Տապալման եզրին. ԿԳՆ-ն  խուճապի մեջ է

Տպագրվել է «Հայկական Ժամանակ» օրաթերթի՝ 2006 թվականի հուլիսի 8-ի համարում

Ինչպես արդեն տեղեկացրել ենք, Համաշխարհային բանկի 20 միլիոն դոլարանոց վարկային ծրագրով նախատեսված կրթական բարեփոխումների մի բաղադրիչը` գիտելիքների գնահատման եւ թեստավորման նոր համակարգի ստեղծումը, որի համար նախատեսված է 2,3 միլիոն դոլար, տապալման եզրին է: Հիշեցնենք, որ բարեփոխումների սույն բաղադրիչը նախատեսում էր գիտելիքների գնահատման ամբողջությամբ նոր համակարգի ստեղծում, դպրոցական ավարտական ու բուհական ընդունելության քննությունների գործող համակարգից անցում նոր համակարգի, Գիտելիքների գնահատման եւ թեստավորման կենտրոնի ստեղծում եւ այլն: Բայց այս ամենի համար այս պահին, ըստ էության, ոչինչ պատրաստ չէ, իսկ ծրագրի իրագործման ժամանակացույցն ամբողջությամբ խախտված է, եւ, հետեւաբար, խախտված է նաեւ ՀԲ-ի հետ ձեռք բերված պայմանավորվածությունը:

Ու հիմա ԿԳ նախարար Լեւոն Մկրտչյանն ամեն կերպ փորձում է փրկել իրավիճակը` վերջնական տապալումից խուսափելու համար: Այս առիթով երեկ ԿԳՆ-ն հրավիրել էր աշխատանքային հանդիպում` հասկանալու համար, թե ինչ կարելի է անել: Երեկվա քննարկումից, սակայն, պարզ դարձավ, որ իրավիճակը շատ ավելի լուրջ է: Բանն այն է, որ ըստ ծրագրի նախնական ժամանակացույցի, արդեն 2005-ին պետք է լիներ ավարտական եւ ընդունելության քննությունների միասնական նոր համակարգի փորձարկում հայոց լեզու եւ մաթեմատիկա առարկաների գծով: Իսկ արդեն 2006-ից շրջանավարտները պետք է այդ առարկաներից քննություն հանձնեին հենց այդ համակարգով: Այնուհետեւ ամեն տարի մաս-մաս սույն համակարգ պետք է մտնեին մնացած առարկաները:

Սերգո Երիցյանը մի քանի անգամ հրապարակավ հայտարարել էր, որ արդեն 2006 թվականից պետք է գործի ընդունելության նոր համակարգը: Նախկին նախարարը մեր թերթում սույն ժամկետը նշել էր մեդալակիրներին տրվող արտոնությունները վերացնելու հարցի հետ կապված: Այսինքն, ժամանակացույցը ոչ թե խախտվել է, այլ գերխախտվել: Ու հիմա ԿԳ նախարար Լեւոն Մկրտչյանը փորձում է այնպես անել, որ 2007 թվականին նոր համակարգով անցկացվի գոնե մեկ` հայոց լեզվի քննությունը: Իսկ ի՞նչ են արել ամբողջ այս ընթացքում ԿԳ նախարարությունը, ԿԳՆ ԾԻԳ-ը, Գիտելիքների գնահատման եւ թեստավորման կենտրոնը (ԳԳԹԿ): Ճիշտ է, ծրագրի փորձարկում, ինչպես տեղեկացրել ենք, մեկ անգամ եղել է` Շիրակի մարզում, բայց անգամ դրա ժամանակ, ըստ ԿԳՆ ներկայացուցիչներից մեկի, եղել են հուշումներ ուսուցիչների կողմից եւ արտագրություններ, իսկ ԿԳՆ-ն էլ դրանից հետո նույնիսկ չի կարողացել քննությունների վերջնական մեխանիզմներ մշակել:

Երեկ ԿԳ նախարար Լեւոն Մկրտչյանը, հայտարարելով, որ ժամանակացույցը խախտվել է եւ կան տեխնիկական խնդիրներ, դահլիճների հարց եւ այլն, նախ, ուզում էր պարզել, թե շրջանավարտների գրավոր աշխատանքների ծրարները որ մարզերից են ստուգման  բերվելու մայրաքաղաք, ով է դրանց համար պատասխանատու, ինչ է արվելու, որ ծրարները ճանապարհին չբացվեն եւ այլն: ԿԳ փոխնախարար Արա Ավետիսյանն էլ համառորեն փորձում էր հասկանալ, թե քանի բալանոց համակարգով են գնահատվելու քննական աշխատանքները, ինչու է կրթակարգը մշակող աշխատանքային խումբը որոշել, որ դպրոցում քննական աշխատանքները նախ պետք է գնահատվեն 10 բալանոց համակարգով, իսկ հետո պետք է անցնեն 20 բալանոցի, քանի բալանոց սանդղակով են գնահատվելու ընդունելության քննական աշխատանքները:

Արա Ավետիսյանին ոչ ոք այդպես էլ չկարողացավ դա բացատրել: Փոխնախարարը ստիպված էր պատմել մի դեպք, երբ ժամանակին մի ուզբեկից փորձել է սեխ գնել, որի գինը  2 ռուբլի է եղել: Վաճառողը չի համաձայնվել 1,5-ով ու սեխը տվել է 1-ով: Ավետիսյանին կողքից բացատրել են, որ ուզբեկը 1,5-ով չի կարողանում հաշվել: ԿԳ փոխնախարարի կարծիքով, այժմ նույնը արվում է գնահատման նոր համակարգի հետ: Այսինքն, ընտրվում է գնահատման այն սանդղակը, որով հաշվելն ավելի հեշտ է: Ինչեւէ, հստակեցված չեն բողոքարկման եւ ստուգման մեխանիզմները, առ այսօր գնված չէ համապատասխան տեխնիկա, որի միջոցով հիմնականում պետք է ստուգվեն ավարտական եւ ընդունելության քննական գրավորները, անգամ հայտարարված չէ տեխնիկայի ձեռքբերման մրցույթ:

Մի խոսքով, այս պահի դրությամբ որեւէ բան վերջնական որոշված չէ, եւ որեւէ փաստաթուղթ ստորագրված չէ: Այնինչ, եկող տարվա դիմորդները արդեն ուսումնական տարվա սկզբից պետք է հստակ իմանան, թե ինչ թեստեր են լինելու, որպեսզի հասցնեն նախապատրաստվել: «Փաստաթուղթն իսկապես ծանր վիճակում է»,- երեկ արձանագրել է ԿԳՆ հանրակրթության վարչության պետ Նարինե Հովհաննիսյանը: Հիշեցնենք, որ պատրաստ չէ նաեւ ԳԳԹԿ շենքը, որտեղ համակարգվելու են ողջ աշխատանքները: ԿԳՆ որոշ շրջանակներում այս պատճառներով իսկական խուճապ է, եւ դեռ մեծ հարց է` արդյո՞ք Լեւոն Մկրտչյանը կհասցնի 2007-ին գոնե մեկ առարկա մտցնել նոր համակարգով, թեեւ ժամանակացույցով նախատեսված են երկուսը, եւ ժամանակացույցն էլ արդեն իսկ խախտվել է:

Լուսինե Բարսեղյան