Երևան
30 °C
searchclose
today
menuclose
Երևան
30 °C
Ամուլսարի շուրջ բարձրացած ահավոր աղմուկն այդպես էլ հանրային քննարկման չվերածվեց։ Ավելին՝ աղմուկը խլացրեց այն հատուկենտ ողջամիտ տեսակետները, որ հնչում էին եւ՛ հանքավայրը շահագործելու կողմնակիցների, եւ՛ հակառակորդների ճամբարներից։ Շատերն առ այսօր նույնիսկ գլխի չեն ընկել, որ կառավարությունը Լիդիանին հանքավայրը շահագործելու թույլտվություն տալ-չտալու հարցը չի քննարկում (այդ թույլտվությունը տարիներ առաջ է տրվել), կառավարությունն այլ որոշում է կայացնում՝ հանքի շահագործումը կասեցնելու (թույլտվությունը ետ վերցնելու) հիմքեր կա՞ն, թե չկան։
Բայց սա դեռ մի կողմ թողնենք։ Բանն այնտեղ է հասել, որ ֆեյսբուքաբնակ մեր հայրենակիցները «լրջորեն» քննարկում են՝ ժամանակը չէ՞ արդյոք, որ Հայաստանն ընդհանրապես հրաժարվի հանքարդյունաբերությունից։ Փորձենք հասկանալ։
Անգամ ԱՄՆ-ն ու Եվրոպայի գերզարգացած պետություններն՝ իրենց բնապահպանական խնդիրների վրա «շեղված» հասարակություններով, հանքարդյունաբերությունից չեն հրաժարվել։ Ուրիշ բան, որ այդ առումով աշխարհը պայմանականորեն բաժանվում է երկու մասի՝ զարգացած երկրներում բնապահպանական խստագույն նորմեր են գործում, իսկ երրորդ աշխարհի երկրներում առաջնայինը համարվում է զուտ նյութական շահը, եւ բնապահպանական խնդիրները երրորդական-չորրորդական նշանակություն ունեն։ Սա նշանակում է, որ Հայաստանի խնդիրը ոչ թե հանքարդյունաբերությունից հրաժարվելն է, այլ հանքարդյունաբերության որակի առումով երրորդ աշխարհի երկրների շարքից դուրս պրծնելն ու քաղաքակիրթ աշխարհի մաս կազմելը։ Կստացվի, թե ոչ՝ այլ հարց է, բայց խնդիրը հենց այդ հարթությունում է։
Հիմա տեսեք, թե ինչ է ստացվում։ Կառավարությունը բյուջեից 400 հազար դոլար է հատկացրել արտասահմանյան մի ընկերության՝ Ամուլսարի խնդիրը մասնագիտորեն ուսումնասիրելու համար, ու հիմա շատերն աղմուկ են բարձրացնում, թե «ինչո՞ւ եք հարկատուների փողերն իզուր տեղը քամուն տվել, եթե որոշումը նախապես կայացված էր», «էդ ո՞վ են դրանք», «բայց իրանց ասածին ո՞վ ա հավատում», եւ այլն։ Բայց արդյո՞ք զուր տեղն է ծախսվել այդ գումարը։ Զեկույցի մասնագիտական կողմը թողնենք մասնագետներին, բայց փաստն այն է, որ ուսումնասիրությունների արդյունքում Լիդիանը պարտավորվում է հանքավայրի շահագործումը վերսկսելու դեպքում 16 կետերով փոխել իր գործունեության նորմերը, այսինքն՝ շատ ավելի մեծ ուշադրություն դարձնել բնապահպանական խնդիրներին։ Հիմա սա հաջողությո՞ւն է, թե հաջողություն չէ, եւ դրանից հետո կարելի՞ է ասել, որ 400 հազարն իզուր է ծախսվել։
Հիմա հարցին նայենք բնապահպան ակտիվիստների տեսանկյունից։ Ավելի քան մեկ տարի շարունակ նրանք փակել են Ամուլսարի ճանապարհները եւ թույլ չեն տվել, որ հանքը շահագործվի։ Արդյունքում՝ կատարվել են լրացուցիչ ուսումնասիրություններ, եւ Լիդիանը 16 կետերով «խելոքացել է»։ Բնականաբար՝ միանշանակ կարելի է պնդել, որ սա նաեւ այդ բնապահպանների մեծ հաղթանակն է, եւ այս ամենի արդյունքում Հայաստանը լուրջ քայլ է կատարում քաղաքակիրթ (զարգացած երկրներին բնորոշ) հանքարդյունաբերություն ունենալու ճանապարհին։ Բավարար է այդ քայլը, թե ոչ՝ քննարկելու խնդիր է (գուցե հնարավոր էր ոչ թե 16, այլ, ասենք, 26 «մեղմացումներ» պարտադրել), բայց փաստն այն է, որ կան խնդիրներ, եւ այդ խնդիրները թեկուզ մասնակիորեն լուծելու ուղղությամբ ինչ-որ բան արվել է։
Եվ, ի դեպ, պիտի արվի նաեւ մյուս հանքավայրերի պարագայում։ Ընդ որում՝ եթե տարիներ առաջ արվեր, Հայաստանի բնապահպանական վիճակն այսօր շատ ավելի բարվոք կլիներ։
Հ. Գ. Երեւի բնապահպան-ակտիվիստները շատ կզարմանան, եթե իմանան, որ իրենց՝ ընդհանուր առմամբ անկեղծ պայքարը սոցկայքերում ու քարոզչամիջոցներում լայնորեն լուսաբանվում է նաեւ այն գումարներով, որ նախկինները տարիներ շարունակ կուտակել են՝ Հայաստանի ընդերքը հոշոտելու եւ Արարատյան դաշտը բառիս բուն իմաստով անապատ դարձնելու հաշվին։
Կոտայքում «Մամուռ» հյուրանոցային համալիրի ուղղությամբ պայթուցիկի նմանվող առարկա են նետել
Ձեր առաջնորդին առյուծի վրա թարս նստացնելու ենք ու հետ ուղարկենք այնտեղ, որտեղից որ եկել է․ Ալեքսանյան
Հայկական կողմը հավատում է, որ կա հարատև խաղաղություն հաստատելու իրական հնարավորություն. Միրզոյանը՝ Al-Jazeera-ին
Որոնվում է տեսագրության մեջ պատկերված անձը
Համաշխարհային առևտրի կենտրոն կկառուցվի. Գևորգ Պապոյանը և Էդուարդ Մարությանը պայմանագիր են ստորագրել
Ջերմաստիճանը կնվազի 9-11, որոշ մարզերում՝ 12-14 աստիճանով. սպասվում են ինտենսիվ տեղումներ
Սպանդարյան ՀԷԿ-ի համար ուղղիչ սարքերի և հաստատուն հոսանքի բաշխիչ վահանակի մատակարարման աշխատանքների մրցույթ
Ադրբեջանը Հայաստանի հետ երկկողմ և խաղաղ բանակցությունների կողմնակից է․ Բայրամով
Սողանք` Լծեն-Տաթև ավտոճանապարհին
Զուրաբիշվիլին երկրի դավաճան է, ցավալի է, որ նրան անվանում ենք նախագահ. Վրաստանի վարչապետ
Անդրանիկ Գրիգորյան. Թվային փոխակերպումն առաջին հերթին մտածողության փոփոխությունն է
Ըմբշամարտի ՕԽ վարկանիշային մրցաշարին Հայաստանից կմասնակցի 7 մարզիկ
Երբ ընդդիմությունն ասում է՝ սահմանն այնտեղ է, որտեղ կանգնած է հայ զինվորը, հանձնում է Բերքաբերը, Ջերմուկը. Հովհաննիսյան
Ucom-ը անվճար ինտերնետ է ապահովել Իջևանի չորս համայնքների կանգառներում
Եվրոպական հանձնաժողովը պատրաստ է նպաստել Կառավարության առաջնահերթությունների կատարմանը․ վարչապետն ընդունել է Կոոպմանին
«Քաջարի» զինվորը «բախվել» է «եկեղեցին ասպատակող» լրագրողի հետ. Ստյոպա Սաֆարյան
Լևոն Քոչարյանի թիկանապահը հարվածել է լրագրողին, ԱԺ-ն թող չխառնի «Պոպլավոկ»-ի հետ․ Հովհաննիսյան (տեսանյութում)
Կառավարությունը փոփոխություններ է առաջարկում խաղային ոլորտը կարգավորող օրենսդրությունում
Այն պրոցեսները, որոնցում ներգրավված են նաև հոգևորականները, իրականացվում են ՀՀ պետականության դեմ. Հովհաննիսյան
ՀԿԵ-ում նշվել է Աշխատանքի պաշտպանության օրը
Առաջարկվում է Հարկային օրենսգրքում սահմանել QR կոդի հասկացությունը․ երբ ուժի մեջ կմտնի օրենքը
«Հար-Մա եղբայրներ» ընկերության տոմատի մածուկի արտադրությունը կասեցվել է․ ինչ է հայտնաբերվել
Որոնվում է տեսագրության մեջ պատկերված անձը
Օդի ջերմաստիճանը կնվազի․ ժամանակ առ ժամանակ անձրև և ամպրոպ է լինելու
Սահմանազատման հիմքում նաև իրավական փաստաթուղթ կա, ընդդիմությունը փորձում է կեղծ օրակարգեր առաջ քաշել. Տիգրանյան
16-ամյա տղան Կիևյան կամրջից ցած է նետվել. նրան ողջ են հայտնաբերել
Ռեստորանում ընթրելիս տղամարդը հանել է ատրճանակն ու պատահական կրակել․ կա զոհ
Լևոն Քոչարյանի «ախռանիկը» Ազգային ժողովի շենքի տարածքում հարվածել է Civic.am-ի լրագրողին
Ֆրանսիայի կողմից նվիրաբերված գեներատորները տրամադրվել են ՀՀ ռազմավարական կարևորություն ունեցող կառույցներին
Օպերատիվ իրավիճակը անցած 1 օրում․ բացահայտվել է հանցագործության 86 դեպք, արձանագրվել՝ 10 ճանապարհատրանսպորտային պատահար
ԱԳ նախարարի տեղակալը Ֆրանսիայի Սենատի անդամ Ռոնան Դը Գլյոյին է ներկայացրել «Խաղաղության խաչմերուկ»-ը
Ալմա Աթայի հռչակագրով ՀՀ-ն ունի տիտղոս Հայաստանի Հանրապետության ամբողջ ինքնիշխան տարածքի վրա․ Վարդանյան
Ինչը կերաշխավորի Հայաստանի Հանրապետության գոյությունն ու զարգացումը․ վարչապետը հրապարակել է պետության մասին 4-րդ զրույցը
Այս ֆոնին հասկանո՞ւմ եք՝ ինչ լավ է, որ, ի վերջո, Ադրբեջանը համաձայնվել է 1991-ի դրության վիճակին վերադառնալ. Իոաննիսյան
Աշխարհում ձեր նման հակապետական ընդդիմություն գոյություն չունի. Արթուր Հովհաննիսյան
Պաշտպանության բնագավառում ՀՀ-Ֆրանսիա երկկողմ, ինչպես նաև ԵՄ-ի հետ համագործակցությանն առնչվող հարցեր են քննարկվել
Քեզ փող են տալիս, անում ես, դու շուն ես. Դավթյանը՝ իր ներկայացման ժամանակ ակցիա իրականացրած երիտասարդին (տեսանյութ)
Մեր հավատքը ձեր բիզնեսին մի խառնեք, Աստծուց վախեցեք. Չախոյանը՝ հոգևորականներին
Պետությունն ունենում է պետական սահման, դուք առաջարկում եք առաջնորդվել շփման գծով, դրա ի՞նչն է պետականանպաստ. Կարապետյան
Այսօր՝ ՀՀ ԱԺ, վաղը «Արմյանսկիյ օբլըստի» ինչ-որ «գարադսկոյ դումայի պատգամավոր կլինեն․Ալեքսանյանը՝ ընդդիմության մասին
