Երևան
25 °C
searchclose
today
menuclose
Երևան
25 °C
Շատ է խոսվել Հայաստանի արտաքին քաղաքականության մոդելների մասին: Թե՛ կոմպլեմենտարիզմի քաղաքականությունը, թե՛ ավելի թարմ՝ «ե՛ւ, ե՛ւ»-ի քաղաքականությունը ներկայացվել են որպես ժամանակի լավագույն լուծումներ:
Կոմպլեմենտարիզմը, կամ փոխլրացման քաղաքականությունը իրենից ենթադրում էր համաշխարհային ու տարածաշրջանային տերությունների շահերի համատեղում եւ զուգակշռի պահպանում: Այն հակադրվում էր արտահայտված ռուսամետ կամ արեւմտամետ դիրքորոշմանը, որը նկատվում էր օրինակ հարեւան Վրաստանում: «Ե՛ւ, ե՛ւ»-ի քաղաքականությունը կոմպլեմենտարիզմի տրամաբանական շարունակությունն է եւ ենթադրում է տարբեր ուժային կենտրոնների հետ սերտ համագործակցություն:
Սակայն մի կողմ թողնելով տարված քաղաքականությունների հաջողված եւ տանուլ տրված կողմերը՝ հարկավոր է փաստել՝ արտաքին քաղաքականության պահանջն այսօր փոխվում է:
«The National Interest»-ի սյունակագիր մեր հայրենակից Արեգ Գալստյանը forbes.ru-ում հրապարակված իր հոդվածում կարծիք է հայտնում, որ չեզոքության ժամանակն անցել է՝ պետք է ընտրություն կատարել: Այս եզրակացությանը նա գալիս է՝ հաշվի առնելով ԱՄՆ-Ռուսաստան հակամարտության նոր փուլը, որը, ըստ հեղինակի, մնալու է տնտեսական մակարդակի վրա: Գալստյանի խոսքով՝ «այսօր ԱՄՆ-ում ամենապրագմատիկ իշխանություններն են», որոնք քաջ գիտակցում են Ռուսաստանի հետ ռազմական բախման հետեւանքները եւ չեն գնա դրան, անկախ Թրամփի վարչակազմի ռազմական հռետորաբանությունից:
Գալստյանի հոդվածում խոսվում է հիմնականում Արեւմուտքի, մասնավորապես՝ ԱՄՆ-ի պատժամիջոցների մասին: Անդրադարձ է կատարվում նաեւ Հայաստանին: Գալստյանի կարծիքով, եթե ԱՄՆ-ն մտրակի քաղաքականություն է վարում իր դաշնակիցներ Թուրքիայի եւ Սաուդյան Արաբիայի նկատմամբ (նկատի ունի S-400-ների գործարքի չեղարկումը), ապա այլ երկրները՝ առավել եւս Ռուսաստանի դաշնակիցները, չեն կարող այլ հույսեր փայփայել: Ի պաշտպանություն այս տեսակետի Գալստյանը մեջբերում է Հայաստանում ԱՄՆ դեսպան Ռիչարդ Միլսի հայտարարությունն առ այն, որ Հայաստանի հանդեպ կարող են պատժամիջոցներ կիրառվել: Մտրակի քաղաքականության օգտին է խոսում նաեւ պետական ծրագրերի համար տրամադրվող օգնության չեղարկումը. ԱՄՆ-ն թողել է տրամադրվող օգնության միայն հումանիտար մասը՝ 6 միլիոն դոլար:
Սակայն, բացի մտրակի քաղաքականությունից, կա նաեւ բլիթների քաղաքականությունը, որը, թերեւս, ավելի պրագմատիկ կլինի ԱՄՆ-ի կողմից: Բանն այն է, որ ընտրելով երկու մտրակների միջեւ (ԱՄՆ եւ Ռուսաստան), մանավանդ հաշվի առնելով Հայաստանում տեղի ունեցող վերջին իրադարձությունները եւ մթնոլորտը, հայերը կարող են գնալ այլընտրանքային ճանապարհով: Համաշխարհային կենտրոն դառնալու ցանկություն ունեն ոչ միայն Մոսկվան ու Վաշինգտոնը: Եւս առնվազն երկու սուբյեկտ՝ ԵՄ-ն եւ Չինաստանը, նման նկրտումներ ունեն: Հայաստանի եւ «երկրորդ սառը պատերազմից» խուսափող երկրների համար կա եւս մեկ տարբերակ՝ կոնսոլիդացվել առանձին միավորի մեջ: Վերջինը, իհարկե, գիտաֆանտաստիկ ժանրից է թվում, սակայն այսօրվա աշխարհում ամեն ինչ շատ արագ է փոխվում:
Իսկ եթե ԱՄՆ-ն որոշի սիրաշահել մեզ՝ խոստանա, որ կապահովի մեր անվտանգությունը, կհոգա ֆինանսական խնդիրները, կհարթի Արցախի հարցը՝ չի կարելի տրվել գայթակղությանը: ԱՄՆ-ն արդեն մեկ Իսրայել ունի:
Այսօրվա դրությամբ Ռուսաստանի ազդեցության գոտուց կտրուկ դուրս գալը ենթադրում է ցնցումներ, հնարավոր է մարդկային կորուստներով: Վերջին օրերին հատկապես ռուսական մամուլում շրջանառվող լուրերին, թե իբր Հայաստանը փորձելու է արտաքին քաղաքական վեկտոր փոխել, կարելի է պատասխանել՝ «ավաղ, հնարավոր չէ»: Հայաստանի անվտանգությունը առայժմ սերտորեն կապված է Ռուսաստանի՝ Հայաստանում առկայության հետ: Միգուցե տեսանելի ապագայում, երբ մենք կկարողանանք ամբողջովին ապահովել մեր համակողմանի անվտանգությունը, դա հնարավոր կլինի:
Ինչ վերաբերվում է մեր վարած կոմպլեմենտարիզմի, իսկ հետագայում «ե՛ւ, ե՛ւ»-ի արտաքին քաղաքականություններին, ապա պետք է նշել, որ դրանք տարվել են անավարտ, իսկ այսoրվա հրամայականը պահանջում է դրանց սինթեզում: Իհարկե, մենք չունենք ռեսուրս, որպեսզի պայմաններ թելադրենք ԱՄՆ-ի կամ Ռուսաստանի պես երկրներին: Սակայն միջազգային հարթակներում արժանապատիվ կեցվածք ընդունելիս հնարավոր է մի շարք դիվիդենտներ շահել: Բացի դրանից, «ե՛ւ, ե՛ւ»-ի քաղաքականությունում առկա կենտրոնները բալանսավորելու կարիք կա, իսկ այդ բալանսավորումը ողջամիտ կլիներ իրականացնել կոմպլեմենտարիզմի սկզբունքով: Այսինքն, խոշոր կենտրոնների հետ համագործակցությունը հարկավոր է իրականացնել դրանց՝ միմյանց փոխլրացնելու սկզբունքը հաշվի առնելով: Սակայն այս քաղաքականությունը որդեգրելու համար դեռ շատ աշխատանք կա կատարելու՝ առաջին հերթին արժանապատիվ կեցվածք ընդունելը:
Տպագրվել է «Հայկական ժամանակ» օրաթերթի ապրիլի 24-ի համարում:
Մարմնամարզության երիտասարդների ԵԱ. Համլետ Մանուկյանն ու Մամիկոն Խաչատրյանը եզրափակչում են
Հաստատվել է ՄԻԵԴ-ի դատավորի պաշտոնում Հայաստանի թեկնածուների ցանկը
Ալիևը Գերմանիայում է. ինչ են քննարկելու Ադրբեջանի նախագահն ու Գերմանիայի կանցլերը
Եղբայրները հարվածել են Կառավարության դռանը, ջարդելով, գույքը վնասելով՝ ներխուժել շենք. նախաքննությունն ավարտվել է
Օտարերկրացի երիտասարդի մոտ թմրամիջոց է հայտնաբերվել. վերջինս ձերբակալվել է (տեսանյութ)
Բելառուսը հրապարակել է ռազմական դոկտրին, համաձայն որի՝ ագրեսիայի դեպքում օգնություն կցուցաբերի ՀԱՊԿ անդամներին
Բռնցքամարտի Եվրոպայի առաջնությունում Հայաստանը եզրափակչի 2 մասնակից կունենա
Երևանում ապամոնտաժվել է շուրջ 10.500 ինքնակամ գովազդ (տեսանյութ)
ԼՂ-ում տեղակայված թուրք-ռուսական համատեղ մշտադիտարկման կենտրոնը դադարեցրել է իր գործունեությունը
Երևանում փակ փողոցներ չկան․ ՆԳՆ ոստիկանություն
Ծեծկռտուք Երևանի դպրոցներից մեկում․ 14-ամյա տղաները ծեծել են համադասարանցուն, վերջինս տեղափոխվել է հիվանդանոց
Ինչպես օտարերկրյա քաղաքացիները պետք է մուտք գործեն «Ֆիզիկական անձանց էլեկտրոնային ծառայությունների միասնական համակարգ»
Նավուրի ճանապարհին իրականացվելու են հորատապայթեցման աշխատանքներ
Հայաստանում նոր ԱԷԿ-ի կառուցման հետազոտություններին ներգրավված են նաև ամերիկյան կազմակերպություններ. ՏԿԵ փոխնախարար
Երևանը դիտարկում է Հայաստանի ու Ադրբեջանի ԱԳ նախարարների հանդիպում կազմակերպելու Ղազախստանի առաջարկը. ԱԳՆ
Ոստիկանություն դիմած ռուս կանայք հայտնել են, թե «Հաղթանակ» զբոսայգու սեփականատերը հարվածել է իրենցից մեկին, թքել դեմքին
Վանաձորի նախկին քաղաքապետը կշարունակի մնալ կալանքի տակ
Պուտինը վերընտրվելուց հետո առաջին պաշտոնական այցը կկատարի. նա նշել է՝ որ երկիր է մեկնելու
Կոնվերս Բանկը միացել է Career City Fest-ին
Արաբական երկրները մերժել են Գազայի հարցով Թուրքիայի առաջարկը
Բարեկարգվել է Երևանի այգիներից ևս մեկը (տեսանյութ)
Մի քանի ժամով կհոսանքազրկվեն Երևանի ու 7 մարզի բազմաթիվ հասցեներ
Հացատանը բռնկված հրդեհի հետևանքով մասամբ այրվել են ավտոտնակն ու անասնագոմը
Նարեկ Մանասյանը հաղթել է Ադրբեջանը ներկայացնող բռնցքամարտիկին
Տեղի է ունեցել «Քաղաքացիական պայմանագիր» կուսակցության նախաձեռնող խմբի նիստ․ Նիկոլ Փաշինյանը հանդես է եկել զեկույցով
Հրդեհ է բռնկվել ռեստորաններից մեկի ծխատարում
ԼՂ-ից բռնի տեղահանված ուսուցիչների օժանդակության ծրագրի գործողության ժամկետը երկարաձգվել է
ԱԳՆ-ում քննարկվել են Բրյուսելի եռակողմ հանդիպման ընթացքում ձեռք բերված պայմանավորվածություններին վերաբերող հարցերը
«Ակադեմիական քաղաք» ծրագիրը քննարկվել է մարզերում գործող ՀՀ պետական բուհերի ռեկտորների հետ
Բռնցքամարտի ԵԱ․ Բարեղամ Հարությունյանը եզրափակչում է
Կստեղծվի և կներդրվի թանգարանների Էլեկտրոնային տոմսերի միասնական ավտոմատացված համակարգ
Այն ինչ տեղի ունեցավ 1915-ին, չկանխվեց և պատճառ դարձավ նմանատիպ իրադարձությունների կրկնությանը շատ երկրներում․ նախագահ
Մենք «ՈՒԱԶ»-ով չենք մտել ժողովրդի մեջ, չորս տարեկան թևը կոտրած երեխա էր սպասում. հարցազրույց Տավուշի ԵԿՄ նախագահի հետ
Եգիպտոսն Իսրայելին է փոխանցել մեկ տարով հրադադարի մասին ՀԱՄԱՍ-ի առաջարկը
Երևան-Գյումրի ճանապարհին բեռնատարներ են բախվել․ «ԶԻԼ»-ը կողաշրջվել է
2․5 գյուղի ավերակների վերադարձը միակողմանի չէ, քանի որ դրա դիմաց մենք Ադրբեջանից լուրջ խաղաքարտ ենք ստանում․ Իոաննիսյան
Ազգային ժողովը Ռուսաստանի Դաշնությունից նամակ չի ստացել
Դանիական պատվիրակությունը Գորիսում ԵՄ դիտորդական առաքելության հետ պարեկություն է իրականացրել
Ժողովուրդը շատ լավ է հասկանում, թե իր շուրջն ինչ է տեղի ունենում, փողոցում գտնվողները արդյունքի չեն հասնելու. Մկրտչյան
«Օրենքով գող»-ը ակումբներից մեկում վիճաբանել, հայհոյել է, հարվածներ հասցրել մեկ անձի․ նրան մեղադրանք է ներկայացվել
