Երևան
15 °C
searchclose
today
menuclose
Երևան
15 °C
Վերին Լարսի մոտակայքում կրկին ձյուն է եկել ու անցակետում կրկին բարդություններ կան: Վերին Լարսի անցակետի սեզոնային փակումները արդեն սովորական են դարձել: Այնքան սովորական, որ հանրությունը դրա մեջ ոչ մի արտառոց բան այլեւս չի էլ տեսնում. դե ձյուն եկավ՝ պետք է փակվի...:
Իրականում դա միակ ցամաքային ճանապարհն է, որը կապում է Հայաստանը իր ամենախոշոր առեւտրատնտեսական գործընկերոջ՝ Ռուսաստանի հետ: Իսկ 2014 թվականից Վերին Լարսը նաեւ միեւնույն տնտեսական տարածքի՝ ԵՏՄ երկու երկրների միջեւ ցամաքային միակ ճանապարհն է: Շատ պատկերավոր ասած, միասնական տնտեսական տարածքը այն է, երբ ապրանքների շրջանառությունը, ասենք՝ Հայաստանի ու Ռուսաստանի միջեւ նույնն է, ինչ, ասենք, Երեւանի ու Գյումրիի: Ու պատկերացնենք, որ Երեւան- Գյումրի միակ ցամաքային ճանապարհը ամեն տարի ձմռանը պարբերաբար փակվի՝ տարեկան ընդհանուր առմամբ մի քանի ամիս: Ու հենց դա էլ, պատկերավոր ասած, տեղի է ունենում Վերին Լարսում: Ու ստացվում է, որ հայաստանյան արտադրողների համար տարին մի քանի ամիս փակ է «ԵՏՄ-ի 170 միլիոնանոց շուկան»:
Կա՞ արդյոք տարբերակ Հայաստանի եւ Ռուսաստանի միջեւ կայուն ու հուսալի ցամաքային ճանապարհ ունենալու: Տեսականորեն կա, գործնականում՝ ոչ: Համենայն դեպս՝ տեսանելի ապագայում: Ընդ որում, տեսականորեն կա մի քանի տարբերակ: Բացի Վերին Լարսից, կա եւս երկու ավտոճանապարհ, որոնք կապում են Հայաստանը Ռուսաստանի հետ: Դրանցից մեկն անցնում է Հարավային Օսեթիայի տարածքով եւ հայտնի է որպես Ռոկիի թունել: Մյուսն անցնում է Աբխազիայի տարածքով. անցակետը կոչվում է Պսոու-Վեսյոլայա: Այս երկուսն էլ չեն գործում Վրաստան-Ռուսաստան-Հարավային Օսեթիա-Աբխազիա չլուծված խնդիրների պատճառով:
Արդեն տարիներ շարունակ Ռուսաստանն ու Վրաստանը բանակցում են այս անցակետերը գործարկելու շուրջ: Այս տարվա փետրվարին վրացական կողմը հայտարարեց, որ ինքը արդեն բոլոր փաստաթղթերը պատրաստել է, եւ անցակետերի բացման հարցում Ռուսաստանը պետք է քայլեր անի: Այդ ժամանակ հույսեր առաջացան, որ այդ անցակետերը տեսանելի ապագայում կբացվեն: Խնդիրն այն է, որ եթե նախկինում Հայաստանը պարզապես Ռուսաստանի տնտեսական գործընկերն էր, ապա արդեն երեք տարի է, ինչ Հայաստանն ու Ռուսաստանը միեւնույն տնտեսական տարածքի մասնակիցներ են: Եվ կարելի էր սպասել, որ Վրաստանի հետ Ռուսաստանի ունեցած խնդիրները գոնե տրանսպորտային հաղորդակցության վերականգման հարցում փոքր-ինչ կնահանջեն: Այսինքն, ռուսական կողմի մոտ շահագրգռություն կառաջանա ժամ առաջ բացել անցակետերը, քանի որ դա կենսական նշանակություն ունի իր ռազմավարական գործընկերոջ՝ Հայաստանի համար, որը նաեւ ՌԴ-ի հետ միեւնույն տնտեսական տարածքում է՝ ԵՏՄ-ում:
Բայց արձանագրենք, որ Ռոկիի թունելի ու Պսոու-Վեսյոլայա անցակետերի բացման ուղղությամբ այս տարվա փետրվարից հետո որեւէ շոշափելի առաջխաղացում տեղի չի ունեցել: Ու բնական հարց է ծագում՝ եթե հիմա էլ առաջխաղացում չկա, ինչու պետք է տեսանելի ապագայում լինի: Ռուսաստանի համար Վրաստանի առաջ տնտեսական ու տրանսպորտային բարդություններ ստեղծելը թերեւս ավելի կարեւոր է, քան իր ռազմավարական գործընկերոջ՝ Հայաստանի համար տնտեսական ու տրանսպորտային ավելի բարվոք պայմաններ ապահովելը: Դա մի տեսակ չի տեղավորվում ԵՏՄ-ի «գաղափարական» շրջանակների մեջ:
Իսկ ինչ է նշանակում, երբ տարեկան մի քանի ամիս կտրվում է ցամաքային ճանապարհը Հայաստանի եւ ԵՏՄ-ի միջեւ: Դա նշանակում է, որ մեր ապրանքները, որոնք նախատեսված են ԵՏՄ շուկայի համար, ավելի մեծ բարդություններով են տեղ հասնում, դրանց ինքնարժեքը բարձրանում է, ու դրանք դառնում են ավելի անմրցունակ:
Պարբերաբար փակվող ցամաքային ճանապարհի ֆոնին առավել ուշագրավ է դառնում Իրանի եւ ԵՏՄ-ի միջեւ ազատ առեւտրի համաձայնագրի կնքման հեռանկարը, որի ջատագովն ու թիվ մեկ շահագռգիռ կողմը հենց Հայաստանն է: Էլի տեսականորեն, նման համաձայնագիր կնքելու պարագայում Հայաստանը կդառնա Իրանի եւ ԵՏՄ-ի միջեւ տարանցիկ երկիր: Իսկ գործնականում տարեկան մի քանի ամիս Հայաստանը կորցնելու է տարանցիկ երկրի կարգավիճակը: Դա էլ հանգեցնելու է նրան, որ ԵՏՄ-ն ու Իրանը իրար մեջ ապրանքափոխանակությունը հուսալի դարձնելու համար կփնտրեն ու հաստատ կգտնեն այլ ճանապարհներ, որոնք շրջանցում են Վերին Լարսը եւ հետեւաբար՝ նաեւ Հայաստանը:
Հ.Գ. կա նաեւ այլ տարբերակ ավելի հուսալի ցամաքային կապ ապահովելու համար Հայաստանի եւ Ռուսաստանի միջեւ: Հենց Վերին Լարսի ճանապարհը զգալիորեն ավելի հուսալի դարձնելու համար ճանապարհի որոշ հատվածներում ինժեներական կառույցներ են անհրաժեշտ՝ թունելներ, ծածկած ճանապարհներ եւ այլն: Դրանք մեծ ներդրումներ են պահանջում: Սակայն ԵՏՄ-ում չի քննարկվել, չի քննարկվում ու հաստատ չի էլ քննարկվի միության ընդհանուր բյուջեից վարկի կամ դրամաշնորհի տեսքով նման կառույցներ ֆինանսավորելու տարբերակը, որպեսզի Վերին Լարսի հատվածը ձմռանը ավելի անցանելի դառնա: ԵՏՄ-ին Հայաստանը որպես տնտեսական միավոր չի հետաքրքրում: Այդ դեպքում որքանո՞վ է մեզ համար ԵՏՄ-ն հետաքրքրիր տնտեսական տեսանկյունից:
Նարեկ Մանասյանը հաղթել է Ադրբեջանը ներկայացնող բռնցքամարտիկին
Տեղի է ունեցել «Քաղաքացիական պայմանագիր» կուսակցության նախաձեռնող խմբի նիստ․ Նիկոլ Փաշինյանը հանդես է եկել զեկույցով
Հրդեհ է բռնկվել ռեստորաններից մեկի ծխատարում
ԼՂ-ից բռնի տեղահանված ուսուցիչների օժանդակության ծրագրի գործողության ժամկետը երկարաձգվել է
ԱԳՆ-ում քննարկվել են Բրյուսելի եռակողմ հանդիպման ընթացքում ձեռք բերված պայմանավորվածություններին վերաբերող հարցերը
«Ակադեմիական քաղաք» ծրագիրը քննարկվել է մարզերում գործող ՀՀ պետական բուհերի ռեկտորների հետ
Բռնցքամարտի ԵԱ․ Բարեղամ Հարությունյանը եզրափակչում է
Կստեղծվի և կներդրվի թանգարանների Էլեկտրոնային տոմսերի միասնական ավտոմատացված համակարգ
Այն ինչ տեղի ունեցավ 1915-ին, չկանխվեց և պատճառ դարձավ նմանատիպ իրադարձությունների կրկնությանը շատ երկրներում․ նախագահ
Մենք «ՈՒԱԶ»-ով չենք մտել ժողովրդի մեջ, չորս տարեկան թևը կոտրած երեխա էր սպասում. հարցազրույց Տավուշի ԵԿՄ նախագահի հետ
Եգիպտոսն Իսրայելին է փոխանցել մեկ տարով հրադադարի մասին ՀԱՄԱՍ-ի առաջարկը
Երևան-Գյումրի ճանապարհին բեռնատարներ են բախվել․ «ԶԻԼ»-ը կողաշրջվել է
2․5 գյուղի ավերակների վերադարձը միակողմանի չէ, քանի որ դրա դիմաց մենք Ադրբեջանից լուրջ խաղաքարտ ենք ստանում․ Իոաննիսյան
Ազգային ժողովը Ռուսաստանի Դաշնությունից նամակ չի ստացել
Դանիական պատվիրակությունը Գորիսում ԵՄ դիտորդական առաքելության հետ պարեկություն է իրականացրել
Ժողովուրդը շատ լավ է հասկանում, թե իր շուրջն ինչ է տեղի ունենում, փողոցում գտնվողները արդյունքի չեն հասնելու. Մկրտչյան
«Օրենքով գող»-ը ակումբներից մեկում վիճաբանել, հայհոյել է, հարվածներ հասցրել մեկ անձի․ նրան մեղադրանք է ներկայացվել
Աբովյանի կամրջի հարևանությամբ մեքենաներ են բախվել
Ռուբեն Վարդանյանը դժկամությամբ, բայց համաձայնել է ընդհատել հացադուլը․ նրան թույլ են տվել խոսել կնոջ հետ
Սանոսյանն ու Կոպիրկինը ԱԷԿ-ի 2-րդ էներգաբլոկի շահագործման երկարաձգման աշխատանքների վերաբերյալ հարցեր են քննարկել
Ալեն Սիմոնյանն ու Դըվինազը մտքեր են փոխանակել անվտանգային և տնտեսական դիվերսիֆիկացման հնարավորությունների շուրջ
Ալագյազում Մալխաս և Ռոման Ամոյանների անվան նոր մարզադպրոց կկառուցվի
Փոխվարչապետն ու Իրանի դեսպանն անդրադարձել են սահմանազատման գործընթացի վերջին զարգացումներին
Նոյեմբերյան-Բագրատաշեն ճանապարհը փակած ակցիայի մասնակիցը ձերբակալվել է․ վերջինս հետախուզման մեջ է եղել
Զինծառայողը ականապայթյունային վնասվածք է ստացել
Միրզոյանը Սերբիայի ԱԳ նախարարի հետ հեռախոսազրույցում ընդգծել է Հարավային Կովկասում հարատև խաղաղության կարևորությունը
Կորոնավիրուսի ժամանակ 829 կեղծ պատմագրի հիման վրա Առողջապահության նախարարությունից հափշտակվել է 263 մլն 480 հազար դրամ
Ռեստորանի մոտ մեքենաներ են բախվել․ դրանցից մեկը դուրս է եկել երթևեկելի գոտուց, բախվել օբյեկտներից մեկի պատին
Հիմա հեշտ է պառկել ասֆալտին ու ցույց տալ, թե փրկում եք հայրենիքը․ Սաֆարյանը՝ ԱԺ նախկին գործընկերներին
Հայաստանի և Ադրբեջանի սահմանին կոորդինատների ճշգրտման աշխատանքների շրջանակներում 20 սահմանային սյուն է տեղադրվել
ԱԺԲ-ի հանրահավաքի ժամանակ բռունցքով ոստիկանության ծառայողի գլխին հարվածած կինը ձերբակալվել է
Հակոբ Արշակյանը Սիրիայի Ժողովրդական ժողովի փոխնախագահին է ներկայացրել «Խաղաղության խաչմերուկ» նախագիծը
Պապոյանն ու ՌԴ դեսպանը քննարկել են Վերին Լարսով Վրաստանից Ռուսաստան տանող ճանապարհով բեռնափոխադրումների խնդիրները
Տաքսու մեջ ծխելու հետ կապված վեճի ժամանակ ուղևորը քիմիական նյութ է փչել վարորդի դեմքին․ վերջինս այրվածքներ է ստացել
Հնդկաստանի ԱԳՆ-ն արձագանքել է Հայաստանին զենք մատակարարելու վերաբերյալ Ադրբեջանի քննադատությանը
ՄԻՊ արագ արձագանքման խմբեր են մեկնել Ոստիկանության բաժիններ՝ այսօր բերման ենթարկված անձանց տեսակցելու համար
Դոլարն էժանացել է․ ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան ապրիլի 25-ին
«Խաղաղության խաչմերուկը» Հայաստանի տեսլականն է դեպի խաղաղություն. Սիմոնյանը՝ Սիրիայի խորհրդարանի փոխխոսնակին
Ռուսաստանի, Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև եռակողմ պայմանավորվածությունները շարունակում են մնալ արդիական. Զախարովա
Կարծում եմ՝ պետք է քննարկենք այդ հարցը․ Ալեն Սիմոնյանը՝ Ադրբեջանից Հայաստան գազ ներկրելու՝ Իլհամ Ալիևի առաջարկի մասին
