Խոսքի ազատության եւ «մի վնասիր» սկզբունքի փխրուն սահմանը

Լրատվամիջոցների ղեկավարներն ու լրագրողական կազմակերպությունները մեկը մյուսի ետեւից մտահոգություններ են հնչեցնում, թե օգտվելով արտակարգ դրությունից՝ իշխանությունները փորձում են լռեցնել ազատ խոսքն ու Հայաստանում գրաքննություն հաստատել։ Անգամ տեսակետներ են հնչում, թե արտակարգ դրություն հայտարարելու հիմնական նպատակը հենց դա էր, ու հիմա իրավապահ մարմինները լրատվամիջոցների ու սոցկայքերի օգտատերերի նկատմամբ ոչ իրավաչափ քայլեր են ձեռնարկում՝ ստիպելով հեռացնել անգամ այն հրապարակումները, որոնք անմիջական կապ չունեն կորոնավիրուսի համաճարակի հետ։

Փորձենք հասկանալ, թե որքանով են արդարացված այս մտահոգությունները, եւ ինչ է տեղի ունենում իրականում։

Այո, իսկապես էլ, արտակարգ դրությամբ պայմանավորված՝ ԶԼՄ-ներին առնչվող սահմանափակումների հարցում ավելի հստակ ձեւակերպումների անհրաժեշտություն կա, որովհետեւ անհասկանալի է, օրինակ, թե ինչ չափանիշներով պիտի որոշվի՝ տվյալ հրապարակումը խուճապ առաջացնո՞ւմ է, թե ոչ։ Եվ այս անորոշությունը, այո, տեսականորեն կարող է իշխանությունների մեջ գայթակղություն առաջացնել՝ արգելելու իրենց համար տհաճ ցանկացած հրապարակում։ Առայժմ նման բան չի եղել ու վստահաբար՝ չի էլ լինի, բայց զուտ տեսականորեն նման բան իսկապես հնարավոր է։ Այլ հարց է, որ եթե անգամ այդպիսի բան լինի, դա որեւէ արդյունք չի տա. ինֆորմացիոն տեխնոլոգիաների զարգացման այսօրվա մակարդակի պայմաններում հասարակությունից որեւէ բան թաքցնելը պարզապես անհնար է, եւ որեւէ «արգելված լուր» հաստատ տասնապատիկ ավելի մեծ արագությամբ կտարածվի։

Բայց նաեւ՝ այնպես չպետք է լինի, որ իշխանությունները պարտավոր են հնարավոր բոլոր միջոցներով պայքարել կորոնավիրուսի տարածման դեմ, իսկ մյուսներն իրավունք ունեն ցանկացած ձեւով խանգարել նրանց, եւ որեւէ մեկը չի կարող ոտնահարել նրանց այդ իրավունքը։ Նախ՝ այս հարցում «իշխանություններ» եւ «մյուսներ» չկան, սա բոլորիս խնդիրն է, եւ երկրորդ՝ եթե իշխանությունները մեծ պարտավորություններ ունեն, ուրեմն պիտի նաեւ մեծ լիազորություններ ունենան։ Այլ հարց է, որ կոնկրետ ԶԼՄ-ներին վերաբերող սահմանափակումների հարցում այդ լիազորությունները պիտի շատ զգուշորեն եւ պրոֆեսիոնալ բարձր մակարդակով կիրառվեն, ցանկալի է՝ նաեւ լրագրողական կազմակերպությունների անմիջական մասնակցությամբ։

Իսկ մեծ հաշվով՝ խնդիրն այն է, որ Հայաստանում դասական իմաստով լրատվական դաշտ չկա կամ գրեթե չկա։ Լրատվամիջոցների գերակշիռ մեծամասնությունն ըստ էության ոչ թե լրատվամիջոց է, այլ քաղաքական պայքարի «հատուկ ստորաբաժանում», որի նպատակը ոչ թե հանրությանն անաչառ տեղեկատվությամբ ապահովելն է, այլ «հրամանատարի» (սեփականատիրոջ կամ պատվիրատուի) հանձնարարությունները կատարելը։ Եթե դա այդպես չլիներ՝ խնդիրը շատ ավելի հեշտությամբ կկարգավորվեր։ Լրատվամիջոցների ղեկավարներն իրենք համաձայնության կգային, թե ինչ է կարելի, եւ ինչն է անթույլատրելի արտակարգ դրության պայմաններում ու կաշխատեին «մի վնասիր» սկզբունքով»։ Հիմա դա հնարավոր չէ, որովհետեւ շատերի գործունեության նպատակը, ցավոք, հենց «վնասելն» է։ Ինչը գուցեեւ նորմալ կլիներ ցանկացած այլ պարագայում՝ խոսքի ազատության տեսանկյունից, բայց արտակարգ դրության պայմաններում անընդունելի է։ Իրավիճակը կկարգավորվի՝ էլի թող «վնասեն», ինչքան ուզում են (կամ ինչքան պահանջում են պատվիրատուները), բայց հիմա դրա ժամանակը չէ։

Հ.Գ. Արտակարգ դրության պայմաններում ԶԼՄ-ների «խախտումներով» զբաղվողներին էլ խորհուրդ կտայինք ավելի մեծ պատասխանատվությամբ մոտենալ հարցին ու չփորձել արջի ծառայություն մատուցել իշխանություններին։ Իշխանությունները, վստահաբար, ոչ դրա կարիքն ունեն, ոչ էլ ցանկություն ունեն մեկ միլիմետրով անգամ նվազեցնել խոսքի ազատության սահմանները։

Տպել
3646 դիտում

Նիկոլ Փաշինյանը տիկնոջ հետ հանդիպել է «ՀՀ վարչապետի գավաթ» սեղանի թենիսի մրցաշարի եզրափակիչ փուլի մասնակիցներին

Սյունիքում ձորն ընկած ավտոբուսի վթարի հետևանքով զոհերի թիվը հասել է 5-ի

Հենց գալիս են՝ ապրանքը հավաքում, շենքերի բակ ենք փախչում». քաղաքապետարանի և փողոցային առևտրականների «հակամարտությունը»

Գյումրու պատմական «Վառեմ-մարեմի շենքի» փրկության հերթական ծրագիրը․ ով է այս անգամ պատրաստվում վառել Սիրանուշի տան լույսը

4 զոհ և 9 տուժած․ Սյունիքում ձորն ընկած ավտոբուսի վթարի հետևանքով զոհերի թիվն աճել է

Քաղաքացու օրվա կապակցությամբ մարզերում և Երևանում անցկացվել են մի շարք միջոցառումներ

Ցուցարարները կանգնեցրել են «Մերսեդես» մակնիշի ավտոմեքենան և դանակով ծակել ավտոմեքենայի անվադողը. մանրամասներ

Ռուսաստանում կփոխվեն օտարերկրացիների գտնվելու պայմանները

3 զոհ և 6 տուժած․ մանրամասներ Սյունիքում ձորն ընկած ավտոբուսի վթարից

Ողբերգական ավտովթար Սյունիքում․ ավտոբուսը կողաշրջվել, հայտնվել է ձորում, կան զոհեր և վիրավորներ

Ռուբեն Վարդանյանն առևանգվել է Լաչինից, ԼՂ մյուս ղեկավարներին հանձնել են ռուս խաղաղապահները․ Տիգրան Բալայան

Որոշ շրջանակներ, այդ թվում՝ ԶԼՄ-ներ, սոցհարթակներում համակարգված եղանակով թիրախավորում են Ոստիկանությանը․ ՆԳՆ

Հայաստանից շատերն են արտագաղթել հենց խաղաղության բացակայության պատճառով, խաղաղության օրակարգը դրա մասին է․ վարչապետ

Գրիգոր Գրիգորյանը ակցիայի վայրից բերման է ենթարկվել

Կռունկով տնակը տեղափոխելիս 59-ամյա բետոնագործը մոտ 5 մետր բարձրությունից վայր է ընկել և հիվանդանոցում մահացել

Շուշիի շրջանում ականի պայթյունի հետևանքով ադրբեջանցի սակրավորը վիրավորում է ստացել

Ակնկալում եմ ավելի ընդլայնել մեր օրակարգը․ Արարատ Միրզոյանը շնորհավորել է Նիդերլանդների ԱԳ նախարարին

Սյունիքում մեքենաներ են բախվել․ կա տուժած

Հայաստանին և Նիդերլանդների միջև առկա են ակտիվ քաղաքական երկխոսություն և սերտ գործընկերություն․ ՀՀ նախագահի ուղերձը

Դուք փրկի՞չ եք, թե՞ խուլիգան՝ ձեր «սրբազաններով» հանդերձ, հը՞, Բգո․ Էդգար Առաքելյան

Համակարգված, ստուգված տեղեկությունների համաձայն՝ ուղղորդված որոշ շրջանակներ, ԶԼՄ-ներ, թիրախավորում են ԶՈՒ-ն․ ՊՆ

Բացի, տեսնենք մեջն ինչ ա. Կիրանցում ակցիայի մասնակիցը ծակել է մեքենայի անվադողը

ՀՀ ՊՆ-ն հերքում է մի շարք պայմանագրային զինծառայողների աշխատանքից ազատման դիմում ներկայացնելու լուրը

Ռուսաստանը հանդես է գալիս Բաքվի և Երևանի միջև շփումները շարունակելու օգտին․ Պեսկով

«Պատիվ ունեմ»-ի պատգամավորի հայտարարությունը էժանագին սուտ է, հորդորում եմ դադարեցնել հերթական արշավը․ Ալեքսանյան

Կիրանցում տեղի ունեցած դեպքերից հետո բժշկական կենտրոն են տեղափոխվել նաև հավաքին մասնակից երեխաներ․ ՄԻՊ

Տեղադրված սահմանային սյունը Հայաստանի տարածքային ամբողջականության անկյունաքարն է. Նիկոլ Փաշինյան (տեսանյութ)

«Վնուկովո» օդանավակայանի հարկերից մեկը պայթյունի սպառնալիքի պատճառով տարհանվել է

Շենքի բակում 66-ամյա տղամարդու դի է հայտնաբերվել․ նախաձեռնվել է քրեական վարույթ

Օդի ջերմաստիճանը կբարձրանա․ առանձին շրջաններում կարճատև անձրև կտեղա

Առաջիկայում ուսանողների հետ կքննարկենք Ակադեմիական քաղաքի ծրագիրը․ վարչապետը Գավառում պատասխանում է հարցերի (տեսանյութ)

Դինա Տիտուսը Ադրբեջանի նկատմամբ պատժամիջոցներ կիրառելու մասին օրինագիծ է ներկայացրել

Կիրանցում քարեր են նետել ոստիկանների ուղղությամբ, հայհոյել, լսվել են պայթյունի ձայներ, այրվել են անվադողեր․ մանրամասներ

Ժիրայր Սեֆիլյանը բանակին կոչ է արել պառակտվել, դուրս գալ պետության դեմ

Սիրու՞մ ես հայրենիքդ, ուժեղացրո՛ւ պետությունդ․ վարչապետը Գավառում հանդես է գալիս բանախոսությամբ (տեսանյութ)

Ավտոմեքենան դուրս է եկել երթևեկելի հատվածից և գլորվել ձորը․ կա տուժած

Օտարերկրացու ինքնասպանության փորձը կանխվել է

Շրի Լանկան երկրի հարավում գտնվող օդանավակայանի կառավարումը կփոխանցի ռուսական և հնդկական ընկերություններին

Երևանի մի շարք վարչական շրջաններում շների համար հատուկ զբոսայգիներ են կառուցվել (տեսանյութ)

Ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան ապրիլի 27-ին