Երևան
14 °C
searchclose
today
menuclose
Երևան
14 °C
Սփյուռքահայության շրջանում առկա է ինքնության բազմակի դրսևորում, կարծում են գիտնականները: Այն հատկապես ընդգծված է թուրքահայության շրջանում: Ինչպես նախկինում, այնպես էլ մեր օրերին տեղի հայ գործիչները, չնայած Ցեղասպանության փաստի և այլ խնդիրների, փորձում են նպաստել երկրի զարգացմանը, գրում է Ամերիկայի ձայնը:
«Երկու մոտ ժողովուրդ, երկու հեռու հարևան» գրքում “Ակոս” թերթի խմբագիր թուրքահայ լրագրող Հրանտ Դինքը գրել է. «Ես երկու ինքնության և երկու գիտակցության կրող եմ: Առաջինը թուրքաբնակ եմ, Թուրքիայի հանրապետության քաղաքացի, երկրորդը՝ հայ եմ»:
Սեպտեմբերի 15-ին Հրանտ Դինքը կդառնար 64 տարեկան: Իր ողջ կյանքի ընթացքում նա պայքարել էր թուրք և հայ ժողովուրդների միջև հաշտեցման ու Թուրքիայում ժողովրդավարության հաստատման համար՝ ընդգծելով իր երկու ինքնության գոյությունը:
Ըստ սփյուռքագետ Վահե Սահակյանի, ազգային ինքնությունը բարդ երևույթ է,: Այն բնորոշ է ազգային փոքրամասնություններին, իսկ թուրքահայության դեպքում, շատ ավելի ընդգծված՝ հաշվի առնելով ցեղասպանության հիմնախնդիրը:
«Սփյուռքները, հատկապես այդ դասի մեջ են, երբ մարդիկ ունեն մի քանի ինքնություններ, որ կարող են հանդիսանալ տվյալ երկրի քաղաքացիներ և այդ երկրի լիարժեք անդամներ, բայց միևնույն ժամանակ որոշ այլ ինքնությունների կրողներ»:
Չնայած հայ-թուրքական բարդ հարաբերություններին ու ողբերգական անցյալի՝ թուրքահայերը շարունակում են իրենց ներդրումն ունենալ Թուրքիայում փոփոխությունների իրականացմանը:
«Կարծում եմ Հրանտ Դինքն ու իր նման անձինք պայքարել են հանուն Թուրքիայում փոփոխությունների ու հանուն նրա, որ այն լինի այնպիսի պետություն, որտեղ ազգային փոքրամասնությունները և մեծամասնությունը զգան իրենց լիարժեք քաղաքացիներ»,- ասում է Սահակյանը:
Պատմաբան Ռոնալդ Սյունին էլ իր հերթին ևս ընդգծում է բազմակի ինքնության գոյության փաստը: Ըստ գիտնականի, ինքնությունը կարող է եզակի չլինել:
«Օրինակ, ես ինքս ծնվել եմ ԱՄՆ-ում, բայց նաև հանդիսանում եմ հայ: Ես ամերիկահայ եմ: Ինքնության կարևորությունը կապված է տվյալ իրավիճակից»։
Անդրադառնալով Օսմանյան կայսրության կազմում բնակվող հայերին, պատմաբանն ընդգծում է, որ չնայած մի շարք դժվարությունների, մասնավորապես կրոնական պատկանելիության, հայերը դարեր ի վեր եղել են կայսրության անբաժան մաս: Նրանցից ոմանք հասել են նաև բարձր դիրքի:
«Եթե նայում ես Օսմանյան կայսրության հայերի պատմությանը, ապա զարմացնում է, թե որքան խորն էին նրանք ինտեգրված այդ հասարակության մեջ և որքան մոտ է եղել նրանց ինքնությունն այդ հասարակությանը»,- ասում է Սյունին:
Օսմանյան և հայկական ինքնության համատեղման վառ օրինակներից է 19-րդ դարում Օսմանյան կայսրության հայազգի գործիչ Քրիստափոր Օսկանյանը, ում սուլթանը նշանակել էր Նյու Յորքում Օսմանյան կայսրության հյուպատոս: Օսկանյանի կենսագիր, պատմաբան Նորա Լեսերսոհնն ընդգծում է, որ վերջինս իրեն համարում էր ոչ միայն հայկական համայնքի մասնիկ, այլև Օսմանյան կայսրության հավատարիմ հպատակ և իր գործունեությունը նվիրել էր կայսրության բարեփոխմանը:
«Իրականությունն այն է, որ մարդիկ մեծ ոգևորությամբ էին փորձում նպաստել այն երկրի կայացմանը, որը համարում էին իրենց հայրենիքը: Օսկանյանը հավատացած էր, որ հնարավոր է միաժամանակ հասնել ինչպես օսմանահայության, այնպես էլ ընդհանուր օսմանյան հասարակության հետագա զարգացմանը:
Ինչպես Օսկանյանը, այնպես էլ Հրանտ Դինքը իրենց երկրի օրինակելի քաղաքացիներ էին, որոնք խորապես համոզված էին, որ Թուրքիան մեծապես կշահի միայն բարեփոխման, ժողովրդավարացման և բազմազգ համերաշխության շնորհիվ։
Կիրանցում ոստիկանությունը լուսաձայնային նռնակ կամ որևէ այլ հատուկ միջոց չի կիրառել․ ՆԳՆ
Կիրանց մեկնած մասնագետների հետ մեքենայում Մհեր Գրիգորյանը չի եղել․ փոխվարչապետի գրասենյակ
Ադրբեջանը պետք է հարգի մարդու իրավունքները․ Օլաֆ Շոլց
Ինչ նոր մահաբեր վտանգ է Ռուսաստանը փորձելու պարտադրել Հայաստանին․ Խզմալյանը մանրամասնում է
Էկոնոմիկայի նախկին փոխնախարար Անի Իսպիրյանի խափանման միջոցը վերացվել է
Առողջապահության նախարարը Գյումրիում խորհրդակցություն է անցկացրել, այցելել «Գյումրու» ԲԿ
Ռուսական խաղաղապահ գրեթե ողջ զորակազմը լքել է Լեռնային Ղարաբաղը․ մյուսները կհեռանան մինչև մայիսի վերջ
Բախում Կիրանցում․ ակցիայի մասնակիցներն արգելափակել էին առանց պետհամարանիշի մեքենայի ելքը
Էրդողանի այցը ԱՄՆ հետաձգվել է
Այն, որ Ռոբերտ Քոչարյանը ցիտում է ոմն «պայքարող» հոգևորականի, պարզ է դառնում, որ ռուբլիով վճարված են. Անի Խաչատրյան
Խաչատրյանը հայտնել է, որ ոստիկանական մեքենայով տեղափոխվել է բաժին ու տեղեկացել, որ ընթացակարգ չկա և բերման չի ենթարկվել
Նիկոլ Փաշինյանի գլխավորությամբ քննարկվել են ԼՂ-ից բռնի տեղահանվածների բնակարանային ապահովման ծրագրին վերաբերող հարցերը
Սուրեն Պետրոսյանն ազատ է արձակվել
Անահիտ Ավանեսյանը Աշտարակի և Թալինի ԲԿ-ների վերազինման ուղղությամբ հանձնարարականներ է տվել
Հայ դպրոցականները 3 մեդալ են նվաճել Մենդելեևյան 58-րդ միջազգային օլիմպիադայում
Կոստանյանը Կատարի ԱԳՆ պետնախարարին է ներկայացրել «Խաղաղության խաչմերուկ»-ի սկզբունքները և պոտենցիալ հնարավորությունները
Հայրենիքի մեջ հայրենիք ենք փնտրել, մենք հիմա պետական գիտակցություն ենք մտնում նոր․ վարչապետ
Հարկադիր քարաթափում է իրականացվել Գեղարքունիքի և Կոտայքի մարզերում
Գագիկ Սուրենյանը նոր գրառում է արել
Հյուրանոցային համալիրում հայտնաբերվել է 2 օտարերկրացու մարմին, ևս 2 հոգի տեղափոխվել է հիվանդանոց․ ինչ է հայտնի
«Տոյոտա»-ն բախվել է կայանված «Մերսեդես բենց» մակնիշի ավտոմեքենային և շրջվել
Happy birthday love. Սուրեն Պապիկյանի կինը շնորհավորել է ամուսնու ծննդյան օրն ու համատեղ լուսանկար հրապարակել
Հայաստանի և Ադրբեջանի սահմանին կոորդինատների ճշգրտման աշխատանքների շրջանակներում 28 սահմանային սյուն է տեղադրվել
Ժամը 17։30-ի դրությամբ Երևանում փակ ճանապարհներ չկան, Սևան-Երևան ճանապարհի երթևեկությունը վերականգնվել է
ՀՀ-ն ստացել է խաղաղության պայմանագրի նախագծի վերաբերյալ ադրբեջանական կողմի առաջարկները. ԱԳՆ խոսնակ
«Կողմնակալ» փաստաթուղթ է․ Բաքուն Եվրախորհրդարանի բանաձևը միակողմանի է որակել
Պետական դավաճանություն կատարելու համար քրեական հետապնդում է հարուցվել ՀՀ 2 քաղաքացու նկատմամբ․ նրանք հետախուզվում են
Տավուշի և Ղազախի հատվածում սահմանազատման գործընթացը տեխնիկապես ավարտվել է. Արմեն Խաչատրյան․ «Ազատություն»
Դոլարն ու եվրոն թանկացել են․ ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան ապրիլի 26-ին
Պատգամավոր Արթուր Խաչատրյանը բերման է ենթարկվել
Գիշերել են ազատազրկվածների համար նախատեսված ազատ հիվանդասենյակներում․ ՔԿՀ 2 աշխատակից ազատվել է զբաղեցրած պաշտոնից
Բարձր ենք գնահատում Ադրբեջանի և Հայաստանի միջև բանակցությունները, խաղաղության հասնելու լավ հնարավորություններ կան․ Ալիև
Լևոն Տեր-Պետրոսյանը դուրս է գրվել հիվանդանոցից
Ոստիկաններն ու պարեկները կանխել են մի խումբ երիտասարդների վենդետան. կռվի երկու կողմերում հարազատ եղբայրներ են
Ժամը 15:30-ի դրությամբ Երևանում փակ ճանապարհներ չկան. ՆԳՆ
Գիշերային ժամերին խախտել են աղմուկի թույլատրելի շեմը, բռնություն կիրառել պարեկի հանդեպ․ Թորոսյանը տեսանյութ է հրապարակել
Պացիենտների վերջույթները կապել են սավաններով ու զուգագուլպաներով. չհայտարարված այց Սևանի հոգեկան առողջության կենտրոն
Հայաստանի ու Իտալիայի պատվիրակությունները քննարկել են ռազմական համագործակցությանը վերաբերող հարցեր
Հայտնի է «ՀՀ վարչապետի գավաթ» սեղանի թենիսի սիրողական մրցաշարի եզրափակչի օրը և պարգևների չափը
Հավատում ենք, որ այս տարի Ադրբեջանի և Հայաստանի միջև կստորագրվի խաղաղության պայմանագիր. Շոլց
