Երևան
15 °C
searchclose
today
menuclose
Երևան
15 °C
Այսուհետ Հայաստանում հնարավոր կլինի հիվանդությունների բուժման ընթացքում կիրառվող դեղերի կողմնակի ազդեցությունների մասին տեղյակ պահել համապատասխան մասնագետներին՝ բջջային հեռախոսի WEB-RADR SAV հավելվածի միջոցով, որն ի դեպ, անվճար է ու հայերեն։
Ծրագրի մեկնարկը տրվեց այսօր, եւ հավելվածն արդեն հասանելի է ինչպես բուժաշխատողներին, այնպես էլ յուրաքանչյուր քաղաքացու։
«Եթե մենք օգտագործում ենք անորակ դեղ, չենք կարող ակնկալել որեւէ արդյունք։ Առավելեւս՝ հնարավոր է նաեւ վտագ։ Մյուս կողմից, եթե որակյալ դեղը երկարատեւ օգտագործում ենք անարդյունավետ, դա նույնպես վտանգավոր է ոչ միայն այն առումով, որ մենք չենք բուժում հիվանդությունը, այլ նաեւ որ գոյություն չունի բացարձակ անվտանգ դեղ։ Եվ դեղերի կիրառման արդյունքում հնարավոր են այնպիսի երեւույթներ, որ ինչպես ասել է Սենեկան, երբեմն ավելի վտանգավոր են, քան հիվանդությունը»,- բջջային հավելվածի շնորհանդեսի ժամանակ նշեց էմիլ Գաբրիելանի անվան դեղերի եւ բժշկական տեխնոլոգիաների փորձագիտական կենտրոն փոխտնօրեն Լիլիթ Ղազարյանը։
Դեղերի շրջանառության ոլորտն, ըստ նրա, տարեցտարի ընդլայնվում է, եւ մեծանում է նաեւ գայթակղությունը անօրինական շրջանառության կամ կեղծման ճանապարհով շահույթներ ստանալու։ Այս ամենից բացի, իհարկե, դեղերը լայն կիրառության երաշխավորվելուց առաջ անցնում են համապատասխան կլինիկական փորձարկումներ եւ անհրաժեշտ այլ գործընթացներ։ Բայց մասնագետները նշում են, որ դեղի անվտանգության իրական պատկերը ստացվում է այն ժամանակ, երբ կիրառվում է մեծ թվով մարկանց կողմից, որոնք ունեն տարբեր հիվանդություններ, միաժամանակ օգտագործում են տարբեր դեղեր եւ այլն։ Դեղերի կողմնակի ազդեցությունները կարող են պայմանավորված լինել տարբեր հանգամանքներով՝ ինչպես, օրինակ, կոնկրետ դեղանյութի, այնպես էլ չհայտարարագրված բաղադրատարրերով, անորակությամբ, հիվանդության բարդություններով, օրգանիզմի վիճակով եւ այն։ Պակաս կարեւոր չէ նաեւ հիվանդի գենետիկ նախատրամարվածությունը։
Ուստի, առողջապահության ոլորտի պատասխանատուները խորհուրդ են տալիս ուշադիր լինել դեղերի առաջ բերած կողմնակի ազդեցությունների նկատմամբ եւ դրանց մասին հաղորդել դեղերի փորձագիտական կենտրոն։ Բջջային հեռախոսի հավելվածը այդ հնարավորությունը տվող միջոցներից մեկն է՝ ժամանակին առավել համահունչ։
Սակայն հարց է առաջանում, բացի այն, որ ստացվող տվյալները կամփոփվեն, կվերլուծվեն, մասնագիտական գնահատականի կարժանան ու կորոշվի նաեւ տվյալ դեղի հետագա կիրառությունը թույլատրելության հարցը, արդյոք հետադարձ կապ է հաստատվելու նաեւ տեղեկատվություն փոխանցած պացիենտի հետ, եթե նրա ներկայացրած կողմնակի ազդեցությունները կենտրոնի ամսնաետները համարեն վտանգավոր ու անթույլատրելի։
Դեղերի եւ բժշկական տեխնոլոգիաների փորձագիտական կենտրոն փոխտնօրենը դրական պատասխան է տալիս՝ հավելելով, որ նման դեպքերում պացիենտներին խորհուրդ կտրվի ժամանակավորապես ընդհատել դեղի ընդունումը եւ դիմել բժշկի։
«Հավաքագրված ինֆորմացիան նախ եւ առաջ վերլուծության է ենթարկվելու, որովհետեւ այստեղ շատ կարեւոր է կատարել պատճառահետեւանքնային կապի խոր վերլուծություն, համոզվել՝ որքանով է կապը դեղի եւ դրսեւրորված ազդեցության։ Հարկավոր է ռիսկերը բացահայտնվեն, գնահատվեն եւ սկսեն կառավարվել։ Եթե անհրաժեշտ է ինչ-որ միջոցներ ձեռնարկել, պետք է անցնենք այդ միջոցներին։ Հնարավոր է ուղղակի նախազգուշացնեն պացիենտներին, հնարավոր է կատարենք շտկումներ դեղի կիրառման հրահանգներում, հնարավոր է, որ դեղի շրջանառությունը կասեցնենք, ընդհուպ մինչեւ դադարեցում»,- ասում է Լիլիթ Ղազարյանը։
Բջջային հավելվածն, ինչպես նշեցինք, դեղերի կողմնակի ազդեցության մասին հաղորդելու նորագույն տարբերակն է, մինչ այժմ գործել են եւ հիմա էլ կան հետեւյալ եղանակները՝ հայտագիր լրացնել կենտրոնի www.pharm.am կայքում, կայքից ներբեռնել հայտագիրը եւ լրացնել թղթային տարբերակով կամ կենտրոնի հատ կապ հաստատել թեժ գծի միջոցով։
Դեղերի կողմնակի ազդեցությունները ուշադրության կենտրոնում պահելու առումով Հայաստանը աշխարհի մաս է կազմում եւ հավաքագրված տեղեկատվությունը դառնում է ամբողջի մաս։ Լիլիթ Ղազարյանը տեղեկացրեց, որ ամբողջ այդ տվյալների վերլուծության ու գնահատման արդյունքում որոշում է կայացվել, որ պետք է շտկումներ արվեն օրինակ «Ֆլոքսացին», «օֆլոքսացին» հակամանրէային դեղերի կիրառման հրահանգներում, որովհետեւ արձանագրվել են հոդայինն, մկանային կողմնակի երեւույթներ, նույնիսկ կան նյարդային ախտահարման դեպքեր։ «Կան նաեւ դեղեր, որոնց շրջանառությունը պեռք է դադարեցվի։ Այդ մասին շուտով կհայտրարենք»,- առայժմ փակագծերը չբացեց դեղերի եւ բժշկական տեխնոլոգիաների փորձագիտական կենտրոն փոխտնօրենը։
Նարեկ Մանասյանը հաղթել է Ադրբեջանը ներկայացնող բռնցքամարտիկին
Տեղի է ունեցել «Քաղաքացիական պայմանագիր» կուսակցության նախաձեռնող խմբի նիստ․ Նիկոլ Փաշինյանը հանդես է եկել զեկույցով
Հրդեհ է բռնկվել ռեստորաններից մեկի ծխատարում
ԼՂ-ից բռնի տեղահանված ուսուցիչների օժանդակության ծրագրի գործողության ժամկետը երկարաձգվել է
ԱԳՆ-ում քննարկվել են Բրյուսելի եռակողմ հանդիպման ընթացքում ձեռք բերված պայմանավորվածություններին վերաբերող հարցերը
«Ակադեմիական քաղաք» ծրագիրը քննարկվել է մարզերում գործող ՀՀ պետական բուհերի ռեկտորների հետ
Բռնցքամարտի ԵԱ․ Բարեղամ Հարությունյանը եզրափակչում է
Կստեղծվի և կներդրվի թանգարանների Էլեկտրոնային տոմսերի միասնական ավտոմատացված համակարգ
Այն ինչ տեղի ունեցավ 1915-ին, չկանխվեց և պատճառ դարձավ նմանատիպ իրադարձությունների կրկնությանը շատ երկրներում․ նախագահ
Մենք «ՈՒԱԶ»-ով չենք մտել ժողովրդի մեջ, չորս տարեկան թևը կոտրած երեխա էր սպասում. հարցազրույց Տավուշի ԵԿՄ նախագահի հետ
Եգիպտոսն Իսրայելին է փոխանցել մեկ տարով հրադադարի մասին ՀԱՄԱՍ-ի առաջարկը
Երևան-Գյումրի ճանապարհին բեռնատարներ են բախվել․ «ԶԻԼ»-ը կողաշրջվել է
2․5 գյուղի ավերակների վերադարձը միակողմանի չէ, քանի որ դրա դիմաց մենք Ադրբեջանից լուրջ խաղաքարտ ենք ստանում․ Իոաննիսյան
Ազգային ժողովը Ռուսաստանի Դաշնությունից նամակ չի ստացել
Դանիական պատվիրակությունը Գորիսում ԵՄ դիտորդական առաքելության հետ պարեկություն է իրականացրել
Ժողովուրդը շատ լավ է հասկանում, թե իր շուրջն ինչ է տեղի ունենում, փողոցում գտնվողները արդյունքի չեն հասնելու. Մկրտչյան
«Օրենքով գող»-ը ակումբներից մեկում վիճաբանել, հայհոյել է, հարվածներ հասցրել մեկ անձի․ նրան մեղադրանք է ներկայացվել
Աբովյանի կամրջի հարևանությամբ մեքենաներ են բախվել
Ռուբեն Վարդանյանը դժկամությամբ, բայց համաձայնել է ընդհատել հացադուլը․ նրան թույլ են տվել խոսել կնոջ հետ
Սանոսյանն ու Կոպիրկինը ԱԷԿ-ի 2-րդ էներգաբլոկի շահագործման երկարաձգման աշխատանքների վերաբերյալ հարցեր են քննարկել
Ալեն Սիմոնյանն ու Դըվինազը մտքեր են փոխանակել անվտանգային և տնտեսական դիվերսիֆիկացման հնարավորությունների շուրջ
Ալագյազում Մալխաս և Ռոման Ամոյանների անվան նոր մարզադպրոց կկառուցվի
Փոխվարչապետն ու Իրանի դեսպանն անդրադարձել են սահմանազատման գործընթացի վերջին զարգացումներին
Նոյեմբերյան-Բագրատաշեն ճանապարհը փակած ակցիայի մասնակիցը ձերբակալվել է․ վերջինս հետախուզման մեջ է եղել
Զինծառայողը ականապայթյունային վնասվածք է ստացել
Միրզոյանը Սերբիայի ԱԳ նախարարի հետ հեռախոսազրույցում ընդգծել է Հարավային Կովկասում հարատև խաղաղության կարևորությունը
Կորոնավիրուսի ժամանակ 829 կեղծ պատմագրի հիման վրա Առողջապահության նախարարությունից հափշտակվել է 263 մլն 480 հազար դրամ
Ռեստորանի մոտ մեքենաներ են բախվել․ դրանցից մեկը դուրս է եկել երթևեկելի գոտուց, բախվել օբյեկտներից մեկի պատին
Հիմա հեշտ է պառկել ասֆալտին ու ցույց տալ, թե փրկում եք հայրենիքը․ Սաֆարյանը՝ ԱԺ նախկին գործընկերներին
Հայաստանի և Ադրբեջանի սահմանին կոորդինատների ճշգրտման աշխատանքների շրջանակներում 20 սահմանային սյուն է տեղադրվել
ԱԺԲ-ի հանրահավաքի ժամանակ բռունցքով ոստիկանության ծառայողի գլխին հարվածած կինը ձերբակալվել է
Հակոբ Արշակյանը Սիրիայի Ժողովրդական ժողովի փոխնախագահին է ներկայացրել «Խաղաղության խաչմերուկ» նախագիծը
Պապոյանն ու ՌԴ դեսպանը քննարկել են Վերին Լարսով Վրաստանից Ռուսաստան տանող ճանապարհով բեռնափոխադրումների խնդիրները
Տաքսու մեջ ծխելու հետ կապված վեճի ժամանակ ուղևորը քիմիական նյութ է փչել վարորդի դեմքին․ վերջինս այրվածքներ է ստացել
Հնդկաստանի ԱԳՆ-ն արձագանքել է Հայաստանին զենք մատակարարելու վերաբերյալ Ադրբեջանի քննադատությանը
ՄԻՊ արագ արձագանքման խմբեր են մեկնել Ոստիկանության բաժիններ՝ այսօր բերման ենթարկված անձանց տեսակցելու համար
Դոլարն էժանացել է․ ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան ապրիլի 25-ին
«Խաղաղության խաչմերուկը» Հայաստանի տեսլականն է դեպի խաղաղություն. Սիմոնյանը՝ Սիրիայի խորհրդարանի փոխխոսնակին
Ռուսաստանի, Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև եռակողմ պայմանավորվածությունները շարունակում են մնալ արդիական. Զախարովա
Կարծում եմ՝ պետք է քննարկենք այդ հարցը․ Ալեն Սիմոնյանը՝ Ադրբեջանից Հայաստան գազ ներկրելու՝ Իլհամ Ալիևի առաջարկի մասին
