Հարցն այն է՝ ինչպես պետք է արվի գազի մատակարարումը. տնտեսագետը՝ Հայաստան-Իրան ստորագրած փոխըմբռնման հուշագրի մասին

Նոյեմբերի 1-ին ՀՀ կառավարության պատվիրակությունը՝ Նիկոլ Փաշինյանի գլխավորությամբ, Իրանի Իսլամական Հանրապետությունում էր:

Այցի ընթացքում Հայաստանի տարածքային կառավարման և ենթակառուցվածքների նախարար Գնել Սանոսյանը և Իրանի նավթի փոխնախարար, Գազի ազգային ընկերության տնօրեն Մաջիդ Չեգենին ստորագրել են Բնական գազի ոլորտում համագործակցության մասին փոխըմբռնման հուշագիր:

«Հայկական ժամանակ»-ի հետ զրույցում անդրադառնալով ստորագրված հուշագրին՝ տնտեսագետ Արմեն Քթոյանը նշում է՝ հուշագրով կոնկրետություն այնքան էլ չկա, թե ինչ զարգացումներ են լինելու, բայց Հայաստանը միշտ էլ Իրանի հետ կապված մտադրություններ ունեցել է:

«Հարցն այն է, թե այդ մտադրություններն ինչպես կյանքի կկոչվեն: Տվյալ համագործակցությունը մեզ կարող է տալ մատակարարումների մասով դիվերսիֆիկացիա, ինչի կարիքը ՀՀ-ն ունի, սակայն մենք այստեղ բախվում ենք ենթակառուցվածքների խնդրին: Օրինակ, թե ինչպես պետք է արվի գազի մատակարարումը: Գաղտնիք չէ, որ ժամանակին Իրանը պլանավորում էր Հայաստանն օգտագործել որպես տրանզիտ երկիր՝ իրանական գազը հյուսիսային ուղղությամբ արտահանելու համար: Սակայն այդ ջանքերը ձախողվեցին: Ցանկության դեպքում պետք է նոր գազատար կառուցել, ինչը իրականություն չեմ կարծում, թե դառնա»,- ասում է նա:

Անդրադառնալով այս հայտարարության և ՌԴ-ի հետ հարաբերությունների կապին՝ տնտեսագետը նկատում է՝ միմյանց հետ կապ չունեն. «Կախված է՝ նոր ենթակառուցվածքների մասով թիրախներ և նպատակներ կսահմանվե՞ն, թե՞ ոչ: Եթե խոսքն առկա ենթակառուցվածքների մասին է, ապա դա ոչ մի կերպ սպառնալիք չի պարունակում ՌԴ-ի համար: Եթե խոսքը նոր խողովակաշարի կառուցմանն է վերաբերում, ապա Ռուսաստանը սպառնալիք կարող է համարել: Բայց ես չեմ կարծում, որ հարցը հիմա դրան կհասնի»:

Դիտարկմանը՝ կողմերը խոսել են նաև առևտրաշրջանառության մասին՝ նշելով, որ այդ ծավալները տարեկան 3 մլրդ դոլարի հասցնելու անհրաժեշտություն կա, ինչի համար, ըստ վարչապետ Փաշինյանի և Էբրահիմ Ռայիսիի, առկա է համապատասխան ներուժ, տնտեսագետն ասում է՝ այստեղ խնդիր կա առևտրաշրջանառության ուղղության մասին:

«Հիմա էլ Իրանի հետ մենք ունենք առևտրաշրջանառության բավականին ակտիվ աճ: Բայց բացարձակ ակտիվությամբ աճում է ներմուծումը Իրանից, քան արտահանումը: Ստացվում է՝ Իրանի հետ առևտրում մենք ունենք բացասական հաշվեկշիռ, և այն գնալով խորանում է: Պետք է ինտենսիվ աշխատենք այն ուղղությամբ, որը մեզ հնարավորություն կտա խթանել արտահանումը: Վերջին 8 ամիսներին 80 տոկոսով ավելացել է Հայաստանից Իրան արտահանումը, բայց այն կազմում է 70 միլիոն, իսկ ներմուծվել է 350 միլիոն դոլարի ապրանք: Այսինքն՝ մենք 5 անգամ ավելի շատ ներմուծում ենք, քան արտահանում»,- շեշտում է տնտեսագետը:

Քթոյանի խոսքով՝ խնդիրը մեր երկրի ներսում է: Ըստ նրա՝ մշակող արդյունաբերության զարգացման հեռանկարային ծրագրեր ու ռազմավարություն կային, որ ակնկալվում էր՝ պետք է կյանքի կոչվեր. «Երբ մենք կունենանք մրցունակ տնտեսական համակարգ, ի վիճակի կլինենք ավելացնել գիտատար արտադրանքի մասնաբաժինը արդյունաբերական արտադրանքի կառուցվածքում, այդ ժամանակ կկարողանանք Իրանի շուկան արդյունավետ օգտագործել, և հնարավոր կլինի արտահանման աճ ապահովել: Ես դրա պոտենցիալը տեսնում եմ, ուղղակի պակասում են հետևողականությունը, համակարգված աշխատանքը: Հակառակ դեպքում ստացվում է, որ մենք ոչ թե օգտագործում ենք Իրանի մեծ շուկան, այլ դառնում իրանական ապրանքների ներմուծման շուկա: Մշակող արդյունաբերության ոլորտում կարող ենք հասնել մեծ արդյունքների, խոսքը քիմիական, մետաղամշակման, մեքենաշինության արդյունաբերության մասին է»:

Վերջինս նշում է՝ եթե խոսում ենք արդյունավետության բարձրացումից, չի նշանակում, թե պետք է միայն ներդրումային նախագծեր անել, այլ պետք է զարգացնել կրթությունը, իրավական համակարգը, մարդկային ռեսուրսները: Տնտեսությունը պետք է ընդունել որպես ամբողջական համակարգ և առաջ շարժվել:

Տպել
1220 դիտում

Հայաստանում միայն ռուսերեն ուսուցմամբ քանի դպրոց կա, որքան աշակերտներ ունեն և որտեղ են դրանք

Ոսկեպարի շրջանում ադրբեջանական ստորաբաժանումների առաջխաղացման մասին լուրը կեղծ է

Փաշինյանն ու Բլինքենը քննարկել են Հայաստան-Ադրբեջան սահմանազատման գործընթացն ու «Խաղաղության խաչմերուկ» նախագիծը

Էկոնոմիկայի նախարարը մասնագետների հետ քննարկել է խաղողագործության և գինեգործության ոլորտում առկա մարտահրավերները

Կա՞ր հոգևորական, որ ծպտուն հանեց Հոկտեմբերի 27-ին կամ Մարտի 1-ին, ուժեղ տղերք են դարձել, դասեր են տալիս. Մկրտչյան

«Վարչապետի գավաթն» ավելի ու ավելի շատ պետք է կապված լինի կրթության, դպրոցի հետ. Նիկոլ Փաշինյան (լուսանկարներ)

Ֆրանսիան Աթենքում հանդիսավոր արարողությամբ ստացել է օլիմպիական կրակը (լուսանկարներ)

Սյունիքի փոխմարզպետը ավտոբուսի վթարից տուժած իրանցիներին նվերներ ու ծաղիկներ է տարել

Պահեստազորի գնդապետ Միհրան Մախսուդյանի որդին 2 ամսով կալանավորվել է

Կատարում Վահան Կոստանյանը ներկայացրել է Հայաստանի տնտեսական գրավչությանը նպաստող գործոնները

Արգելակները «չեն պահել», ավտոբուսը կոտրել է պատնեշն ու գլորվել ձորը, բոլոր զոհերն իրանցիներ են. ձերբակալվել է վարորդը

Արևշատ գյուղի կամրջից ավտոմեքենան ընկել է Ազատ գետը. կա տուժած

Ավինյանի որոշմամբ՝ Արման Տեր-Թովմասյանն ազատվել է «Ջրային Կառույցներ» ընկերության տնօրենի պաշտոնից

Վանաձորում վրաերթի է ենթարկվել 13-ամյա երեխա

Միրզոյանը Կատարի գործընկերոջը ներկայացրել է Հայաստան-Ադրբեջան կարգավորման գործընթացի զարգացումները

Աղդամում ականի պայթյունից ադրբեջանցի է վիրավորում ստացել

Ավտովթար Ջերմուկ-Գնդեվազ ճանապարհին. ծանր վիճակում հոսպիտալացվել է 2 տուժած

Երևանում փակ ճանապարհներ չկան, դեպի Գյումրի ուղղությամբ երթևեկությունը վերականգնվել է

Քիմ Քարդաշյանն այցելել է Սպիտակ տուն և հանդիպել ԱՄՆ փոխնախագահին (լուսանկարներ)

Մեկնարկել է ՀՀ ԱԳ նախարար Արարատ Միրզոյանի պաշտոնական այցը Կատար

Ալեն Սիմոնյանը մեկնում է արձակուրդ

Շվեդիայում կրկին հրապարակայնորեն այրել են Ղուրանը (լուսանկարներ)

Կիևը գերմանական ընկերությունից պահանջել է ավելի քան 800 Vector անօդաչու թռչող սարք

Սպասվում է անձրև, ամպրոպ, առանձին հատվածներում՝ կարկուտ և քամու ուժգնացում. կցրտի 7-9 աստիճանով

Սյունիքի մարզպետը և Կապանում Իրանի գլխավոր հյուպատոսը տեսակցել են ավտոբուսի վթարի հետևանքով տուժած քաղաքացիներին

Հայաստանը շուտով Թուրքիային կփոխանցի Անիի կամրջի վերականգնման շուրջ իր մոտեցումները. ԱԳՆ

Մեկնարկել է «ՀՀ վարչապետի գավաթ» սեղանի թենիսի սիրողական մրցաշարի եզրափակիչ փուլը

Սպորտային մարմնամարզության ԵԱ. Արթուր Դավթյանն արծաթե մեդալ է նվաճել

Բլինքենն ուղևորվելու է Մերձավոր Արևելք

Քաղաքացին Գութանասար բարձրանալիս կոտրել է ոտքը. փրկարարները մոտ 6 կմ-ից իջեցրել են, օգնել հոսպիտալացվել

Վրաստանից էլեկտրաէներգիայի արտահանումն աճել է 14 անգամ. որքան է վաճառվել Հայաստանին

Գետափնյա գյուղի մոտակա կամրջով երթևեկությունը դեռևս փակ է

Մահացել է ազատամարտի մասին երգեր կատարող Սահակ Սահակյանը

Պահեստազորի գնդապետ Միհրան Մախսուդյանի որդուն մեղադրանք է առաջադրվել

Սուրենյանը հայտնել է Երևանում սպասվող գրեթե ռեկորդային տաքության մասին

Մահացել է Պարույր Սևակի որդին` ոստիկանության գնդապետ Արմեն Ղազարյանը

Նիկոլ Փաշինյանը տիկնոջ հետ հանդիպել է «ՀՀ վարչապետի գավաթ» սեղանի թենիսի մրցաշարի եզրափակիչ փուլի մասնակիցներին

Սյունիքում ձորն ընկած ավտոբուսի վթարի հետևանքով զոհերի թիվը հասել է 5-ի

Հենց գալիս են՝ ապրանքը հավաքում, շենքերի բակ ենք փախչում». քաղաքապետարանի և փողոցային առևտրականների «հակամարտությունը»

Գյումրու պատմական «Վառեմ-մարեմի շենքի» փրկության հերթական ծրագիրը․ ով է այս անգամ պատրաստվում վառել Սիրանուշի տան լույսը