Երևան
21 °C
searchclose
today
menuclose
Երևան
21 °C
Ներկայումս համակարգչային խաղերը երեխաների վրա մեծ ազդեցություն ունեն: Դեռահասների մեծ մասը իրենց ազատ ժամանակը անցկացնում է համակարգչի առջև՝ չիմանալով, թե ինչպես են հայտնվում համացանցի թաքնված ծուղակներում: Այդ ծուղակներից են նաև մահաբեր խաղերը, որոնք դեռահասներին հետապնդում են սոցիալական ցանցերի միջոցով: Շատերի կարծիքով այդ խաղերն էլ հաճախ դեռահասների ինքնասպանության պատճառ են դառնում:
Մասնավորապես այս վարկածը առաջ քաշվեց մեկ ամիս առաջ տեղի ունեցած 15-ամյա տղայի ինքնասպանության դեպքից հետո: Տղայի մարմինը ոստիկանությունը գտել էր Երեւանում՝ Հրազդանի կիրճում: Ողբերգական լուրը կայծակնային արագությամբ տարածվեց սոցցանցերում և առաջ քաշեց կատարվածի պատճառների մի քանի վարկած, որոնցից գլխավորը դեռևս շարունակում է մնալ համակարգչային խաղերի ազդեցությունը («Синий кит», «Беги или умри» և այլն): Նման վարկած տղայի ինքնասպանության դեպքը քննելիս առաջադրել է նաև ՀՀ քննչական կոմիտեն: Այս մասին «Հայկական Ժամանակի» հարցմանը պատասխանելով՝ տեղեկացնում է ՀՀ քննչական կոմիտեի տարածքային և քննչական վարչությունների գործունեության վերահսկողության գլխավոր վարչության պետ Վիգեն Մեսրոպյանը:
Այդ վտանգավոր խաղերի մասին 2016թ.-ին սկսեց գրել ռուսական մամուլը՝ հայտնելով, որ մահաբեր խաղերի թիրախը երեխաներն ու դեռահասներն են: Ըստ Риа Новости-ի՝ դրանք տարածվում են հատկապես ռուսական «Վկոնտակտե» (Вконтакте) սոցիալական կայքի միջոցով: Խաղն օգտատերը հեշթեգի միջոցով է գտնում, գրելով բանալի բառերը՝ այնուհետև ստանում է հաղորդագրություն, որ արդեն խաղի մեջ է և խաղից դուրս գալու ելք չկա: Ամեն անգամ ժամը 04:20-ին երեխաներին տարբեր առաջադրանքներ են տալիս, նաեւ՝ ինքնավնասում պահանջող: Չկատարելու դեպքում մասնակիցը սպառնալիքներ է ստանում՝ օրինակ ծնողներին կամ այլ հարազատներին վնասելու մասին: Իսկ խաղը հանգուցալուծվում է ինքնասպանության առաջադրանքով:
Այս խաղերից մեկի հեղինակ 21-ամյա Ֆիլիպ Բուդեյկինը Ռուսաստանի Դաշնությունում ձերբակալվեց 2016 թվականի նոյեմբերին։ Նա մեղադրվեց 2016 թվականի ապրիլ-մայիս ամիսներին ВКонтакте-ով անչափահասների շրջանում ինքնասպանություն քարոզող քննարկումներ կազմակերպելու համար։ Խմբի մոտ 10 մասնակիցներ և ադմինիստրատորներ Բուդեյկինի դեմ ցուցմունք էին տվել։ Արդյունքում նա դատապարտվեց 3 տարի 6 ամիս ազատազրկման։
Ռուսաստանում այդ խաղերի պատճառով, ըստ տեղական լրատվամիջոցների, 2015թ.-ի նոյեմբերից 2016թ. ապրիլն ընկած ժամանակահատվածում 130 անչափահաս է ինքնասպան եղել: 2020 թվականին ինքնասպան է եղել 16 դեռահաս:
Թե Հայաստանում գրանցված ինքնասպանություններից ու ինքնասպանության փորձերից քանիսի՞ հիմքում են եղել նման խաղերը, Քննչական կոմիտեից փոխանցեցին, որ ինքնասպանության դեպքերի քննությամբ ձեռք չեն բերվել տվյալներ այն մասին, որ ինքնասպանության կամ ինքնասպանության փորձի դրդապատճառ է հանդիսացել համակարգչային խաղը: Անչափահասները հիմնականում ինքնասպան են լինում սոցիալական ծանր պայմանների, ծնողների դիտողության, ծնողի մահվան փաստի հետ չհամակերպվելու պատճառով, ծնողի ուշադրությունը գրավել ցանկանալու համար, ծնողների մշտական վեճերի պատճառով: Որոշ դեպքերում էլ Քննչական կոմիտեին չի հաջողվել պարզել անչափահասների ինքնասպանության դրդապատճառը:
«Հայկական Ժամանակի» հարցմանը ի պատասխան՝ ՀՀ ոստիկանության հասարակության հետ կապի և լրատվության վարչությունից հայտնում են՝ Հայաստանում 2015-ին գրանցվել է անչափահասների ինքնասպանության 10 դեպք, 2016-ին՝ 5, 2017-ին՝ 7, 2018-ին՝ 7, 2019-ին՝ 1, 2020-ին՝ 5: Ընդհանուր առմամբ՝ 35 դեպք հինգ տարում: Ինչ վերաբերում է անչափահասների ինքնասպանության փորձերին, 2015-ին գրանցվել է 23 դեպք, 2016-ին՝ 5, 2017-ին՝ 21, 2018-ին՝ 12, 2019-ին՝ 16, 2020-ին՝ 12: Ընդհանուր՝ 89 դեպք:
Քննչական կոմիտեից էլ հավելում են, որ անչափահասի ինքնասպանության կամ ինքնասպանության փորձի հասցնելու դեպքերի առթիվ հարուցված քրեական գործերի վիճակագրությունը այսպիսին է՝ 2016թ.-ին՝ 6, 2017թ.-ին՝ 6, 2018թ.-ին՝ 3, 2019թ.-ին՝ 5, իսկ 2020թ.-ին՝ 3 քրեական գործ (երեխաների նկատմամբ կատարված հանցագործություններով վիճակագրություն կոմիտեն վարում է 2016-ից):
Վտանգավոր համարվող համակարգչային խաղերի մասին վերջին շրջանում կրկին սկսեցին խոսել հայաստանյան մեդիափորձագետները, հոգեբանները: Մեդիափորձագետ Սամվել Մարտիրոսյանի համոզմամբ՝ երեխային ընդամենը պետք է հասկացնել, որ իրականում ռեալ վտանգ այդ խաղերի հետևում չկա, և դա այնքանով կարող է վտանգավոր լինել, որքանով վախենա երեխան: Հոգեբանական գիտությունների թեկնածու Մարիա Թեւոսյանի դիտարկմամբ էլ՝ բոլոր տեսակի խնդիրներից խուսափել հնարավոր է ծնողական վերահսկողության միջոցով։ Մասնագետները ծնողներին խորհուրդ են տալիս ուշադիր լինել երեխայի հաջողություններին, անհաջողություններին, երեխայի հետ այնպիսի հարաբերություններ ստեղծել, որ նա չվախենա իր խնդիրները պատմել ծնողներին։
Հավելենք, որ «Синий кит» («Կապույտ կետը») խաղը, որի հետ կապում են անչափահասի ինքնասպանության վերջին դեպքը, համակարգչային խաղերի ցանկում չկա, միջազգային որևէ ընկերության կողմից «սերտիֆիկատ» չունի, հնարավոր չէ գտնել որոնողական համակարգում, այդուհանդերձ, երեխաներն իմանում են դրանք հայտնաբերելու գաղտնիքները:
Մերի Խաչատրյան
Նոյեմբերյանում խուլիգանական արարքների կատարման համար մեղադրվող 4 անձից 3-ը կալանավորվել է (տեսանյութ)
Մայրաքաղաքում փակ ճանապարհներ չկան․ ոստիկանություն
Հայտնի է՝ որտեղ կկառուցվի Ալբերտ Ազարյանի անվան մանկապատանեկան մարզադպրոցը և ինչ ժամկետում
Սուրենյանը հայտնել է առաջիկայում սպասվող եղանակային կտրուկ փոփոխության մասին
«Երևանի ավտոբուս» ՓԲԸ-ն տնօրենի նոր պաշտոնակատար ունի
2 արծաթե, 5 բրոնզե մեդալ. բռնցքամարտի Հայաստանի հավաքականը վերադառնում է Եվրոպայի առաջնությունից
Ադրբեջանում քաղաքացին գլուխը մտցրել է ջրի բաքի մեջ ու չի կարողացել հանել. փրկարարները կտրել են բաքը (տեսանյութ)
Կոլորադոյի հայ համայնքի հետ հանդիպմանը դեսպան Մակունցն անդրադարձել է ՀՀ ներկա մարտահրավերներին
Բլինքենն Ալիևին կոչ է արել ազատել անարդարացիորեն ձերբակալված բոլոր անձանց
Բերքաբերի մոտակայքում տեղի է ունենալու պայթեցման աշխատանք. ՊՆ-ն խնդրում է խուճապի չմատնվել
Երևան-Սևան ավտոճանապարհին «Մերսեդես»-ը հարվածել է երկաթե արգելապատնեշին ու կոտրել այն
Հայաստանում միայն ռուսերեն ուսուցմամբ քանի դպրոց կա, որքան աշակերտներ ունեն և որտեղ են դրանք
Ոսկեպարի շրջանում ադրբեջանական ստորաբաժանումների առաջխաղացման մասին լուրը կեղծ է
Փաշինյանն ու Բլինքենը քննարկել են Հայաստան-Ադրբեջան սահմանազատման գործընթացն ու «Խաղաղության խաչմերուկ» նախագիծը
Էկոնոմիկայի նախարարը մասնագետների հետ քննարկել է խաղողագործության և գինեգործության ոլորտում առկա մարտահրավերները
Կա՞ր հոգևորական, որ ծպտուն հանեց Հոկտեմբերի 27-ին կամ Մարտի 1-ին, ուժեղ տղերք են դարձել, դասեր են տալիս. Մկրտչյան
«Վարչապետի գավաթն» ավելի ու ավելի շատ պետք է կապված լինի կրթության, դպրոցի հետ. Նիկոլ Փաշինյան (լուսանկարներ)
Ֆրանսիան Աթենքում հանդիսավոր արարողությամբ ստացել է օլիմպիական կրակը (լուսանկարներ)
Սյունիքի փոխմարզպետը ավտոբուսի վթարից տուժած իրանցիներին նվերներ ու ծաղիկներ է տարել
Պահեստազորի գնդապետ Միհրան Մախսուդյանի որդին 2 ամսով կալանավորվել է
Կատարում Վահան Կոստանյանը ներկայացրել է Հայաստանի տնտեսական գրավչությանը նպաստող գործոնները
Արգելակները «չեն պահել», ավտոբուսը կոտրել է պատնեշն ու գլորվել ձորը, բոլոր զոհերն իրանցիներ են. ձերբակալվել է վարորդը
Արևշատ գյուղի կամրջից ավտոմեքենան ընկել է Ազատ գետը. կա տուժած
Ավինյանի որոշմամբ՝ Արման Տեր-Թովմասյանն ազատվել է «Ջրային Կառույցներ» ընկերության տնօրենի պաշտոնից
Վանաձորում վրաերթի է ենթարկվել 13-ամյա երեխա
Միրզոյանը Կատարի գործընկերոջը ներկայացրել է Հայաստան-Ադրբեջան կարգավորման գործընթացի զարգացումները
Աղդամում ականի պայթյունից ադրբեջանցի է վիրավորում ստացել
Ավտովթար Ջերմուկ-Գնդեվազ ճանապարհին. ծանր վիճակում հոսպիտալացվել է 2 տուժած
Երևանում փակ ճանապարհներ չկան, դեպի Գյումրի ուղղությամբ երթևեկությունը վերականգնվել է
Քիմ Քարդաշյանն այցելել է Սպիտակ տուն և հանդիպել ԱՄՆ փոխնախագահին (լուսանկարներ)
Մեկնարկել է ՀՀ ԱԳ նախարար Արարատ Միրզոյանի պաշտոնական այցը Կատար
Ալեն Սիմոնյանը մեկնում է արձակուրդ
Շվեդիայում կրկին հրապարակայնորեն այրել են Ղուրանը (լուսանկարներ)
Կիևը գերմանական ընկերությունից պահանջել է ավելի քան 800 Vector անօդաչու թռչող սարք
Սպասվում է անձրև, ամպրոպ, առանձին հատվածներում՝ կարկուտ և քամու ուժգնացում. կցրտի 7-9 աստիճանով
Սյունիքի մարզպետը և Կապանում Իրանի գլխավոր հյուպատոսը տեսակցել են ավտոբուսի վթարի հետևանքով տուժած քաղաքացիներին
Հայաստանը շուտով Թուրքիային կփոխանցի Անիի կամրջի վերականգնման շուրջ իր մոտեցումները. ԱԳՆ
Մեկնարկել է «ՀՀ վարչապետի գավաթ» սեղանի թենիսի սիրողական մրցաշարի եզրափակիչ փուլը
Սպորտային մարմնամարզության ԵԱ. Արթուր Դավթյանն արծաթե մեդալ է նվաճել
Բլինքենն ուղևորվելու է Մերձավոր Արևելք
