Հասկացել է՝ ինչ է անում. հոգեբույժը՝ մորը և վերջինիս երեխաներին սպանած տղամարդու մոտ ախտորոշված հիվանդության մասին

Երեկ ՀՀ քննչական կոմիտեի տարածած հաղորդագրությունից հայտնի դարձավ, որ Շիրակի մարզի Պեմզաշեն գյուղում մոր և նրա երեխաների սպանության համար մեղադրվող նույն գյուղի 32-ամյա տղամարդը ունի «անձի էմոցիոնալ խանգարում՝ սուիցիդալ մտքերով» հոգեկան հիվանդություն։

Բժշկական գիտությունների դոկտոր, պրոֆեսոր, հոգեբույժ Սամվել Սուքիասյանի խոսքով՝ այս հիվանդությունը կլինիկական ախտորոշում է, որի ավելի ճիշտ անվանումը «անձի օրգանական աֆֆեկտիվ խանգարում»-ն է կամ «անձի էմոցիոնալ անկայունության խանգարում»-ը։ Այն անձի մոտ դրսևորվում է կա՛մ փոքր տարիքից, կա՛մ էլ կյանքի ընթացքում ձեռք բերած որևիցե հիվանդության հետևանքով։

«Նախկինում այն անվանում էին պսիխոպաթիա խանգարում․ սա ձեռքբերովի է՝ կապված այլ հիվանդությունների հետ, օրինակ՝ խրոնիկական հիվանդության, կամ գլխուղեղային որևէ վնասվածքի հետևանքով է դրսևորվում: Հնարավոր է՝ վաղ մանկական հասակից դրսևորվի՝ որպես անձի բնավորության գիծ, որը ժամանակի ընթացքում ձեռք է բերում ավելի հիվանդագին երանգներ, և անձը զարգանում ու ձևավորվում է ախտաբանական նշաններով։ Դրա հիմնական բնութագիրը հուզական էմոցիոնալ անկայունությունն է, պոռթկումը, որը կարող է անհամապատասխան արձագանք տալ սովորական գրգիռին: Սակայն եթե դա անձի խանգարումն է, առաջ է գալիս նաև քննադատական վերաբերմունքը, այսինքն՝ զղջալու, ցավ ապրելու»,- «Հայկական ժամանակ»-ի հետ զրույցում ասում է հոգեբույժը։

Ըստ նրա՝ աֆֆեկտը կարող է լինել այն աստիճանի արտահայտված, որ հասցնի անգամ գիտակցության նեղացման և անկառավարելի գործողությունների: Սակայն մեծ մասամբ մարդը գիտակցում է արարքները՝ նախօրոք պլանավորելով կամ ըստ իրավիճակի զարգացնելով իր գործողությունները։ Հարցի պատասխանը կարող է տալ դատահոգեբուժական փորձաքննությունը՝ ըստ գործ հանգամանքների։

«Պեմզաշենցի տղամարդը հասկացել է՝ ինչ է անում, բայց կարող է մի պահ գիտակցության որոշակի նեղացում է տեղի ունեցել։ Փորձագետը պետք է վերլուծի՝ սպանության պահին անձի մոտ եղե՞լ է գիտակցության խանգարում, թե՞ ոչ։ Պետք է պարզվեն դեպքի հանգամանքները, դրան նախորդող իրավիճակները, այսինքն՝ ինչը կարող էր դրդել ու հանգեցնել այդ վիճակին։ Սա լուրջ հարց է։ Անձի խանգարում ունեցող մարդը գիտակցում է, որ ինքը սխալ է վարվել, բայց հաջորդ պահին նույն ռեակցիան է տալիս, այսինքն՝ նորից պոռթկում է ունենում»,- նշում է մասնագետը։

Սուքիասյանի խոսքով՝ հիվանդությունը կապ չունի հանցագործության հետ, այստեղ գլխավոր առիթը կամ պատճառը հասկանալն է՝ ի՞նչ է եղել, որ անձն իր արտաքին գրգիռին տվել է նման դրսևորում․ «Սա կարող էր անել և՛ հիվանդ մարդը, և՛ առողջ։ Անձը կարող է կատարվածը ճիշտ գնահատել, քննադատել արածը, որովհետև հուզական վիճակն անցնում է, ու անձը հանդարտվում է, առաջ է գալիս քննադատական վերաբերմունքը։ Կարևոր է նաև հասկանալ՝ մինչև այս դեպքը կատարվելն այդ անձն ունեցե՞լ է հոգեբանական խնդիրներ, թե՞ նոր է առաջացել նրա մոտ»։

Հիվանդության հետևանքով նման անձանց շրջանում լինում է բնավորության կամ վարքագծի փոփոխություն, որը, Սուքիասյանի խոսքով, հարազատների համար տեսանելի է․ «Հարազատները ցանկացած դեպքում նկատած պետք է լինեին՝ նա հիմնականում ինչպե՞ս է իրեն դրսևորել, ինչպե՞ս է փոխվել վարքագիծը։ Էմոցիոնալ վարքագիծը նրա դեպքում ընդգծվա՞ծ է եղել, թե՞ ոչ»։

Հոգեկան առողջության հետ կապված խնդիրների մասին լռելը, ըստ Սուքիասյանի, մեր հասարակության շրջանում շատ է հանդիպում։ Մարդիկ հոգեբույժին մինչև այսօր շատ դժվար են դիմում։ Նրա կարծիքով՝ առավել շատ նախընտրելի է հոգեբանի դիմել, քան հոգեբույժի։

«Լինում են դեպքեր, որ հարազատները, ծանոթներն են համոզում, բերում հոգեկան առողջության կենտրոն։ Բայց հոգեկան հիվանդությունների նկատմամբ քաջ գիտակցում չկա։ Մեր օրենքի, իրավապահ մարմինների վերաբերմունքի հետևանքով է, որ հասարակությունն ընդգծված մոտեցում ունի հոգեկան խնդիրների նկատմամբ, մարդկանց, հասարակության վերաբերմունքից է։ Օրինակ՝ իրավապահ մարմինները հոգեմետ դեղերը ներկայացնում են մեկ խմբի մեջ թմրամիջոցների հետ։ Նման թերությունների պատճառով էլ մարդը մտածում է՝ «ինձ հոգեմետ դեղեր են նշանակում, այսինքն՝ թմրանյութ են տալիս, ինչի համար գնամ հոգեբույժի»»,- ասում է նա:

Հայ հասարակությունն ապրում է սթրեսային մթնոլորտում, կարծում է հոգեբույժը։ Վերջինս ընդգծում է՝ երկրաշարժ, քովիդ, հետքովիդային, պատերազմական շրջաններ, այժմ էլ հետպատերազմական փուլով անցած հասարակությունը չի կարող հոգեբանական լուրջ խնդիրներ չունենալ:

Տպել
9417 դիտում

Մեր ժողովուրդը շատ լավ գիտի ինչպես պատերազմի, այնպես էլ խաղաղության գինը․ ՀՀ նախագահ

Քննչական կոմիտեն նախազգուշացում է հրապարակել

Վեհափառը ասաց՝ գործող վարչապետը պետք է հեռանա, կամ հեռացվի և Քոչարյանը պետք է գա․ Արման Բաբաջանյան

5 մարզում և «Զվարթնոց»-ում տեղակայված ռուս սահմանապահ և զինվորական կետերը կդադարեցնեն իրենց տեղակայումը. Կոնջորյան

Սա եկեղեցու անունից հանդես եկող որոշ սևազգեստ անհատների պայքար է ընդդեմ պետության ու պետականության. Չախոյան

Բոլոր նրանք, ովքեր 4 տարի ժողովրդին հայտարարել են «ժեխ» և «թուրք», հավաքվել են իրար գլխի և գալիս են փրկելու. Կոնջորյան

Մոսկվայում մեկնարկել է Հայրենական մեծ պատերազմի հաղթանակի շքերթը (լուսանկարներ, տեսանյութ)

ՆԳՆ-ն սպասվող հավաքների առնչությամբ հայտարարություն է տարածել

Թե՛ Կիրանցի, թե՛ Ոսկեպարի բնակիչները սահմանազատման գործընթացից և փաստացի արդյունքներից դժգոհ չեն․ Թունյան

Գևորգ Պապոյանն ուղևորվել է ԱՄՆ

Սահմանազատման դեմ ակցիաների ժամանակ արձանագրված դեպքերով հարուցվել է 11 քրեական վարույթ, կան կալանավորվածներ

2018-ին քաղաքացին իշխանություն ընտրելու խնդիր ուներ, այսօր այդ իրավիճակը չէ, միջպետական ճանապարհ փակելը լավ չէ. Արշակյան

Վարչապետի խոսնակի անունով տելեգրամյան ալիքը որևէ կապ չունի ինձ հետ. Նազելի Բաղդասարյան

Մեր ժողովրդի և հայրենիքի անվտանգությունը պետք է վեր լինի որևէ նկատառումներից. ՌԱԿ հայտարարությունը

ԱԱԾ-ն հայտարարություն է տարածել և զգուշացրել

Նիկոլ Փաշինյանն ու Ալեն Սիմոնյանը պատվել են Հաղթանակի զբոսայգում գտնվող վետերաններին (տեսանյութ)

Փաշինյան-Պուտին բանակցությունները տևել են ավելի քան մեկ ժամ

Աղձք բնակավայրի հարակից հատվածում իրականացվելու են պայթեցման աշխատանքներ

Մայիսի 13-ից ես դադարում եմ լինել «Էրեբունի» պատմահնագիտական արգելոց-թանգարանի տնօրենը. Միքայել Բադալյան

Ֆաշիզմի դեմ տարած հաղթանակում հայ ժողովրդի զավակների ժառանգության կրողը պետք է լինի Հայաստանի Հանրապետությունը․ վարչապետ

ՀՀ վարչապետը հարգանքի տուրք է մատուցել Հաղթանակ զբոսայգում (տեսանյութ)

Պետք է ինչ-որ տեղից սկսել և իրականացնել սահմանազատումը, Տավուշը լավ մեկնարկային կետ է․ ՀՀ-ում Ֆրանսիայի դեսպան

Մոսկվայի և Երևանի հարաբերություններում իսկապես կան որոշակի դժվարություններ, բայց դրանք չպետք է ուռճացվեն․ Պեսկով

Վերջին անգամ հանդիպել ենք դեկտեմբերին, դրանից հետո կուտակվել են հարցեր․ ինչ է առաջարկել Փաշինյանը Պուտինին (տեսանյութ)

Կրեմլում կայացել է Նիկոլ Փաշինյանի և Վլադիմիր Պուտինի հանդիպումը (տեսանյութ)

Հայաստանում նոր ընտրություններ անցկացնելու հանրային հասարակական պահանջ չկա, ինչի՞ վրա է ձեր հույսը․ Արման Բաբաջանյան

Ինչպես քվեարկել «Լադանիվա» խմբի օգտին․ ներկայացվել է կարգը

Արարատ Միրզոյանը Մելանի Ժոլիին է ներկայացրել Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև սահմանազատման գործընթացի վերջին զարգացումները

ՀԱՊԿ-ը ԵԱՏՄ-ի թեման չէ, Հայաստանի անդամակցության հետ կապված հարցեր չեն քննարկվել․ Օվերչուկ

Ադրբեջանն ու Հայաստանը մինչև տարեվերջ կարող են ապացուցել, որ միջազգային միջնորդության ձևը հնացել է․ Le Figaro

Օդի ջերմաստիճանի նորմայից շեղման արժեքով Հայաստանն աշխարհում երկրորդ ամենատաք երկիրն է

Ինչ նպատակ ունի «Խաղաղության խաչմերուկ» նախագիծը․ վարչապետի ելույթը Եվրասիական բարձրագույն խորհրդի նիստում (տեսանյութ)

Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև խաղաղության համաձայնագրի շուտափույթ ստորագրումը կարևոր է․ Էրդողանը՝ Ասադովին

Միայն փոխադարձ հարգանքով և կառուցողական լուծումներով կպահպանվի ԵԱՏՄ-ի արդյունավետությունը․ Փաշինյան (տեսանյութ)

Միքայել արքեպիսկոպոս Աջապահյանի առաջնորդությամբ Գյումրիից եկած խումբը միացել է Գալստանյանի երթին

Տավուշում մեքենաներ են բախվել․ տուժած 3 քաղաքացի է տեղափոխվել հիվանդանոց

Որպես ՀՀ իշխանության ներկայացուցիչներ մեծ պարտավորություն ունենք մեր պետականությունը պահպանել և ամրապնդել․ ՀՀ նախագահ

ՀԱՊԿ-ն արձագանքել է ՀՀ-ի՝ կազմակերպության գործունեության ֆինանսավորմանը չմասնակցելու որոշմանը

Մաշտոցի պողոտայից դեպի Հաղթանակի կամուրջ և հակառակ ուղղությամբ ճանապարհահատվածը առանձին ժամերի փակ կլինի

ԱՄՆ դեսպանը ընդդիմադիր պատգամավորների հետ հանդիպմանը ողջունել է ՀՀ-ի և Ադրբեջանի միջև ձեռք բերված համաձայնությունը