական վիճակագրության՝ հացն ու կարտոֆիլը մեր բնակչության 70 տոկոսի համար հիմնական սնունդ են հանդիսանում: Իսկ բնակչության մոտ 30 տոկոսը հազիվ է ապահովում իր սնունդը՝ աղքատ է: Ահա այս խավերի համար կարագի նույնիսկ չնչին թանկացումը հանգեցնելու է այդ մթերքի սպառման նվազմանը:
Եվ դա, որքան էլ տարօրինակ հնչի, պարզ երեւում է պաշտոնական վիճակագրության տվյալներից: 2016 թվականի առաջին կիսամյակում Հայաստան ներկրված մեկ կիլոգրամ կարագի մաքսային արժեքը եղել է 3.5 դոլար: 2017-ին նույն ցուցանիշը եղել է արդեն 4.3 դոլար: Այսինքն, հենց այս տարվա առաջին կիսամյակից կարագը սկսել է թանկանալ: Ու հենց առաջին կիսամյակում էլ ներկրումը նվազել է, ինչը ենթադրում է, որ նվազել է նաեւ սպառումը: Եթե սա միայն վիճակագրական զուգադիպություն չէ, ապա ունենում ենք տխուր պատկեր:
Որքան էլ մարդ հարուստ լինի ու նրա համար կարագի գինը էական չլինի, միեւնույն է, նա կարագի թանկացման կամ էժանացման պայմաններում կսպառի նույն քանակությամբ կարագ: Իսկ ահա աղքատ բնակչությունը կարագի համար կհատկացնի նույն քանակությամբ գումար, որքան հատկացրել է նախկինում: Բայց քանի որ կարագը թանկացել է, ուստի այդ գումարով ձեռք կբերի ու կօգտագործի ավելի քիչ քանակությամբ կարագ:
Համեմատության համար նշենք, որ տարեկան մեկ շնչի հաշվով 1.5 կիլոգրամ կարագի սպառման ցուցանիշը առանց այդ էլ ցածր է: Օրինակ, Ռուսաստանում մեկ շնչի հաշվով տարեկան սպառումը կազմում է 2.3 կիլոգրամ, Իսլանդիայում՝ 5.8 կիլոգրամ, Ֆրանսիայում 8 կիլոգրամ եւ այլն:
Բայց ամեն ինչ խոսում է այն մասին, որ կարագի բարձր գինը ժամանակավոր բնույթ է կրում: Որոշ ուսումնասիրություններ ցույց են տալիս, որ համաշխարհային շուկայում կարագի գնի կտրուկ աճը պայմանավորված է մասնավորապես Եվրոպայում դրա սպառման կտրուկ աճով: Իսկ դա էլ իր հերթին տեղի է ունեցել այն պատճառով, որ գիտնականները պարզել են՝ կարագի մեջ առկա խոլեստերինը վնասակար չէ առողջությանը: Ավելին՝ խիստ օգտակար է: Դա էլ հենց հանգեցրել է կարագի նկատմամբ պահանջարկի կտրուկ աճին:
Բայց տնտեսագիտական ամենապարզ օրենքները հուշում են, որ պահանջարկի աճը, որի հետեւանքով ապրանքը թանկացել է, բերելու է առաջարկի, այսինքն՝ արտադրության աճի: Ու առաջիկայում մենք ամենայն հավանականությամբ կտեսնենք աշխարհում կարագի արտադրության ծավալների աճ, ինչն էլ կբերի գների նվազման:
Ամբողջ խնդիրն այն է, թե աշխարհում կարագի էժանացումը որքանով շուտ կհասնի Հայաստան, կամ կհասնի՞ երբեւէ, թե ոչ: Իսկ թանկանալիս ազդեցությունը շատ արագ է լինում:
ՀՀ ֆինանսների նախարարն ու ԵՄ դեսպան Մարագոսը քննարկել են բռնի տեղահանված անձանց խնդիրները
Երևան-Էջմիածին ճանապարհի երթևեկությունը վերականգնվել է. ՆԳՆ-ն հայտնել է՝ ինչ վիճակ է մայրաքաղաքի փողոցներում
Մեծ Բրիտանիայի քրիստոնյա առաջնորդները կառավարությանը կոչ են արել ճանաչել Հայոց ցեղասպանությունը
ԼՂ-ի հայկական ներկայության բոլոր հետքերը ջնջելն Ալիևի վարչակարգի նախագիծն է․ Պետել
Մարմնամարզության երիտասարդների ԵԱ. Համլետ Մանուկյանն ու Մամիկոն Խաչատրյանը եզրափակչում են
Հաստատվել է ՄԻԵԴ-ի դատավորի պաշտոնում Հայաստանի թեկնածուների ցանկը
Ալիևը Գերմանիայում է. ինչ են քննարկելու Ադրբեջանի նախագահն ու Գերմանիայի կանցլերը
Եղբայրները հարվածել են Կառավարության դռանը, ջարդելով, գույքը վնասելով՝ ներխուժել շենք. նախաքննությունն ավարտվել է
Օտարերկրացի երիտասարդի մոտ թմրամիջոց է հայտնաբերվել. վերջինս ձերբակալվել է (տեսանյութ)
Բելառուսը հրապարակել է ռազմական դոկտրին, համաձայն որի՝ ագրեսիայի դեպքում օգնություն կցուցաբերի ՀԱՊԿ անդամներին
Բռնցքամարտի Եվրոպայի առաջնությունում Հայաստանը եզրափակչի 2 մասնակից կունենա
Երևանում ապամոնտաժվել է շուրջ 10.500 ինքնակամ գովազդ (տեսանյութ)
ԼՂ-ում տեղակայված թուրք-ռուսական համատեղ մշտադիտարկման կենտրոնը դադարեցրել է իր գործունեությունը
Երևանում փակ փողոցներ չկան․ ՆԳՆ ոստիկանություն
Ծեծկռտուք Երևանի դպրոցներից մեկում․ 14-ամյա տղաները ծեծել են համադասարանցուն, վերջինս տեղափոխվել է հիվանդանոց
Ինչպես օտարերկրյա քաղաքացիները պետք է մուտք գործեն «Ֆիզիկական անձանց էլեկտրոնային ծառայությունների միասնական համակարգ»
Նավուրի ճանապարհին իրականացվելու են հորատապայթեցման աշխատանքներ
Հայաստանում նոր ԱԷԿ-ի կառուցման հետազոտություններին ներգրավված են նաև ամերիկյան կազմակերպություններ. ՏԿԵ փոխնախարար
Երևանը դիտարկում է Հայաստանի ու Ադրբեջանի ԱԳ նախարարների հանդիպում կազմակերպելու Ղազախստանի առաջարկը. ԱԳՆ
Ոստիկանություն դիմած ռուս կանայք հայտնել են, թե «Հաղթանակ» զբոսայգու սեփականատերը հարվածել է իրենցից մեկին, թքել դեմքին
Վանաձորի նախկին քաղաքապետը կշարունակի մնալ կալանքի տակ
Պուտինը վերընտրվելուց հետո առաջին պաշտոնական այցը կկատարի. նա նշել է՝ որ երկիր է մեկնելու
Կոնվերս Բանկը միացել է Career City Fest-ին
Արաբական երկրները մերժել են Գազայի հարցով Թուրքիայի առաջարկը
Բարեկարգվել է Երևանի այգիներից ևս մեկը (տեսանյութ)
Մի քանի ժամով կհոսանքազրկվեն Երևանի ու 7 մարզի բազմաթիվ հասցեներ
Հացատանը բռնկված հրդեհի հետևանքով մասամբ այրվել են ավտոտնակն ու անասնագոմը
Նարեկ Մանասյանը հաղթել է Ադրբեջանը ներկայացնող բռնցքամարտիկին
Տեղի է ունեցել «Քաղաքացիական պայմանագիր» կուսակցության նախաձեռնող խմբի նիստ․ Նիկոլ Փաշինյանը հանդես է եկել զեկույցով
Հրդեհ է բռնկվել ռեստորաններից մեկի ծխատարում
ԼՂ-ից բռնի տեղահանված ուսուցիչների օժանդակության ծրագրի գործողության ժամկետը երկարաձգվել է
ԱԳՆ-ում քննարկվել են Բրյուսելի եռակողմ հանդիպման ընթացքում ձեռք բերված պայմանավորվածություններին վերաբերող հարցերը
«Ակադեմիական քաղաք» ծրագիրը քննարկվել է մարզերում գործող ՀՀ պետական բուհերի ռեկտորների հետ
Բռնցքամարտի ԵԱ․ Բարեղամ Հարությունյանը եզրափակչում է
Կստեղծվի և կներդրվի թանգարանների Էլեկտրոնային տոմսերի միասնական ավտոմատացված համակարգ
Այն ինչ տեղի ունեցավ 1915-ին, չկանխվեց և պատճառ դարձավ նմանատիպ իրադարձությունների կրկնությանը շատ երկրներում․ նախագահ
Մենք «ՈՒԱԶ»-ով չենք մտել ժողովրդի մեջ, չորս տարեկան թևը կոտրած երեխա էր սպասում. հարցազրույց Տավուշի ԵԿՄ նախագահի հետ
Եգիպտոսն Իսրայելին է փոխանցել մեկ տարով հրադադարի մասին ՀԱՄԱՍ-ի առաջարկը
Երևան-Գյումրի ճանապարհին բեռնատարներ են բախվել․ «ԶԻԼ»-ը կողաշրջվել է
2․5 գյուղի ավերակների վերադարձը միակողմանի չէ, քանի որ դրա դիմաց մենք Ադրբեջանից լուրջ խաղաքարտ ենք ստանում․ Իոաննիսյան
© 2024 Հայկական ժամանակ