Հանգուցյալ հոգիների արթնացում․ ոմանց համար տոն, ոմանց համար՝ քրիստոնեական արժեքների պղծում. Հելոինը Հայաստանում

Այսօր՝ հոկտեմբերի 31-ին, աշխարհի բազմաթիվ երկրներում նշում են Հելոինը։ Կելտական արմատներ ունեցող այս տոնը կապված է հին կելտացիների ժամանակի պատկերացման հետ: Կելտերը տարին երկու ժամանակահատվածի էին բաժանում՝ լուսավոր և մութ: Մութ ժամանակաշրջանն սկսվում էր նոյեմբերով և նշանավորվում այս տոնով՝ Հելոինով: Սույն տոնին բնորոշ է երկրային և անդրշիրիմյան աշխարհների սահմանների թուլացումը: Ըստ տոնի գաղափարի՝ հոկտեմբերի 31-ին անդրշիրիմյան աշխարհի ուժերը հայտնվում են երկրի վրա:

Մեր երիտասարդությունը Հելոինն սկսել է նշել վերջին տարիներին, հիմնականում հայկական որոշ ակումբներն են կազմակերպում տոնի հետ կապված միջոցառումներ։ Երիտասարդների մի խումբ էլ քաղաքի կենտրոնական փողոցներում փորձում է կա՛մ վախեցնել մարդկանց, կա՛մ զարմացնել արտասովոր կերպարներով։ Նկատենք՝ Հելոինի օրերին հայ հասարակությունը բաժանվում է մի քանի խմբի․ մարդիկ, որոնք սիրում են և տոնում այն, մարդիկ, որոնք չեն սիրում, ոմանց համար առհասարակ միևնույն է, հասարակության մի մասի կարծիքով էլ՝ այն սատանիստական է բնույթով և քրիստոնյա հասարակության համար՝ անընդունելի:

Արարատյան Հայրապետական թեմի առաջնորդանիստ Սբ․ Սարգիս եկեղեցու խորհրդակատար Տեր Շահե քահանա Հայրապետյանը, անդրադառնալով տոնի խորհրդին և հայ երիտասարդների շրջանում այն նշելուն, նկատում է՝ պետք է իմաստություն ձեռք բերել, որպեսզի հնարավոր լինի հրաժարվել ավելորդապահությունից։

«Աստված իր կերպարով ստեղծեց մարդուն, և կերպավորվել՝ նշանակում է լինել Աստծուն դեմ։ Հիշատակություններ կան, թե ինչպես Կայենի սերունդը խառնվեց Սեթի սերունդի հետ, ու սպանությունները, պատերազմները շարունակվեցին։ Ես չեմ կարող ասել՝ ինչի հետ է կապված այս տոնը, դրան վերաբերող շարժումը, որովհետև ամբողջ աշխարհում տխուր վիճակ է»,- «Հայկական ժամանակ»-ի հետ զրույցում ասում է նա։

Տերը Շահենը շեշտում է՝ այն, ինչ կատարվում է աղանդավորների ձեռքով կամ գրանտների միջոցով, քանդում է երկիրը: «Այսօր եկեղեցին նշում էր Սրբ. Ստեփանոսի տոնը, ինչո՞ւ Հելոինը նշող երիտասարդները չէին մասնակցում»,- ընդգծում է նա։

Ազգագրագետ Սվետլանա Պողոսյանի կարծիքով էլ՝ Հելոինը մեր երկրում շատ մեծ տարածում չունի, այդ պատճառով դրան դեմ շարժումներ կամ ակցիաներ իրականացնել ևս պետք չէ։

«Մեծ տարածում տոնը չունի, առանձնապես դեռահասներին է գրավում, նրանց, ովքեր եվրոպամետ հայացքներ ունեն։ Շատ ակումբային երևույթ է։ Երիտասարդությունն ապրած մարդկանց բոլորովին չի հետաքրքրում, և պետք չէ այն նշելը ծանրացնել։ Դա հակառակ ազդեցությունը կունենա, ուստի պետք է թողնել, որ աստիճանաբար մարի»,- կարծում է Պողոսյանը։

Նրա խոսքով՝ տոնը մեր մշակույթի հետ որևէ առնչություն չունի: Հելոինը կորցրել է նաև իր ավանդական ձևը, որին ի սկզբանե միտված է եղել տոնը։ Ըստ Պողոսյանի՝ այժմ այն վախեցնելու, զվարճացնելու միջոց է դարձել, մինչդեռ ուներ այլ իմաստ։

«Ննջեցյալների հոգիների հետ կապված տոն էր։ Դդումը, որի մեջը ճրագ են վառում, նպատակն է, որ հանգուցյալների հոգիները այցելեն իրենց, այսինքն՝ միտված է հանգուցյալների ոգու հանգստությանը, ոչ թե գալով՝ ահաբեկեն։ Հիմա դարձել է զվարճանքի միջոց՝ կողքինին ահաբեկելու միջոցով։ Սակայն ինչպես մտել է մեր հասարակություն, այնպես էլ կգնա»,- ասում է ազգագրագետը։

Նրա դիտարկմամբ՝ տոնը ինչ-որ առումներով ունի սատանիստական միտումներ, բայց պետք չէ հատուկ ճնշում գործադրել դրա դեմ։ Հնում հայերն էլ են հավատացել և՛ չար ոգիների գոյությանը, և՛ դրանց քշելու մեթոդներին։ Մինչ այսօր էլ մարդիկ կան, որոնք ամեն շաբաթ խունկ են ծխում՝ չար հոգիներին քշելու համար, նկատում է նա:

«Տոնը կարևոր գործառույթ ունի․ մարդը դրանից պետք է դրական լիցքեր ստանա, հանգստանա, բավականությամբ լցվի։ Մենք չարին քշելու տոներ ունենք, բայց տոներ էլ ունենք, որոնք դրական լիցքեր են տալիս։ Հելոինի փոխարեն Բարեկենդանը հրաշալի տոն է, մարդիկ ժողովրդական խաղերի միջոցով հետաքրքիր ժամանակ են անցկացնում։ Մենք մեր մշակույթը գնահատելու կարիք ունենք»,- ընդգծում է զրուցակիցը։

Պողոսյանը նկատում է՝ հայկական մշակութային համակարգն ուժեղ է, և այն ինչ խորթ է, կարող է հետ մղել։ Ազգագրագետի խոսքով՝ պետք չէ, որ հասարակությունը ատելությամբ լցվի այս տոնի նկատմամբ․ «Ատելությունը լավ բան չէ, պարզապես մարդը պետք է հասկանա՝ իրեն հարկավո՞ր է այս տոնը, թե՞ ոչ։ Մարդը միշտ էլ ընտրության հնարավորություն ունի»։

Տպել
1071 դիտում

Տեղի է ունեցել «Քաղաքացիական պայմանագիր» կուսակցության նախաձեռնող խմբի նիստ․ ինչ է քննարկվել

Զինված ավազակային հարձակում Երևանում․ թալանել են կնոջը և դիմել փախուստի, դեպքի վայրում հայտնաբերվել է մարտական ատրճանակ

Մարտի 1-ի գործը ավարտված չէ, նոր փամփուշտներ կան, որոնք ուղարկված են փորձաքննության․ Վարդապետյան

Հնարավոր չէ «սրբազան»-ի տիտղոսի հետևում անվանարկել քաղաքական հակառակորդին՝ ակնկալելով պատասխան Նոր Կտակարանից․ Առաքելյան

Վաշինգտոնում հայ պատգամավորները ներկայացրել են Հայաստան-Ադրբեջան խաղաղության գործընթացը

Վարդահովիտում գետի վարարման հետևանքով քաղաքացիները չեն կարողացել անցնել մյուս ափը (տեսանյութ)

Ալիևը արդարանում է Պուտինի առջև. ինչու է Ադրբեջանի նախագահը անընդհատ խոսում միջնորդներ չլինելու մասին

Աննա Հակոբյանի նախաձեռնությամբ Գյումրու «Երեխաների տուն» մանկատան սաներն այցելել են Կենդանաբանական այգի (տեսանյութ)

ԱՄՆ-ի կողմից սահմանված պատժամիջոցների ցուցակում ներառվել են նաև Թուրքիան և Ադրբեջանը

15 նոր տրոլեյբուս և 171 նոր ավտոբուս․ Երևանի տրանսպորտային հավաքակայանը կհամալրվի (տեսանյութ)

Հայտնի է ընդունելության միասնական քննությունների 2-րդ փուլի հայտագրման վերջնաժամկետը․ հնարավոր է կիրառվեն մետաղորսիչներ

Տավուշի թեմի առաջնորդի գործառույթը աղոթելն է, ոչ թե ասֆալտին նստելը կամ պառկելը, ՀՀ-ի վրա հարձակում հրահրելը. Սուքիասյան

Բախվել են թիվ 18 երթուղին սպասարկող «Ժոնգ Տոնգ» և թիվ 1 երթուղին սպասարկող «ՄԱՆ» մակնիշի ավտոբուսները․ կա վիրավոր

Դուք չեք պատկերացնի՝ մեզ ինչքան էր պետք․ Գագիկ Սուրենյանը նոր գրառում է արել

Մարզային փրկարարական վարչությունների ղեկավարներին կարգադրվել է մարտական հաշվարկում ընդգրկել նաև ամենագնացները

Թուրքիան դադարեցրել է առևտրային հարաբերություններն Իսրայելի հետ

ՀՀ-Ադրբեջան սահմանազատման հանձնաժողովների վերջին պայմանավորվածությունն առաջընթաց է խաղաղության օրակարգում․ Բայրամով

Եղբայրները գումարային հարցի շուրջ վիճաբանել են 3 անձի հետ, որոնք հարվածներ են հասցրել, հետո դանակահարել նրանցից մեկին

Արարատ Միրզոյանի հետ հեռախոսազրույցից հետո Ուկրաինայի ԱԳ նախարարը գրառում է արել

Ինչեր են հայտնաբերվել կալանավորվածներից մեկի գուլպայից, մյուսի էլ՝ ծխախոտի տուփից

Ղրղզստանի ԱԳՆ-ն իր քաղաքացիներին խորհուրդ է տվել չմեկնել Ռուսաստանի Դաշնություն

Նոյեմբերին Ադրբեջանում խորհրդարանական ընտրություններ են անցկացվելու

Հայաստանը պետություն է, պետք է հասկանալ, որ մի խումբ անձինք չեն կարող խանգարել սահմանազատման գործընթացին. Իոաննիսյան

«Լադանիվա»-ի երկրորդ փորձը եվրատեսիլյան բեմում (լուսանկարներ)

Խոշոր բրենդներն անընդհատ ահազանգում են․ վարչապետին է ներկայացվել Մտավոր սեփականության գրասենյակի 2023-ի հաշվետվությունը

Արծվի թևեր կոչվող հատվածում նոր արագաչափ է տեղադրվել․ երբ կգործարկվի այն

Ուսուցիչը բռնություն է կիրառել տարրական դասարանների աշակերտների նկատմամբ․ Տիգրան Ավինյանը տեղեկությունը փոխանցել է ՔԿ-ին

Կենտրոն վարչական շրջանի ղեկավարն ազատվել է պաշտոնից

Արարատ Միրզոյանն ու Ուկրաինայի ԱԳ նախարարը տարածաշրջանային հարցեր են քննարկել

Երևանում մթնոլորտային օդում փոշու պարունակությունը գերազանցել է սահմանային թույլատրելի կոնցենտրացիան

«Ուրալ»-ի վթարից տուժած 20 զինծառայողներից 8-ը դուրս են գրվել հոսպիտալից․ ինչ վիճակում են մյուսները

Գյումրիում մեկ ապաստարան կվերանորոգվի և կվերազինվի․ համագործակցության փաստաթուղթ է ստորագրվել

Տեղյակ լինելով «Ուրալ»-ի տեխնիկական խնդիրներից՝ թույլատրվել է մեքենայի երթը. զորամասի 2 պաշտոնատար անձ է կալանավորվել

Չայնիի ոլորաններում մեքենա է այրվել

Անթալիայում մեքենաներ են բախվել․ ինչով են զբաղված եղել տուժած զբոսաշրջիկները վթարի պահին

ԼՂ-ից բռնի տեղահանվածներին պետք է աջակցություն տրամադրել ոչ թե ըստ կարգավիճակի, այլ ըստ խոցելիության. Նանա Սկաու

ԵՄ-ն բարձր է գնահատում Հայաստանի և Ադրբեջանի սահմանին իրականացվող սահմանազատման առաջընթացը․ Պյոտր Միխալկո

Դոլարը կրկին էժանացել է․ ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան մայիսի 2-ին

Ամերիկյան կողմը պատրաստակամ է շարունակել աջակցությունը ՀՀ պաշտպանական բարեփոխումներին. Քվինը՝ Պապիկյանին

Ավտովթար Երևանում. բախումից հետո մեքենաներից մեկը կողաշրջվել է