Խնդիրները շատ են և համակարգային․ Քաղցկեղի ահազանգող ցուցանիշները Հայաստանում

19/02/2019 schedule10:53

Քաղցկեղը աշխարհում մահացության երկրորդ ամենատարածված պատճառն է։ Աշխարհում մահացությունների 6 դեպքերից մեկը գրանցվում է քաղցկեղի հետևանքով: Ըստ ԱՀԿ-ի, անցած տարում այս հիվանդության զոհ են գնացել 9,6 միլիոն մարդ, որոնցից ավելի քան 6 հազարը մահացել են Հայաստանում:

Վերջին 20 տարիների ընթացքում ուռուցքային հիվանդությունը Հայաստանում աճել է մոտ 70 տոկոսով, ահազանգում ե մասնագետները: Հայաստանում քաղցկեղի այդ ցուցանիշները չափազանց մտահոգիչ են, գտնում է Վաշինգտոնում գործող Մեդունի հասարակական կազմակերպության նախագահ Վահագն Մարտիրոսյանը: Կազմակերպությունը մի շարք մարդասիրական ծրագրեր է իրականացնում Հայաստանում առողջապահության ոլորտում՝ կենտրոնանալով հիմնականում քաղցկեղի դեմ պայքարի վրա, հայտնում է Ամերիկայի ձայնը:

«Մեր գործունեության հիմնական նպատակն է միջոցներ հայթայթելը, դրանք քաղցկեղով հիվանդ երեխաներին տրամադրելը և Հայաստանում մեծահասակների բուժումը»,- ասում է «Մեդունի»-ի նախագահը:

Կազմակերպությունը համագործակցում է տարբեր կառույցների ու շրջանակների հետ ինչպես ԱՄՆ-ում, այնպես էլ՝ Հայաստանում: Հայաստանում Մեդունիի գործընկերն է City of Smile հասարական մարդասիրական միությունը, որը օգնում է կազմակերպել քաղցկեղով հիվանդ երեխաների բուժումը: ԱՄՆ-ում Մեդունին փորձում է ուշադրություն հրավիրել Հայաստանի առողջապահական ոլորտի խնդիրների վրա՝ աշխատելով տարբեր անհատների ու կառույցների, ներառյալ ԱՄՆ-ի Կոնգրեսի Հայկական հարցերով հանձնախմբի մի շարք անդամների հետ:

Նա մատնանշում է քաղցկեղի ոլորտի վերաբերյալ 2015-16 թթ. Dana-Farber Cancer Institute հաստատության մի խումբ մասնագետների ուսումնասիրությունը, ովքեր Հարվարդի համալսարանի օգնությամբ այցելել են Հայաստան՝ քաղծկեղի հետ կապված իրավիճակը գնահատելու համար։ Հետազոտության արդյունքները մտահոգիչ էին: Մեդունիի նախագահը պնդում է՝ «խնդիրները շատ են և համակարգային»:

Դրանց թվում են ախտորոշման նորագույն տեխնոլոգիաների բացակայությունը, հիվանդների խուսափումը հետազոտումից, հիվանդության ուշ ախտորոշումը, ինչպես նաև ըստ Մարտիրոսյանի, սոցիալական ծանր կացությունը, ինչի արդյունքում գրանցվում է մահացության բարձր ցուցանիշ՝ մեծահասակների շրջանում կազմելով մոտ 70 տոկոս:

«Դա նշանակում է, որ 10 ախտորոշված հիվանդից 7-ը մահանում է: Դա շատ բարձր տոկոս է»,- ընդգծում է Մարտիրոսյանը:

Դրան զուգահեռ բացակայում են ծայրահեղ կամ անհույս հիվանդների համար համապատասխան հաստատությունները, իսկ տեխնոլոգիական միջոցները անհամաչափ են բաշխված մայրաքաղաքի ու մարզերի միջև:

«Մենք չունենք բավարար քիմիաթերապիայի միջոցներ և որակյալ դեղամիջներ: Հայաստանում ախտորոշման սարքավորումները հնաոճ են, որոնք հիմնականում կենտրոնացված են Երևանում՝ անտեսելով մարզերը»,- ընդգծում է Մարտիրոսյանը:

Մարտիրոսյանը կոչ է անում միավորել ուժերը արդյունավետ պայքարի համար:

«Ցավոք, Հայաստանն ինքնուրույն չի կարող լուծել այս խնդիրը, քանի որ չունենք բավարար ռեսուրսներ… Պահանջվում է միասնական, համակարգված ու կազմակերպված աշխատանք բոլոր անհատների ու կազմակերպությունների, պետական և ոչ պետական կառույցների կողմից»,- նշում է Մեդունիի նախագահը:

Կազմակերպությունը նախատեսում է ապրիլի սկզբին ԱՄՆ-ի մի շարք քաղաքներում իրականացնել դրամահավաք-միջոցառումներ, որոնց ողջ հասույթը կուղղվի քաղցկեղով հիվանդ երեխաների բուժմանը:

«Ապրիլի սկզբին City of Smile-ը կայցելի ԱՄՆ, և այստեղ երեք քաղաքներում կանցկացվեն տարբեր գալաներ և դրամահավաքներ: Ապրիլի 3-ին այն կսկսվի Վաշինգտոնից, որը կազմակերպել է Մեդունին ԱՄՆ-ում ՀՀ դեսպանատան աջակցությամբ, այնուհետև ապրիլի 5-ին ՝ Բոստոնում և 6-ին ՝ Լոս Անջելեսում: Հասույթը կնվիրաբերվի քաղցկեղով հիվանդ երեխաների բուժմանը»,- տեղեկացնում է Մարտիրոսյանը:

Չնայած եղած դժվարություններին՝ ըստ Մարտիրոսյանի, այսօր Հայաստանում հնարավոր է դարձել բուժել հիվանդ երեխաներիի շուրջ 70 տոկոսին: Մեդունին ձգտում է այդ թիվը հասցնել զարգացած երկրներում ընդունված ցուցանիշներին:

Քաղցկեղի դեմ պայքարը Վահագն Մարտիրոսյանի համար ոչ միայն մարդասիրական գործունեություն է, այլ նաև վերապրած ծանր անձնական փորձություն, ինչի հետ անմիջապես առնչվել է նրա ընտանիքը:

Տպել
1568 դիտում

Մի քանի ժամով կհոսանքազրկվեն Երևանի ու 7 մարզի բազմաթիվ հասցեներ

Հացատանը բռնկված հրդեհի հետևանքով մասամբ այրվել են ավտոտնակն ու անասնագոմը

Նարեկ Մանասյանը հաղթել է Ադրբեջանը ներկայացնող բռնցքամարտիկին

Տեղի է ունեցել «Քաղաքացիական պայմանագիր» կուսակցության նախաձեռնող խմբի նիստ․ Նիկոլ Փաշինյանը հանդես է եկել զեկույցով

Հրդեհ է բռնկվել ռեստորաններից մեկի ծխատարում

ԼՂ-ից բռնի տեղահանված ուսուցիչների օժանդակության ծրագրի գործողության ժամկետը երկարաձգվել է

ԱԳՆ-ում քննարկվել են Բրյուսելի եռակողմ հանդիպման ընթացքում ձեռք բերված պայմանավորվածություններին վերաբերող հարցերը

«Ակադեմիական քաղաք» ծրագիրը քննարկվել է մարզերում գործող ՀՀ պետական բուհերի ռեկտորների հետ

Բռնցքամարտի ԵԱ․ Բարեղամ Հարությունյանը եզրափակչում է

Կստեղծվի և կներդրվի թանգարանների Էլեկտրոնային տոմսերի միասնական ավտոմատացված համակարգ

Այն ինչ տեղի ունեցավ 1915-ին, չկանխվեց և պատճառ դարձավ նմանատիպ իրադարձությունների կրկնությանը շատ երկրներում․ նախագահ

Մենք «ՈՒԱԶ»-ով չենք մտել ժողովրդի մեջ, չորս տարեկան թևը կոտրած երեխա էր սպասում. հարցազրույց Տավուշի ԵԿՄ նախագահի հետ

Եգիպտոսն Իսրայելին է փոխանցել մեկ տարով հրադադարի մասին ՀԱՄԱՍ-ի առաջարկը

Երևան-Գյումրի ճանապարհին բեռնատարներ են բախվել․ «ԶԻԼ»-ը կողաշրջվել է

2․5 գյուղի ավերակների վերադարձը միակողմանի չէ, քանի որ դրա դիմաց մենք Ադրբեջանից լուրջ խաղաքարտ ենք ստանում․ Իոաննիսյան

Ազգային ժողովը Ռուսաստանի Դաշնությունից նամակ չի ստացել

Դանիական պատվիրակությունը Գորիսում ԵՄ դիտորդական առաքելության հետ պարեկություն է իրականացրել

Ժողովուրդը շատ լավ է հասկանում, թե իր շուրջն ինչ է տեղի ունենում, փողոցում գտնվողները արդյունքի չեն հասնելու. Մկրտչյան

«Օրենքով գող»-ը ակումբներից մեկում վիճաբանել, հայհոյել է, հարվածներ հասցրել մեկ անձի․ նրան մեղադրանք է ներկայացվել

Աբովյանի կամրջի հարևանությամբ մեքենաներ են բախվել

Ռուբեն Վարդանյանը դժկամությամբ, բայց համաձայնել է ընդհատել հացադուլը․ նրան թույլ են տվել խոսել կնոջ հետ

Սանոսյանն ու Կոպիրկինը ԱԷԿ-ի 2-րդ էներգաբլոկի շահագործման երկարաձգման աշխատանքների վերաբերյալ հարցեր են քննարկել

Ալեն Սիմոնյանն ու Դըվինազը մտքեր են փոխանակել անվտանգային և տնտեսական դիվերսիֆիկացման հնարավորությունների շուրջ

Ալագյազում Մալխաս և Ռոման Ամոյանների անվան նոր մարզադպրոց կկառուցվի

Փոխվարչապետն ու Իրանի դեսպանն անդրադարձել են սահմանազատման գործընթացի վերջին զարգացումներին

Նոյեմբերյան-Բագրատաշեն ճանապարհը փակած ակցիայի մասնակիցը ձերբակալվել է․ վերջինս հետախուզման մեջ է եղել

Զինծառայողը ականապայթյունային վնասվածք է ստացել

Միրզոյանը Սերբիայի ԱԳ նախարարի հետ հեռախոսազրույցում ընդգծել է Հարավային Կովկասում հարատև խաղաղության կարևորությունը

Կորոնավիրուսի ժամանակ 829 կեղծ պատմագրի հիման վրա Առողջապահության նախարարությունից հափշտակվել է 263 մլն 480 հազար դրամ

Ռեստորանի մոտ մեքենաներ են բախվել․ դրանցից մեկը դուրս է եկել երթևեկելի գոտուց, բախվել օբյեկտներից մեկի պատին

Հիմա հեշտ է պառկել ասֆալտին ու ցույց տալ, թե փրկում եք հայրենիքը․ Սաֆարյանը՝ ԱԺ նախկին գործընկերներին

Հայաստանի և Ադրբեջանի սահմանին կոորդինատների ճշգրտման աշխատանքների շրջանակներում 20 սահմանային սյուն է տեղադրվել

ԱԺԲ-ի հանրահավաքի ժամանակ բռունցքով ոստիկանության ծառայողի գլխին հարվածած կինը ձերբակալվել է

Հակոբ Արշակյանը Սիրիայի Ժողովրդական ժողովի փոխնախագահին է ներկայացրել «Խաղաղության խաչմերուկ» նախագիծը

Պապոյանն ու ՌԴ դեսպանը քննարկել են Վերին Լարսով Վրաստանից Ռուսաստան տանող ճանապարհով բեռնափոխադրումների խնդիրները

Տաքսու մեջ ծխելու հետ կապված վեճի ժամանակ ուղևորը քիմիական նյութ է փչել վարորդի դեմքին․ վերջինս այրվածքներ է ստացել

Հնդկաստանի ԱԳՆ-ն արձագանքել է Հայաստանին զենք մատակարարելու վերաբերյալ Ադրբեջանի քննադատությանը

ՄԻՊ արագ արձագանքման խմբեր են մեկնել Ոստիկանության բաժիններ՝ այսօր բերման ենթարկված անձանց տեսակցելու համար

Դոլարն էժանացել է․ ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան ապրիլի 25-ին

«Խաղաղության խաչմերուկը» Հայաստանի տեսլականն է դեպի խաղաղություն. Սիմոնյանը՝ Սիրիայի խորհրդարանի փոխխոսնակին